Cùng cất cao tiếng hát yêu nước

Tùng Dương và các nghệ sĩ trong MV Việt Nam tự hào tiếp bước tương lai. Ảnh: ĐVCC

Tám mươi năm đã đi qua, dấu mốc lịch sử ấy không chỉ hiện diện trong trang sách hay những nghi lễ kỷ niệm, mà còn ngân vang trong âm nhạc, nơi tình yêu Tổ quốc luôn tìm thấy hình thức biểu đạt mới.

Nếu như các ca khúc cách mạng từng là “dòng nhạc chủ lưu” trong thế kỷ 20, thì hôm nay, trong không khí kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, công chúng lại chứng kiến một làn sóng sáng tác và ra mắt MV ca nhạc về quê hương - đất nước đầy sôi động.

Từ Nguyễn Văn Chung - Tùng Dương đến Hoàng Bách, Trung Quân, Võ Hạ Trâm, DTAP, Lê Việt Anh… mỗi nghệ sĩ mang một cách kể chuyện, một màu sắc âm nhạc riêng. Song, tất cả đều chung một “sợi chỉ đỏ” khẳng định niềm tự hào dân tộc và thắp lên khát vọng dựng xây đất nước trong tương lai.

Khi âm nhạc yêu nước “thay áo”

Nếu nhạc cách mạng truyền thống thiên về tính hùng tráng, gắn liền với ca từ trực tiếp, thì những tác phẩm mới nhân dịp 2/9/2025 lại mang tinh thần trẻ trung, đa dạng thể loại, từ EDM, pop, rock, giao hưởng đến dân gian đương đại… được các nghệ sĩ khai thác và vận dụng linh hoạt, khiến những ca khúc yêu nước không còn bị đóng khung trong định kiến “khô cứng”.

Sự tham gia của các ca sĩ trẻ, vốn quen thuộc với thị trường nhạc pop, cho thấy mong muốn kéo gần khoảng cách giữa tinh thần trong âm nhạc cách mạng, tinh thần sử thi và đời sống đương đại. Hình tượng Tổ quốc không chỉ là màu cờ, hình bóng lãnh tụ kính yêu, mà còn là hạt ngọc trên đồng lúa, là tiếng hát ngân dài, là hình ảnh Thánh Gióng vươn mình hòa cùng biểu tượng dân tộc trong dáng vóc của thế kỷ 21.

Nhiều sản phẩm được các nghệ sĩ nâng tầm quy mô thành dự án âm nhạc mang tính cộng đồng, trong đó, nhóm nhà sản xuất âm nhạc DTAP kết hợp cùng Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ra mắt dự án âm nhạc cộng đồng mang tên Made in Vietnam với sự góp mặt của 3 giọng hát chính NSND Thanh Hoa, Trúc Nhân và Phương Mỹ Chi.

Ca sĩ Nguyên Vũ thực hiện dự án dài hơi mang tên “Việt Nam - Kỷ nguyên vươn mình” với 34 ca khúc ngợi ca từng tỉnh thành sau sáp nhập cùng MV Việt Nam hành trình xanh sử dụng công nghệ AI, đưa hình ảnh địa danh Việt Nam sống động và mới mẻ…

Chính ở điểm này, ta nhận ra một thay đổi quan trọng, đó là tình yêu nước trong âm nhạc ngày nay được chuyển tải bằng ngôn ngữ thẩm mỹ mới, gần gũi với giới trẻ nhưng vẫn giữ vững tinh thần thiêng liêng.

“Đa thanh” của một chủ đề

Âm nhạc trong loạt sáng tác mới ra mắt nhân dịp Quốc khánh năm nay cho thấy sự đa dạng về ngôn ngữ và tinh thần sáng tạo, khẳng định rõ xu hướng làm mới cách biểu đạt chủ đề yêu nước trong đời sống đương đại.

