Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá: Nâng cao năng lực tổ chức thực hiện của cấp cơ sở trong bình ổn giá

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá chuyển trách nhiệm triển khai bình ổn giá của UBND cấp huyện (theo phân công của UBND cấp tỉnh) xuống cho UBND cấp xã thực hiện. Tán thành việc tăng cường phân cấp, phân quyền trong triển khai bình ổn giá, song, các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý, phải đi đôi với việc nâng cao năng lực tổ chức thực hiện của cấp cơ sở để bảo đảm tính khả thi.

Cần cơ chế liên thông quản lý giá giữa cấp xã và cấp tỉnh

Cho ý kiến về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao cơ quan soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra đã hoàn thiện hồ sơ dự án Luật, định hướng sửa đổi phù hợp để xử lý cơ chế quản lý giá theo kinh tế thị trường có sự điều tiết, sự quản lý của Nhà nước và đáp ứng yêu cầu phân cấp, phân quyền; nâng cao tính minh bạch, bảo đảm linh hoạt trong điều hành giá.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Dự thảo Luật sửa đổi quy định về chuyển trách nhiệm triển khai bình ổn giá của UBND cấp huyện (theo phân công của UBND cấp tỉnh) xuống cho UBND cấp xã thực hiện. Ủy ban Thường vụ Quốc hội ủng hộ việc tăng cường phân cấp, phân quyền trong triển khai bình ổn giá nhưng lưu ý phải đi đôi với việc nâng cao năng lực tổ chức thực hiện của cấp cơ sở để bảo đảm tính khả thi.

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga nhận thấy, dự thảo Luật sửa đổi theo hướng chuyển thẩm quyền bình ổn giá từ cấp huyện xuống cấp xã là phù hợp với việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp như hiện nay. Nhưng trong quá trình thực hiện, Chính phủ cần kiện toàn cơ sở vật chất và nhân lực cũng như các điều kiện liên quan, bảo đảm tính khả thi của việc chuyển từ cấp huyện xuống cấp xã.

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải, việc chuyển thẩm quyền như dự thảo Luật là phù hợp, tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Nội vụ năm 2024, bình quân mỗi xã hiện chỉ có khoảng 0,6 cán bộ tài chính - kế toán chuyên trách.

“Việc giao thêm nhiệm vụ bình ổn giá vốn đòi hỏi tính chuyên nghiệp và thường liên quan đến một khu vực rộng lớn có thể dẫn đến tình trạng quá tải và thiếu tính chuyên nghiệp ở cấp cơ sở, trực tiếp ảnh hưởng đến đời sống người dân”. Nêu vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu cho rằng, để tránh tình trạng quá tải ở cấp cơ sở, cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu có quy định và cơ chế ủy quyền hoặc liên thông quản lý giá giữa cấp xã và cấp tỉnh; bổ sung quy định hướng dẫn cụ thể về trách nhiệm phối hợp giữa các sở, ngành liên quan và chính quyền cấp xã trong tổ chức bình ổn giá.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Về quản lý dịch vụ thẩm định giá, tại khoản 7 Điều 1 dự thảo Luật đề xuất bỏ 2 điều kiện đầu tư kinh doanh không còn phù hợp tại Điều 48, 49 của Luật hiện hành, cụ thể là giảm thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thẩm định giá.

Theo số liệu của Bộ Tài chính, tổng số hồ sơ thẩm định giá hiện nay tăng 14%, nhưng vẫn còn 20% doanh nghiệp thẩm định giá bị xử lý vi phạm do sai phạm về chuyên môn hoặc hành nghề không đủ điều kiện. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Thanh Hải, thực trạng này đặt ra yêu cầu cấp thiết cần vừa phải siết chặt vừa phải đơn giản hóa quy trình quản lý giá. Vì vậy, để bảo đảm tính minh bạch trong quá trình thẩm định giá, cần bổ sung cơ chế kiểm soát năng lực chuyên môn của tổ chức góp vốn, tránh tình trạng hợp thức hóa các doanh nghiệp mượn tên hành nghề thẩm định giá.

Thận trọng khi giao địa phương định giá dịch vụ vận chuyển khí thiên nhiên

Dự thảo Luật bổ sung dịch vụ hạ tầng khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ số tập trung, khu công nghệ cao và cụm công nghiệp đầu tư từ nguồn vốn ngân sách nhà nước vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá và thẩm quyền định giá do UBND cấp tỉnh định giá cụ thể.

