Giải pháp xanh cho nghề khai thác thủy sản

Hiện nay, tại tỉnh Lâm Đồng, toàn bộ tàu cá của ngư dân đều đã chuyển sang sử dụng hệ thống đèn LED trong khai thác thủy sản. Giải pháp này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao, tiết kiệm đáng kể nhiên liệu mà còn góp phần hướng tới mục tiêu trung hòa các-bon.

Dàn đèn LED được lắp đặt trên tàu BTh 99533 TS, tỉnh Lâm Đồng. (Ảnh HOÀNG HƯNG)

Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong nghề đi biển, ông Lê Minh Thép (chủ một tàu cá ở phường Phan Thiết) cho biết: Trung bình, tàu cá có chiều dài hơn 25m đánh bắt theo con nước với mỗi chuyến đi biển khoảng 20 ngày. Nếu tàu cá sử dụng đèn huỳnh quang thì tiêu thụ khoảng 7.000 lít dầu cho một chuyến hải trình, còn khi sử dụng đèn LED chỉ khoảng 5.000 lít dầu. Nếu sử dụng bóng đèn cao áp, mỗi đêm tiêu tốn khoảng 120 lít dầu, nhưng khi được lắp đèn LED, mỗi đêm sử dụng khoảng 50 lít, giảm gần 60%. Tuy giá thành cao hơn nhưng đèn LED lại có độ bền vượt trội so với đèn huỳnh quang và đèn sợi đốt.

“Đèn LED được sản xuất riêng cho khai thác thủy sản cho nên thu hút cá rất tốt. Đèn LED có thể điều chỉnh góc treo (từ 45-50 độ) để thu hút cá cả ở tầng mặt và tầng nước sâu hơn, trong khi đèn cao áp chỉ tập trung thu hút cá ở tầng mặt. Vì thế, tàu sử dụng đèn LED đánh bắt cá thường cho sản lượng cao gấp 1,34 lần so với các đèn truyền thống”, ông Lê Văn Xuân, chủ một tàu cá ở phường Phan Thiết chia sẻ.

Trong những năm gần đây, việc sử dụng ánh sáng trong nghề đánh bắt, khai thác thủy sản xa bờ phát triển mạnh mẽ cả về số lượng tàu thuyền lẫn quy mô công suất chiếu sáng.

Qua tìm hiểu, trong những năm gần đây, việc sử dụng ánh sáng trong nghề đánh bắt, khai thác thủy sản xa bờ phát triển mạnh mẽ cả về số lượng tàu thuyền lẫn quy mô công suất chiếu sáng. Để nâng cao sản lượng đánh bắt cá sau mỗi chuyến ra khơi, ngư dân đã sử dụng nhiều loại bóng đèn chiếu sáng khác nhau để thu hút cá. Tuy nhiên, với công nghệ chiếu sáng ngày càng hiện đại, các nhà sản xuất liên tục đưa ra những sản phẩm mới với hiệu quả chiếu sáng cao, khiến cho các chủ tàu cá có nhiều sự lựa chọn. Những sản phẩm mới ra đời dần dần thay thế những loại đèn cũ tiêu tốn năng lượng, hiệu suất thấp và tuổi thọ không cao.

Theo đại diện Trung tâm Khuyến nông Lâm Đồng (Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng), để nâng cao hiệu quả khai thác thủy sản xa bờ, giai đoạn từ năm 2021-2023 tại tỉnh Bình Thuận (nay là tỉnh Lâm Đồng), Công ty cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (Công ty Rạng Đông) phối hợp Trung tâm Khuyến nông Quốc gia thực hiện dự án “Xây dựng mô hình sử dụng đèn LED chuyên dụng cho nghề lưới vây kết hợp ánh sáng đánh bắt ở vùng biển khơi”.

Theo đó, các cán bộ Công ty Rạng Đông cùng các nhà khoa học đã tập trung nghiên cứu, tìm ra tác dụng của đèn LED trong khai thác thủy sản như: Ánh sáng đèn LED có độ rọi và hiệu suất chiếu sáng đều vượt trội so với đèn cao áp, đèn huỳnh quang. Đèn LED có công suất nhỏ hơn gấp từ 2 đến 7 lần so với các loại đèn truyền thống, nhưng hiệu suất chiếu sáng lại cao gấp hơn 1,5 lần. Ánh sáng LED được thiết kế định hướng 120 độ, tập trung đến 90% vào mặt biển, giúp thu hút cá hiệu quả hơn. Trong khi đó, đèn truyền thống có góc sáng 360 độ, chỉ 25% lượng ánh sáng xuống mặt nước. Tuổi thọ của đèn LED được công bố là 25.000 giờ, tương đương hơn 10 năm sử dụng…

Ban đầu chỉ có một số tàu thực hiện thí điểm dự án, nhưng hiện nay hơn 8.300 tàu cá của tỉnh Lâm Đồng đều sử dụng đèn LED để đánh bắt thủy sản.

