Vụ xuân năm 2025, xứ đồng Chăn Nuôi của thôn Bình Quang, xã Cẩm Bình (TP Hà Tĩnh) có 28 hộ dân sản xuất 10,6 ha lúa ST25.
Trong đó, 5 ha đã được Trung tâm Kiểm nghiệm và Chứng nhận TQC CGLOBAL (Hà Nội) cấp chứng nhận hữu cơ theo Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 11041-2:2017, còn lại 5,6 ha đang sản xuất theo hướng hữu cơ.
Thời điểm này, lúa đang vào kỳ thu hoạch nhưng người dân như “ngồi trên đống lửa” vì chưa tìm được kênh tiêu thụ sản phẩm. Trong khi đó, chính quyền địa phương nỗ lực liên hệ với các doanh nghiệp, thương lái thu mua lúa thì chỉ nhận được mức giá bằng với giá lúa sản xuất theo phương thức thông thường.
Ông Trần Hữu Khai – người dân thôn Bình Quang, xã Cẩm Bình (TP Hà Tĩnh) cho biết: “Năm ngoái, khi đạt chứng nhận lúa hữu cơ, doanh nghiệp thu mua cho chúng tôi lúa tươi giá 12.000 đồng/kg. Theo vận động của chính quyền địa phương, năm nay, gia đình tôi tiếp tục sản xuất 4 sào lúa hữu cơ. Toàn bộ diện tích sản xuất đều áp dụng mạ khay cấy máy và sử dụng phương pháp phun trứng sữa trong quá trình chăm sóc. Vì vậy mà chi phí cao hơn so với sản xuất lúa thông thường khác như Khang Dân. Đến kỳ thu hoạch, chúng tôi liên hệ với doanh nghiệp trước đây liên kết thì họ từ chối thu mua với giá như đã hứa trước vụ, liên hệ với một số thương lái thì họ chỉ mua với giá 8.000 đồng/kg (lúa đã qua 1 nắng – PV). Lúa sản xuất hữu cơ mà bán với giá lúa hàng hóa thì chúng tôi bị lỗ nặng rồi”.
Tương tự, gia đình ông Trần Hữu Toản (thôn Bình Quang, xã Cẩm Bình) cũng đang lo lắng vì 4,5 sào lúa hữu cơ thu hoạch bị thương lái ép giá. “Trước khi thu hoạch, bà con có liên hệ với đơn vị năm ngoái thu mua là Công ty CP Hòa Lạc IEC ở Thạch Hà. Ban đầu họ trả lời 1 ngày sau sẽ báo giá nhưng bây giờ chúng tôi gọi thì họ không trả lời nữa. Trước đó, đầu vụ sản xuất, công ty này cũng về làm việc và hứa sẽ thu mua, mạ khay máy cấy chúng tôi cũng mua từ nhân viên công ty này. Vậy mà đến lúc thu mua sản phẩm thì doanh nghiệp "chạy làng", còn các thương lái khác thì báo giá quá rẻ nên tôi đưa lúa về nhà phơi cất đã” – ông Trần Hữu Toản bức xúc.
Bị ép giá, hiện nay, 28 hộ dân sản xuất lúa hữu cơ ở thôn Bình Quang, xã Cẩm Bình đều thu hoạch lúa đưa về nhà phơi cất. Nhưng đây không phải là giải pháp tối ưu vì bao nhiêu chi phí: mạ cấy, phân bón, máy gặt, máy làm đất... đang chờ thanh toán. Hơn thế nữa, có những gia đình sản xuất diện tích nhiều, thu hoạch hàng tấn lúa cũng không biết cất vào đâu khi mà mùa mưa bão sắp đến gần.
Ông Nguyễn Kỳ Việt – Trưởng thôn Bình Quang, xã Cẩm Bình cho biết: “Trước khi vào vụ sản xuất, doanh nghiệp có làm việc với người dân. Tuy nhiên không có ký kết nên bây giờ họ không thu mua cho thì bà con cũng đành chịu. Một số thương lái khác lúc đầu trả giá lúa phơi qua một nắng là 9.700 đồng/kg, sau ép xuống 9.000 đồng/kg và giờ thì chỉ mua với giá 8.000 đồng/kg. Lúa sản xuất hữu cơ ít nhất phải được giá 12.000 đồng/kg thì chúng tôi mới có lợi nhuận. Với đà này, vụ sản xuất tới đây, bà con sẽ không còn mặn mà với lúa hữu cơ nữa”.
Được biết, năm 2024, vùng sản xuất lúa hữu cơ thôn Bình Quang, xã Cẩm Bình được cấp giấy chứng nhận sản phẩm lúa hữu cơ, trở thành địa phương đầu tiên trên toàn tỉnh được cấp chứng nhận này. Năm 2025, xã Cẩm Bình tiếp tục duy trì vùng sản xuất lúa hữu cơ thôn Bình Quang, xã Cẩm Bình nhưng doanh nghiệp đã liên kết trước đó hoạt động không hiệu quả, bỏ liên kết khiến người dân lâm vào cảnh “dở khóc dở cười” như hiện nay.
“Mọi năm, địa phương liên kết với doanh nghiệp từ khâu sản xuất đến tiêu thụ. Năm nay, người dân vẫn mua mạ khay cấy máy của một nhân viên trong công ty. Ban đầu làm việc, nhân viên này vẫn hứa sẽ thu mua lúa cho bà con nhưng không có biên bản ký kết nên giờ họ "lật kèo". Xã cũng đã tích cực khâu nối các thương lái khác trên địa bàn nhưng vẫn chưa chốt được mức giá hợp lý. Hiện nay, chúng tôi đang vận động bà con thu hoạch về phơi cất. Tới đây, hi vọng chính quyền các cấp hỗ trợ tìm kênh tiêu thụ giúp bà con nông dân, chứ đà này thì địa phương rất khó khăn để duy trì vùng sản xuất lúa hữu cơ ở thôn Bình Quang” – ông Nguyễn Minh Duyệt, Phó Chủ tịch UBND xã Cẩm Bình nhấn mạnh.
Để có được chứng nhận hữu cơ, chính quyền địa phương và bà con nông dân đã phải rất vất vả nỗ lực trên đồng ruộng. Ít nhất, người dân thôn Bình Quang, xã Cẩm Bình đã trải qua 6 vụ sản xuất theo quy trình hữu cơ. Người dân đã thay đổi được tư duy, tập quán canh tác nhưng hiện nay lúa sản xuất ra không có kênh tiêu thụ bền vững. Không có liên kết với doanh nghiệp thì vùng sản xuất lúa hữu cơ thôn Bình Quang rất khó để tiếp tục duy trì. Câu chuyện tại thôn Bình Quang, xã Cẩm Bình cũng là bài học để các địa phương đang triển khai sản xuất lúa theo hướng hữu cơ rút kinh nghiệm, ngay từ đầu phải có liên kết với doanh nghiệp bằng biên bản nhằm duy trì sản xuất bền vững.
Nguồn: https://baohatinh.vn/nong-dan-cam-binh-ngoi-tren-dong-lua-vi-lua-huu-co-st25-bi-ep-gia-post289011.html
Bình luận (0)