Bày tỏ thống nhất với một số hàng hóa đã được bổ sung vào trong danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, song Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh lưu ý, cần rà soát để bảo đảm những hàng hóa nào cần thiết thì mới bổ sung và phải phù hợp với điều kiện phát triển của từng lĩnh vực. Có những mặt hàng ban đầu cần vai trò của Nhà nước nhưng khi thị trường phát triển và tính cạnh tranh được mở rộng, hạ tầng hoàn thiện và chi phí minh bạch hơn thì khi đó cần cơ chế linh hoạt để cho phép chuyển dần sang hình thức giá tham chiếu hoặc doanh nghiệp tự định giá trong khung giá do Nhà nước quy định. Nếu danh mục này được quy định "cứng" mà không có lộ trình điều chỉnh thì có thể tạo rào cản cho sự vận hành của cơ chế thị trường và hạn chế đổi mới trong các ngành liên quan.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Lâm Văn Mẫn phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Cũng quan tâm đến nội dung này, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Lâm Văn Mẫn đề nghị, những lĩnh vực có quy mô phát triển lớn như dịch vụ sử dụng hạ tầng trong khu công nghiệp, khu công nghệ cao sẽ do Ủy ban cấp tỉnh định giá cụ thể; dịch vụ sử dụng hạ tầng trong khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ số tập trung, khu công nghệ cao và cụm công nghiệp đầu tư từ nguồn vốn ngân sách nhà nước do Nhà nước định giá.

Đồng thời, dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, giáo dục nghề nghiệp là thực hiện đặt hàng và thực hiện đặt theo quy định của pháp luật về giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải rắn sinh hoạt do UBND cấp tỉnh định giá tối đa và định giá cụ thể đối với chủ đầu tư cơ sở thu gom và xử lý chất thải.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc cũng đề nghị bổ sung quy định về phân cấp định giá đối với các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là đối với lĩnh vực y tế, giáo dục, hạ tầng công nghiệp. Theo đó, quy định theo hướng Bộ Y tế định giá cụ thể hoặc phân cấp cho các đơn vị trực thuộc Bộ định giá cụ thể áp dụng tại đơn vị trực thuộc; UBND cấp tỉnh định giá tối đa áp dụng đối với chủ đầu tư, cơ sở thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt.

Về việc giao thẩm quyền định giá dịch vụ vận chuyển khí thiên nhiên (LNG) từ Bộ Công thương sang UBND cấp tỉnh định giá cụ thể, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, đây là lĩnh vực có tính đặc thù rất cao, đòi hỏi phân tích chi phí kỹ thuật phức tạp. Do đó, nên cân nhắc thận trọng về tính khả thi khi giao cho địa phương định giá.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải trình tại phiên họp. Ảnh: Hồ Long

Giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về danh mục và thẩm quyền định giá nhà nước đối với dịch vụ vận chuyển khí thiên nhiên, hàng dự trữ quốc gia, Bộ sẽ tiếp tục nghiên cứu và trước mắt sẽ phân loại các trường hợp đối với vận chuyển đi qua một địa phương và từ 2 địa phương trở lên để có giải pháp phù hợp. Cùng đó, sẽ rà soát danh mục dịch vụ bảo đảm đồng bộ, phù hợp với Luật Doanh nghiệp, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam.

Đối với những ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giao thẩm quyền bình ổn giá, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, hiện nay mỗi tỉnh sau sáp nhập có địa bàn rất rộng. Nếu giao cho cấp tỉnh thực hiện sẽ rất khó triển khai và phản ứng sẽ chậm, khó bảo đảm bình ổn giá kịp thời khi có biến động. Do đó, “cấp xã vẫn là nơi sát thực tế nhất”. Tuy nhiên, Bộ trưởng bày tỏ đồng thuận với ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc cần thiết phải nâng cao năng lực, đào tạo cán bộ tài chính - kế toán, cơ sở vật chất ở cấp xã, coi đây là điều kiện quan trọng để bảo đảm hiệu quả khi thực thi.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/du-thao-luat-sua-doi-bo-sung-mot-so-dieu-cua-luat-gia-nang-cao-nang-luc-to-chuc-thuc-hien-cua-cap-co-so-trong-binh-on-gia-10389712.html