Giữ “đặc sản” để nâng cao thu nhập cho đồng bào vùng cao

Bát Xát là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, ở các xã vùng cao của huyện có giống chè Shan được bà con trồng từ nhiều năm nay. Hiện nay, giá chè Shan đang có giá trị cao so với mặt bằng chung của thị trường chè. Để bảo tồn và phát triển giống chè quý, nâng cao thu nhập cho đồng bào các dân tộc, huyện đang tiếp tục triển khai nhiều giải pháp.Nằm cách thành phố Thái Nguyên 13km về phía Tây Nam, Tân Cương là vùng đất tạo ra các sản phẩm chè thơm ngon nổi tiếng, được nhiều du khách trong và ngoài nước biết đến. Vùng đất được mệnh danh “Đệ nhất danh trà” với nhiều sản phẩm trà ngon nức tiếng đã trở thành điểm đến hấp dẫn của nhiều du khách trong nước và quốc tế.Chiều 26/3, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã hội kiến Thủ tướng Singapore Lawrence Wong.Bát Xát là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, ở các xã vùng cao của huyện có giống chè Shan được bà con trồng từ nhiều năm nay. Hiện nay, giá chè Shan đang có giá trị cao so với mặt bằng chung của thị trường chè. Để bảo tồn và phát triển giống chè quý, nâng cao thu nhập cho đồng bào các dân tộc, huyện đang tiếp tục triển khai nhiều giải pháp.Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025, Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) tỉnh Tuyên Quang đã có nhiều giải pháp triển khai chính sách tín dụng ưu đãi theo Nghị định số 28/2022/NĐ-CP của Chính phủ. Sau một thời gian triển khai, người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, tạo động lực thoát nghèo bền vững.Đồi cát Nam Cương, thuộc địa phận xã An Hải, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận, được giới chuyên môn du lịch ghi nhận là một trong những “tiểu sa mạc” độc đáo nhất Đông Nam Á. Nằm cách thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 8 km về hướng Nam, đồi cát Nam Cương thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan, khám phá vẻ đẹp độc đáo của vùng cát bay ven biển Nam Trung Bộ.Gần đây, suối Tà Má bỗng trở thành một điểm đến "hot" không chỉ của tỉnh Bình Định mà còn của cả khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Suối Tà Má thuộc làng Hà Ri, xã Vĩnh Hiệp, huyện Vĩnh Thạnh, tỉnh Bình Định, tựa như nàng công chúa ngủ quên trong rừng bỗng chợt bừng tỉnh, đánh thức cả núi rừng.Nằm cách thành phố Thái Nguyên 13km về phía Tây Nam, Tân Cương là vùng đất tạo ra các sản phẩm chè thơm ngon nổi tiếng, được nhiều du khách trong và ngoài nước biết đến. Vùng đất được mệnh danh “Đệ nhất danh trà” với nhiều sản phẩm trà ngon nức tiếng đã trở thành điểm đến hấp dẫn của nhiều du khách trong nước và quốc tế.Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 25/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Quảng Nam ban hành chính sách hỗ trợ về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Thánh đường cổ kính của Việt Nam được thay ngói mới. Tự nguyện xin ra khỏi hộ nghèo, nông dân vươn lên thành tỷ phú. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núI.Gần 50 năm qua, ông Phạm Văn Lậc (66 tuổi), người làng Mang Lùng, xã Ba Tô, huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi, đã lặng thầm thắp lửa để giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Hrê. Là người đánh chiêng Hrê hay nhất làng, ông Lậc am hiểu sâu sắc nhiều bài chiêng truyền thống như chiêng ba, chiêng năm. Ông đã góp phần giữ cho tiếng chiêng của người Hrê mãi vang vọng giữa đại ngàn.Với mong muốn giúp người nghèo, người yếu thế trong xã hội, đặc biệt là đồng bào DTTS và miền núi có nhà ở, ổn định cuộc sống, những năm qua, tỉnh Hòa Bình đã nỗ lực xóa nhà tạm, nhà đột nát cho Nhân dân. Theo đó, đã có 1.975 nhà được xây mới, 223 nhà được sửa chữa. Qua rà soát, hiện nay, toàn tỉnh còn 996 nhà cần tiếp tục thực hiện xây mới, sửa chữa, tỉnh đã và đang thực hiện nhiều giải pháp dồn toàn lực phấn đấu hoàn thành việc xoá nhà tạm, nhà dột vào 30/6/2025.Hưởng ứng phong trào “Tuổi trẻ Lạng Sơn chung sức xây dựng nông thôn mới” (NTM), Huyện đoàn Bắc Sơn đã và đang triển khai nhiều công trình, phần việc thanh niên thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng NTM.Ngày 27/3, tại thị xã Sa Pa (Lào Cai), Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam đã trao tặng 200 xuất quà trị giá 200 triệu đồng cho các em học sinh vùng cao Lào Cai có hoàn cảnh khó khăn, vươn lên trong học tập. Dự buổi trao tặng có nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan - Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam.Nhằm phổ cập, nâng cao kiến thức, kỹ năng tài chính số cho sinh viên, thanh niên, giúp sinh viên, thanh niên quản lý tài chính cá nhân một cách khoa học, chủ động và hiệu quả, ngày 26/3, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) triển khai Lễ ký kết thỏa thuận hợp tác giai đoạn 2025 - 2028.

