Một xã ở Hà Nội có hơn 400 học sinh vẫn phải vượt sông mỗi ngày đi học

(Dân trí) - Ngược về phía Tây khoảng 60km, có một “ốc đảo” duy nhất của TP Hà Nội với dân số chưa đến 7.000 người, nơi 458 thầy trò vẫn phải vượt sông bằng thuyền, phà mỗi ngày để tới trường.

Bài học đầu tiên về lòng biết ơn

Sáng 5/9, khoảng 15 chuyến đò ở xã đảo Minh Châu (TP Hà Nội) được tăng cường để đưa các em học sinh và giáo viên vào đất liền dự khai giảng.

Xã Minh Châu (thuộc huyện Ba Vì cũ) ở bãi giữa sông Hồng, nơi hợp lưu ba dòng sông Đà, Lô, Hồng, một bên giáp với làng Ðường, thuộc huyện Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc cũ), một bên giáp với xã Chu Minh cùng thuộc huyện Ba Vì (cũ).

Do đặc thù là bãi bồi nằm giữa sông Hồng, muốn rút ngắn đường vào Minh Châu chỉ có thể di chuyển bằng thuyền, phà từ phía Đông (phà Chu Minh) và phía Tây (qua tràn Thủ Độ).

Sau khi sắp xếp lại đơn vị hành chính, hiện toàn xã Minh Châu có 1.200 học sinh của 3 cấp học: mầm non, tiểu học và THCS. Xã chưa có trường THPT.

Khoảng 458 thầy cô và học sinh phải vượt sông mỗi ngày để tới trường (Ảnh: Hữu Nghị).

Ngay tại thủ đô nhưng hàng ngày, nhiều giáo viên phải vượt sông ra đảo dạy học. Ngược lại, do đảo chưa có trường THPT nên nhiều học sinh cũng phải vượt sông vào đất liền tìm con chữ. Năm nay, xã có 458 thầy và trò phải vượt sông như vậy.

Mặc dù không phải vượt sông tới trường nhưng như nhiều bạn khác, sau kỳ nghỉ hè dài, sáng 5/9, Nguyễn Danh Hùng, lớp 9C, Trường THCS Minh Châu vẫn háo hức dậy từ 5h để chuẩn bị tới lớp.

Bộ đồng phục cũ năm ngoái được cậu bé giặt giũ thơm tho từ hôm qua. Em ăn cơm nguội rồi nhanh chóng dắt xe đạp đi học. Sau lễ khai giảng buổi sáng, buổi chiều lớp Hùng sẽ học toán đại số và bài giảng môn giáo dục địa phương.

Danh Hùng (trái) và Quang, hai học sinh nghèo nhưng có thành tích xuất sắc của Trường THCS Minh Châu (Ảnh: Mỹ Hà).

Hùng là một trong những học sinh có hoàn cảnh khó khăn nhưng vượt khó vươn lên. Năm 2024, cậu bé đoạt giải khuyến khích Olympic cấp huyện (cũ) môn vật lý. Em là một trong 5 học sinh của trường vừa được tham dự chương trình gặp mặt trẻ em tiêu biểu Thủ đô hồi tháng 8.

Thầy cô đánh giá em là một trong những hạt giống tốt, là niềm kỳ vọng của nhà trường. Thế nhưng nếu đỗ vào cấp 3, những đứa trẻ như Hùng sẽ phải sang sông bằng thuyền mỗi ngày để đi học. “Bình thường em khá quen thuộc nhưng ngày mưa lũ thật sự sợ hãi”, cậu bé nói.

Tại Trường mầm non Minh Châu, ngay sau khai giảng, các bé mầm non đã bắt đầu vào những bài học đầu tiên.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, cô Nguyễn Thị Nam, giáo viên lớp 5 tuổi cho hay, bài học đầu tiên của lớp ngay sau khai giảng là về lòng biết ơn với cha mẹ, từ đó khơi dậy sự chăm ngoan và ham học hỏi cho mỗi học sinh.

Sau đó, các con sẽ tập những nét bút cơ bản, kết hợp các tiết mục hát múa để tạo hứng khởi cho các buổi học sau.

Đi thuyền/phà tới trường ngay giữa lòng Hà Nội

Cô Nguyễn Thị Bình, hiệu trưởng Trường mầm non Minh Châu cho hay, cô vốn là người ở xã đảo này. “Tôi còn nhớ những năm 1990, vì mưa lũ nên khi giấy báo thi đại học đến nơi thì kỳ thi đã qua mất rồi. Tôi lỡ cuộc thi năm đó, và rồi số phận đẩy đưa phải đi lấy chồng. Sau đó, tôi làm thợ may, kinh doanh tốt lắm”, cô Bình nhớ lại.

Sau này, mãi đến năm 1995, địa phương không có giáo viên mầm non, được cán bộ xã động viên ra đứng lớp mầm non, cô Bình bỏ việc kinh doanh may mặc vốn “hái ra tiền” thời điểm đó để đứng lớp.

Để đáp ứng việc giảng dạy, cô Bình tiếp tục học lên. Từ Phó Hiệu trưởng, cô tiếp tục được bổ nhiệm chức vụ Hiệu trưởng.

Trường mầm non Minh Châu hiện có khoảng 12 cán bộ, giáo viên phải vượt sông mỗi ngày (Ảnh: Mỹ Hà).

Hiện Trường mầm non Minh Châu có tổng hơn 30 cán bộ giáo viên, trong đó khoảng 12 cán bộ giáo viên, nhân viên ở bên kia sông, phải đi thuyền, phà mỗi ngày.

