Bàn giải pháp nâng cao chất lượng xuất bản phẩm trong tình hình mới

Hội thảo nhằm cung cấp cơ sở lý luận, thực tiễn phục vụ việc tổng kết 20 năm thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW, ngày 25/8/2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Nâng cao chất lượng toàn diện của hoạt động xuất bản”.

Đồng chí Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Phạm Minh Tuấn, Phó Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam chủ trì hội thảo.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, đồng chí Phạm Minh Tuấn nhận định, hoạt động xuất bản đã có bước phát triển mạnh mẽ, các chỉ số phát triển về đầu sách, bản sách có sự tăng trưởng cao đạt và vượt mức đề ra. Năng lực sản xuất của ngành xuất bản tăng hơn 2,3 lần; tỷ lệ sách bình quân đầu người đạt 6,1 bản vào năm 2023, giúp Việt Nam lọt top 3 khu vực Đông Nam Á. Việc ứng dụng công nghệ, thực hiện chuyển đổi số trong ngành đang diễn ra  mạnh mẽ, với 4.500 đầu sách điện tử năm 2023, chiếm 15,3% tổng xuất bản phẩm. Ứng dụng Al, công nghệ cao trong biên tập, xuất bản, phát hành sách ngày càng trở nên phổ biến.

Đồng chí Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phát biểu tại hội thảo.

Đồng chí Phạm Minh Tuấn, Phó Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam phát biểu đề dẫn hội thảo.

Xuất bản điện tử ngày càng phát triển với 32 nhà xuất bản đã đăng ký hoạt động trong lĩnh vực này. Với sự chỉ đạo kịp thời, sâu sát của các cơ quan chỉ đạo, quản lý; sự quan tâm hỗ trợ của các cơ quan chủ quản và trên hết là sự nỗ lực phấn đấu của nhà xuất bản, của mỗi biên tập viên đã tạo nên sự phong phú, đa dạng về thể loại, đề tài, chất lượng nội dung phục vụ kịp thời các nhiệm vụ chính trị, đáp ứng nhu cầu của bạn đọc. Các nhà xuất bản đã xuất bản được nhiều sách lý luận, chính trị, giáo khoa, khoa học công nghệ, văn hóa, văn học nghệ thuật có giá trị.

Cũng theo đồng chí Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, bên cạnh những kết quả quan trọng đã đạt được, việc nâng cao chất lượng nội dung xuất bản phẩm theo tinh thần chỉ đạo của Chỉ thị số 42-CT/TW vẫn còn những hạn chế. Số lượng xuất bản phẩm phong phú, đa dạng, nhưng chưa đạt đến sự tinh lọc cần thiết. Thiếu vắng các công trình có giá trị đỉnh cao trong nhiều lĩnh vực. Sách chuyên sâu như cẩm nang, hướng nghiệp, dạy nghề hay sách ứng dụng tiến bộ khoa học – công nghệ phục vụ phát triển kinh tế, xã hội còn ít. Vẫn còn nhiều sách có chất lượng trung bình, hàm lượng tri thức và thông tin thấp. Dù số lượng sai sót đã giảm qua từng năm, trong mấy năm gần đây không còn những cuốn sách sai phạm về chính trị tư tưởng nhưng những sai sót ở một số chi tiết vẫn còn khá phổ biến, thậm chí có những sai phạm lặp lại và chậm được khắc phục. Việc ứng dụng công nghệ mới, hiện đại trong lĩnh vực xuất bản và công nghiệp nội dung còn nhiều hạn chế, thiếu tính hiệu quả…

Đại biểu đại diện các cơ quan, đơn vị xuất bản dự hội thảo.

Hội thảo khoa học "Nâng cao chất lượng toàn diện xuất bản phẩm trong tình hình mới".

Tại Hội thảo, các đại biểu đã thảo luận, khẳng định vị trí vai trò của hoạt động xuất bản với tư cách là một lĩnh vực chính trị, tư tưởng văn hóa quan trọng của Đảng, đánh giá khách quan, toàn diện về chất lượng nội dung xuất bản phẩm trong thời gian qua. Các đại biểu chia sẻ nhiều mô hình hay, đề xuất nhiều giải pháp về cơ chế, chính sách nhằm bảo đảm tính khả thi, hiệu quả và thiết thực nâng cao chất lượng xuất bản phẩm,bảo đảm cho sự phát triển chung của ngành xuất bản. Nhiều tham luận đánh giá những tác động tích cực và cả ảnh hưởng không mong muốn của công nghệ số, môi trường mạng, sự ứng dụng rộng rãi của trí tuệ nhân tạo (AI), đề xuất các giải pháp ứng dụng công nghệ, nhất là công nghệ kỹ thuật mới trong công tác biên tập xuất bản sách, thực hiện chuyển đổi số trong lĩnh vực xuất bản bảo đảm phù hợp xu hướng phát triển của thời đại…

Phát biểu kết luận Hội thảo, đồng chí Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương khẳng định, các ý kiến phát biểu và tham luận gửi đến hội thảo là kết quả của sự nghiên cứu công phu, nghiêm túc và tâm huyết, trách nhiệm của các chuyên gia, nhà khoa học, những người làm công tác xuất bản, cung cấp thêm nhiều luận chứng, luận cứ, góc nhìn làm sâu sắc thêm những vấn đề liên quan đến chủ đề của hội thảo. 

Nhấn mạnh bối cảnh sau hơn 20 năm thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW đã và đang đặt ra những yêu cầu mới đối với việc nâng cao chất lượng hoạt động xuất bản nói chung và đối với chất lượng nội dung xuất bản phẩm nói riêng, đồng chí Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cũng đã chỉ rõ một số nhiệm vụ và giải pháp cần tập trung triển khai trong thời gian tới. Theo đó, cần hoàn thiện thể chế, chính sách, nhất là sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các quy định của Đảng, cơ chế chính sách của Nhà nước nhằm tháo gỡ các điểm nghẽn, rào cản trong việc tạo động lực thúc đẩy hoạt động xuất bản nói chung và nội dung xuất bản phẩm nói riêng. Tăng cường những giải pháp mạnh mẽ để chăm lo đào tạo, phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ - những “chiến sĩ trên mặt trận văn hóa”.  Ưu tiên bố trí nguồn lực, đẩy mạnh đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật, chuyển đổi số cho hoạt động xuất bản. Cần sớm có quan điểm và nhận thức về việc liên kết giữa nhà xuất bản và các Công ty, Nhà sách bằng cơ chế hợp tác minh bạch, rõ ràng, tạo động lực tăng trưởng ngành xuất bản nói chung và xuất bản phẩm nói riêng….