Quảng Ninh: Phát triển công nghiệp hỗ trợ bền vững, hiệu quả

Với vị trí chiến lược và hạ tầng giao thông, hạ tầng các cụm công nghiệp đồng bộ, hiện đại cùng chính sách thu hút đầu tư hấp dẫn, tỉnh Quảng Ninh có nhiều lợi thế trong phát triển công nghiệp hỗ trợ, nhất là trong lĩnh vực chế biến, chế tạo gắn với sản xuất, lắp ráp ô tô và phát triển công nghiệp đường sắt.

Vai trò quan trọng

UBND tỉnh Quảng Ninh khẳng định, những năm qua, tỉnh luôn đặc biệt quan tâm đến ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thúc đẩy phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo trở thành một trong những trụ cột tăng trưởng của nền kinh tế.

Cùng với hạ tầng giao thông tốt nhất cả nước, nhờ có những chính sách ưu đãi đầu tư vượt trội, nguồn nhân lực dồi dào, Quảng Ninh đang dần trở thành trung tâm công nghiệp hiện đại, thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Giai đoạn 2021 - 2024, công nghiệp chế biến, chế tạo là ngành tăng trưởng nhanh nhất của Quảng Ninh với tốc độ bình quân đạt 21,1%; năm 2024, tổng giá trị tăng thêm của ngành đạt trên 43.000 tỷ đồng (chiếm tỷ trọng 12,43% trong GRDP). Trong giai đoạn này, nguồn vốn đầu tư vào ngành công nghiệp chế biến, chế tạo của tỉnh tăng mạnh với tổng vốn đầu tư đạt 8,62 tỷ USD (vốn FDI đạt trên 6,08 tỷ USD, vốn trong nước đạt trên 50.000 tỷ đồng). Năm 2023 và 2024, Quảng Ninh nằm trong danh sách các tỉnh thu hút vốn đầu tư hàng đầu cả nước, nhất là các dự án sản xuất công nghiệp quy mô lớn, giá trị gia tăng cao.

Trong đó, điểm nhấn quan trọng nhất là dự án Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng nằm trong Tổ hợp chuyên đề công nghiệp ô tô và phụ trợ Thành Công Việt Hưng. Với công suất thiết kế hơn 120.000 xe/năm, Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng là nhà máy ô tô đầu tiên tại Việt Nam và Đông Nam Á chuyên lắp ráp, sản xuất ô tô mang thương hiệu Skoda - thương hiệu ô tô lớn nhất của Cộng hòa Séc. Dây chuyền áp dụng các công nghệ tiên tiến, hiện đại hàng đầu của Skoda Auto, đáp ứng các tiêu chuẩn của châu Âu với mức độ tự động hóa cao.

Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng được khánh thành và đi vào vận hành thương mại vào cuối tháng 3/2025, tính đến hết tháng 8/2025, nhà máy đã đưa vào thị trường hơn 1.000 xe ô tô đầu tiên. Trong thời gian tới, Tổ hợp chuyên đề công nghiệp ô tô và phụ trợ Thành Công Việt Hưng tiếp tục thu hút các dự án đầu tư trong ngành phụ trợ ô tô, đưa Quảng Ninh trở thành một trong những trung tâm sản xuất ô tô lớn của đất nước.

Những kết quả này là minh chứng rõ nét cho sự đúng đắn trong chủ trương phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo của tỉnh, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển công nghiệp hỗ trợ khi hầu hết công nghiệp hỗ trợ nằm trong các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Đặc biệt là công nghiệp hỗ trợ cho ngành cơ khí chế tạo phục vụ cho ngành sản xuất lắp ráp ô tô và phát triển hệ thống đường sắt, những lĩnh vực mang tính chiến lược, có khả năng tạo ra giá trị gia tăng cao và thúc đẩy sự phát triển bền vững của tỉnh.

Bên trong Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng (Hạ Long, Quảng Ninh). Ảnh: PV

Xây dựng chiến lược tổng thể, dài hạn, đồng bộ

Theo đánh giá của các chuyên gia, với tất cả những thuận lợi từ hạ tầng, quy hoạch, nguồn nhân lực, Quảng Ninh có thể tham gia sâu và có một vị trí quan trọng trong các chuỗi giá trị của các ngành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, phát triển hệ thống đường sắt. Nhất là khi Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 172/2024/QH15 ngày 30/11/2024 về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, mở ra nhiều cơ hội phát triển cho ngành công nghiệp đường sắt, cơ khí chế tạo và logistics.

Tại Quảng Ninh, hệ thống đường sắt đang được quy hoạch để phát triển mạnh mẽ với 3 tuyến đường sắt quốc gia, gồm: 1 tuyến hiện có là Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân; 2 tuyến quy hoạch mới là Nam Định - Thái Bình - Hải Phòng - Quảng Ninh (đoạn Nam Hải Phòng - Hạ Long) và tuyến Hạ Long - Móng Cái, có 2 nhánh xuống cảng biển Hòn Nét - Con Ong và nhánh kết nối đến cảng biển Hải Hà. 3 tuyến đường sắt đô thị, gồm: Tuyến Đông Triều - Uông Bí - Quảng Yên - Hạ Long, kết nối với Hải Dương, Hải Phòng; tuyến Hạ Long - Cẩm Phả - Vân Đồn, kết nối khu vực trung tâm với Sân bay Vân Đồn; tuyến Hải Hà - Móng Cái, kết nối khu kinh tế Hải Hà với Móng Cái. Việc thực hiện các dự án này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để phát triển công nghiệp hỗ trợ ngành đường sắt, thúc đẩy sản xuất linh kiện, thiết bị đầu máy, toa xe, hệ thống điện, ray, cảm biến điều khiển ngay tại địa phương.

Giám đốc Sở Công thương Nguyễn Thị Hiền cho biết, công nghiệp hỗ trợ trong nước nói chung, tỉnh Quảng Ninh nói riêng vẫn đối mặt với những thách thức không nhỏ như vẫn phụ thuộc vào nhập khẩu công nghệ, máy móc, linh kiện, phụ tùng; trình độ công nghệ, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước chưa cao; chi phí cho nghiên cứu và phát triển còn khiêm tốn; liên kết giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước chưa chặt chẽ, khiến chuỗi cung ứng còn rời rạc... Những vấn đề này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho Quảng Ninh trong việc xây dựng một chiến lược tổng thể, dài hạn, đồng bộ nhằm phát triển công nghiệp hỗ trợ ngành cơ khí, sản xuất, lắp ráp ô tô và đường sắt, tạo ra động lực tăng trưởng trong giai đoạn 2025 - 2030. Tỉnh cũng từng bước cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị - coi khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt để phát triển kinh tế.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/quang-ninh-phat-trien-cong-nghiep-ho-tro-ben-vung-hieu-qua-10390580.html