Lư Nhất Vũ, người nhạc sĩ một đời thầm lặng

Bạn tôi từ Việt Nam đã gửi cho tôi những dòng tin buồn về nhạc sĩ Lư Nhất Vũ. Ông đã từ trần ngày 29.3, tại nhà riêng, thọ 90 tuổi. Sự ra đi của nhạc sĩ Lư Nhất Vũ để lại nhiều tiếc thương đối với văn nghệ sĩ trong và ngoài nước.

Nhớ về nhạc sĩ Lư Nhất Vũ và nhà thơ Lê Giang, tôi không thể quên bài dân ca Hò cấy, sưu tầm tại Tân Bình - Dĩ An (Bình Dương), và lũ trẻ chúng tôi đã có những năm tháng lang thang cùng ông bà trên những nẻo đường đi tìm nguồn nước ngọt trong lành của ca dao, dân ca Việt Nam.

“Hò ơ ơ hớ ơ ơ. Trăng rằm trăng mười sáu trăng treo ớ ơ. Anh đây mà chưa có vợ hơ hò ơ ớ khoan ơ, anh đây mà chưa có vợ ơ hơ gặp em mà chưa có chồng ơ hơ hò ơ hớ.

Hò ơ ơ hờ ơ ơ. Rượu nằm trong nhạo chờ nem ơ hơ. Anh nằm trong phòng vắng ơ hơ ò ơ ớ khoan ơ, chờ em lâu ngày ơ hờ hò ơ hơ…”.

Bài ca Hò cấy là lời tỏ tình rất ý nhị của người con trai đối với người con gái thật dễ thương, đơn giản như tâm hồn của người dân quê Việt Nam. Nó là một trong hàng ngàn bài hò, ca khúc của đôi uyên ương Lư Nhất Vũ và Lê Giang để lại cho văn học Việt Nam.

- Ảnh 1. — Vợ chồng nhạc sĩ Lư Nhất Vũ - nhà thơ Lê Giang

Ai đã từng quen biết với ông bà đều sẽ cảm nhận sự ấm áp, mộc mạc, chân thành và lòng tốt hiếm thấy của hai đôi uyên ương này. Trong tim tôi, họ là những tài hoa, yêu văn học, nghệ thuật, yêu đất nước chân thành và hơn thế nữa, ông bà vừa là người bạn lớn, vừa là cha mẹ của chúng tôi. Suốt những năm tháng tôi còn sống tại Việt Nam và cho đến bây giờ, hình ảnh của nhạc sĩ Lư Nhất Vũ và Lê Giang vẫn sống mãi trong tim của nhiều văn thi hữu.

Gần nửa thế kỷ trôi qua, nhạc sĩ Lư Nhất Vũ và nhà thơ Lê Giang đã rong ruổi trên khắp nẻo đường quê hương, bước chân họ đã để lại những dấu ấn chai sạn của những công trình sưu tập, biên soạn, phác thảo, sáng tác, nghiên cứu ca dao dân ca và biến chúng thành những ca khúc dân ca Nam bộ. Họ là những tài hoa hiếm thấy, hy sinh cả cuộc đời cho niềm đam mê lãng du đi đãi cát tìm vàng, sàng lọc lại di sản đã rơi rớt, lãng quên của kho tàng văn học dân gian Việt Nam. Họ đã để lại những công trình nghiên cứu âm nhạc có giá trị như: Hò trong dân ca Việt Nam, Hát ru Việt Nam, 300 điệu lý Nam bộ, 250 điệu lý quê hương, hơn 200 bài dân ca viết về cuộc sống, quê hương, đất nước, con người Việt Nam và hàng chục quyển sách ký sự, truyện, âm nhạc, khảo cứu…

Tôi còn nhớ rõ, vào thập niên 1980 đến 1990, những ca khúc mang âm hưởng dân ca, điệu lý được sáng tác như: Kiên Giang Mình Đẹp Lắm (Lý chèo đưa cá ông), Vợ Chồng Làm Biếng (Lý cây khế, Lý kêu đò), Ra giêng anh cưới em (Hò cống chùa), Tâm tình cô thợ dệt (Lý ba xa kéo chỉ), Hành trình lý ngựa ô (Lý ngựa ô Giồng Riềng)… được phát trên nhiều đài truyền thanh, truyền hình và cả nước rất yêu thích. Đó là thời kỳ thịnh hành nhất của những ca khúc dân ca của nhạc sĩ Lư Nhất Vũ.

Nét độc đáo nhất của đôi tình nhân Lư Nhất Vũ và Lê Giang là họ như hình với bóng, yêu thương, chăm sóc lẫn nhau và gắn bó keo sơn như đôi chim liền cánh suốt cả cuộc đời dù cho nắng mưa, bão tố, phong ba bủa vây. Bây giờ một cánh chim đã gẫy, con chim còn lại đang cất tiếng kêu thương, đau buồn biết bao.

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ là một trong những tên tuổi nổi bật trong dòng nhạc dân ca Nam bộ, với những sáng tác mang đậm hồn quê, thấm đẫm tình người. Ông không chỉ là người sáng tạo âm nhạc, mà còn là người lưu giữ những giá trị văn hóa, bản sắc của người dân Nam bộ qua từng câu hát, nốt nhạc. Những bài hát của Lư Nhất Vũ luôn giản dị, mộc mạc nhưng lại đầy sức nặng về cảm xúc, phản ánh đời sống của người nông dân chân chất, hiền hòa và thật thà.

Với những giai điệu ngọt ngào, dễ đi vào lòng người, Lư Nhất Vũ đã mang đến cho âm nhạc Việt Nam một kho tàng dân ca Nam bộ sâu sắc. Các tác phẩm của ông luôn có sự kết hợp hoàn hảo giữa những âm điệu dân gian và cảm hứng dân tộc, tạo nên một không gian âm nhạc đậm chất quê hương, nơi mọi thứ đều gắn liền với đất đai, sông nước và con người.

Giống như cây lúa mộc mạc, ông hiền lành, ít nói, chân chất, lặng lẽ cống hiến cuộc đời cho âm nhạc. Gần 200 tác phẩm của nhạc sĩ Lư Nhất Vũ được tập hợp thành tập sách đồ sộ Bài ca đất phương Nam, hơn 900 trang khổ lớn phát hành vào tháng 9.2013.

Sự ra đi của ông không chỉ là mất mát lớn đối với gia đình, mà còn là nỗi tiếc nuối của những người yêu mến và trân trọng tài năng của ông, và những bản nhạc của ông vẫn sẽ sống mãi, như một phần không thể thiếu trong ký ức âm nhạc của dân tộc.

Xin vĩnh biệt người bạn lớn, người cha đã dành cho chúng tôi những năm tháng khó quên đầy ắp tình người.

Người nhạc sĩ một đời thầm lặng quá

Trong tim người, còn nguyên những lời ca.

Nguồn: https://thanhnien.vn/lu-nhat-vu-nguoi-nhac-si-mot-doi-tham-lang-185250330121607646.htm