Thẩm tra tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế

Sáng 16/10, tại Trụ sở các cơ quan của Quốc hội (22 Hùng Vương, Hà Nội), Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội đã họp mở rộng thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế và quản lý, sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế năm 2024; Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế, tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân trong 2 năm 2023, 2024 và tổng kết 12 năm thực hiện.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Hoàng Mai phát biểu tại phiên họp

Tham gia phiên họp có Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội; lãnh đạo Bộ Y tế; đại diện Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tài chính…

Đề nghị kết thúc thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13

Báo cáo về kết quả thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế Trần Thị Trang cho biết, trong hai năm 2023, 2024, cũng như 12 năm thực hiện, Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương đã lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện cơ bản đầy đủ các nhiệm vụ, chỉ tiêu chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế đã được Quốc hội giao, một số nhiệm vụ, chỉ tiêu đã hoàn thành vượt mức được giao tại Nghị quyết.

Trong đó, năm 2016, tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) đạt 81,9%, hoàn thành trước 4 năm so với chỉ tiêu được Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội (đến năm 2020 đạt tỷ lệ 80% dân số tham gia BHYT). Từ năm 2016 đến nay, tỷ lệ này liên tục tăng, trong 6 tháng đầu năm 2025 tỷ lệ bao phủ BHYT đã đạt 90,07% dân số.

Thứ trưởng Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà báo cáo, làm rõ các vấn đề được đại biểu quan tâm

Về đầu tư trạm y tế xã ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, theo báo cáo của Chính phủ, về cơ bản đã hoàn thành chỉ tiêu được giao. Từ ngày 1/7/2025, với việc thực hiện chính quyền địa phương hai cấp cũng như sáp nhập một số trạm y tế xã, đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc đầu tư cho trạm y tế xã ở những khu vực này.

Đến nay, Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội đã hết thời hạn thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ, cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ, một số chỉ tiêu đã hoàn thành vượt mức để triển khai các chủ trương, chính sách cho giai đoạn mới. Do đó, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép kết thúc thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội.

Về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế và quản lý, sử dụng Quỹ Bảo hiểm y tế năm 2024, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế Trần Thị Trang cho biết, Chính phủ đã tập trung đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực y tế, bảo hiểm y tế.

Đặc biệt, trên cơ sở tổng kết 15 năm thực hiện Luật Bảo hiểm y tế, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế, cũng như ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành kịp thời có hiệu lực từ 1/1/2025.

Qua đó, đã kịp thời giải quyết được nhiều tồn tại, vướng mắc mang tính cấp bách, bảo đảm an sinh xã hội, quyền, lợi ích của người tham gia bảo hiểm y tế, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, góp phần giảm tỷ lệ chi trực tiếp từ tiền túi của người tham gia bảo hiểm y tế, tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả Quỹ.

Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế Trần Thị Trang trình bày các báo cáo của Chính phủ

Về quản lý, sử dụng Quỹ Bảo hiểm y tế, theo báo cáo của Chính phủ, Quỹ Bảo hiểm y tế kết dư trên 49 tỷ triệu đồng. Nhưng, theo đại diện Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế, thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế còn vướng mắc, tồn đọng, do một số văn bản, quy định, hướng dẫn chuyên môn làm căn cứ cho công tác giám định, thanh toán chưa được sửa đổi kịp thời, đồng bộ dẫn đến cách hiểu khác nhau, góp phần ảnh hưởng đến công tác tổ chức khám chữa bệnh bảo hiểm y tế và giám định bảo hiểm y tế.

Do vậy, trong thời gian tới, Chính phủ đã giao Bộ Y tế, các Bộ, ngành liên quan rà soát, nghiên cứu để khẩn trương đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 96/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khám bệnh, chữa bệnh, ban hành, sửa đổi các văn bản khác có liên quan để bảo đảm thuận lợi và đồng bộ trong tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế và để triển khai Nghị quyết 72 – NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân.

