Tác giả trò chuyện cùng Zihlmann Marc (phải) tại Chappi Moutains Coffee |
Tại sao lại là Chappi? Tôi hỏi. Thạch Thảo, một trong hai chủ nhân của thương hiệu Chappi Moutains Coffee, nở nụ cười hiền và nói: “Em và Marc đều thích cách kể câu chuyện trong bài hát mà nhạc sĩ Trần Tiến đã viết về cây đàn tre của đồng bào Rắklây. Là hiện thực mà cũng vô cùng lãng mạn. Đời sống của người cao nguyên hiện lên trong đó là hình ảnh về sự vượt thoát thiếu thốn vật chất thực tại, vươn tới sự phóng khoáng, tự do và ngập tràn cảm xúc”. Như hòa cảm cùng vợ, Marc - người đàn ông đến từ Thụy Sĩ, ngân lên những giai điệu bài hát “Giấc mơ Chappi” bằng tiếng Việt phát âm còn ngọng nghịu. Tôi cảm nhận, hai nhân vật chính trong giấc mơ đẹp mà tôi đang kể với khát vọng dựng nghiệp cùng câu chuyện tình và cuộc sống hiện thời của họ thật hòa hợp cảm xúc với những ca từ, giai điệu của bài hát mà họ mượn tên cho thương hiệu của mình.
* * *
Marc và Thảo trò chuyện với tôi bên những ly cà phê Arabica nóng thơm mùi hương bazan. Chuyện bắt đầu từ Nguyễn Lê Thạch Thảo. Cô chủ thế hệ 8X này du học nước ngoài về, đã từng làm việc trong lĩnh vực khác, mang lại cơ hội thăng tiến và thu nhập ổn định. Thế nhưng, sự hồi niệm mùi hương ký ức của những mẻ cà phê mà ba mẹ cô từng rang xay ở quê hương Lâm Hà mà thuở ấu thơ Thảo từng ngấm sâu vào khứu giác đã lôi kéo cô trở về với nghề cũ gia đình. Mười mấy năm trước, Thảo đã cho ra đời dòng cà phê mang thương hiệu Lam Ha Bio Coffee rang xay. Cô cung cấp sản phẩm cho khách hàng trong và ngoài nước với nhiều hệ thống phân phối, trong đó sử dụng nền tảng trực tuyến, bán hàng trên các trang uy tín như lazada, shopee, sendo...
Rồi chuyện về Zihlmann Marc. Người đàn ông này sinh năm 1973 ở thành phố Zurich - Thụy Sỹ, trung tâm kinh tế lớn nhất của quốc gia Trung Âu này. Bố Marc, ông Josef là một bác sĩ thú y và bà mẹ Kathariha thì làm việc trong lĩnh vực tâm lý xã hội. Bản thân Marc là một thạc sĩ kinh tế từng nhiều năm là chuyên viên trong các ngân hàng lớn, các quỹ đầu tư, công ty kiểm toán và tập đoàn toàn cầu. Cơ hội thăng tiến và thu nhập đang rất tốt, nhưng Macr nói, anh muốn một cuộc sống có ý nghĩa hơn và người đàn ông trung niên ấy đã khởi đầu bằng một cuộc “kiếm tìm lẽ sống” qua nhiều quốc gia.
