Điều chỉnh quy hoạch TPHCM: Dựa sông, vươn ra biển, phát triển đa trung tâm

Sáng 25/6, UBND TPHCM tổ chức hội nghị công bố Đồ án quy hoạch chung TPHCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. Quy hoạch mới của thành phố đã kế thừa, phát huy các thành quả của các quy hoạch trước đây, giải quyết những tồn tại, bất cập của quy hoạch cũ.

Phát biểu mở đầu hội nghị, Phó chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường cho biết, quy hoạch được phê duyệt lần này không chỉ là một yêu cầu pháp lý, mà còn tạo cơ sở vững chắc, quan trọng, là kim chỉ nam để thành phố cụ thể hóa các mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới. Quy hoạch cũng giúp TPHCM phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, khai thác hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển đột phá, bền vững của thành phố và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Phó chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường phát biểu tại hội nghị công bố đồ án điều chỉnh quy hoạch TPHCM (Ảnh: H.Q.).

Theo đồ án điều chỉnh quy hoạch chung, đến năm 2060, TPHCM là thành phố toàn cầu, văn minh, hiện đại, nghĩa tình, có trình độ phát triển ngang tầm các đô thị lớn trên thế giới. Địa phương được định hướng là trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á, có vai trò là cực tăng trưởng, động lực thúc đẩy phát triển vùng phía Nam và cả nước, là khu vực có mức sống và chất lượng cuộc sống cao, kinh tế, văn hóa phát triển đặc sắc, thu hút các định chế tài chính và tập đoàn kinh tế quốc tế.

Không gian đô thị TPHCM chuyển dịch theo hướng thúc đẩy sáng tạo, tương tác cao, gắn với phát triển kinh tế tri thức, công nghệ cao, nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội. Các khu vực động lực được hình thành nhằm phát huy vai trò trung tâm vùng và cực tăng trưởng của cả nước.

Mô hình đa trung tâm với 6 phân vùng

Theo quyết định điều chỉnh quy hoạch, TPHCM là đô thị loại đặc biệt trực thuộc Trung ương, trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục đào tạo, khoa học kỹ thuật và công nghệ quan trọng của quốc gia, có vai trò tiên phong dẫn dắt đổi mới, sáng tạo. Thành phố có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển đô thị quốc gia; là một trong những trung tâm du lịch, tài chính - thương mại và dịch vụ logistics của khu vực Đông Nam Á và Châu Á - Thái Bình Dương; trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN.

Dự báo đến năm 2030, quy mô dân số của TPHCM là khoảng 11-13,7 triệu người; đến năm 2040 là khoảng 14-16,5 triệu người. Đất xây dựng toàn thành phố đến năm 2030 khoảng 100.000-105.000ha (trung bình 73-75m2/người); đến năm 2040, đất xây dựng toàn thành phố khoảng 125.000-130.000ha (trung bình khoảng 75-93m2/người).

Đến năm 2040, TPHCM được dự báo có dân số lên tới 16,5 triệu người (Ảnh: Hải Long).

TPHCM sẽ phát triển theo mô hình đô thị đa trung tâm, hình thành các phân vùng đô thị đa chức năng với hạt nhân là các khu vực trọng điểm về tài chính, thương mại, du lịch, văn hóa, thể dục thể thao, nghiên cứu, đào tạo và sản xuất công nghệ cao nhằm thúc đẩy tương tác trong các hoạt động kinh tế - xã hội và liên kết phát triển. Không gian đô thị được gắn với tổ chức hệ thống giao thông công cộng, kết nối thuận lợi với mạng lưới giao thông quốc gia, quốc tế, tạo lập hành lang lưu thông, phát triển kinh tế đô thị.

Cấu trúc không gian TPHCM phát triển theo 6 phân vùng gồm phân vùng trung tâm và các phân vùng phía Đông, phía Tây, phía Bắc, phía Nam và phía Đông Nam. Mỗi phân vùng được cấu trúc theo hướng đa chức năng, gắn với các khu vực trọng điểm phát triển có vai trò trung tâm vùng, quốc gia và quốc tế nhằm tạo cơ hội việc làm và môi trường sống có chất lượng cao.

Trong đó, phân vùng đô thị trung tâm nằm phía trong đường Vành đai 2 và phía Bắc kênh Đôi, kênh Tẻ.

Phân vùng phía Đông là thành phố Thủ Đức hiện nay, dự kiến phát triển thành phân vùng đô thị Thủ Đức.

Bản đồ tổng mặt bằng sử dụng đất 9 phân khu tại TP Thủ Đức (Ảnh: TP Thủ Đức).

Phân vùng phía Tây gồm khu vực phía Bắc phân vùng đô thị trung tâm và một phần khu vực phía Nam - phần nằm phía Tây sông Cần Giuộc của huyện Bình Chánh, và phần phía Tây quốc lộ 1 qua quận Bình Tân hiện nay, dự kiến phát triển thành phân vùng đô thị Bình Chánh.

Phân vùng phía Bắc gồm huyện Củ Chi, huyện Hóc Môn và phần phía Bắc quốc lộ 1 đoạn qua quận 12 hiện nay, dự kiến phát triển thành phân vùng đô thị Củ Chi - Hóc Môn.

