Cần có hướng đi bền vững cho nuôi trồng thủy sản trên biển

Giảm khai thác hải sản từ tự nhiên, tăng sản lượng NTTS trên biển là giải pháp giúp cân bằng giữa nhu cầu của con người với bảo tồn tài nguyên biển, phát triển bền vững. Vì vậy, chuyển đổi sang nuôi biển, phát triển quy mô nuôi công nghiệp, hướng tới xuất khẩu, nâng cao chất lượng và giá trị thủy sản Việt Nam là xu thế tất yếu.

Tại Quảng Ngãi, việc NTTS trên biển tập trung ở Lý Sơn và TX.Đức Phổ. Trong đó, huyện Lý Sơn hiện có 57 hộ nuôi, với 1.720 ô lồng, tăng 2 hộ nuôi và 80 ô lồng so với năm 2024. Đối tượng thủy sản nuôi biển ở Quảng Ngãi chủ yếu là các loại cá bớp, cá mú, cá chim, cá bè, hàu, tôm… Các mô hình này đã góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân. Tuy nhiên, hiện nay, phần lớn các hộ đều nuôi trồng theo phương thức truyền thống, ít được quan tâm đầu tư hạ tầng, ứng dụng khoa học công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng phục vụ NTTS.

Bên cạnh đó, môi trường tại các khu vực nuôi biển luôn biến động, chịu ảnh hưởng của thiên tai. Lồng bè nuôi của người dân được làm đơn giản, theo kiểu truyền thống bằng vật liệu gỗ nên khi gặp bão, áp thấp nhiệt đới, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ngoài ra, việc cấp phép NTTS trên biển còn gặp nhiều khó khăn. Như tại huyện Lý Sơn, địa phương đã quy hoạch vùng NTTS giai đoạn 2015 - 2025 tại khu vực biển phía nam đình làng An Hải. Tuy nhiên, khu vực này lại thuộc phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của Khu bảo tồn biển Lý Sơn, nên địa phương chưa thể cấp phép cho doanh nghiệp thực hiện dự án.

Còn tại phường Phổ Thạnh (TX.Đức Phổ), mặc dù hoạt động nuôi cá lồng bè, nuôi hàu ở khu vực biển Sa Huỳnh của người dân nơi đây đã tồn tại hơn 15 năm, nhưng cũng chỉ mang tính tự phát. “Trước đây, chúng tôi chủ yếu nuôi cá trong lồng bè ở gần cảng cá Sa Huỳnh, nhưng do môi trường nước bị ô nhiễm nên những năm gần đây, nhiều hộ phải chuyển đổi từ nuôi cá bớp, cá mú sang nuôi hàu. Dẫu vậy, mối nguy từ thiên tai, bão lũ vẫn luôn rình rập”, ông Phùng Quốc Trung, ở phường Phổ Thạnh bày tỏ.

Theo Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn Phạm Thị Hương, hiện toàn bộ lồng bè NTTS trên biển ở Lý Sơn đều do cá nhân, hộ gia đình tự nuôi và chưa mang tính bền vững. Vì vậy, ngoài hỗ trợ thủ tục để doanh nghiệp đầu tư phát triển nuôi biển quy mô lớn, công nghiệp, huyện Lý Sơn mong muốn UBND tỉnh và các cơ quan chức năng quan tâm nghiên cứu quy hoạch các điểm neo trú lồng bè trong mùa mưa bão, đảm bảo an toàn tài sản cho doanh nghiệp, người dân.

Năm 2025, Quảng Ngãi đề ra mục tiêu diện tích nuôi cá, tôm trong lồng trên biển khoảng 163,8 nghìn mét khối, sản lượng đạt 585 tấn. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, trước mắt, ngành tập trung hoàn thiện các quy hoạch liên quan, làm cơ sở để giao mặt nước cho tổ chức, cá nhân có nhu cầu nuôi biển theo Luật Thủy sản. Trong đó, ưu tiên cho những trường hợp đang nuôi thủy sản lồng bè gần bờ, hoặc ngư dân chuyển đổi từ nghề khai thác ven bờ sang nuôi trồng thủy sản. Đồng thời, khuyến khích người nuôi chuyển đổi vật liệu từ lồng bè gỗ truyền thống sang composite gắn với cơ cấu và bố trí lại vùng nuôi.

Đề án phát triển NTTS trên biển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Quảng Ngãi đề ra mục tiêu đến năm 2030, diện tích nuôi biển hơn 2.500 lồng nuôi, sản lượng đạt 800 tấn, tạo được ít nhất 2 chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm sau thu hoạch. Có ít nhất 1 dự án nuôi trên vùng biển hở, vùng biển xa bờ quy mô công nghiệp, ứng dụng công nghệ cao. Tỉnh phấn đấu đến năm 2045, NTTS trên biển thành lĩnh vực sản xuất hàng hóa, là một bộ phận quan trọng trong ngành nông nghiệp.

Để khai thác tối đa lợi thế về điều kiện tự nhiên và hoàn thành các chỉ tiêu đề ra, tỉnh đang tập trung thực hiện việc lựa chọn, khảo sát đặc điểm, điều kiện tại các khu vực có tiềm năng nuôi biển trên địa bàn tỉnh, làm cơ sở để thu hút các tổ chức, cá nhân đầu tư vào lĩnh vực nuôi biển.

Bài, ảnh: HỒNG HOA

 

Nguồn: https://baoquangngai.vn/kinh-te/bien-kinh-te-bien/202504/can-co-huong-di-ben-vung-cho-nuoi-trong-thuy-san-tren-bien-3530134/