Những hiện vật đi cùng năm tháng

Bảo tàng tỉnh hiện lưu giữ nhiều hiện vật “kể lại” những câu chuyện hào hùng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của quân dân Bình Ðịnh. Kỷ niệm 50 năm Giải phóng Bình Ðịnh, người dân đất Võ càng tự hào hơn về truyền thống yêu nước, sự hy sinh anh dũng của cha ông trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Bảo tàng tỉnh hiện đang lưu giữ, trưng bày hơn 3.000 hiện vật liên quan đến quân dân Bình Định trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Trong số này, có gần 2.000 hiện vật liên quan đến cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của quân dân trong tỉnh.

Cán bộ Bảo tàng tỉnh kiểm tra tư liệu, hiện vật thời kháng chiến chống Mỹ đang lưu giữ. Ảnh: NGỌC NHUẬN

1. Thực hiện nhiệm vụ được Quân ủy Khu V giao phó, Tỉnh ủy Bình Định đã triển khai chiến dịch Xuân Hè 1975 với phương châm: “Táo bạo, vững chắc, đánh thắng, diệt gọn, tốc độ nhanh, hiệu quả cao…”. Cũng trong thời gian này, Tỉnh ủy tiền phương chỉ đạo Ban Tuyên huấn tỉnh Bình Định huy động toàn lực lượng khẩn trương in, phát tán truyền đơn, thư kêu gọi, khẩu hiệu, áp phích tuyên truyền, cổ động các loại. Ban Tuyên huấn tỉnh đã chỉ đạo cho bộ phận in tiền phương chuẩn bị các nội dung tuyên truyền cho ngày giải phóng toàn tỉnh. Bản đá in li-tô “Sơ đồ chiến thắng Bình Định” ra đời trong thời gian này. Lúc đó, để có dụng cụ in li-tô phải nhờ một cơ sở bí mật ra tận Ðà Nẵng chọn mua một tấm đá cẩm thạch không có vân đá và mỏng để làm bản đá in.

Bản đá in li-tô Sơ đồ chiến thắng Bình Định. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Theo chỉ đạo, sơ đồ này được vẽ bản in đá sẵn, nhưng phải giữ tuyệt mật, sau ngày giải phóng toàn tỉnh mới được in nhân bản, phát cho các cơ sở, cơ quan và nhân dân toàn tỉnh để truyên truyền về lực lượng cách mạng và quân giải phóng. Nội dung trong sơ đồ do Ban Chỉ huy Tỉnh đội cung cấp, nhà in được đặt tại khu căn cứ Núi Bà. Việc viết, vẽ bản in li-tô rất công phu, phải viết chữ ngược trên giấy, sau đó viết chữ ngược trên mặt đá. Mực in li-tô nấu bằng dầu rái trong với khói đèn mịn; loại này phải gửi mua từ vùng địch tạm chiếm. Suốt hơn nửa tháng mới in được một số lượng lớn các thể loại truyền đơn, tranh vẽ… để chuẩn bị phát, dán sau ngày giải phóng.

2. Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của quân dân ta diễn ra vô cùng anh dũng, kiên cường, nhưng cũng cực kỳ gian khổ, khốc liệt; trong khói lửa chiến tranh, sự hy sinh, tinh thần yêu nước càng được nêu cao.

Tháng 1.1975, cục diện chiến trường chuyển biến ngày càng có lợi cho ta, Bộ Chính trị chỉ đạo chuẩn bị mọi lực lượng tiến hành tổng tiến công, khi có thời cơ thì lập tức giải phóng miền Nam. Tỉnh ủy Bình Định chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên mặt trận tư tưởng, phát động quần chúng đấu tranh. Hàng loạt truyền đơn được in phát tán để cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân dân trong tỉnh. Những truyền đơn nội dung ngắn gọn, súc tích được in phát tán, như: “Mỹ hết thời, cách mạng đánh đều trời, Thiệu sắp sụp đổ, thời cơ đến bà con ta hãy đứng lên lật Thiệu”, “Cả nước ra quân, toàn dân nổi dậy. Đánh cho quân Mỹ phải rút hết, chấm dứt chiến tranh xâm lược. Đánh cho ngụy quân, ngụy quyền sụp đổ, lật nhào tên Việt gian hiếu chiến Nguyễn Văn Thiệu. Giành độc lập, tự do, hòa bình, cơm áo cho toàn dân”, “Hoan hô những thắng lợi của dân tộc ta chấm dứt chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ… Vô cùng phấn khởi và tự hào, đồng bào hãy đại đoàn kết triệu người như một vùng lên đấu tranh giành hòa bình thật sự, độc lập thật sự, tự do dân chủ thật sự, giành cơm áo, ruộng đất, giành quyền làm chủ về tay nhân dân”… như những lời hiệu triệu, cổ vũ mạnh mẽ tinh thần của nhân dân, phát động cao trào quần chúng đấu tranh và nổi dậy đồng loạt giành chính quyền làm chủ về tay nhân dân, giải phóng toàn tỉnh vào ngày 31.3.1975.

