Đưa văn hóa Việt vào game

Cùng với các sản phẩm như: thiết kế, điện ảnh, thời trang, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh..., phần mềm và các trò chơi giải trí (game) đang là một ngành công nghiệp văn hóa cho thấy tiềm năng phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt, việc khai thác, sáng tạo và ứng dụng giá trị văn hóa truyền thống vào game đã làm cho những sản phẩm này vừa mang bản sắc dân tộc vừa là kênh quảng bá hiệu quả văn hóa Việt Nam đến với thế giới.

Quang cảnh phiên thảo luận Khi chất Việt truyền cảm hứng cho nhà sáng tạo game. Ảnh: Thùy Trang

Nằm trong khuôn khổ Ngày hội Văn hóa trò chơi và quà tặng Việt Nam 2025 với chủ đề Tinh hoa sáng tạo Việt, phiên thảo luận Khi chất Việt truyền cảm hứng cho nhà sáng tạo game vừa diễn ra tại Đường sách Thành phố Hồ Chí Minh đã đào sâu hành trình đưa văn hóa truyền thống vào thiết kế trò chơi, từ khát vọng, tầm nhìn cho đến việc lên ý tưởng và quá trình triển khai thực hiện.

Dấu ấn văn hóa Việt

Phiên thảo luận đã mở ra không gian để cộng đồng start-up game, nhà phát triển board game (trò chơi bàn cờ) và chuyên gia văn hóa cùng trao đổi, chia sẻ và tìm ra cách nuôi dưỡng sự sáng tạo bền vững từ gốc rễ văn hóa Việt.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của văn hóa trong các sản phẩm, anh Lưu Trọng Nhân, Founder Chất Việt Explorians cho biết: “Khi văn hóa được hiện thực hóa thông qua các loại hình sản phẩm như: trò chơi hay quà tặng thì sẽ gần gũi hơn với công chúng… Chúng tôi luôn tin rằng, một sản phẩm luôn có đời sống riêng của nó. Khi sản phẩm được tiếp xúc với mọi người, được mọi người trải nghiệm thì sản phẩm đó sẽ có một câu chuyện riêng”.

Chỉ có xuất phát từ văn hóa, ứng dụng được văn hóa, game Việt Nam mới định hình được bản sắc và lan tỏa được các giá trị cốt lõi - những giá trị vô hình mà khó đong đếm được qua những con số doanh thu. Vậy đâu là con đường để game Việt truyền tải những hình ảnh, bản sắc, cội nguồn Việt Nam ra thế giới? Các bạn trẻ - những người sáng tạo game Việt đã cho thấy nỗ lực không ngừng trong việc đưa giá trị văn hóa, lịch sử, ngôn ngữ, phong tục, kiến trúc, tín ngưỡng... của dân tộc ứng dụng vào game.

Anh Nguyễn Thiện Toàn, Founder Ngũ Hành Games - đơn vị chuyên sáng tạo board game và đưa văn hóa Việt Nam vào trong các trò chơi cho biết: Thành tựu của đơn vị trong những năm qua chính là đã đưa được văn hóa Việt Nam ra các nước như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Hungary và nhiều quốc gia khác trên thế giới thông qua game. Từ đó, bạn bè quốc tế biết đến đất nước Việt Nam tươi đẹp, giàu bản sắc.

Nói về cơ duyên tham gia sáng tạo các sản phẩm game có yếu tố văn hóa, anh Toàn chia sẻ: “Cũng như nhiều bạn trẻ hiện nay, tôi cũng rất thích board game, sau khi tìm hiểu thì chúng tôi nhận thấy rằng, các quốc gia khu vực Đông Nam Á như: Thái Lan, Philippines, Indonesia... đã có được các board game về văn hóa đất nước họ. Trong khi thời điểm đó, nếu tìm kiếm về Việt Nam trên các trang web lớn trên thế giới về board game thì chỉ thấy toàn về chiến tranh và đau thương. Lúc ấy, chúng tôi nghĩ rằng, văn hóa Việt Nam rất đẹp, mình phải cho thế giới thấy. Từ đó, chúng tôi đã quyết định thành lập studio chuyên làm sáng tạo board game về văn hóa Việt”.

Sáng Đèn là sản phẩm game có chủ đề lấy cảm hứng từ nghệ thuật hát bội truyền thống của Việt Nam.