Marc nói với tôi, nhiều năm trước, anh chưa hề biết gì về Việt Nam, trừ vài nhà hàng người Việt ở quê hương anh. Năm 2018, lần đầu tiên anh đến với đất nước hình chữ S sau khi qua Singapore. Marc đã hết sức ngạc nhiên khi biết, đất nước quê hương của vợ tương lai là một trong hai quốc gia có sản lượng cà phê lớn nhất thế giới với những dòng sản phẩm thượng hạng, nhất là Arabica vốn là loại mà người châu Âu ưa chuộng. Biết anh qua Việt Nam, một người bạn ở Thụy Sỹ nhờ tìm dòng cà phê nguyên chất. Anh lang thang nhiều ngày trên những trang bán hàng trực tuyến và đó là cơ duyên để Marc gặp Thảo. Anh bắt đầu tò mò rồi tìm hiểu dần về công việc sản xuất, chế biến cà phê của một thương hiệu lạ từ đất nước Việt Nam xa xôi…và cũng tìm hiểu luôn người nữ chủ nhân xinh đẹp. Câu chuyện có cái kết ban đầu thật đẹp khi bảy năm trước, chàng trai Thụy Sỹ quyết định bỏ ngành tài chính, rời xa thành phố quê hương bên dòng sông Limmat để đến với núi rừng Tây Nguyên. Đến với Việt Nam, anh có người vợ rồi hai đứa con, có cà phê và quê hương mới. Marc nói: “Tôi quyết định sang Việt Nam, cùng vợ bắt tay xây dựng chuỗi giá trị liên kết sản xuất cà phê hữu cơ. Tôi và Thảo mong muốn hỗ trợ cư dân thiểu số ở đây về công ăn việc làm, mua sản phẩm giá cao, góp phần nâng cao mức sống và xây dựng một cộng đồng phát triển, bền vững và cởi mở. Khó khăn còn nhiều lắm, nhưng chúng tôi đang tìm cách cải thiện”.
Qua lời nói, việc làm của Macr và Thảo, tôi cảm nhận họ đã đến với nhau bằng sự thấu cảm, từ khát vọng xây dựng thương hiệu Chappi Moutains Coffee. Bảy loại sản phẩm cà phê hòa hợp với các dược liệu có sẵn tại địa phương như cà phê cacao, cà phê socola, cà phê linh chi, cà phê đẳng sâm… đang dần chinh phục thị trường trong, ngoài nước. Mang được các dòng sản phẩm cà phê chất lượng cao đến với người tiêu dùng là một thành công. Nhưng mục đích lớn hơn của đôi vợ chồng này là góp sức tạo lập sinh kế bền vững cho những người đồng bào thiểu số bằng cách tổ chức cho người dân tham gia sản xuất cà phê theo quy trình chất lượng và hoạt động du lịch cộng đồng. Marc và Thảo cùng người dân làm cà phê và hướng dẫn họ tổ chức các tour du lịch trải nghiệm sản xuất, chế biến, pha chế tại trang trại; tham quan đời sống, văn hóa cư dân bản địa và khám phá sự hùng vĩ của núi rừng. Trong quá trình đồng hành với dân, Marc đã nhờ đến cả ông bạn Alex, đồng hương Thụy Sỹ, một chuyên gia trong ngành Du lịch cùng hỗ trợ tập huấn kỹ năng cho đồng bào. Chappi còn nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình của Liên minh châu Âu, của chính quyền địa phương và các ngành chức năng. Trường Đại học Đà Lạt cũng tham gia trong việc đào tạo nhân lực.
* * *
Họ muốn dựa vào dân và cùng người dân dựa vào thiên nhiên, và vì vậy, sản xuất, kinh doanh thân thiện với môi trường là cách mà Marc, Thảo và Hợp tác xã Chappi đã và đang lựa chọn. Đó là tìm kiếm sự phát triển bền vững, bền vững từ ổn định cuộc sống đồng bào đến đảm bảo chất lượng sản phẩm và giữ cho môi trường thiên nhiên ít bị tác động tiêu cực. Thảo nói: “Mục tiêu của chúng em là kiểm soát toàn bộ chuỗi giá trị, từ khâu sản xuất tại các trang trại đến từng cốc cà phê được đảm bảo chất lượng sản phẩm cao nhất có thể. Hợp tác xã cũng mua cà phê nguyên liệu với giá cao hơn so với thị trường, đồng thời hợp tác chặt chẽ với các xã viên để