68 năm NXB Giáo dục Việt Nam: Hành trình cùng giáo dục Việt Nam

(NLĐO)- Ngày 1-6-1957, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) chính thức được thành lập.

Tiền thân là Trại Tu thư (1950) và Ban Tu thư (1956) thuộc Bộ Giáo dục, NXB Giáo dục Việt Nam đã phát triển vượt bậc, trở thành nhà xuất bản lớn nhất cả nước với gần 40 công ty thành viên và có vốn góp.

SGK được NXB Giáo dục Việt Nam xuất bản giai đoạn 1957-1980

Trong suốt quá trình hoạt động, NXB Giáo dục Việt Nam luôn tiên phong trong việc biên soạn, biên tập, thiết kế, in ấn và phát hành sách giáo khoa (SGK), đáp ứng kịp thời các yêu cầu cải cách và đổi mới giáo dục theo chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT).

Các dấu mốc đổi mới chương trình và SGK

Đổi mới lần thứ nhất (1956 - 1975), chuyển đổi hệ giáo dục từ 9 năm lên 10 năm.

Đổi mới lần thứ hai (1976 - 2000), hợp nhất hệ thống giáo dục hai miền Bắc - Nam sau thống nhất đất nước.

Đổi mới lần thứ ba (2002 - 2008), triển khai theo Nghị quyết 40/2000/QH10 của Quốc hội, nhằm "Đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước".

Đổi mới lần thứ tư (biên soạn SGK theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018), thực hiện theo Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội, theo phát triển năng lực và phẩm chất người học.

SGK của hai bộ sách "Kết nối tri thức với cuộc sống" và "Chân trời sáng tạo"

Trong lần đổi mới thứ tư, SGK được biên soạn theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 của Bộ GD-ĐT với phương châm "một chương trình, nhiều SGK" và chủ trương xã hội hóa SGK. NXB Giáo dục Việt Nam bước vào một giai đoạn mới - xuất bản SGK theo cơ chế thị trường.

Là một doanh nghiệp nhà nước, NXB hoạt động dựa trên nguyên tắc thị trường, phải tự chủ tài chính và vay vốn ngân hàng để đảm bảo nguồn lực, tiến độ và chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, NXB Giáo dục Việt Nam vẫn phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về mua sắm, đấu thầu, điều này đôi khi ảnh hưởng đến tiến độ sản xuất so với các doanh nghiệp tư nhân.

Với tinh thần chủ động, vượt khó và luôn đề cao chất lượng sản phẩm, tập thể lãnh đạo cùng cán bộ NXB Giáo dục Việt Nam đã đoàn kết, sáng tạo để đối mặt với những thách thức, cạnh tranh lành mạnh.

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước cùng Tổng Bí thư Tô Lâm tới Belarus, Phu nhân Ngô Phương Ly (phải) đã gửi tặng Tủ sách tiếng Việt tới các em học sinh Việt Nam tại Belarus

Đến nay, NXB Giáo dục Việt Nam đã hoàn thành việc biên soạn SGK từ lớp 1 đến lớp 12 theo chương trình mới. Hai bộ sách tiêu biểu là Kết nối tri thức với cuộc sống và Chân trời sáng tạo theo phương châm chuẩn mực - khoa học - hiện đại với đầy đủ các môn học đã được đông đảo học sinh và giáo viên lựa chọn trong quá trình học tập và giảng dạy, chiếm thị phần lớn của cả nước.

Bình ổn giá sách và trách nhiệm xã hội

NXB Giáo dục Việt Nam luôn nghiêm túc tuân thủ các quy định về giá, đảm bảo quyền lợi cho học sinh và phụ huynh trên cả nước. Năm 2024, NXB đã chủ động tiết giảm chi phí, tối ưu hóa hoạt động sản xuất kinh doanh để giảm giá SGK, dù mức giá đã thấp hơn nhiều so với các đơn vị khác.

Với mục tiêu không để học sinh thiếu SGK, từ nhiều năm nay, NXB Giáo dục Việt Nam luôn thực hiện tích cực các hoạt động xã hội - từ thiện và coi việc chia sẻ, hỗ trợ cộng đồng là trách nhiệm của đơn vị. Riêng năm 2024, số tiền dành cho các hoạt động từ thiện - xã hội là 31 tỉ đồng.

Tủ sách Tiếng Việt ở nước ngoài

Từ năm 2022 đến nay, NXB Giáo dục Việt Nam tích cực phối hợp với Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài xây dựng "Tủ sách Tiếng Việt" cho người Việt Nam ở nước ngoài nhằm góp phần gìn giữ và phát huy tiếng Việt cho cộng đồng người Việt ở nước ngoài, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Hoạt động này đã được bà con kiều bào đón nhận tích cực. Hiện tại đã xây dựng được 11 Tủ sách ở 9 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Đa dạng hóa sản phẩm trí tuệ

Ông Nguyễn Tiến Thanh, Chủ tịch HĐ thành viên, Tổng giám đốc NXB Giáo dục Việt Nam và ông Nguyễn Chí Thanh, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Giải pháp Doanh nghiệp Viettel trao đổi văn bản thỏa thuận hợp tác giữa hai đơn vị

Ngoài các sản phẩm SGK, NXB Giáo dục Việt Nam còn phát triển nhiều sản phẩm khác có hàm lượng chất xám cao, có tác dụng nâng cao dân trí và thúc đẩy xã hội học tập như sách chất lượng cao, sách điện tử, bản đồ, tranh ảnh, đĩa….

Mảng sách chất lượng cao đã tạo cho NXB nguồn sách quý, dự thi các Giải thưởng sách Việt Nam đạt giải Vàng, giải Bạc sách hay như bộ: Đại Nam thực lục, Việt Nam đất nước con người, Tinh hoa văn hóa Phương Đông, Bác Hồ với Giáo dục, Từ điển bách khoa Britannica, Từ điển Việt-Lào, Từ điển Lào-Việt... Bộ sách Chào Tiếng Việt (tập 1 và 2) đã đạt giải A - Giải thưởng sách Quốc gia năm 2023.

Trong năm 2025, NXBGDVN đã cho ra mắt hai cuốn sách có giá trị về Bác Hồ. Đó là cuốn: Bác Hồ ở Thái Lan (song ngữ Việt - Thái) và Bác là Hồ Chí Minh.

NXBGDVN đang đẩy mạnh phát triển các sản phẩm số mà trước hết là SGK theo chương trình phổ thông 2018. Hiện tại trên trang https://taphuan.nxbgd.vn/ đã đăng tải đầy đủ phiên bản điện tử SGK và các tài liệu phục vụ giáo viên của hai bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống và Chân trời sáng tạo. Học sinh, giáo viên sử dụng miễn phí.

Ngoài ra, để phục vụ cho sự phát triển của giáo dục miền núi, trong 68 năm qua, NXB Giáo dục Việt Nam luôn chăm lo đến mảng sách dân tộc.

Đảng và Nhà nước trao tặng cho NXB Giáo dục Việt Nam nhiều huân chương cao quý, cờ thi đua, bằng khen, trong đó có Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập hạng nhất, Huân chương Lao động hạng nhất, Huy chương của Nhà nước và Chính phủ Lào...

Nguồn: https://nld.com.vn/68-nam-nxb-giao-duc-viet-nam-hanh-trinh-cung-giao-duc-viet-nam-196250530234450858.htm