ESG tại Việt Nam: 70% doanh nghiệp coi tuân thủ pháp lý là động lực

Chiều 23/9, PwC Việt Nam tổ chức lễ công bố Báo cáo khảo sát tiến trình thực hành ESG năm 2025. Báo cáo được xây dựng dựa trên khảo sát tiến trình thực hành ESG với 174 đại diện doanh nghiệp tại Việt Nam.

Phát biểu tại lễ công bố bà Đinh Thị Quỳnh Vân, Chủ tịch PwC Việt Nam, cho biết theo nghiên cứu toàn cầu “Value in Motion” của PwC, hàng nghìn tỷ USD đang được tái phân bổ vào các lĩnh vực giá trị mới và bền vững.

“Đây không chỉ là một xu hướng, mà là một cuộc chuyển dịch lớn nhất trong kỷ nguyên tới, được thúc đẩy bởi 3 động lực không thể đảo ngược: Biến đổi khí hậu, đột phá công nghệ và sự thay đổi trong kỳ vọng của xã hội”, Chủ tịch PwC Việt Nam nhấn mạnh.

Tuân thủ pháp lý là động lực số 1 thúc đẩy ESG tại Việt Nam

Đối với Việt Nam, bà Vân cho rằng sự dịch chuyển toàn cầu này hội tụ hoàn hảo với định hướng quốc gia về tăng trưởng xanh, mở ra những cơ hội chưa từng có, đồng thời cũng là một lời kêu gọi hành động khẩn thiết đối với mỗi doanh nghiệp.

Theo các chuyên gia của PwC Việt Nam, đối với một nền kinh tế định hướng xuất khẩu như Việt Nam, việc đáp ứng các tiêu chuẩn ESG quốc tế là điều kiện tiên quyết để duy trì khả năng cạnh tranh. Các doanh nghiệp Việt Nam phải tích hợp ESG vào hoạt động cốt lõi và hài hòa với các mục tiêu phát triển bền vững ở cả cấp độ toàn cầu và quốc gia.

Báo cáo cho thấy 89% đại diện doanh nghiệp tham gia khảo sát đã hoặc đang có kế hoạch cam kết ESG trong vòng 2-4 năm tới, tăng đáng kể so với mức 80% vào năm 2022.

Tỷ lệ doanh nghiệp chưa có kế hoạch ESG giảm còn 11%, trong khi 54% đã triển khai cam kết. Doanh nghiệp FDI dẫn đầu với 71% áp dụng ESG nhờ tuân thủ tiêu chuẩn toàn cầu; doanh nghiệp niêm yết đạt 57% nhờ áp lực từ nhà đầu tư và quy định pháp lý. Doanh nghiệp tư nhân/chưa niêm yết chậm hơn, chỉ 27% triển khai và 23% vẫn chưa có kế hoạch, phản ánh rào cản lớn và mức độ ưu tiên thấp hơn.

ESG tại Việt Nam: 70% doanh nghiệp coi tuân thủ pháp lý là động lực - 1 — Ông Nguyễn Hoàng Nam, Phó tổng giám đốc, Lãnh đạo Dịch vụ ESG PwC Việt Nam (Ảnh: BTC).

Ông Nguyễn Hoàng Nam, Phó Tổng giám đốc, Lãnh đạo Dịch vụ ESG PwC Việt Nam, cho biết: “Với mức độ cam kết là 89% của các doanh nghiệp tham gia khảo sát, tôi thấy rằng điều này là một tín hiệu rất tích cực”.

Đặc biệt, theo vị này nhận thức về rủi ro và cơ hội ESG tại thị trường Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu đang được thúc đẩy bởi nhiều động lực bao gồm tính tuân thủ với các quy định hiện hành của Việt Nam, đáp ứng các yêu cầu của các khách hàng, nhà đầu tư, các giới tài chính cho vay, cũng như mong muốn của đội ngũ nhân viên và các lãnh đạo của các công ty.

“Trên cơ sở đó, các doanh nghiệp có xu hướng mong muốn được tiếp cận nguồn tài chính xanh để tận dụng chi phí vốn ưu đãi, duy trì và gia tăng lợi thế cạnh tranh”, ông nói.

Có 70% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết tuân thủ pháp lý là động lực hàng đầu thúc đẩy thực thi ESG, khẳng định đây là lý do chủ đạo, tiếp theo là áp lực từ các bên liên quan (40%) và chỉ đạo từ lãnh đạo cấp cao (39%).

Chỉ 16% doanh nghiệp xem việc giảm thiểu chi phí là động lực triển khai ESG. Tương tự, chỉ 25% coi khả năng tiếp cận tài chính là yếu tố thúc đẩy hàng đầu, cho thấy lợi ích từ tài chính xanh vẫn chưa được hiểu rõ hoặc chưa dễ tiếp cận.

Ông Nguyễn Hoàng Nam đánh giá kết quả khảo sát phản ánh đúng bối cảnh của Việt Nam. “Chúng ta cũng biết là Việt Nam mới ở giai đoạn đầu của quá trình đưa các cam kết ESG vào thực tiễn, nên mức độ trưởng thành cũng chưa quá cao. Trên cơ sở đó, ưu tiên của các doanh nghiệp Việt Nam là tìm cách tiếp cận các nguồn tài chính bền vững, tài chính xanh”, vị này nêu.

Thách thức trong quá trình thực hành ESG

Ông Nam chỉ ra một vài thách thức quan trọng trong quá trình thực hành ESG tại Việt Nam.

Thứ nhất, ở Việt Nam hiện chưa có quy định bắt buộc hay khung pháp lý cụ thể, mà phần lớn các doanh nghiệp sẽ vẫn dùng những khung báo cáo phát triển bền vững trên thế giới.

Thứ hai, thách thức lớn nằm ở chuyện thu thập các cơ sở dữ liệu cho báo cáo phát triển bền vững. Báo cáo tích hợp nhiều lĩnh vực trong doanh nghiệp, nên cần thời gian để thu thập thông tin, dữ liệu, đánh giá, đo lường, và quan trọng là đảm bảo độ tin cậy. Vấn đề dữ liệu sẽ là yếu tố then chốt trong thời gian tới, đòi hỏi doanh nghiệp tích cực thay đổi để bảo đảm độ tin cậy tốt hơn.

ESG tại Việt Nam: 70% doanh nghiệp coi tuân thủ pháp lý là động lực - 2 — Việt Nam mới ở giai đoạn đầu của quá trình đưa các cam kết ESG vào thực tiễn (Ảnh: AITCV).

Ông Nam cho rằng Việt Nam cần tích cực hơn nữa trong đào tạo, nâng cao nhận thức của nguồn nhân lực. Qua đó, nhân sự có thể đánh giá rủi ro và cơ hội ESG, rồi tích hợp vào chiến lược vận hành một cách hiệu quả nhất.

Ngoài ra, theo ông Nam, các doanh nghiệp tham gia khảo sát cũng kỳ vọng có thêm chính sách ưu đãi hỗ trợ cho những doanh nghiệp thực hành ESG.

Những ưu đãi này có thể đến từ chính sách Nhà nước, chính sách thuế, chính sách tài chính xanh và bền vững, nhằm tạo nguồn vốn ưu đãi cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận.

Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/esg-tai-viet-nam-70-doanh-nghiep-coi-tuan-thu-phap-ly-la-dong-luc-20250923212256798.htm