Ông Michael Orion - Founder Rolling Wizards Studio, nhà sáng tạo game Sáng Đèn, Thiên Can Địa Chi cho biết: Nửa gia đình của ông là người Việt Nam, ông và vợ thống nhất sẽ cho con học về văn hóa Việt nhưng ở Mỹ rất khó tiếp cận, nên ông đã chọn dạy văn hóa Việt Nam cho con mình qua các trò chơi. Khi về Việt Nam, ông bắt tay vào sản xuất game có lồng ghép các yếu tố văn hóa truyền thống và những sản phẩm bước đầu tạo được sức hút, thôi thúc ông cùng cộng sự tiếp tục nghiên cứu, sáng tạo để đưa văn hóa Việt Nam ra thế giới. Để có được những sản phẩm game không chỉ hấp dẫn mà còn đặc trưng văn hóa Việt, cần thiết phải có sự đào sâu nghiên cứu về văn hóa, tìm ra những nét đặc trưng từ những trò chơi dân gian, những nhân vật lịch sử, những loại hình nghệ thuật truyền thống...

Trong game - những sản phẩm được hình thành bởi tinh thần sáng tạo của tuổi trẻ hòa quyện cùng những giá trị văn hóa truyền thống, sẽ mang lại một sản phẩm văn hóa sống động, hấp dẫn, từ đó gắn kết văn hóa với thế hệ trẻ và góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam.

Hướng mở cho công nghiệp văn hóa Việt Nam

Sau 6 năm khởi nghiệp, các sản phẩm game lồng ghép giá trị văn hóa truyền thống của Ngũ Hành Games đã có mặt và được tìm kiếm trên các trang web lớn về board game.

Các bộ game được sản xuất và phân phốibởi Ngũ Hành Games.

“Thành công của các sản phẩm này chính là cánh cửa được mở ra bằng “chìa khóa” văn hóa - sức mạnh nội sinh của mỗi dân tộc. Đó là khi những người nước ngoài sau khi chơi game xong phải thốt lên “Không ngờ Việt Nam đẹp và hấp dẫn như vậy, tôi sẽ đến Việt Nam một ngày gần nhất” - anh Nguyễn Thiện Toàn hào hứng chia sẻ.

Đại diện Ngũ Hành Games lấy dẫn chứng: Khi đọc truyện tranh Nhật Bản, chúng ta có thể hiểu về văn hóa Nhật Bản; xem phim Mỹ, chúng ta hiểu hơn về văn hóa đại chúng Mỹ. Đó là những đặc trưng, “tính cách” và nó sẽ được truyền tải qua cách người sáng tạo làm ra sản phẩm. Song ở Việt Nam, chưa có nhiều người sáng tạo đi đến được tầm cao đó. Do đó, các nhà sáng tạo cần được đề cao hơn, được thoải mái đưa chất tôi, chất Việt Nam vào trong sản phẩm.

Những thành công của các nhà sáng tạo, sản xuất game Việt trong khát vọng mang văn hóa Việt ra thế giới cũng cho thấy những tín hiệu tích cực từ ngành công nghiệp văn hóa này. Trong Quyết định số 1755/QĐ-TTg ngày 8-9-2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, phần mềm và các trò chơi giải trí - một trong các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam - được xác định mục tiêu trở thành những ngành kinh tế dịch vụ quan trọng, phát triển rõ rệt về chất và lượng. Từ đó đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế và giải quyết việc làm thông qua việc sản xuất ngày càng nhiều sản phẩm, dịch vụ văn hóa đa dạng, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu sáng tạo, hưởng thụ, tiêu dùng văn hóa của người dân trong nước và xuất khẩu; góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam.

Game không phải chỉ xem mà là trải nghiệm, nên việc đưa văn hóa vào trong game sẽ tạo sự tò mò cho người dùng và dẫn dắt, tạo cảm hứng để họ chủ động tìm hiểu chất Việt, văn hóa Việt.

Ông MICHAEL ORION, Founder Rolling Wizards Studio, nhà sáng tạo game Sáng Đèn, Thiên Can Địa Chi

Từ thuần túy là thị trường tiêu thụ, Việt Nam đã từng bước hình thành hệ sinh thái sáng tạo game và không ngừng tăng trưởng, phát triển. Điều này cho thấy lĩnh vực game đang có những dư địa phát triển rộng mở mà nếu tận dụng được sức sáng tạo của tuổi trẻ cộng hưởng cùng tinh thần dân tộc sẽ tạo lập được những sản phẩm công nghiệp văn hóa đặc sắc, hấp dẫn toàn cầu và thấm đẫm hồn cốt Việt Nam.

 

Thùy Trang - Phương Uyên

 

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/van-hoa/202509/dua-van-hoa-viet-vao-game-fb91628/