Sự kiện do AVSE Global tổ chức, quy tụ hơn 100 chuyên gia trong nước và quốc tế nhằm bàn thảo về chiến lược R&D quốc gia, thúc đẩy năng lực đổi mới sáng tạo nội sinh và phát triển bền vững.
Tầm nhìn toàn cầu, hành động quốc gia
VRDF 2025 là diễn đàn cấp quốc gia đầu tiên tại Việt Nam dành riêng cho lĩnh vực R&D, hướng tới kiến tạo một hệ sinh thái nghiên cứu - đổi mới sáng tạo hiện đại và bền vững. Diễn đàn quy tụ đại diện bộ, ngành, viện trường, doanh nghiệp, quỹ đầu tư và tổ chức quốc tế cùng thảo luận và đề xuất lộ trình phát triển R&D quốc gia đến 2030.
Diễn đàn gồm 8 phiên thảo luận chính, bao quát từ vai trò chính sách, chiến lược đầu tư vào ngành mũi nhọn, phát triển hệ sinh thái nhân tài, khung chính sách R&D quốc gia, đến chuyển giao công nghệ chiến lược như AI, blockchain, công nghệ y sinh, nông nghiệp công nghệ cao và bán dẫn.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Đức Khương - Chủ tịch AVSE Global - nhấn mạnh: “R&D không chỉ là động lực tăng trưởng mà còn là chìa khóa chuyển đổi mô hình kinh tế dựa trên tri thức”. Các đại biểu đề xuất tăng đầu tư công, ưu đãi tài chính, hình thành Hội đồng R&D Quốc gia và hướng tới mục tiêu chi 2% GDP cho R&D vào năm 2030.
Diễn giả quốc tế: Việt Nam cần “đổi mới linh hoạt và bền vững”
Tại phiên toàn thể sáng 30/7, ông Navi Radjou - chuyên gia đổi mới sáng tạo tại Thung lũng Silicon - chia sẻ thông điệp “đổi mới tiết kiệm” (frugal innovation), phù hợp với bối cảnh nguồn lực hạn chế của Việt Nam. Theo ông, R&D hiệu quả không nhất thiết phải dựa vào công nghệ đắt đỏ, mà có thể xuất phát từ việc tái sử dụng tri thức hiện có một cách sáng tạo, góp phần xây dựng một nền kinh tế tuần hoàn tri thức.
Ông Hamilton Mann - Phó chủ tịch Tập đoàn Thales, giảng viên tại INSEAD và HEC Paris - cho rằng: “Trước mỗi sáng kiến R&D, hãy đặt câu hỏi: chúng ta làm điều này để làm gì? Hiệu quả cần được đo bằng giá trị xã hội mang lại, không chỉ ở số lượng công trình hay mức đầu tư”.
Theo chuyên gia, tầm nhìn R&D không chỉ phục vụ một nhóm nhỏ mà cần lan tỏa lợi ích đến toàn xã hội. Vì thế chính sách công nên đặt nền tảng cho sự chuyển đổi toàn diện. Ông gợi ý Việt Nam nên đặt mục tiêu trở thành quốc gia tiên phong, không chỉ cải thiện năng suất hay sản phẩm, mà còn kiến tạo một thế hệ công nghiệp mới, nơi đổi mới sáng tạo trở thành cảm hứng toàn cầu. Ông đánh giá cao việc Chính phủ Việt Nam đã bước đầu xác lập những định hướng lớn nhằm tạo dấu ấn khác biệt trên bản đồ phát triển.
Trong phiên đối thoại chính sách do GS.TS Bùi Thị Minh Hồng (VinUni) điều phối, các chuyên gia như GS Lim Weng Marc, GS.TSKH Hồ Tú Bảo, ông Trương Gia Bình (FPT), TS Trương Gia Hùng (Got It, Inc.) nhấn mạnh vai trò mô hình hợp tác “ba nhà” (Nhà nước - Trường học - Doanh nghiệp), chính sách thuế - tín dụng ưu đãi và chiến lược giữ chân nhân tài.
