Từ phấn trắng, bảng đen đến lớp học công nghệ số

Lớp học “chuyển động”

Tại Trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc (xã Ea Knuếc), lớp 5A1 đã trở thành lớp học thông minh nhờ sự xuất hiện của công nghệ giáo dục hiện đại.

Mở đầu tiết học, thầy Hồ Văn Toán - giáo viên chủ nhiệm đã sử dụng ứng dụng “Vòng quay may mắn” để chọn ngẫu nhiên học sinh lên bảng làm bài tập; bấm chọn phần thưởng (sách, truyện, đồ dùng học tập) khi trả lời đúng. Thầy Toán cũng sử dụng tivi kết nối với máy tính để trình chiếu bài giảng, ôn tập và trình chiếu kiến thức quan trọng của bài học suốt tiết học.

Lớp học thông minh của học sinh lớp 5A1, Trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc (xã Ea Knuếc). Ảnh: T. Hường

Theo thầy Hồ Văn Toán, học sinh học 2 buổi/ngày nên giáo viên không giao bài tập về nhà. Thay vào đó, việc sử dụng các ứng dụng công nghệ (Canva, ShubClassroom…) giúp giáo viên có thêm thời gian để hỗ trợ những học sinh gặp khó khăn trong việc tiếp thu bài. “Việc ứng dụng công nghệ phổ biến giúp giáo viên có nhiều thời gian hơn để nghiên cứu bài giảng, sáng tạo cách thức tổ chức bài học phù hợp với từng lớp, từng môn học”, thầy Toán nhấn mạnh.

Cô Võ Thị Hương Trang, giáo viên môn Tin học, Trường THPT Lê Hồng Phong (xã Tây Hòa) chia sẻ: “Trong giờ học, để tạo hứng thú và không khí sôi nổi, giáo viên không chỉ giảng dạy mà còn tổ chức các hoạt động tương tác. Tôi sử dụng wordwall, canva AI hay wayground để tạo ra các trò chơi ô chữ, câu đố nhanh, bám sát nội dung bài học.

Ngoài ra, việc quản lý lớp học và giao bài tập cũng trở nên hiệu quả hơn nhờ các ứng dụng như: BeeClass để theo dõi tiến độ, hay Padlet để tổ chức cho học sinh làm việc nhóm và trình bày ý tưởng một cách sáng tạo. Tất cả những công cụ này giúp giáo viên xây dựng một môi trường học tập hiện đại, tương tác và hiệu quả”.

Năng lực mới của người thầy

Từ cách đây 17 năm, năm học 2008 - 2009 là năm ngành giáo dục bắt đầu ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới quản lý tài chính và xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực; qua đó đã đặt nền móng cho sự phát triển của giáo dục số ngày nay.

Đến nay, việc ứng dụng công nghệ đã trở thành hoạt động thường ngày của thầy và trò. Bài giảng đã được số hóa thành các tệp trình chiếu chứa nhiều hình ảnh và video minh họa, giúp việc dạy học trở nên sinh động và linh hoạt hơn. Với học sinh sinh viên, công nghệ không chỉ là công cụ mà còn là cầu nối phát huy tính sáng tạo, khả năng tự học, tự nghiên cứu mọi lúc mọi nơi.

Giờ thực hành môn Tin học của học sinh Trường phổ thông Duy Tân (phường Bình Kiến). Ảnh: T. Hiếu

Theo cô Nguyễn Thị Hầng, giáo viên môn Lịch sử, Trường THCS Nguyễn Anh Hào (xã Tây Hòa), việc đổi mới phương pháp dạy học đã làm thay đổi cách nhìn của học sinh về môn Lịch sử theo hướng tích cực.

Các bài dạy môn Lịch sử thời kỳ năm 1945 đến nay trên không gian mạng rất nhiều. Những bài dạy về thời kỳ đầu dựng nước và trước công nguyên lại hiếm nên giáo viên có thể ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tại (AI) tự tạo video theo hướng dạy học của mình để tạo hứng thú cho học sinh.

“Trong quá trình dạy học tôi trực tiếp ứng dụng AI để học sinh tham gia các trò chơi, hoặc ứng dụng công nghệ số, AI để tóm tắt bài học cho học sinh dễ nhớ, các em tiếp cận bài nhanh hơn”, cô Hầng cho biết.

Công nghệ đã trở thành công cụ không thể thiếu nhưng cũng đặt ra bài toán lớn cho người thầy: làm thế nào để trang bị cho học sinh, sinh viên ý thức và trách nhiệm khi sử dụng AI?

Theo PGS.TS Lê Đức Niêm, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Tây Nguyên, người thầy không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn phải trở thành “người dẫn đường”, giúp học sinh phân biệt đâu là thông tin đáng tin cậy và đâu là những “cạm bẫy” tiềm ẩn. Việc giáo dục học sinh sinh viên ý thức học tập, sử dụng AI có trách nhiệm là vấn đề cốt lõi.

“Trách nhiệm không phải là một “ứng dụng” có thể tải về mà phải được bồi đắp từ nhận thức cá nhân. Giáo viên cần có năng lực hướng dẫn, đồng hành với học sinh, sinh viên để phát triển tư duy phản biện; khuyến khích người học không phụ thuộc hoàn toàn vào AI mà cần kiểm tra, phân tích và đánh giá thông tin một cách độc lập. Làm sao dạy học sinh cách sử dụng AI như một công cụ hỗ trợ để nâng cao hiệu suất và sự sáng tạo, thay vì sao chép hay gian lận”, TS. Niêm nhấn mạnh.

Thanh Hường - Trung Hiếu

Nguồn: https://baodaklak.vn/giao-duc/202509/tu-phan-trang-bang-den-den-lop-hoc-cong-nghe-so-c60139e/