Nếu Việt Nam - Tự hào tiếp bước tương lai của Nguyễn Văn Chung và Tùng Dương mang màu sắc hùng tráng với dàn nhạc giao hưởng phối hợp cùng tiết tấu pop-rock mạnh mẽ, thì Lời trái tim Việt Nam của Hoàng Bách kết hợp với hai nhà sản xuất âm nhạc SlimV - Suy Sơn, chọn cách tiếp cận ngược lại giản dị, trong sáng, dùng giai điệu ballad nhẹ nhàng âm hưởng pop pha với giao hưởng để khơi gợi cảm xúc gần gũi.

Ca sĩ Lê Việt Anh và NSƯT Dương Thùy Anh - nghệ sĩ đàn nhị trong MV Gióng tự do. Ảnh: ĐVCC

Đáng chú ý là sự kết hợp giữa chất liệu dân gian và âm hưởng hiện đại trong Hạt ngọc trắng của Trung Quân (được viết bởi Keyri Phan - đồng thời là nhà sản xuất âm nhạc cho sản phẩm), nơi giai điệu mang âm hưởng dân ca đồng bằng được xử lý tinh tế trên nền nhạc pop hiện đại. Thông qua Hạt ngọc trắng, Trung Quân đã đưa hình ảnh “hạt ngọc” - biểu tượng của lúa gạo, để ví với hình tượng nước non, hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, qua đó ca ngợi sức sống Việt Nam.

Võ Hạ Trâm gây chú ý khi ngân một đoạn dài với hai từ “Việt Nam” trong MV Nguyện là người Việt Nam. Đây là một bài hát có kết cấu gần như một bản sử thi, có khai thác hát ru Bắc bộ, dàn nhạc giao hưởng, hợp xướng trong một tác phẩm mang tính ngợi ca. Có thể nói tác phẩm được tạo nên bởi sự hòa quyện giữa nội lực và sự trang nghiêm khiến tác phẩm trở thành một “lời nguyện” chung của cộng đồng.

Ở một “thái cực” khác, Made in Vietnam khai thác tiết tấu tươi mới, electronic bắt tai, rap xen lẫn, cho thấy tinh thần yêu nước có thể được thể hiện theo một cách trẻ trung, hợp với gu nghe nhạc số của thế hệ Gen Z. Đây là minh chứng cho việc những nghệ sĩ trẻ hoàn toàn có thể làm mới chủ đề dân tộc bằng giọng ca riêng.

Nghiêm túc từ âm nhạc đến hình ảnh

Trong loạt ca khúc ra mắt nhân dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, dễ nhận thấy một bức tranh âm nhạc đa sắc với những cách tiếp cận khác nhau nhưng cùng chung một tinh thần yêu nước. Trong đó, các tác phẩm lần này không chỉ “mượn” chất liệu cách mạng hay dân gian để làm nền, mà đã thật sự thử nghiệm phối khí, nhạc cụ, cách xử lý giọng hát để biến thông điệp yêu nước trở thành một phần tự nhiên trong trải nghiệm âm nhạc của khán giả hôm nay. Chính sự đa dạng và mạnh dạn đó giúp âm nhạc chủ đề quê hương, đất nước vượt qua khuôn mẫu cũ, bước vào đời sống nghệ thuật đương đại với diện mạo mới mẻ và đầy sức sống.

Ca từ trong những ca khúc mới nhân dịp Quốc khánh 2/9 năm nay vừa kế thừa truyền thống, vừa có nhiều cách diễn đạt mới mẻ. Việt Nam - Tự hào tiếp bước tương lai dùng những hình ảnh rộng lớn, khái quát như “non sông”, “tương lai”, “thế hệ” để khẳng định niềm tự hào dân tộc và tinh thần tiếp nối.

