Doanh nghiệp tài chính làm chuyển đổi số: Rào cản không nằm ở chi phí

(Dân trí) - Từ ngân hàng đến công ty chứng khoán, chuyển đổi số mang lại lợi thế về chi phí, quản trị, trải nghiệm khách hàng và phát triển bền vững. Song đi kèm đó là thách thức về công nghệ, pháp lý, nhân lực.

Chuyển đổi số như “bàn tay toàn năng”

TS Châu Đình Linh, giảng viên Đại học Ngân hàng TPHCM, cho rằng áp dụng chuyển đổi số trong quản trị doanh nghiệp giúp tiết giảm chi phí thông qua việc tăng năng suất, kiểm soát tốt lợi nhuận. Nhờ đó, nhân sự vận hành trơn tru hơn, lãnh đạo đưa ra quyết định hiệu quả hơn.

Theo ông Linh, các ngân hàng hiện không cần mở nhiều chi nhánh. Người dùng chỉ với một chiếc điện thoại hoặc một cây CDM (Cash Deposit Machine - ATM thế hệ mới) có thể thực hiện hầu hết nghiệp vụ như mở thẻ, thay đổi thông tin cá nhân…, giúp giảm nhân sự tại quầy giao dịch.

Ông Linh nhấn mạnh, chuyển đổi số không chỉ tối ưu chi phí, mà còn giúp mô hình kinh doanh trở nên thông minh, sáng tạo hơn, đáp ứng nhu cầu thị trường. “Nếu doanh nghiệp không chủ động thay đổi mà để đối thủ đi nhanh hơn, sẽ bị đào thải khỏi cuộc chơi này”, ông nói.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Chứng khoán Yuanta Việt Nam, nhận định chuyển đổi số là xu thế tất yếu ở mọi lĩnh vực. Vai trò đầu tiên là nâng cao hiệu quả quản trị vận hành.

Trong bối cảnh quy mô giao dịch ngày càng lớn, yêu cầu quản lý rủi ro ngày càng cao, ứng dụng công nghệ giúp các công ty chứng khoán tối ưu quy trình back-office, báo cáo, tuân thủ; từ đó giảm chi phí và nâng cao tính minh bạch, kiểm soát rủi ro theo chuẩn quốc tế.

Chuyển đổi số cũng mở rộng trải nghiệm khách hàng, gia tăng cạnh tranh. Khách hàng hiện đòi hỏi dịch vụ nhanh chóng, cá nhân hóa, tiện lợi. Việc ứng dụng AI, Big Data, Cloud hay Mobile App giúp công ty chứng khoán phân tích hành vi đầu tư, đưa ra khuyến nghị phù hợp và phục vụ tức thời - yếu tố then chốt để giữ chân nhà đầu tư.

Quan trọng hơn, chuyển đổi số định hình lại mô hình kinh doanh, mở ra giá trị mới. Không chỉ số hóa quy trình cũ, doanh nghiệp còn phát triển mô hình hiện đại như giao dịch trực tuyến, robo-advisor, margin scoring hay hệ sinh thái tài chính tích hợp (ngân hàng, bảo hiểm, quản lý tài sản). Công ty nào đi trước trong đầu tư công nghệ sẽ có lợi thế dẫn dắt thị trường và gia tăng lợi nhuận dài hạn.

Ông Nguyễn Thế Minh nêu, chuyển đổi số chính là “bệ phóng” cho năng lực cạnh tranh của công ty chứng khoán. Trong bối cảnh thị trường vốn Việt Nam tiến tới chuẩn mực quốc tế (Basel III, IFRS, nâng hạng TTCK), chuyển đổi số không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc để phát triển bền vững.

Ông Phạm Tuấn Anh - Tổng Biên tập báo Dân trí - phát biểu tại Hội thảo "Thực thi ESG bằng AI: Doanh nghiệp cần làm gì?" diễn ra ngày 14/8. Hội thảo này là sự kiện vệ tinh của Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 chủ đề "Khoa học công nghệ và động lực cho phát triển bền vững" (Ảnh: Nam Anh).

