Nâng hạng chứng khoán: 6 tháng "vàng" để phá vỡ rào cản tỷ USD

Bước ngoặt chiến lược của thị trường vốn

Ngày 8/10/2025, thị trường tài chính toàn cầu đã ghi nhận một dấu mốc quan trọng khi FTSE Russell – tổ chức xếp hạng thị trường uy tín thuộc Tập đoàn Sở Giao dịch Chứng khoán Luân Đôn (LSEG) – chính thức công bố nâng hạng Việt Nam từ Frontier Market (thị trường cận biên) lên Secondary Emerging Market (thị trường mới nổi thứ cấp).

Theo thông báo chính thức, quyết định này sẽ có hiệu lực vào ngày 21/9/2026. Việt Nam vẫn cần vượt qua đợt đánh giá giữa kỳ vào tháng 3/2026 để xác nhận duy trì các tiêu chí kỹ thuật đã cải thiện, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến thanh toán, lưu ký và khả năng tiếp cận của nhà đầu tư nước ngoài.

Các chuyên gia kinh tế đánh giá, đây là thành quả của một quá trình nỗ lực cải cách hạ tầng và khung pháp lý bền bỉ của Chính phủ, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) trong suốt nhiều năm qua. Việc được đưa vào nhóm "thị trường mới nổi thứ cấp" không chỉ là sự thay đổi về định danh mà còn khẳng định vị thế và sự trưởng thành của thị trường chứng khoán Việt Nam trên bản đồ tài chính toàn cầu.

Thị trường vốn Việt Nam “chuyển cấp”: Bước ngoặt của niềm tin và hội nhập - Ảnh 1. — Thị trường vốn và thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ chứng kiến sự thay đổi về chất.

Việc FTSE Russell chính thức nâng hạng Việt Nam lên "thị trường mới nổi thứ cấp" hiệu lực từ 21/9/2026 là bước ngoặt chiến lược, mở ra cơ hội thu hút dòng vốn ngoại quy mô lớn, thúc đẩy tăng trưởng toàn diện cho thị trường vốn.

Chia sẻ về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, việc thị trường chứng khoán Việt Nam được FTSE nâng hạng là dấu mốc quan trọng trong hành trình phát triển, phản ánh rõ năng lực hội nhập ngày càng sâu rộng của Việt Nam vào hệ thống tài chính quốc tế. Theo ông, đây không chỉ là cơ hội lớn để thu hút dòng vốn đầu tư quốc tế, mà còn là bước khẳng định hướng đi đúng đắn và nhất quán trong cải cách thể chế và phát triển thị trường vốn.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh: "Thị trường vốn và thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ chứng kiến sự thay đổi về chất. Không chỉ đón nhận dòng vốn ngoại chất lượng cao, mà bản thân thị trường, doanh nghiệp và cơ quan quản lý cũng phải đáp ứng các tiêu chuẩn cao hơn về quản trị, minh bạch và kỷ luật thị trường. Đây chính là động lực để chúng ta tiếp tục hoàn thiện thể chế, thúc đẩy tăng trưởng bền vững."

Cơ hội "tỷ đô" và "khoảng thời gian vàng" đầy áp lực cải cách

Việc lọt vào rổ Secondary Emerging Market của FTSE Russell sẽ kích hoạt dòng tiền từ các quỹ chỉ số toàn cầu đang sử dụng chuẩn FTSE EM Index hoặc FTSE All-World Index làm thước đo. Cụ thể, các quỹ ETF sẽ buộc phải cơ cấu lại danh mục, phân bổ tỷ trọng nhất định cho cổ phiếu Việt Nam, tạo ra một lực cầu bắt buộc trên thị trường.

Theo chuyên gia kinh tế - tài chính Nguyễn Trí Hiếu nhận định, việc nâng hạng mở ra cánh cửa đón dòng vốn đầu tư nước ngoài cả thụ động và chủ động với quy mô ước tính từ 3,5 đến 10 tỷ USD chỉ trong vòng 12–18 tháng sau khi quyết định có hiệu lực. Dòng vốn này sẽ tạo ra lực cầu kỹ thuật khổng lồ, là động lực tăng trưởng mạnh mẽ và toàn diện cho thị trường vốn trong nước.

Thị trường vốn Việt Nam “chuyển cấp”: Bước ngoặt của niềm tin và hội nhập - Ảnh 2. — Việc Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng là “một bước tiến mang tính chiến lược” giúp thị trường chứng khoán bước vào sân chơi toàn cầu

Cơ hội lớn luôn đi kèm với những thách thức không hề nhỏ, đặc biệt trong giai đoạn chuyển tiếp được giới chuyên gia gọi là “khoảng thời gian vàng” – từ nay đến đợt đánh giá giữa kỳ quan trọng vào tháng 3/2026. Đây là giai đoạn thị trường chứng khoán Việt Nam phải khẳng định năng lực duy trì và hoàn thiện các tiêu chí kỹ thuật mà FTSE Russell đã ghi nhận.