Nguyện là người Việt Nam với nhiều từ ngữ mang tính tuyên ngôn như “bất khuất”, “kiên cường”, “nguyện”, “tự hào”, “kiêu hãnh”. Made in Vietnam sử dụng ngôn ngữ trẻ trung, dí dỏm, đậm tính thời đại, vừa nhấn mạnh sự năng động, sáng tạo, vừa giữ niềm tự hào về bản sắc…

Nhìn chung, ca từ của những tác phẩm này có sự đa dạng: từ chất sử thi hùng tráng đến giản dị đời thường, từ thiêng liêng trang trọng đến dí dỏm hiện đại, phản ánh một nỗ lực chung là làm mới chủ đề yêu nước để phù hợp với nhiều thế hệ khán giả.

Về hình ảnh và MV, các ca khúc mới ra mắt “mùa” Quốc khánh năm nay cũng cho thấy sự đầu tư nghiêm túc, mỗi sản phẩm chọn một hướng thể hiện riêng để khắc họa tinh thần yêu nước.

Có sản phẩm với hình ảnh hoành tráng, cũng có MV lại đi theo hướng với màu sắc rực rỡ, hình ảnh văn hóa Việt Nam được phối hợp khéo léo với nhịp sống hiện đại (Made in Vietnam). Lại có MV khai thác hình ảnh mạnh mẽ, sử dụng hiệu ứng ánh sáng - lửa - khói (Gióng tự do)… Nhìn chung, hình ảnh trong các MV góp phần khắc sâu thông điệp yêu nước theo những cách khác nhau, từ sử thi trang trọng đến trẻ trung, hiện đại.

Một mùa thu mới của âm nhạc yêu nước

Loạt tác phẩm mới nhân dịp Quốc khánh 2/9 năm nay cho thấy tình yêu nước trong âm nhạc không còn là lĩnh vực “cũ kỹ”, chỉ phù hợp với các buổi lễ nghi chính thống, mà đã trở thành mảnh đất sáng tạo đa dạng, mở ra nhiều cách tiếp cận khác nhau.

Các nghệ sĩ không ngại thử nghiệm từ rock đến pop, từ dân gian đến điện tử, từ sử thi đến ballad. Tất cả tạo nên một diện mạo phong phú, chứng tỏ rằng tình yêu Tổ quốc là dòng chảy xuyên suốt, nhưng có thể được ngân vang bằng nhiều giọng điệu, nhiều thế hệ. Đây là một tín hiệu đáng mừng.

Âm nhạc yêu nước từng gắn liền với các thế hệ nghệ sĩ tiền bối của âm nhạc cách mạng Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc vào thế kỷ 20. Hôm nay, thế hệ mới tiếp bước bằng những thử nghiệm táo bạo tạo nên những “hình thức mới” nhưng vẫn giữ nguyên tinh thần cốt lõi. Trong đó, điểm đáng chú ý nhất là việc các nghệ sĩ không chỉ sáng tác để ca ngợi Tổ quốc, mà còn để đưa tinh thần yêu nước đến gần giới trẻ bằng âm nhạc họ nghe mỗi ngày, bằng hình ảnh họ thấy trên mạng xã hội. Điều này mở ra khả năng, tình yêu nước sẽ không còn bị giới hạn trong những dịp lễ, mà trở thành một phần của đời sống âm nhạc thường nhật.

Có thể nói, Quốc khánh năm nay, âm nhạc đã viết thêm một chương mới vừa tiếp nối truyền thống, vừa mạnh dạn đổi mới, để tình yêu nước được lan tỏa sâu rộng trong đời sống tinh thần của xã hội. 80 năm kể từ mùa thu lịch sử, những khúc hát ngợi ca Tổ quốc vẫn vang vọng. Và mỗi thế hệ nghệ sĩ, bằng ngôn ngữ của riêng mình, lại viết tiếp bản trường ca yêu nước để âm nhạc luôn là nhịp cầu nối quá khứ với tương lai, cầu nối giữa mỗi người với cộng đồng, và giữa cá nhân với Tổ quốc.

Nguồn: https://baodanang.vn/cung-cat-cao-tieng-hat-yeu-nuoc-3300792.html