Đầu tư cho chuyển đổi số không phải là chi phí

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, giảng viên Đại học Kinh tế TPHCM, cho rằng chi phí đầu tư không phải là áp lực lớn nhất đối với các doanh nghiệp tài chính khi chuyển đổi số trong quản trị. Bởi hơn ai hết, họ hiểu rõ giá trị và lợi ích to lớn mà chuyển đổi số mang lại.

Ở góc độ triển khai, Công ty Chứng khoán SSI đánh giá chiến lược số hóa không chỉ nhằm giảm tiêu thụ giấy, mà còn tối ưu hóa quy trình vận hành và mang đến giải pháp hiệu quả hơn cho khách hàng nhờ nền tảng công nghệ hiện đại.

Việc cắt giảm giấy in không chỉ giúp tiết kiệm chi phí, tối ưu hóa không gian làm việc, giảm nhu cầu lưu trữ vật lý, mà còn nâng cao khả năng truy cập dữ liệu từ mọi nơi, qua đó tăng năng suất lao động. Đây cũng là minh chứng cho trách nhiệm môi trường của SSI khi giảm áp lực lên tài nguyên rừng, hạn chế phát thải carbon từ sản xuất giấy và giảm rác thải văn phòng, phù hợp với định hướng phát triển bền vững.

Dữ liệu số còn giúp tăng tốc xử lý giao dịch, giảm sai sót so với phương thức thủ công, góp phần tiết kiệm nguồn lực và nâng cao hiệu suất tổng thể. Những bước đi này thể hiện quyết tâm của SSI trong lộ trình phát triển bền vững, kết hợp hài hòa giữa đổi mới công nghệ và trách nhiệm với môi trường.

Những khó khăn lớn nhất

Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng gặp những khó khăn nhất định khi thực thi chuyển đổi số trong quản trị. Ông Trần Hoài Phương - Giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp HDBank - cho biết lợi thế của các nhà băng là nguồn lực tốt, không đối mặt với thử thách về tài chính.

Dù vậy, tùy theo chiến lược và kỳ vọng, mỗi bên sẽ gặp những khó khăn khác nhau. Dưới quan sát của mình, ông Phương cho rằng thử thách thường gặp nhất của các nhà băng khi chuyển đổi số là làm sao có một giải pháp toàn diện.

Cùng với đó, làm sao để thiết kế phù hợp, triển khai và vận hành hiệu quả, vừa giúp tăng trưởng theo mục tiêu, định hướng và cũng có thể đối diện việc lực lượng lao động cần được sắp xếp lại là bài toán lớn.

Doanh nghiệp khi thực thi chuyển đổi số trong quản trị sẽ gặp những khó khăn nhất định (Ảnh: IT).

Đại diện Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam cũng liệt kê 4 khó khăn lớn nhất mà doanh nghiệp đã và đang đối mặt.

Thứ nhất, chi phí đầu tư hạ tầng và công nghệ là rào cản lớn, bởi để xây dựng hệ thống đáp ứng chuẩn mực quốc tế, vừa bảo mật, vừa linh hoạt thì đòi hỏi nguồn lực tài chính và nhân sự công nghệ rất đáng kể.

Thứ 2, yếu tố pháp lý và quy định trong nước còn tương đối chặt chẽ, nhiều sản phẩm số hóa cần thời gian xin phép hoặc chưa có hành lang pháp lý rõ ràng, gây hạn chế trong việc triển khai và đa dạng hóa dịch vụ.

Thứ 3, thói quen và mức độ sẵn sàng của nhà đầu tư cũng là thách thức, bởi không phải khách hàng nào cũng nhanh chóng thích ứng với công nghệ mới, đặc biệt là các nhà đầu tư lớn tuổi vốn quen giao dịch truyền thống.

