Từ vụ sinh 2 viên mất tích tìm thấy ở khách sạn: Lướt mạng chỉ xem "nhảm"?

Sinh viên "đốt" thời gian cho thông tin "nhảm"

Vụ hai tân sinh viên Học viện Hàng không Việt Nam mất tích được tìm thấy trong khách sạn ở Tây Ninh vì chiêu lừa đảo du học, việc làm “hợp tác quốc tế” làm nhiều người cảm thấy khó hiểu.

Bởi, ngay trước thời điểm xảy ra sự việc, trường này cũng vừa phát đi cảnh báo về tình trạng lừa đảo. Chiêu thức lừa đảo này được các phương tiện truyền thông, các trường học cảnh báo dày đặc trong nhiều năm qua.

Từ vụ sinh 2 viên mất tích tìm thấy ở khách sạn: Lướt mạng chỉ xem nhảm? - 1 — Một tân sinh viên ở TPHCM quay clip một ca sĩ biểu diễn trên sân khấu (Ảnh: Hoài Nam).

Mới đây, một tân sinh viên ở Hà Nội thực hiện theo lời hướng dẫn của kẻ lừa đảo cũng “mất tích” khi tự giam mình tại phòng trọ và yêu cầu bố mẹ chuyển 1,2 tỷ đồng cho người lạ.

Trước đó, cô gái nhận được cuộc điện thoại từ số lạ, giả danh “shipper” giao kiện hàng chứa tiền và ma túy. Sau đó, nhóm lừa đảo mạo danh công an, yêu cầu nạn nhân tham gia "phòng chat” trên Zoom, cáo buộc cô liên quan đến đường dây rửa tiền và phải chuyển tiền để “chứng minh trong sạch”.

Theo giảng viên một trường đại học ở TPHCM, ông không quá ngạc nhiên trước việc sinh viên bị lừa với các chiêu thức cũ sau khi quan sát các em sử dụng điện thoại và mạng xã hội.

Ông nhận thấy nhiều sinh viên dành thời gian lên mạng để lướt TikTok, xem các clip hài nhảm, “hóng” các drama (các sự kiện, đời tư kịch tích) của người khác là chính. Các em rất thờ ơ, ít quan tâm đến các thông tin, vấn đề cần thiết ảnh hưởng trực tiếp đến mình.

Có thể nhà trường, các phương tiện truyền thông thông báo, đăng tải trên các kênh, gửi Email cảnh báo về lừa đảo nhưng các em đã bỏ qua, không để ý.

Ông dẫn chứng, trên Fanpage của sinh viên trường mình, các nội dung về các chương trình học, các cảnh báo thì ít được quan tâm. Ngược lại, các nội dung hài, mang tính đời tư, "bốc phốt", không biết sinh viên từ đâu ào ào xuất hiện, say sưa chia sẻ, bình luận, tranh cãi, kể cả chửi bới ngay cả khi 1-2h sáng.

Nam giảng viên cho hay, không chỉ trong câu chuyện này mà thực trạng sinh viên “chìm” trong mạng xã hội, bỏ qua các thông tin quan trọng khác diễn ra ở nhiều khía cạnh.

Ông nhớ đến sự việc, nhiều lần trường mình mời các giáo sư nước ngoài, các diễn giả nổi tiếng đến trao đổi về học thuật, các chủ đề quan trọng thì bên dưới, sinh viên yên tĩnh phăng phắc. Không phải vì tập trung, vì chú tâm mà nhiều em… cúi mặt ngồi lướt điện thoại.

Còn khi một ca sĩ đến trường biểu diễn thì các em chen nhau livestream (phát trực tiếp), quay clip, chụp ảnh…

Từ vụ sinh 2 viên mất tích tìm thấy ở khách sạn: Lướt mạng chỉ xem nhảm? - 2 — Phía trên giáo sư giảng, bên dưới nhiều sinh viên ngồi lướt mạng, chơi game (Ảnh: Hoài Nam).

Người này cũng kể thêm, khi ông phỏng vấn tuyển dụng thực tập sinh cho một ngân hàng, khi hỏi về các thông tin cơ bản nhất về chuyên môn, về ngân hàng các em đang nộp hồ sơ vào, các em không biết. Nhưng khi nhắc đến các vấn đề đời tư ca sĩ, ngôi sao hay đang có trend (trào lưu) nào, nhiều em thuộc làu làu.

Sinh viên thiếu năng lực an toàn số

Tình trạng học sinh, sinh viên “chìm” trên mạng ảo, mất đi các kỹ năng, năng lực sống cơ bản đã được nhiều lãnh đạo trường học đặt ra.

PGS.TS Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM từng chia sẻ học sinh, sinh viên cần điện thoại để tìm kiếm thông tin phục vụ học tập, cuộc sống nhưng cần tránh đừng để điện thoại âm thầm biến mình trở thành tù binh của các thông tin nhảm trên mạng xã hội và game.

PGS.TS Nguyễn Hoàng Tú Anh, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Thông tin TPHCM cũng nhắc trước hàng nghìn sinh viên đừng để mình chìm đắm trên mạng xã hội, trong các thông tin hài, nhảm… Người học cần biết sử dụng công nghệ để hướng đến lối sống lành mạnh, cân bằng giữa học tập và giải trí, tránh các cạm bẫy.

Theo đề tài nghiên cứu “Lối sống và định hướng giá trị của sinh viên hiện nay” do Ban Thư ký Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam tiến hành khảo sát trên 26.300 sinh viên trên cả nước gần đây, hầu như tất cả sinh viên đều sử dụng Facebook và Zalo với tỷ lệ rất cao (97,8% và 97%), Instagram và Tiktok với tỷ lệ lần lượt là 84,7% và 85,6%.

Từ vụ sinh 2 viên mất tích tìm thấy ở khách sạn: Lướt mạng chỉ xem nhảm? - 3 — Học sinh, sinh viên TPHCM tham gia chuyên đề về sử dụng điện thoại trong trường học (Ảnh: Chân Nam).

Sinh viên thường dùng cùng một lúc nhiều dịch vụ mạng xã hội khác nhau. 85,1% sinh viên lựa chọn “lên mạng xã hội” là việc họ làm hàng ngày.

Đặc biệt, mục đích chính lên mạng xã hội của sinh viên để giải trí với 91,4%; rồi đến kênh liên lạc với bạn bè, người thân; bày tỏ quan điểm cá nhân; xây dựng hình ảnh…

Trước thực tế người trẻ quen thuộc với công nghệ lại dễ dàng trở thành nạn nhân của lừa đảo, ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ và Hợp tác Quốc tế (Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia) cho hay, điều này không mâu thuẫn vì “biết dùng công nghệ” khác căn bản với “có năng lực an toàn số”.

Trong khi đó, ông Sơn cũng cho rằng, cảnh báo không thể bao quát mọi tình huống cụ thể; cảnh báo có thể chưa đến đúng thời điểm do sau các trao đổi đầu tiên, nạn nhân đã bị cô lập không liên hệ bên ngoài.

Chưa kể, tội phạm dùng các tín hiệu tin cậy giả (như giấy tờ, cơ quan, tổ chức) khiến các thông điệp phòng ngừa chung chung bị “nhấn chìm” bởi thực tế thuyết phục ở hiện trường…

Giải pháp gốc rễ, ông Sơn nhấn mạnh phải nâng cao năng lực an toàn số, cách sử dụng công nghệ cũng như những nguyên tắc “dừng lại” để kiếm chứng.

Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/tu-vu-sinh-2-vien-mat-tich-tim-thay-o-khach-san-luot-mang-chi-xem-nham-20250925173123596.htm