Chè Shan được đồng bào vùng cao Bát Xát trồng từ nhiều năm nay

Hiện nay, ở các xã vùng cao của huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai có khoảng gần 250ha chè các loại. Trong đó, giống chè Shan có giá trị hơn cả vì hợp với thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn nước cũng như độ cao hàng trăm mét so mực nước biển. Cũng vì thế mà chất lượng chè Shan ở đây cũng khác biệt so với nhiều nơi khác.

Cây chè Shan được đồng bào các DTTS trồng từ nhiều năm nay, chính vì vậy có thể gọi là giống chè cổ thụ; muốn thu hái bà con phải bắc thang chèo lên. Chè búp sau khi được thu hái thủ công có thể sao bằng tay theo kinh nghiệm dân gian để giữ hương vị của núi rừng. Hiện nay, giá của chè Shan giao động khoảng 150 nghìn/kg; đây là mức giá khá cao so với giá các loại chè hiện có trên thị trường.

Hộ gia đình bà Chảo San Mẩy ở xã Mường Hum có gần 50 gốc chè cổ thụ. Trước đây, gia đình cũng chỉ hái để uống; từ khi sản phẩm chè Shan được thị trường ưa chuộng bà đã thu hái để bán cho Hợp tác xã. Nhờ đó, cũng có tiền để trang chải chi phí trong gia đình.

“Bây giờ chè bán được giá, gia đình cũng thường xuyên làm cỏ, bón phân chuồng hoai mục để chè có nhiều búp hơn. Vì thế mà sản lượng những năm gần đây cũng cao hơn nhiều so với trước”, bà Mẩy cho biết.

Cây chè đang góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân vùng cao Bát Xát

Để bảo đảm đầu ra cho sản phẩm chè của bà con, Hợp tác xã chè Hướng Tâm tại (đặt tại xã Mường Hum) và Hợp tác xã sản xuất và chế biến sản phẩm nông nghiệp A Mú Sung (đặt tại xã A Mú Sung)… đã đầu tư máy móc, nhà xưởng để bao tiêu sản phẩm cũng như sản xuất ra nhiều loại chè cung ứng ra thị trường.

Cùng với đó, để có nguồn nguyên liệu chất lượng phục vụ chế biến, các Hợp tác xã đã cử cán bộ về từng hộ gia đình hướng dẫn tuân thủ quy trình, từ khâu trồng đến thu hái. Trong quá trình bà con trồng mở rộng diện tích cũng phải tuân thủ thiết kế nương đồi, trồng cây che bóng, áp dụng các biện pháp thâm canh, bón phân hữu cơ, phân vi sinh…

“Chúng tôi thường xuyên cử cán bộ kỹ thuật giám sát từ khâu chăm bón, phòng trừ sâu bệnh hại, thu hái để chè búp có chất lượng tốt nhằm nâng “sao” OCOP cho các sản phẩm chè, bởi có nhiều “sao” chè dễ bán hơn và có giá trị hơn”, ông Trương Văn Hướng, Giám đốc Hợp tác xã chè Hướng Tâm cho biết thêm.

Khi các sản phẩm chè được thương mại, nhu cầu nguyên liệu tăng cao, diện tích trồng được mở rộng, đưa cây chè thành cây hàng hóa chủ lực. Qua đó, góp phần thực hiện Nghị quyết 10-NQ/TU ngày 26/8/2021 của Tỉnh ủy Lào Cai về Chiến lược phát triển nông nghiệp hàng hóa tỉnh Lào Cai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. 

Để tiếp tục bảo tồn và phát triển giống chè quý có giá trị, hiện nay huyện Bát Xát đã và đang phát triển vùng chè nguyên liệu tại các xã vùng cao, đồng thời mở rộng lên huyện Y Tý - nơi cao nhất của huyện (trên 2.000m so với mặt nước biển). Các vùng chè sẽ được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP và hướng tới sản phẩm hữu cơ phục vụ cho các nhà máy, hợp tác xã và cơ sở chế biến. Đồng thời, hỗ trợ xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ chè bền vững.

Nhiều hoạt động tuyên truyền, quảng bá sản phẩm chè được chính quyền địa phương tổ chức

“Sản xuất nông nghiệp hữu cơ, được coi là hướng đi tất yếu và Chính phủ đã có chủ trương gắn phát triển nông nghiệp hữu cơ với đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.

 Bên cạnh hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hái… theo quy trình sản xuất hữu cơ; chúng tôi cũng vận động bà con tham gia chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp để nâng cao thu nhập”, ông Sí Trung Kiên, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bát Xát nhấn mạnh.

Cùng với việc mở rộng diện tích, huyện Bát Xát cũng đang thực hiện bảo tồn giống chè Shan cổ thụ. Với những cây chè Shan khoảng 10 tuổi trở lên, không sâu bệnh, năng suất cao được lấy hạt và xử lý gieo ươm, làm bầu. Sau khi cây giống đủ tiêu chuẩn sẽ được trồng. Khi trồng, bà con Nhân dân sẽ được nhà nước hỗ trợ giống gieo ươm, hỗ trợ phân bón.

Với cách làm như vậy, diện tích trồng chè nói chung, diện tích chè đặc sản nói riêng trên địa bàn huyện Bát Xát đã và đang được mở rộng theo hướng hàng hóa; qua đó, góp phần nâng cao thu nhập cho bà con nông dân vùng cao.

Phấn đấu đến năm 2030, thu nhập bình quân của người DTTS ở Lào Cai tối thiểu bằng ½ bình quân chung của tỉnh

Nguồn: https://baodantoc.vn/giu-dac-san-de-nang-cao-thu-nhap-cho-dong-bao-vung-cao-1742978934016.htm