Các phiên sau tập trung vào nền tảng dữ liệu lớn, AI, blockchain, công nghệ y sinh, nông nghiệp công nghệ cao, bán dẫn - những lĩnh vực có tiềm năng giúp Việt Nam tăng tốc chuyển đổi số và hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Địa phương vào cuộc: Từ chính sách đến hành động
Một điểm nhấn quan trọng tại VRDF 2025 là phần chia sẻ từ TPHCM - trung tâm đổi mới sáng tạo năng động hàng đầu cả nước. Phó chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Lộc Hà cho biết thành phố có hơn 70 viện, trường, hơn 1.500 startup sáng tạo, song tỷ lệ thương mại hóa kết quả nghiên cứu vẫn chỉ khoảng 5%, chủ yếu do khó khăn trong định giá tài sản trí tuệ.
Để khắc phục, TPHCM đang triển khai Đề án thí điểm thương mại hóa nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước, thành lập trung tâm R&D đạt chuẩn quốc tế, và phát triển nền tảng dữ liệu số. Thành phố cũng tận dụng Nghị quyết 193 và Nghị định 88/2025 để thúc đẩy cơ chế tự chủ và thu hút đầu tư tư nhân.
Ngoài TPHCM, các địa phương như Quảng Ninh, Bạc Liêu, Ninh Bình cũng chia sẻ mô hình phát triển R&D vùng, định hướng chuyên môn hóa thông minh và hợp tác công - tư. Diễn đàn còn giới thiệu cơ sở dữ liệu chuyên gia Việt toàn cầu, đề xuất thành lập các khu R&D chuyên biệt (SEZs R&D), kêu gọi vốn từ quỹ quốc tế, trái phiếu xanh và kiều bào.
Thu hút nhân tài toàn cầu: Thách thức và lời giải
Trong phiên thảo luận đặc biệt, các chuyên gia tập trung vào bài toán thu hút người Việt tài năng ở nước ngoài quay về cống hiến.
Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch FPT, nhấn mạnh: “Để thu hút người tài, điều quan trọng đầu tiên là trao cho họ cơ hội lớn để tích lũy năng lực, phát triển ý tưởng và cống hiến cho đất nước. Chìa khóa không chỉ là mức lương cao, mà là niềm tin, cơ hội, cơ chế linh hoạt và một tầm nhìn lớn. Người tài cần không gian để phát triển và một lý tưởng để cống hiến. Nếu Việt Nam làm được điều đó, thì người tài sẽ tự tìm đến”.
Theo nhiều chuyên gia, nhân tài không cần lương cao hay đãi ngộ vật chất, mà cần hệ sinh thái sáng tạo thực chất, nơi họ được kết nối, thử nghiệm và học hỏi. Việt Nam cần xây dựng “bệ đỡ” từ vườn ươm, cố vấn, đến quỹ đầu tư, điều mà hiện nay vẫn còn thiếu.
Cũng có ý kiến nhấn mạnh vai trò của hạ tầng cho sáng tạo, bao gồm công cụ giảm thiểu rủi ro cho nhà khởi nghiệp, từ chính sách bảo hộ đến hỗ trợ thất bại. R&D không chỉ là đầu tư, mà còn là niềm tin vào con người sáng tạo.
Trong khuôn khổ sự kiện, ông Trương Gia Bình truyền đi thông điệp mạnh mẽ: “Thời khắc này, chúng ta cần cùng nhau vươn mình, hóa rồng, hóa hổ. Không chỉ bằng khát vọng mà bằng tri thức và hành động cụ thể”. Đây cũng là tinh thần cốt lõi của VRDF 2025 - lời kêu gọi cùng xây dựng sức mạnh quốc gia từ đổi mới sáng tạo.
Với hàng loạt đề xuất, phân tích và mô hình thực tiễn, VRDF 2025 không chỉ tạo nền tảng cho một chiến lược R&D quốc gia hiệu quả, mà còn khẳng định vai trò trung tâm của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong hành trình phát triển của Việt Nam.
Diễn đàn sẽ tiếp tục được tổ chức thường niên, như một nền tảng học thuật - chính sách - hành động mang tính liên ngành, liên vùng và toàn cầu hóa, đồng hành cùng chiến lược phát triển quốc gia đến năm 2030 và xa hơn.
Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/dien-dan-rd-viet-nam-2025-buoc-ngoat-chien-luoc-ve-doi-moi-sang-tao-20250801104636939.htm
Bình luận (0)