Chính phủ cũng kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí chủ trương ban hành Nghị định cho phép xác lập sở hữu toàn dân đối với các thiết bị y tế được cho tặng trong giai đoạn dịch Covid-19 xảy ra mà chưa hoàn thành thủ tục xác lập này, để bảo đảm nguồn kinh phí cho các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thực hiện dịch vụ kỹ thuật trên các thiết bị đó.

Đẩy mạnh tuyên truyền để người dân chủ động đấu tranh ngăn chặn tình trạng chậm, trốn đóng BHYT

Các đại biểu đánh giá cao kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT và việc quản lý, sử dụng Quỹ Bảo hiểm y tế trong năm 2024, cơ bản đều đạt các chỉ tiêu được Quốc hội giao. Tổng số lượt khám bệnh, chữa bệnh BHYT tăng lên rất nhiều. Thái độ và chất lượng phục vụ đều được nâng cao, người dân cơ bản hài lòng.

ĐBQH hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Văn hóa và Xã hội Phạm Trọng Nghĩa phát biểu

Một số ý kiến cho rằng, vấn đề chậm đóng, trốn đóng BHYT có nguyên nhân chính do công tác tuyên truyền chưa hiệu quả, khiến người dân và cả đơn vị sử dụng lao động chưa hiểu rõ quyền và trách nhiệm của mình. Do đó, đề nghị ngành bảo hiểm đẩy mạnh tuyên truyền về quyền lợi khi tham gia BHYT để người dân chủ động đấu tranh, giám sát, góp phần giải quyết tình trạng trên.

Các đại biểu cũng đề nghị, Bộ Y tế rà soát, làm rõ nguyên nhân của hiện tượng một số tỉnh có chi phí khám bệnh, chữa bệnh tăng cao so với tỷ lệ tăng toàn quốc; so sánh với quốc tế để làm rõ tính bền vững khi tần suất khám chữa bệnh trong năm 2024 là 1,9 lần/người có thẻ…

Tiếp tục đổi mới hình thức, nội dung tuyên truyền, truyền thông để người dân, doanh nghiệp nắm vững tầm quan trọng của việc tham gia bảo hiểm y tế, trọng tâm hướng đến 5% dân số chưa tham gia bảo hiểm y tế.

Toàn cảnh phiên họp

Phát biểu kết luận, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Hoàng Mai đề nghị Bộ Y tế tổng hợp, tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý để hoàn thiện các văn bản pháp luật, tránh lặp lại những vướng mắc đã tồn tại, đồng thời nhấn mạnh yêu cầu cần có những giải pháp đột phá và lộ trình cụ thể cho các chính sách quan trọng trong lĩnh vực y tế và bảo hiểm y tế.

Trong đó, đề nghị Bộ Y tế nghiên cứu đột phá trong việc triển khai mô hình bác sĩ gia đình, khám chữa bệnh từ xa và tham mưu thể chế hóa trong nghị quyết của Quốc hội.

Về hình thức kết thúc Nghị quyết 68 của Quốc hội, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội sẽ trao đổi với các cơ quan liên quan để xem xét phương án tối ưu, có thể đưa vào trong một nghị quyết chung hoặc một nghị quyết chuyên đề riêng. Quan điểm chỉ đạo là phải nhấn mạnh trách nhiệm của Chính phủ trong việc tiếp tục triển khai các nhiệm vụ quan trọng, thay vì chỉ dừng lại ở việc chấm dứt nghị quyết.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Hoàng Mai khẳng định, Ủy ban Văn hóa và Xã hội sẽ luôn đồng hành với Bộ Y tế và các bên liên quan, với mục tiêu cao nhất là góp phần nâng cao chất lượng sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để mọi tổ chức, cá nhân tham gia vào công cuộc này hoạt động một cách hiệu quả nhất.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/tham-tra-tinh-hinh-thuc-hien-chinh-sach-phap-luat-ve-bao-hiem-y-te-10390598.html