Mỹ tục 'xông nhà' ở Nam Định chính thức là Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia

Ngày 6/4, cộng đồng người dân làng Gạo (xã Thành Lợi, huyện Vụ Bản tỉnh Nam Định) vui mừng đón nhận Bằng Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia đối với “Tục xông đền, xông điện, xông nhà thờ họ, xông nhà” đêm Giao thừa.

Lễ đón Bằng Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia “Tục xông đền, xông điện, xông nhà thờ họ, xông nhà” đêm Giao thừa làng Gạo. Ảnh: TL

Trước đó, ngày 10/12/2024, Bộ VHTT&DL đã có Quyết định số 3990/QĐ-BVHTTDL đưa “Tục xông đền, xông điện, xông nhà thờ họ, xông nhà” đêm giao thừa của làng Gạo vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ở loại hình di sản tập quán xã hội và tín ngưỡng.

Làng Gạo tên chữ là Cảo Linh, sau đổi thành Quả Linh - là một làng Việt cổ được hình thành từ thời Hùng Vương, gắn liền với sự tích 18 dòng họ về khai điền lập ấp.

Tại đây còn lưu giữ được nhiều phong tục tập quán, thuần phong mỹ tục và tín ngưỡng văn hóa dân gian mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Trong đó, tục xông đền, xông điện, xông nhà thờ (gọi tắt là xông nhà) vào đêm giao thừa là nét độc đáo riêng biệt của văn hóa làng Gạo.

Trong đêm giao thừa, cả làng Gạo có tới 20 đoàn rước nhà kéo dài nối tiếp nhau trên trục đường làng.

Sau khi các đoàn rước đến đền Đông, điện Đức Thánh Trần, đúng giờ phút thiêng liêng chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, mọi người tiến vào mở cửa đền dâng lời chúc lên Thành Hoàng, tổ tiên với ước nguyện một năm mới dân làng khỏe mạnh, nhà nhà ấm no, hạnh phúc.

Sau khi thực hiện các nghi lễ, người xông đền, xông điện, xông nhà thờ mừng tuổi những người tham gia đoàn rước để lấy may, lấy lộc cho cả năm và cùng nhau ngồi nhâm nhi chén rượu lộc, phấn khởi cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho bản thân và gia đình trong năm mới.

Khi thụ lộc xong, mọi người mới trở về gia đình xông nhà, thắp nén hương thơm thể hiện tấm lòng thành kính, tri ân công đức của tổ tiên.

Tục xông nhà đêm giao thừa của làng Gạo thể hiện sâu sắc truyền thống đạo lý uống nước nhớ nguồn của người dân địa phương đối với các vị Thành hoàng làng, với các bậc tiền nhân.

Người dân làng Gạo thực hiện nghi thức xông đền tại đền Đông. Ảnh: TL

Các hoạt động cúng lễ, rước đuốc, dâng hương, dâng lễ vật… thể hiện tính cộng đồng làng xã, tinh thần đoàn kết vượt qua khó khăn, thử thách, trong đó văn hóa gia đình hòa quyện với văn hóa dòng họ, văn hóa làng xã… tạo nên nét đặc trưng riêng.

Trải qua thời gian, với bao biến động của lịch sử, tục lệ xông đền, xông điện, xông nhà thờ họ, xông nhà vẫn được nhân dân địa phương duy trì, bảo tồn và phát triển, trở thành nét đẹp văn hóa tiêu biểu của người dân làng Gạo.

Thế Vũ

Nguồn: https://www.congluan.vn/my-tuc-xong-nha-o-nam-dinh-chinh-thuc-la-di-san-van-hoa-phi-vat-the-quoc-gia-post341712.html