giúp họ cải thiện sinh kế”. Đến thời điểm này, đã có 50 hộ đồng bào là thành viên hợp tác với 50 ha cà phê hữu cơ; Hợp tác xã cũng đã phối hợp với hai tổ chức phi chính phủ Hà Lan (SNV và IDH) hỗ trợ nông dân phân bón, hướng dẫn kỹ thuật về canh tác, thu hoạch, ủ phân và quản lý nguồn nước. “Đến nay, với sản phẩm cà phê tươi, mỗi tháng chúng tôi cung cấp hàng chục tấn ngoài mùa thu hoạch; trong mùa thu hoạch thì lên tới hàng trăm”, Macr nói. Thạch Thảo cũng chia sẻ, khát vọng của vợ chồng cô là sẽ quy hoạch và giữ được 300 ha cà phê Arabica nguyên liệu, đồng thời mở rộng số lượng xã viên là người đồng bào dân tộc thiểu số lên hàng trăm hộ. Cô cũng nói: “Để làm được cà phê theo yêu cầu chất lượng của thế giới và đạt được giá trị cao hơn cho sản phẩm cà phê Việt Nam, Chappi phải đi qua con đường rất dài và rất khó khăn. Tuy nhiên, vợ chồng em không bán cà phê thô, mà phải tạo bằng được những dòng sản phẩm hoàn chỉnh, hoàn hảo”. Marc bổ sung: “Trong quá trình hướng dẫn nông dân sản xuất, chúng tôi cũng đưa ra các phương án bảo vệ rừng, chống xói mòn đất và nghiên cứu thay thế cây trồng phù hợp, không quá lệ thuộc vào cây cà phê, khai thác tốt nhất quỹ đất của họ.
Tuy nhiên, thành thật mà nói, trong quá trình thực hiện điều này, chúng tôi cũng gặp không ít khó khăn vì một số người dân thiếu sự phối hợp và kỷ luật lao động của họ chưa tốt”.
Trong quá trình bước đầu xây dựng, Marc - Thảo và các cộng sự đã gặt hái được những thành công rất đáng ghi nhận: Thương hiệu Vàng châu Á - Thái Bình Dương với các dòng sản phẩm Lam Ha Bio Coffee năm 2017; Cúp và Chứng nhận sản phẩm Chappi Moutains Coffee tỉnh Lâm Đồng là Thương hiệu chất lượng cao Asean năm 2018; là sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn 4 sao trong năm 2020. Hiện tại, sản phẩm của Chappi đủ chất lượng cạnh tranh bình đẳng với các thương hiệu nổi tiếng, đã có mặt ở các thị trường lớn như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang; hầu hết các siêu thị lớn và một số sân bay đã có sự xuất hiện của cà phê Chappi. Các mẫu cà phê của Hợp tác xã cũng đã được gửi đi giới thiệu tại các quốc gia như Đức, Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Slovakia, Hà Lan, Mỹ, Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất. Thụy Sĩ là một thị trường mà Chappi mong muốn hướng tới nhiều hơn sau khi tiệc cà phê với dòng sản phẩm của Chappi là thức uống chính trong Lễ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Thụy Sỹ vào tháng 10 năm 2021 tại Genève. Ngoài cà phê, hiện tại Chappi cũng đang thúc đẩy dịch vụ lưu trú và hoạt động du lịch khám phá, trải nghiệm…
* * *
Khi tạm biệt núi đồi của Chappi Moutains Coffee, Marc tiễn tôi ra đến đầu buôn Tu Póh. Tôi nghĩ, không biết sức hấp dẫn nào làm cho người đàn ông từ châu Âu xa xôi đã tự nguyện lựa chọn miền thượng du xa lạ này làm nơi khởi đầu cho một phần đời tiếp theo của mình. Vì yêu quý Việt Nam, vì người vợ mang tên Thạch Thảo, vì hương vị cà phê cao nguyên quyến rũ?! Chắc là vì tất cả những điều đó. Trước lúc chia tay, anh bạn Marc cởi mở, vui tính lại hát, bài hát về giấc mơ, như đang lý giải giùm tôi về sự lựa chọn của mình: “Ở nơi ấy tôi đã thấy… trên ngọn núi cao… có hai người… chỉ có hai người yêu nhau…”.
Nguồn: https://baolamdong.vn/van-hoa-nghe-thuat/202505/marc-thao-va-giac-mo-chappi-5ed67de/
Bình luận (0)