Cuối cùng, bài toán nhân lực cũng không đơn giản: để vận hành thành công, doanh nghiệp phải có đội ngũ am hiểu cả nghiệp vụ tài chính lẫn công nghệ, điều này đòi hỏi vừa đào tạo nội bộ vừa thu hút chuyên gia chất lượng cao từ bên ngoài.

Theo vị đại diện, chuyển đổi số là hành trình dài hạn, không thể một sớm một chiều, và chỉ những công ty có chiến lược kiên định, nguồn lực bền vững mới có thể đi đến thành công. Cùng với đó, nhiều công ty tài chính lớn hiện cũng buộc phải đưa thêm chỉ tiêu ESG, chuyển đổi số… vào chỉ số trên các báo cáo tài chính theo thông lệ mới.

Các đơn vị được vinh danh ESG Toàn diện tại Vietnam ESG Awards 2024 thuộc khuôn khổ Diễn đàn ESG Việt Nam 2024 (Ảnh: Mạnh Quân).

Còn TS Châu Đình Linh đánh giá, định hướng chung của Chính phủ là chuyển đổi số. Ngay các cơ quan quản lý Nhà nước đã rất quyết liệt trong chuyện này, bằng chứng là tất cả giấy tờ thủ tục hành chính đang được số hóa.

Bản thân các doanh nghiệp lớn trong nước cũng đã nhìn ra sức ép của việc chuyển đổi số giúp gia tăng năng lực cạnh tranh. Họ cũng nhận ra mức độ cao nhất của chuyển đổi số là tự động hóa tất cả từ việc phân tích và đề xuất những cải tiến đến thay đổi sản phẩm phục vụ khách hàng.

Trái lại, với những doanh nghiệp vừa và nhỏ, câu chuyện chuyển đổi số vẫn đang gặp rào cản về chi phí và nhận thức. Bởi những doanh nghiệp này mới chỉ nghĩ tới bài toán kinh doanh, còn nếu để mở rộng hơn, tạo được những bước tiến đột phá thì chưa nghĩ tới. Họ đều chỉ nghe chung chung rằng chuyển đổi số sẽ phải tự động hóa hết tất cả. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể chuyển đổi số từng phần.

Tọa đàm "Chuyển đổi số trong quản trị - Kinh nghiệm thực thi ESG từ doanh nghiệp ngành tài chính" do báo Dân trí tổ chức sẽ diễn ra 9h ngày 30/9.

Các diễn giả tham dự tọa đàm gồm PGS.TS Nguyễn Đức Trung - Hiệu trưởng Trường Đại học Ngân hàng TPHCM, ông Phạm Hồng Hải - Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB), ông Tuấn Nhan - Giám đốc điều hành Công ty cổ phần Chứng khoán Vietcap.

Tọa đàm này là sự kiện vệ tinh thuộc Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 chủ đề "Khoa học công nghệ và động lực cho phát triển bền vững". Diễn đàn ESG Việt Nam là sự kiện thường niên do báo Dân trí khởi xướng, tổ chức nhằm kết nối các bên chia sẻ thông điệp, truyền cảm hứng về thực thi ESG, hướng tới phát triển bền vững. Tọa đàm có sự đồng hành của Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) và Công ty cổ phần Chứng khoán DNSE.

Diễn đàn ESG Việt Nam sau khi ra mắt đã nhận được nhiều hưởng ứng tích cực từ cộng đồng và giới chuyên môn nhằm thúc đẩy, phát triển chuẩn mực ESG trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Điểm nhấn của Diễn đàn ESG Việt Nam là Vietnam ESG Awards - tôn vinh các đơn vị thực thi hiệu quả ESG. Các doanh nghiệp, tổ chức quan tâm có thể đăng ký tham gia Vietnam ESG Awards 2025 tại đây .

Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/doanh-nghiep-tai-chinh-lam-chuyen-doi-so-rao-can-khong-nam-o-chi-phi-20250920151341285.htm