TS. Trần Du Lịch, Phó Chủ tịch VIAC nhấn mạnh, cải cách thể chế đang là một trong những bước đi đột phá của Đảng và Chính phủ - Ảnh: VGP/Lê Anh
Tại Hội nghị "Cập nhật mới về quy định pháp luật lĩnh vực tài chính: Những tác động đối với nhà đầu tư" do Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư TPHCM (ITPC) phối hợp cùng Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) tổ chức ngày 31/7, các diễn giả đã làm rõ những thay đổi pháp lý quan trọng, ảnh hưởng đến doanh nghiệp và định hình tiền đề pháp lý cho sự vận hành của trung tâm tài chính (TTTC) quốc tế tại Việt Nam.
Xây dựng môi trường pháp lý cạnh tranh và minh bạch hơn
TS. Trần Du Lịch, Phó Chủ tịch VIAC nhấn mạnh, cải cách thể chế đang là một trong những bước đi đột phá của Đảng và Chính phủ nhằm xử lý "điểm nghẽn của các điểm nghẽn". Trong đó, lĩnh vực tài chính là nơi chứng kiến những thay đổi pháp luật mạnh mẽ nhất, với tác động sâu rộng đến cả thị trường chứng khoán, bất động sản lẫn các kênh đầu tư tư nhân.
Một trong những vấn đề lớn nhất hiện nay, theo ông Trần Du Lịch là thị trường vốn Việt Nam vẫn chưa tạo được kênh huy động trực tiếp cho vốn trung và dài hạn. Hầu hết doanh nghiệp vẫn đang phụ thuộc vào kênh tín dụng ngân hàng, vốn chỉ phù hợp với nhu cầu vốn ngắn hạn. Muốn phát triển bền vững, phải xây dựng thị trường chứng khoán trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn hiệu quả.
Các đại diện đến từ EY Law Vietnam và VIAC đã tập trung phân tích 2 luật mới vừa được Quốc hội thông qua: Luật số 48/2024/QH15 (Luật Sửa đổi các luật về thuế) và Luật số 56/2024/QH15 (Luật Sửa đổi các luật liên quan đến chứng khoán, kinh doanh bất động sản…). Hai luật này không chỉ điều chỉnh kỹ thuật về thuế GTGT, hoàn thuế, thương mại điện tử, mà còn làm rõ hơn quy định về công bố thông tin, quản trị doanh nghiệp, các điều kiện chào bán và niêm yết chứng khoán.
Những thay đổi này được đánh giá là bước chuẩn bị cho môi trường đầu tư cạnh tranh hơn và tiệm cận thông lệ quốc tế, đặc biệt khi Việt Nam đang đẩy mạnh xây dựng TTTC quốc tế.
Bà Cao Thị Phi Vân, Phó Giám đốc ITPC cho biết, TPHCM đang đi đầu trong nỗ lực phát triển tài chính hiện đại, logistics và công nghệ cao sau khi mở rộng địa giới hành chính. "Một hành lang pháp lý rõ ràng, ổn định sẽ là chìa khóa để hiện thực hóa mục tiêu đưa TPHCM trở thành TTTC quốc tế trong thời gian tới", bà Vân nói.
Bà Cao Thị Phi Vân, Phó Giám đốc ITPC cho biết, TPHCM đang đi đầu trong nỗ lực phát triển tài chính hiện đại, logistics và công nghệ cao sau khi mở rộng địa giới hành chính - Ảnh: VGP/Lê Anh
Nghị quyết 222 tạo nhiều cơ chế đột phá thu hút nhà đầu tư quốc tế
Cùng với Đà Nẵng, TPHCM sẽ là nơi đầu tiên triển khai Nghị quyết 222/2025/QH15 vừa được Quốc hội thông qua về thành lập TTTC quốc tế Việt Nam. Nghị quyết này đề cập đến việc thành lập các sàn giao dịch hàng hóa phái sinh, tín chỉ carbon, sản phẩm tài chính xanh và công nghệ tài chính.
Đáng chú ý, Điều 30 của Nghị quyết đề cập cụ thể đến các hình thức giải quyết tranh chấp phù hợp với môi trường tài chính hiện đại. Đây là cơ hội để VIAC phát triển thành một trung tâm trọng tài chuyên trách, đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư quốc tế.