Nhiều cô ở xa nhất khoảng 15-16km nhưng vẫn gắn bó với nghề. Có cô đã học nghề cắm hoa hoặc tính đổi nghề khác nhưng cuối cùng vẫn bám trường, bám lớp.

Cô Chu Thị Loan, phụ trách lớp nhà trẻ, tính tới nay đã gắn bó với nhà trường khoảng 10 năm. Nhà cô Loan ở bên kia sông, đợt sáp nhập vừa qua, nhà trường có ngỏ ý với cô và một số giáo viên có thâm niên nếu có nhu cầu, nhà trường sẽ tạo điều kiện để chuyển trường về gần nhà, không phải vượt sông mỗi ngày. Thế nhưng với tình yêu thương gắn bó tình cảm, các giáo viên như cô Loan đều chọn ở lại xã đảo.

Một số giáo viên ở cách trường khoảng 40km nhưng vẫn bám lớp (Ảnh: Ngọc Lưu).

“Việc vượt sông để tới lớp khá bất an với nhiều cô trò, nhất là ngày mưa lũ. Những ngày đó, chị em chúng tôi động viên, chủ động san sẻ công việc cho nhau, đỡ đần để chị em có thể đi muộn về sớm, tránh mưa gió”, cô Bình cho biết.

Trường tiểu học Minh Châu hiện cũng có hơn 10 người ở bên kia sông, trong đó một số thầy cô nhà cách trường gần 40km, tức cả đi và về khoảng 80km/ngày, chưa kể phải đi thuyền. Thế nhưng nhiều thầy cô gắn bó với trường đến vài chục năm.

Trong buổi làm việc giữa ban lãnh đạo xã Minh Châu với Sở GD&ĐT Hà Nội, nhân dịp Sở tặng quà cho thầy cô và học sinh nhà trường ngày khai giảng ngày 5/9, ông Bùi Thái Sơn, Chủ tịch UBND xã Minh Châu cho biết, sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, xã có khoảng 1.200 học sinh, và vẫn chưa có trường trung học phổ thông.

Hàng năm, có khoảng 400 học sinh phải đi học ở địa bàn khác, chưa kể gần 60 giáo viên phải vượt sông đến trường. Học sinh sau trung học cơ sở phải đi học bằng phà qua sông, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, nhất là trong mùa mưa bão.

Không phải vượt sông mỗi ngày là ước mơ của nhiều thầy trò xã đảo Minh Châu (Ảnh: Ngọc Lưu).

Giấc mơ chính đáng

Trước tình hình cấp thiết, UBND xã Minh Châu xây dựng đề án đầu tư Trường liên cấp trung học cơ sở - trung học phổ thông Minh Châu, vừa đáp ứng nhu cầu học tập tại chỗ, vừa tối ưu nguồn lực đầu tư.

Cũng theo ông Bùi Thái Sơn, mặc dù chính quyền và nhân dân xã Minh Châu đã có nhiều nỗ lực nhưng công tác giáo dục và đào tạo của xã vẫn còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế.

Hiện chỉ có Trường Tiểu học Minh Châu đạt chuẩn nhưng nhiều hạng mục đã xuống cấp, một số phòng có diện tích chưa đúng tiêu chuẩn do chưa có sự cải tạo công năng phù hợp. Một số trường thiếu giáo viên một số bộ môn hoặc có đủ nhưng chưa đạt chuẩn.

Theo lãnh đạo xã đảo Minh Châu, một số trường thiếu giáo viên hoặc có nhưng chưa đạt chuẩn (Ảnh: Ngọc Lưu).

Đặc biệt, với mỗi lượt thuyền phà khoảng 14.000 đồng, gần 500 thầy cô và học sinh mất hơn 1,7 tỷ đồng cho phí thuyền phà/9 tháng học.

Đại diện lãnh đạo xã Minh Châu đề xuất, Sở GD&ĐT Hà Nội xem xét, áp dụng các chính sách ưu đãi đối với cán bộ, giáo viên, người lao động đang công tác tại xã theo Nghị định số 76/2019/NĐ-CP; hỗ trợ chi phí đi đò qua sông cho học sinh, giáo viên nhằm giảm gánh nặng cho gia đình học sinh và thêm động lực để giáo viên yên tâm công tác.

Chia sẻ với tâm tư của lãnh đạo địa phương, Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Trần Thế Cương cũng đồng tình với lãnh đạo xã Minh Châu về những đề xuất và cho biết, sẽ báo cáo UBND thành phố về chủ trương xây dựng trường trung học phổ thông xã Minh Châu.

Không phải vượt sông mỗi ngày là ước mơ của thầy trò xã đảo này (Ảnh: Ngọc Lưu).

Người đứng đầu ngành Giáo dục Hà Nội cho rằng, các đề xuất trên của địa phương hoàn toàn chính đáng. Sở GD&ĐT Hà Nội luôn đồng hành cùng chính quyền xã trong việc quan tâm, đầu tư cho giáo dục.

Chia tay xã đảo duy nhất của Hà Nội, chúng tôi nhớ lời của em Nguyễn Danh Hùng. Nam sinh ước mơ sau này sẽ học giỏi hơn nữa, để thi đỗ vào một trường Y khoa, làm bác sĩ và thành danh.

Thế nhưng để thực hiện được ước mơ ấy, rất có thể 3 năm cấp 3 tiếp theo đây, em sẽ vẫn phải đấu tranh với nỗi sợ để vượt sông mỗi ngày, nếu xã đảo bình yên này không có một ngôi trường THPT mới được xây dựng trong thời gian tới!

Ảnh: Đỗ Ngọc Lưu

Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/mot-xa-o-ha-noi-co-hon-400-hoc-sinh-van-phai-vuot-song-moi-ngay-di-hoc-20250906005721148.htm