Văn nghệ sĩ tri ân cội nguồn, khơi dậy khát vọng sáng tạo

Hàng năm, ngày Sân khấu Việt Nam (12/8 âl) cũng là ngày Giỗ Tổ sân khấu. Những người nghệ sĩ luôn ghi nhớ công đức của các thế hệ đi trước, trân trọng di sản sân khấu để tiếp tục gìn giữ, phát huy, khơi dậy khát vọng sáng tạo.

Hàng năm, ngày Sân khấu Việt Nam (12/8 âl) cũng là ngày Giỗ Tổ sân khấu. Những người nghệ sĩ luôn ghi nhớ công đức của các thế hệ đi trước, trân trọng di sản sân khấu để tiếp tục gìn giữ, phát huy, khơi dậy khát vọng sáng tạo.

Nghệ thuật sân khấu mang lại giá trị về nhận thức, thẩm mỹ, làm giàu cho bản sắc văn hóa dân tộc.

Tri ân tiền nhân

Giỗ Tổ sân khấu là nghi lễ văn hóa gắn liền với tín ngưỡng truyền thống nghệ thuật Việt Nam. Ông Lê Văn Bài- Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh cho biết, ngày 12/8 âl hàng năm đã đi vào lịch sử văn hóa dân tộc, là ngày mà văn nghệ sĩ trên mọi miền đất nước tưởng nhớ và tri ân các vị Tổ nghề Sân khấu, các thế hệ nghệ sĩ đã có nhiều đóng góp cho nền nghệ thuật sân khấu nước nhà. Ngày truyền thống này còn giúp tạo điều kiện để các thế hệ được gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ chuyện nghề, chuyện đời.

Nghệ thuật sân khấu mang lại nhiều giá trị văn hóa tinh thần. Qua từng câu hát, bài ca, từng vở diễn, các hoạt động sân khấu phản ánh những tâm tư, tình cảm, ước mơ, và nỗi niềm sâu kín của con người trong cuộc sống thường nhật, khát vọng vươn lên xây dựng quê hương đẹp giàu. Sân khấu luôn hướng khán giả đến giá trị chân- thiện- mỹ.

Theo ông Lê Văn Bài, chính những giá trị nội dung, tư tưởng bài ca tài tử, đến tuồng tích hát bội, cải lương, kịch hát dù kê… mà nghệ thuật sân khấu mang lại giá trị rất lớn về nhận thức, giáo dục, thẩm mỹ, giải trí, làm giàu cho bản sắc văn hóa dân tộc.

Trước đây, sân khấu 3 tỉnh Vĩnh Long, Trà Vinh, Bến Tre đều có những nét đặc sắc riêng nhưng có những điểm chung là dù trải qua bao biến đổi thăng trầm, nghệ thuật sân khấu luôn được nhiều thế hệ nghệ sĩ, danh cầm, soạn giả… dày công vun đắp, truyền dạy qua nhiều thế hệ nối tiếp nhau.

Lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ, các cấp các ngành, công chúng, giới mộ điệu yêu thích nghệ thuật sân khấu đều cùng nhau bền lòng, dốc sức bảo tồn và tạo điều kiện để bộ môn nghệ thuật truyền thống này sống mãi với thời gian.

Ông Lê Văn Bài nhấn mạnh: “Chúng ta có quyền tự hào 3 vùng đất Vĩnh Long, Trà Vinh, Bến Tre đều là những nơi có truyền thống nghệ thuật sân khấu dân tộc, đã sinh ra nhiều thế hệ các soạn giả, danh cầm, danh ca, nghệ sĩ… góp phần làm rạng rỡ sân khấu dân tộc nước nhà”.

Vĩnh Long trước đây có soạn giả Tống Hữu Định (thầy Phó Mười Hai), soạn giả Trương Duy Toản, NSND Út Trà Ôn (mệnh danh “vua vọng cổ”), NSND Lệ Thủy (mệnh danh “cô đào ngoại hạng”), NSND Thành Tôn (vừa là nghệ sĩ có uy tín vừa là soạn giả với nhiều vở diễn hay), NSND Thành Lộc, NSND Thanh Loan, NSND Trường Xuân…

Bến Tre có NSND Lê Long Vân (Ba Vân), nghệ sĩ Nguyễn Thành Châu (Năm Châu), soạn giả Đặng Công Danh, soạn giả Đoàn Văn Đỏ, Huỳnh Thủ Trung, Trần Công Ngữ, đạo diễn Trần Thanh Hưng, nghệ sĩ Lư Phóng, Lữ Anh…

Bên cạnh đó, nhạc sư Hồng Tấn Phát làm rạng danh cho đờn ca tài tử Trà Vinh. Soạn giả- NSND Viễn Châu- danh cầm Bảy Bá được xem là ông vua vọng cổ; danh cầm Năm Cơ, soạn giả Thanh Lam với loạt vở cải lương “Nghĩa tình trong giông tố”, “Cờ hồng trên đỉnh Thúy”... phản ánh phong trào cách mạng ngày càng dâng cao, tiến công từ vùng nông thôn, giải phóng đô thành của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc ở Trà Vinh…