Phân vùng phía Nam gồm khu vực phía Nam Kênh Đôi thuộc quận 8, khu vực phía Đông sông Cần Giuộc thuộc huyện Bình Chánh, quận 7 và huyện Nhà Bè hiện nay, dự kiến phát triển thành phân vùng đô thị quận 7 - Nhà Bè.

Phân vùng phía Đông Nam gồm toàn bộ huyện Cần Giờ hiện nay, dự kiến phát triển thành phân vùng đô thị Cần Giờ.

Tạo hành lang phát triển mới

Quy hoạch mới của TPHCM hướng tới mục tiêu tổ chức hệ thống hạ tầng kết nối vùng giữa TPHCM với các địa phương lân cận, với cả nước và quốc tế theo chiến lược và trọng điểm. Các khu vực bên trong thành phố được tăng cường kết nối nhằm tổ chức hoạt động đô thị hiệu quả, gắn với phát triển giao thông công cộng.

Thành phố tập trung tái phát triển các khu đô thị hiện hữu, mở rộng không gian phát triển đô thị gắn với nâng cao hiệu quả sử dụng đất và tối ưu hóa trong tổ chức hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Không gian đô thị được tạo lập đa dạng, tối đa hóa khả năng cung cấp việc làm, hướng tới phát triển dịch vụ đô thị đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Mặt khác, địa phương cũng bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc không gian kiến trúc, cảnh quan, sinh thái đa dạng của thành phố, đặc biệt là các giá trị đặc trưng của đô thị vùng sông nước, cửa biển và thích ứng với biến đổi khí hậu.

TPHCM sẽ hình thành hành lang kinh tế biển (Ảnh: Trịnh Nguyễn).

Theo tầm nhìn của bản quy hoạch, TPHCM sẽ hình thành các hành lang phát triển mới nằm dọc sông Sài Gòn và khu vực ven biển.

Trong đó, hành lang phát triển dọc sông lấy không gian ven sông Sài Gòn làm mặt tiền cho đô thị, từ khu vực trung tâm truyền thống ở ven sông, thành phố phát triển dải đô thị hai bên sông thành dải đô thị trung tâm. Đây là điểm đến mang bản sắc độc đáo, gắn với cảnh quan của dòng sông và lịch sử hình thành phát triển của thành phố.

Các tuyến đường dọc sông Sài Gòn được tổ chức nhằm kết nối không gian đô thị sinh thái, phát triển giao thông công cộng sức chở lớn. Những đầu mối giao thông chính sẽ gắn với từng khu vực, dải công viên công cộng hình thành liên tục ven sông, tổ chức các tuyến đường xe đạp, đi bộ xuyên suốt nhằm kết nối không gian đô thị, đảm bảo khả năng tiếp cận, sử dụng các tiện ích, dịch vụ.

Hành lang kinh tế ven biển sẽ gắn với tổ chức hệ thống giao thông liên vùng, kết nối khu vực ven biển phía Nam của thành phố với các tỉnh lân cận. Hành lang phát triển mới của TPHCM cũng kết nối các trung tâm kinh tế biển như cảng trung chuyển quốc tế, các khu vực đô thị du lịch, công nghệ, sinh thái ven biển, lấn biển, khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn Cần Giờ.

Phối cảnh đô thị dọc sông Sài Gòn của TPHCM trong tương lai (Đồ họa: Kênh Quy hoạch - Kiến trúc).

Bên cạnh đó, TPHCM tiếp tục nâng cấp, phát triển và hình thành mới các khu công nghệ cao với tổng diện tích khoảng 2.200-2.600ha, gồm: Khu công nghệ cao TPHCM, Khu công viên khoa học và công nghệ tại phân vùng đô thị Thủ Đức; Khu công nghệ cao Phú Mỹ Hưng tại huyện Củ Chi hiện nay. Địa phương cũng phát triển các khu công nghệ khác tại khu đô thị trung tâm và tại các khu vực huyện Củ Chi, Bình Chánh và Nhà Bè hiện nay.

Tại các khu hiện hữu, không gian chuyển đổi theo hướng tăng kết nối hoạt động sản xuất, tập trung nghiên cứu - phát triển, hoàn thiện hệ sinh thái sáng tạo để dẫn dắt trình độ công nghệ của khu vực và quốc gia; hình thành không gian nghiên cứu - kết hợp ứng dụng công nghệ cao, đào tạo nhân lực và sản xuất, kinh doanh sản phẩm công nghệ cao. TPHCM hướng tới mục tiêu tạo lập hệ sinh thái sáng tạo, kết nối hoạt động sản xuất, dịch vụ và tổ chức lưu trú phù hợp với mô hình sản xuất mới.

Trong giai đoạn tới TPHCM tập trung phát triển chức năng công nghiệp, gồm: 33 khu công nghiệp, 3 khu chế xuất và 7 cụm công nghiệp, quy mô khoảng 9.200-10.200ha tại các khu vực dọc Vành đai 3, tuyến tránh của quốc lộ 22, cảng Hiệp Phước và một số khu vực thuận lợi kết nối giao thông và chuyển đổi chức năng tại Bình Chánh, Củ Chi, Bắc Cần Giờ hiện nay…

Dantri.com.vn

Nguồn:https://dantri.com.vn/xa-hoi/dieu-chinh-quy-hoach-tphcm-dua-song-vuon-ra-bien-phat-trien-da-trung-tam-20250624090142684.htm