Theo đó, giới đầu tư và các tổ chức quốc tế đang đặc biệt quan tâm đến bốn điểm nghẽn then chốt, những vấn đề tồn tại dai dẳng có thể ảnh hưởng đến dòng vốn chất lượng cao. để biến cơ hội nâng hạng thành hiện thực, việt nam cần tháo gỡ bốn rào cản kỹ thuật này.

Thách thức đầu tiên là thanh toán và ký quỹ, yêu cầu thanh toán trước toàn bộ tiền đối với nhà đầu tư nước ngoài là rào cản lớn nhất, khác biệt so với thông lệ quốc tế về cơ chế thanh toán đối ứng giao hàng. Các quỹ ngoại mong muốn cơ chế không cần ký quỹ toàn bộ hoặc giảm tỷ lệ ký quỹ để tối ưu hóa vốn, mở khóa dòng vốn thụ động. Thứ hai là hạn mức sở hữu nước ngoài, giới hạn tỷ lệ sở hữu tại các ngành đặc thù như ngân hàng làm giảm tỷ trọng tiềm năng của cổ phiếu việt nam trong rổ chỉ số của ftse russell, hạn chế quy mô vốn hấp thụ. Thứ ba, cần đẩy nhanh lộ trình áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế. Sự khác biệt giữa chuẩn mực kế toán quốc tế và việt nam gây khó khăn cho nhà đầu tư nước ngoài trong việc định giá. Chuẩn hóa báo cáo tài chính là tín hiệu về tính minh bạch. Cuối cùng là hạ tầng công nghệ, việc vận hành chính thức hệ thống krx là điều kiện tiên quyết. Hệ thống này giúp rút ngắn chu kỳ thanh toán và đảm bảo năng lực xử lý khối lượng lệnh lớn từ các quỹ ngoại. Sự chậm trễ ảnh hưởng trực tiếp đến sự sẵn sàng đón dòng vốn.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, nâng hạng thị trường không phải đích đến mà là hành trình dài, chỉ có ý nghĩa khi thị trường phát triển bền vững, minh bạch và có chiều sâu. Ông cho rằng cần tập trung vào ba trụ cột hành động để tận dụng cơ hội trước đợt đánh giá tháng 3/2026. Thứ nhất, hoàn thiện pháp lý và cơ chế thị trường, sớm đưa hệ thống KRX vào vận hành, thí điểm giao dịch không ký quỹ trước và xem xét nới “room” ngoại. Thứ hai, nâng chuẩn minh bạch và quản trị doanh nghiệp, thúc đẩy áp dụng IFRS và công bố thông tin bằng tiếng Anh. Thứ ba, tăng cường giám sát, quản lý rủi ro, hoàn thiện cảnh báo sớm và phát triển công cụ phòng vệ như thị trường phái sinh.

Còn theo chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu, việc Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng là “một bước tiến mang tính chiến lược” giúp thị trường chứng khoán bước vào sân chơi toàn cầu. Theo ông, điều quan trọng không chỉ là đón dòng vốn tỷ đô mà là duy trì được niềm tin của nhà đầu tư quốc tế thông qua cải cách thực chất. “Muốn giữ vị thế mới nổi, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, minh bạch thông tin và nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp. Đây mới là yếu tố quyết định giúp thị trường phát triển bền vững và cạnh tranh với các quốc gia trong khu vực,” ông nhấn mạnh.

Sự kiện được FTSE Russell nâng hạng không chỉ là cột mốc kỹ thuật, mà còn là động lực thúc đẩy thị trường chứng khoán Việt Nam "chuyển mình" toàn diện từ chất lượng hàng hóa, năng lực vận hành đến chuẩn mực quản trị. Như Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định, "đây mới chỉ là bước khởi đầu cho một giai đoạn phát triển mới về chất". Nếu tiếp tục duy trì đà cải cách và giữ vững tiêu chí minh bạch, Việt Nam hoàn toàn có thể hướng tới mục tiêu trở thành "thị trường mới nổi toàn phần" trong thập kỷ tới, góp phần củng cố vị thế tài chính quốc gia và thu hút nguồn lực quốc tế phục vụ tăng trưởng bền vững./.

Nguồn: https://vtv.vn/nang-hang-chung-khoan-6-thang-vang-de-pha-vo-rao-can-ty-usd-100251022103507145.htm