Sân khấu dù kê Khmer có Thạch Chân, Thạch Sết, Thạch Sung, Thạch Thị Hà, Thạch Thị Thane… NSƯT Thạch Chân để lại dấu ấn với sân khấu “Mối tình Bô Pha- Rạng Xây” (đầu những năm 80), nói lên tình đoàn kết thủy chung của 2 dân tộc Kinh- Khmer và tinh thần quốc tế trong sáng giúp bạn ở tỉnh Kampong Speu.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Vĩnh Long, Trà Vinh, Bến Tre thành lập nhiều đoàn cải lương cấp tỉnh, cấp huyện. Tất cả những soạn giả, nghệ sĩ sân khấu đã làm tròn sứ mệnh của một người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, sẵn sàng xung kích tiên phong trong công tác tuyên truyền, phục vụ văn nghệ cho Nhân dân.

Một thời “tiếng hát át tiếng bom”, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, động viên Nhân dân, cán bộ, chiến sĩ vượt qua hy sinh gian khổ, đóng góp cho công cuộc xây dựng đất nước.

Gìn giữ và phát huy nghệ thuật dân tộc

Hiện nay, tỉnh Vĩnh Long có hơn 900 văn nghệ sĩ ở các chuyên ngành. Riêng chuyên ngành sân khấu có 146 hội viên sáng tác, đạo diễn, biểu diễn… với 2 loại hình sân khấu chủ yếu là sân khấu cải lương và sân khấu dân tộc Khmer.

Trong đó, có 35 người là hội viên Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, có 1 Nghệ nhân nhân dân, 9 Nghệ sĩ ưu tú và 29 Nghệ nhân ưu tú, 3 nghệ nhân chế tác nhạc cụ dân tộc Khmer.

Hội Văn học Nghệ thuật là mái nhà chung đã tập hợp, đoàn kết các thế hệ những người hoạt động nghệ thuật đờn ca tài tử, hát bội, vọng cổ, cải lương; luôn tiếp tục tiếp nối truyền thống của các bậc tiền nhân đi trước, thông qua các hoạt động như: mở lớp tập huấn, trại sáng tác, các chuyến đi thực tế sáng tác…

Nhiều tác phẩm hay ra đời được nhiều giải thưởng cao trong các hội thi, hội diễn sân khấu chuyên nghiệp, góp phần tích cực động viên tinh thần, khuyến khích, tạo động lực để văn nghệ sĩ lĩnh vực sân khấu cùng ra sức sáng tạo bằng lòng say mê nghề.

Nhiều soạn giả, nghệ sĩ thành danh có nhiều đóng góp cho sự phát triển sân khấu cả nước, được công chúng mến mộ.

Nghệ nhân ưu tú Vũ Linh Tâm chia sẻ: “Dù trải qua thăng trầm, những nghệ sĩ vẫn vững vàng tỏa sáng. Chúng ta tin tưởng rằng thời gian tới, nghệ sĩ, sân khấu Vĩnh Long đoàn kết chắp cánh bay cao hơn, có nhiều tác phẩm tốt hơn. Bồi dưỡng lực lượng tài năng trẻ sung sức sáng tác hay, diễn giỏi hòa cùng dòng chảy bạn bè khắp nơi giữ gìn phát huy giá trị văn học nghệ thuật sân khấu Việt Nam bền vững, nâng cao giá trị di sản văn hóa văn học nghệ thuật tỉnh nhà”.

Theo ông Lê Văn Bài, thời gian tới, văn nghệ sĩ lĩnh vực sân khấu sẽ tiếp tục đoàn kết gắn bó, lao động nghệ thuật nghiêm túc, cho ra đời thêm nhiều tác phẩm sân khấu có giá trị nội dung, tư tưởng và nghệ thuật.

Các tác phẩm cổ vũ cái mới, cổ vũ điều tốt đẹp, bám sát hơi thở cuộc sống, bám sát các sự kiện quan trọng của tỉnh nhà, của đất nước để kịp thời phản ánh, ca ngợi thành tựu xây dựng NTM, đô thị văn minh, kinh tế số, xã hội số nhất là chú ý sáng tác các tác phẩm về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”…

Hội quan tâm lắng nghe những khó khăn, tâm tư nguyện vọng của anh chị em văn nghệ sĩ để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho từng hội viên văn nghệ sĩ sân khấu tỉnh nhà lao động sáng tạo, góp phần vào việc phát triển sự nghiệp văn học nghệ thuật.

Bài, ảnh: PHƯƠNG THƯ

Nguồn: https://baovinhlong.com.vn/van-hoa-giai-tri/202510/van-nghe-si-tri-an-coi-nguon-khoi-day-khat-vong-sang-tao-aaa009b/