Truyền đơn và mệnh lệnh được in trong kháng chiến chống Mỹ. Ảnh: NGỌC NHUẬN

3. Sau những thắng lợi dồn dập trên chiến trường khu V, ngày 3.3.1975, Bộ Chỉ huy Mặt trận tỉnh Bình Định ban hành Mệnh lệnh kêu gọi toàn quân, toàn dân trong tỉnh nhất tề tiến lên đánh Mỹ với tinh thần quyết chiến, quyết thắng giải phóng tỉnh Bình Định. Mệnh lệnh nêu rõ: “Hỡi toàn bộ cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang nhân dân giải phóng và lực lượng khởi nghĩa trong tỉnh! Hiệp định Paris ký kết đã được hai năm. Đồng bào ta lẽ ra đã được sống trong cảnh hòa bình, tự do, ấm no và hòa hợp. Nhưng tập đoàn hiếu chiến Nguyễn Văn Thiệu được Mỹ chỉ huy, cung cấp tiền bạc, vũ khí, đã ngang nhiên phá hoại Hiệp định, tiếp tục đẩy mạnh chiến tranh, ra sức “bình định” lấn chiếm, hòng xóa toàn bộ thành quả cách mạng mà quân dân ta đã tốn biết bao xương máu và tháng năm mới giành được. Máu đồng bào vẫn tiếp tục đổ; làng mạc vẫn bị tàn phá; hàng chục vạn người yêu nước vẫn bị giam cầm; chồng con, anh em của nhân dân lao động vẫn bị Mỹ - Thiệu đẩy vào cảnh bắn giết, chết chóc vô nghĩa; hàng triệu bà con lao động thành thị, nông thôn, trong các khu, đồn ấp chiến lược đang sống cơ cực, nghẹt thở, đau thương. Rõ ràng, tội ác của Mỹ - Thiệu chồng chất cao như núi, trời không dung, đất không tha”.

Mệnh lệnh của Bộ Chỉ huy Mặt trận tỉnh Bình Định ban hành ngày 3.3.1975. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Trước tình cảnh vô cùng bức xúc ấy, Bộ Chỉ huy Mặt trận tỉnh Bình Định nhận thấy kẻ thù tuy rất ngoan cố và tàn bạo, nhưng đang lâm vào thế thất bại, suy yếu, cùng đường. Trái lại, thế lực cách mạng đang trên đà phát triển mạnh mẽ hơn địch, bước đường tất thắng của cách mạng, ta đã cầm chắc trong tay. Bộ Chỉ huy Mặt trận tỉnh Bình Định ra lệnh các LLVT nhân dân giải phóng; cán bộ, chiến sĩ trong LLVT khởi nghĩa và đồng bào- tất cả hãy triệt để chấp hành mệnh lệnh, chớp lấy thời cơ, dốc toàn lực dũng mãnh tấn công và tấn công liên tục, dồn dập, đều khắp bằng 3 mũi giáp công, làm cho địch bị đánh bại hoàn toàn trên quê hương mình. Bộ Chỉ huy Mặt trận tỉnh Bình Định kêu gọi: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do. Tất cả hãy tiến lên với tinh thần quyết chiến quyết thắng, anh dũng xốc tới giành thắng lợi lớn nhất”.

ĐOÀN NGỌC NHUẬN

Nguồn: https://baobinhdinh.vn/viewer.aspx?macm=1&macmp=82&mabb=343012