Về đâu ơi hỡi đồng dao?

Dạo gần đây từ khóa vũ trụ Brain Rot đang trở nên phổ biến trên thế giới mạng. Không khó để bắt gặp những em bé lứa tuổi mầm non nghêu ngao những câu hát vô nghĩa như “Ram ram, quái vật bánh mì trổi dậy, tung tung tung sahur, tralalero tralala”…

Bài đồng dao và trò chơi Lộn cầu vồng. Ảnh: Tư liệu

Từ một thuật ngữ ám chỉ sự sa sút về trí tuệ, đến nay Brain Rot đã biến tướng trở thành một trào lưu, một hệ sinh thái nội dung gây nghiện trên môi trường Internet, nơi người dùng bị cuốn hút vào những nhân vật, âm thanh, câu nói phổ biến đến mức ở đâu cũng nghe, ở đâu cũng thấy.

Một vũ trụ Brain Rot bao gồm hình ảnh của những nhân vật phi thực tế do AI cùng các nhà sản xuất nội dung tạo ra trên nền âm thanh hòa âm phối khí điện tử đang tạo nên một cơn sốt trong giới trẻ, đặc biệt là trẻ em. Hai bạn nhỏ nhà tôi cũng không ngoại lệ. Nghe hai bạn chơi với nhau, hào hứng với những câu hát xa lạ vô hồn mà bỗng dưng lại nhớ những bài đồng dao của một thời tuổi thơ mình đến lạ.

Nào là "Chi chi chành chành" thuở nói còn chưa sỏi học bi bô theo mẹ hát: “Chi chi chành chành/ Cái đanh thổi lửa/ Con ngựa đứt cương/ Ba vương ngũ đế/ Bắt dế đi tìm/ Ù à ù ập”.

Lớn hơn xíu, là theo chân đám con nít trong xóm tụ tập chơi và hát Lộn cầu vồng: “Lộn cầu vồng/ Nước sông nước chảy/ Có cô mười bảy/ Có chị mười ba/ Hai chị em ta/ Cùng nhau lộn cầu vồng”.

Hay "Quả địa cầu" khi chơi vuốt nổ, đông người hơn thì có thể chơi Rồng rắn lên mây: “Rồng rắn lên mây/ Có cái cây lúc lắc/ Có ông chủ ở nhà không?”...

Những bài đồng dao cứ thế mà theo dài suốt những chuỗi ngày bé thơ. Thời gian qua đi có thể làm câu chữ không còn được ghi nhớ chính xác nhưng ký ức về đồng dao và những trò chơi ngày ấy vẫn mãi giữ nguyên ở đó. Cũng vì vậy mà tôi lại phải tự hỏi tại sao các bạn nhỏ bây giờ lại không mặn mà với kho báu đáng yêu đó nữa.

Có lẽ sự thay đổi về môi trường sống đã làm nhạt phai vai trò của đồng dao khi trẻ em ít có không gian để tham gia các trò chơi tập thể. Nhưng ngẫm lại có lẽ phần lớn vẫn là do chính bản thân người lớn chúng ta. Bởi quá bận rộn với cuộc sống mưu sinh để mang lại đời sống vật chất đủ đầy khiến chúng ta dường như quên mất việc trao truyền lại cho con em một đời sống tinh thần đa màu sắc.

Việc tìm hiểu về đồng dao thông qua báo chí, sách vở lại càng hiếm hoi. Trong khi, những công trình tâm huyết để sưu tầm, lưu giữ đồng dao không phải là không có. Những tập sách hướng dẫn cách hát, cách dùng đồng dao trong các trò chơi dành cho trẻ em như “119 trò chơi đồng dao dành cho trẻ em”, “219 trò cho dân gian dành cho trẻ mầm non”... dường như chỉ thu hút các giáo viên mầm non, tiểu học chứ ít được ba mẹ quan tâm.

Liệu rằng về lâu về dài, đồng dao có còn được lưu truyền hay chỉ còn xa xôi trong một miền ký ức. Sẽ còn đau đáu đi tìm đáp án cho câu hỏi “Về đâu ơi hỡi đồng dao”?...

Nguồn: https://baodanang.vn/ve-dau-oi-hoi-dong-dao-3302799.html