Ông Đặng Ngọc Anh, Phó Giám đốc Chi nhánh Công ty Rạng Đông tại Biên Hòa (phụ trách tỉnh Lâm Đồng) cho biết: Hiện nay, đèn LED đánh cá của Công ty Rạng Đông được sản xuất với chip LED hiệu suất phát sáng cao từ các thương hiệu lớn như Toshiba, Citizen, Samsung, bảo đảm hoạt động ổn định, an toàn và độ bền cao trong môi trường biển khắc nghiệt.

Công ty Rạng Đông sử dụng phần mềm và thiết bị tiên tiến từ G7/EU như ANSYS ICEPAK, thiết bị kiểm tra tương thích điện từ, hệ thống phân tích thông số quang điện, thiết bị thử độ kín (IP66), thiết bị thử độ rung lắc và hệ thống đo lường theo tiêu chuẩn LM80. Đến nay, Công ty Rạng Đông đã sản xuất và cung cấp hơn 21 chủng loại sản phẩm đèn LED chuyên dụng trong khai thác thủy sản và bốn thiết bị bảo vệ hệ thống đèn.

Các sản phẩm này bao gồm đèn đánh cá, đèn câu mực, đèn LED chế biến thủy sản, đèn chiếu mạn, đèn thả ngầm, đèn chiếu bè và một số sản phẩm phục vụ nhu cầu sinh hoạt, chiếu sáng dự phòng.

Chia sẻ về công nghệ chiếu sáng LED ứng dụng trong đánh bắt thủy sản, Tiến sĩ Lê Hải Hưng, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Chiếu sáng Việt Nam, nguyên giảng viên Viện Vật lý kỹ thuật, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết: Hiện nay, không chỉ tỉnh Lâm Đồng mà các địa phương có nghề khai thác hải sản đều sử dụng đèn LED thay thế. Nếu thay một đèn truyền thống công suất 1.000W bằng một đèn LED 300W cho trường sáng tương đương thì mỗi bộ đèn LED sẽ góp phần cắt giảm khoảng từ 2.000 đến 2.500 kWh/năm đi biển, con số này ứng với lượng dầu tiết kiệm được từ 800 đến 1.000 lít dầu diesel mỗi năm và cắt giảm được từ 2.400 đến 3.000 kg khí nhà kính CO2 mỗi năm.

Nếu một tàu cá mang 100 bóng Metal Halide công suất 1.000W được thay bằng đèn 100 bóng LED công suất 300W thì ngoài việc cắt giảm được hàng trăm tấn khí nhà kính CO2, mỗi năm chủ tàu tiết kiệm được khoảng từ 80.000 đến 100.000 lít dầu diesel ứng với số tiền tiết kiệm được vào khoảng từ 240 đến 300 triệu đồng. Số tiền tiết kiệm này còn tăng lên, lượng khí thải nhà kính sẽ giảm đi rất nhiều nếu thay thế được 1 triệu bóng đèn truyền thống hiện đang dùng trên các tàu cá của cả nước.

Tuy nhiên, chi phí đầu tư hệ thống đèn LED ban đầu cho mỗi tàu cá thường rất lớn và hệ thống đường dây điện trên các tàu cá thường xuyên bị hư hỏng do chập điện. Điều này đòi hỏi các nhà khoa học không ngừng tìm hiểu, nghiên cứu những công nghệ chiếu sáng hiện đại góp phần tăng năng suất đánh bắt thủy sản, đồng thời phù hợp với điều kiện kinh tế của các ngư dân. Ngoài ra, các ban, ngành, địa phương có biển cần khuyến khích, tạo cơ chế hỗ trợ các ngư dân ứng dụng các công nghệ chiếu sáng, trong đó có đèn LED trong khai thác, đánh bắt thủy sản xa bờ.

THANH HẢI - NGỌC HIẾU

Nguồn: https://nhandan.vn/giai-phap-xanh-cho-nghe-khai-thac-thuy-san-post906422.html