Nghị quyết 222/2025/QH15 cũng dành riêng một chương cho cơ chế đặc thù trong quản lý tài chính, nhằm tự do hóa tài khoản vốn, thu hút các nhà đầu tư chiến lược. Các chính sách tài khóa và tiền tệ trong trung tâm này được kỳ vọng sẽ có tính linh hoạt cao hơn so với mặt bằng chung.
Ở góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Trung Nam, Phó Giám đốc Trung tâm Hòa giải Việt Nam (VMC), Trọng tài viên VIAC cho biết, trên cơ sở Nghị quyết 222/2025QH15, mô hình TTTC quốc tế tại Việt Nam hoạt động theo khuôn khổ pháp lý không chỉ cởi mở, mà còn tích hợp nhiều chính sách ưu đãi vượt trội về thuế, ngoại hối. Theo đó, điều này được kỳ vọng sẽ kích thích phát triển các sản phẩm, dịch vụ tài chính mới, như tài chính xanh, tài sản số; từ đây, thu hút các dòng vốn đầu tư, định chế tài chính và công nghệ tài chính tiên tiến từ quốc tế.
Đồng thời, sự áp dụng chuẩn mực quản lý, giám sát quốc tế cũng đặt ra nhiều yêu cầu cho cơ chế giải quyết tranh chấp tương thích. Qua so sánh với một số mô hình TTTC quốc tế trên thế giới, ông Nam chỉ ra các cơ chế giải quyết tranh chấp đặc thù trong TTTC quốc tế thường là một tòa án chuyên biệt hoặc trọng tài quốc tế thuộc TTTC quốc tế.
Luật sư Nguyễn Trung Nam đánh giá, Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội tạo nhiều cơ chế đột phá thu hút nhà đầu tư quốc tế - Ảnh: VGP/LA
Đáng chú ý, Nghị quyết 222/2025/QH15 đã đề cập về việc tăng cường thẩm quyền của trọng tài tại TTTC quốc tế, điều này được ông Nam đánh giá là một điểm tiến bộ. Tuy vậy, ông cũng nhấn mạnh rằng để bảo đảm tính khả thi và hội nhập quốc tế, Việt Nam cần tiếp tục nghiên cứu xây dựng một khung pháp lý phù hợp với hệ thống thông luật (common law), làm rõ hơn các quy định liên quan đến tổ chức, vận hành và cơ chế giải quyết tranh chấp trong trung tâm. Đây sẽ là nền tảng pháp lý quan trọng giúp củng cố niềm tin của nhà đầu tư, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh và uy tín của thị trường tài chính Việt Nam trên trường quốc tế.
Các diễn giả cho rằng, để đón đầu làn sóng dịch chuyển vốn và định vị Việt Nam như một "bến đỗ mới" trong chuỗi tài chính khu vực, thì khung pháp lý phải là bệ đỡ, không phải rào cản. Đây cũng là lý do việc cập nhật pháp luật cần được thực hiện thường xuyên và hiệu quả, không chỉ để tuân thủ mà còn để tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.
Vừa qua Quốc hội cũng đã thông qua Nghị quyết 222/2025/QH15, thành lập TTTC quốc tế Việt Nam, hoạt động tại TPHCM và Đà Nẵng.
Thông qua Nghị quyết này, Việt Nam đang chọn ra những cơ chế mới giúp thị trường tài chính Việt Nam có thể cạnh tranh được trên trường thế giới với tư cách là thị trường non trẻ, đi sau.
Theo đó, Nghị quyết đã đề ra các sàn giao dịch hàng hóa, hàng hóa phái sinh, tín chỉ carbon, sản phẩm tài chính xanh,... Đặc biệt, lĩnh vực fintech và đổi mới sáng tạo được dành nhiều sự quan tâm. Nghị quyết này đã đề ra một loạt ưu đãi nổi trội để huy động các tập đoàn đầu tư tài chính, các nhà đầu tư chiến lược, quỹ đầu tư,... hoạt động tại các trung tâm này.
Lê Anh
Nguồn: https://baochinhphu.vn/de-viet-nam-tro-thanh-ben-do-moi-trong-chuoi-tai-chinh-khu-vuc-102250731173646887.htm
Bình luận (0)