Dẫu vậy, sâu trong thâm tâm của ông Tài là giấc mơ đến gần hơn với “Tri thức Việt”, góp chút sức lực vào hành trình bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc.
Nhà sưu tầm Trần Hữu Tài đã có những chia sẻ xoay quanh dự án “Tri thức Việt” mà ông đang thực hiện.
* Trong hành trình khám phá các vùng đất trên thế giới, ông luôn mang theo những trăn trở nào?
- Đó là việc phát huy giá trị của các danh nhân văn hóa thế giới. Cùng với đó là câu chuyện nâng tầm giá trị văn hóa của người Việt Nam trên bản đồ thế giới.
Chúng ta đều biết Việt Nam có 7 danh nhân văn hóa thế giới đã được UNESCO công nhận gồm Nguyễn Trãi, Hồ Chí Minh, Nguyễn Du, Chu Văn An, Hồ Xuân Hương, Nguyễn Đình Chiểu và Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Tôi nghĩ rằng, Việt Nam nên tạo ra thương hiệu về danh nhân văn hóa thế giới của chính mình. Đó là cách chúng ta tự hào và khẳng định vị trí của mình trong mắt bạn bè quốc tế.
* Mỗi điểm đến, từng cuộc gặp gỡ để lại cho ông những cảm xúc, góc nhìn thế nào về hai chữ “Văn hóa”?
- Mỗi quốc gia tôi đặt chân đến, một điều dễ dàng nhận ra là người dân luôn đề cao tầm quan trọng của lịch sử, văn hóa bản địa. Nhờ vậy, các giá trị bản địa của họ đa dạng, sâu sắc.
Để có được kết quả đó thì lĩnh vực giáo dục đóng vai trò hết sức quan trọng. Văn hóa hoàn toàn gần gũi, nằm trong khả năng tiếp cận của mọi người, mọi độ tuổi, trình độ... Tất cả nằm ở phương pháp tiếp cận và giáo dục về văn hóa.
Những người từng làm việc với tôi đều có nét chung là kiến thức về xã hội, văn hóa sâu rộng. Có lẽ một phần vì họ được sinh ra, lớn lên trong nền giáo dục bài bản, tri thức cao.
* Một người kể chuyện văn hóa thường mang trong mình những trọng trách gì? Đâu là yếu tố then chốt, thưa ông?
- Đó là phải truyền cảm hứng về những giá trị mang tính cốt lõi của văn hóa. Muốn làm được như vậy, bản thân người kể chuyện cần am hiểu những điều cốt lõi.
Đời sống tinh thần của người kể chuyện vẫn có sự liên quan đến yếu tố vật chất. Bởi lẽ có vật chất mới dễ dàng củng cố văn hóa.
Một điều tôi luôn tâm niệm là làm văn hóa sẽ rất khó. Do vậy, vừa làm kinh tế vừa hỗ trợ cho những người say mê văn hóa Việt Nam là cách CSO Gallery của tôi đang vận hành. Kết hợp vật chất với tinh thần là điều then chốt.
* Với người kể chuyện văn hóa, giữa hai khía cạnh “cống hiến cho văn hóa” và “nhận được từ văn hóa” sẽ thăng bằng hay chênh vênh?
- Như tôi vừa nói, làm văn hóa dưới góc độ tư nhân sẽ rất khó. Bởi vậy, sự chênh lệch giữa hai yếu tố này là rất lớn. Sự hy sinh, đóng góp của một người kể chuyện văn hóa không thể so với những điều mà họ nhận được.
Tuy nhiên, khó không phải không làm được. Khi nhìn thấy đích đến thực sự của việc nghiên cứu, thu nạp kiến thức văn hóa thì bản thân người kể chuyện văn hóa sẽ tự biết cách cân bằng cảm xúc của chính họ. Khi đó, niềm hạnh phúc luôn cuốn con người liên tục sáng tạo.
* Ông thường nhắc đến cụm từ “Tri thức Việt”. Đó có phải mục tiêu sâu xa ông đang hướng đến?
- Sách của Việt Nam là bộ mặt, là giá trị của "Tri thức Việt". Nếu nhiều người đọc sách và sưu tầm sách quý hiếm thì sẽ giúp quốc gia lưu giữ và phát triển "Tri thức Việt".
Hiện nay, Việt Nam có những quyển sách quý hiếm hàng trăm tuổi nhưng giá tiền thua một chai rượu hay một tủ sách quý hiếm của Việt Nam được thị trường định giá chưa bằng một nửa giá tiền mua những chiếc siêu xe. Sự bất hợp lý này gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh rằng, đã đến lúc người Việt Nam cần nhìn nhận đúng hơn về giá trị của sách quý.
Ví dụ, việc số hóa những trang sách, tài liệu quý hiếm để bảo tồn lâu dài là một cách làm hay. Khoa học công nghệ phát triển liên tục tạo nhiều cơ hội cho những nhà sưu tầm tư nhân như chúng tôi có thêm điều kiện lưu giữ văn hóa dân tộc.
* Trong giai đoạn hiện nay, để bảo tồn và phát triển “Tri thức Việt”, ông có những cách làm nào?
- Hiện tại, CSO Gallery đang hướng đến việc kết hợp giá trị từ 7 danh nhân văn hóa thế giới của Việt Nam thành một chỉnh thể nhất định, tạo dựng nên dự án mang thương hiệu “Con người Việt - Tri thức Việt”.
Dự án sẽ được triển khai trong thời gian dự kiến 5 năm. Yếu tố trọng tâm để tạo ra sự độc nhất cho dự án là bài học từ câu tục ngữ "Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao".
Việc tìm và kết hợp được điểm chung của 7 danh nhân văn hóa của Việt Nam thành một chỉnh thể là ước mơ, cũng như mục tiêu lớn của tôi.
Điều này vô cùng quan trọng khi đất nước ngày càng phát triển, mối quan hệ với thế giới ngày càng sâu rộng. Nếu chúng ta không phát huy và duy trì lượng kiến thức về các danh nhân văn hóa nước nhà thì lớp người trẻ trong tương lai sẽ dễ bị hụt hẫng về lòng tự tôn dân tộc.
Với tôi, người Việt Nam cần nắm trong tay trọn vẹn giá trị văn hóa của chính mình trước khi bước ra hội nhập với bạn bè quốc tế.
* Xin cảm ơn những chia sẻ thú vị của ông!
Nguồn: https://baodanang.vn/hieu-van-hoa-de-thuc-day-tri-thuc-viet-3300168.html
Bình luận (0)