Loạt Megastory: ‘Khát’ lao động giữa thủ phủ công nghiệp Đồng Nai Bài cuối: Giữ chân người lao động bằng những gì để đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số?

Theo phân tích của các chuyên gia, Đồng Nai và Việt Nam đều đang nỗ lực và quyết tâm đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số trong năm 2025 và giai đoạn tiếp theo. Coi đây là một bước quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội thì nền kinh tế phải tăng trưởng cao, bền vững. Trong đó, lao động chính là nguồn tài nguyên quý, giữ được lao động sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh ổn định và đảm bảo sự phát triển cho cả DN và đất nước trong dài hạn.

Khi đi vào hoạt động vào cuối năm 2026, Sân bay Long Thành dự kiến cần gần 14 ngàn lao động, trong đó có hơn 5 ngàn nhân lực có trình độ đại học và trên đại học. Ảnh: ACV

PGS-TS Nguyễn Đức Lộc, Viện trưởng Nghiên cứu đời sống xã hội (Social Life) phân tích, không chỉ dừng lại ở cấp độ DN, sự dịch chuyển lao động còn mang đến những ảnh hưởng với nền kinh tế vĩ mô. Sự suy giảm lực lượng lao động có thể làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tế, giảm năng suất lao động chung và gây áp lực lên hệ thống phúc lợi xã hội. 

Người nhập cư rời đi, trước mắt ngành thâm dụng lao động thiếu nhân lực, song cũng thúc đẩy địa phương chuyển đổi nhanh để thích ứng, tạo lực hút mới. Nhất là tới đây, sẽ có “làn sóng” đầu tư vào Đồng Nai khi Sân bay Long Thành đi vào khai thác, hệ thống hạ tầng giao thông phát triển và kết nối mạnh mẽ. Và đây là cơ hội để tỉnh rà soát lại chất lượng thu hút đầu tư. Tuy nhiên để đón được những ông lớn tỷ đô, Đồng Nai cần nhận diện được các thực trạng, rào cản trong đó là nguồn nhân lực.

“Từ quá trình dịch chuyển các ngành công nghiệp trên thế giới sẽ thấy đến một thời điểm nhất định các công đoạn thâm dụng lao động sẽ rời các đô thị để nhường chỗ cho các ngành công nghệ, kỹ thuật cao. Địa phương hay Chính phủ cần tính toán và chuẩn bị tạo ra các lực hút mới từ các ngành kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, đổi mới sáng tạo... có ít sự thâm dụng lao động” - PGS-TS Nguyễn Đức Lộc cho hay.

Trường cao đẳng Công nghệ quốc tế Lilama 2 (huyện Long Thành) đào tạo nghề chất lượng cao phục vụ nhân lực lao động cho Sân bay Long Thành. Ảnh: Bích Nhàn

Tại Hội nghị Gặp gỡ gần 400 DN có vốn đầu tư nước ngoài tại tỉnh Đồng Nai năm 2025, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức cho hay, những biến động của tình hình thế giới, cũng như những trở ngại chủ quan và khách quan trong sản xuất kinh doanh tạo nên khó khăn, thách thức lẫn cơ hội. Năm 2025, cùng với cả nước, Đồng Nai sẽ tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hơn nữa chất lượng nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, tạo môi trường đầu tư thuận lợi cho DN. Việc tăng cường tự động hóa và ứng dụng công nghệ trong sản xuất cũng là một giải pháp tiềm năng để giảm sự phụ thuộc vào lao động thủ công.

“Tỉnh không chỉ tập trung thu hút đầu tư mà còn mong muốn nâng cao chất lượng đầu tư, thu hút các dự án đầu tư vào lĩnh vực công nghệ hiện đại, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp bán dẫn, công nghệ xanh, thân thiện môi trường, với định hướng là phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh” - Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức khẳng định.

Bữa ăn Công đoàn của công nhân Công ty TNHH Changshin Việt Nam với trị giá 50 ngàn đồng/suất. Ảnh: TTXVN

Theo Sở Nội vụ, thời gian qua, các DN đã liên kết với Trung tâm Dịch vụ việc làm Đồng Nai, các đơn vị cung ứng bố trí nhân sự trực tiếp đến nhiều địa phương để tuyển dụng. Không chỉ giới hạn tại địa phương, Trung tâm Dịch vụ việc làm Đồng Nai đã tổ chức sàn giao dịch việc làm trực tiếp và kết nối trực tuyến với 13 tỉnh miền Tây Nam Bộ và các tỉnh Tây Nguyên. Đây là cách thức nhanh và mang tính hiệu quả để bổ sung nguồn lao động cho DN. 

Sở Nội vụ cho biết, để khắc phục khó khăn trong tuyển dụng và giữ chân lao động, ngoài các chính sách hỗ trợ của địa phương, ban, ngành đòi hỏi DN phải thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, có chế độ lương thưởng tốt nhằm giữ được lao động có tay nghề. 

Từ đầu tháng 4-2025, Công ty TNHH Topband Smart Đồng Nai Việt Nam (huyện Long Thành) quyết định tăng lương 1 triệu đồng/người cho 3 ngàn lao động làm việc tại công ty. Chính sách này đã được cân nhắc kỹ và Ban giám đốc công ty quyết định thực hiện ngay. 

Bà Yang Jia Yan, Giám đốc nhân sự, Công ty TNHH Topband Smart Đồng Nai chia sẻ: “Hiện thu nhập bình quân của người lao động chưa tăng ca là 7,8 triệu đồng/tháng, nếu tăng ca thu nhập từ 10-13 triệu đồng/ người. Trong dịp Tết Nguyên đán vừa qua, ngoài thưởng Tết công ty còn tăng các chế độ đãi ngộ để nâng cao đời sống người lao động. Với những chính sách này, công nhân yên tâm làm việc và việc tuyển mới nhân sự tại công ty đều cho kết quả tích cực”. 

Tại Công ty TNHH Changshin Việt Nam có 3 nhà máy ở huyện Vĩnh Cửu, huyện Long Thành và huyện Tân Phú với hơn 42 ngàn người. Hàng năm, Ban Chấp hành Công đoàn cơ sở phối hợp với Ban giám đốc công ty tổ chức cho toàn bộ công nhân đi du lịch tại Vũng Tàu, Phan Thiết, Đà Lạt... Việc cải thiện điều kiện làm việc và tăng cường phúc lợi đã thu hút và giữ chân người lao động của công ty

Kiểm tra chất lượng sản phẩm tivi tại Công ty TNHH Điện tử Regza Việt Nam (Khu công nghiệp Long Thành. Ảnh: Hoàng Hiếu

Theo chuyên gia, để giảm thiểu những tác động tiêu cực khi thiếu hụt nguồn lao động, chính phủ và DN cần có những chiến lược chủ động và toàn diện. Điều này bao gồm việc đầu tư vào đào tạo và nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động trong nước, tạo môi trường làm việc hấp dẫn và cạnh tranh để thu hút và giữ chân người lao động. 

Ngay trong quý I-2025, Chính phủ đã liên tiếp phát đi hàng loạt động thái, tập trung phát triển nhà ở xã hội nhằm tạo dựng cơ hội an cư lạc nghiệp cho người dân. Cuối tháng 2-2025, Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu thực hiện ngay chương trình gói tín dụng hỗ trợ người dưới 35 tuổi mua nhà. Đầu tháng 3-2025, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia, phát triển nhà giá rẻ tại các đô thị lớn. Cũng trong tháng 3, hội nghị toàn quốc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội đã diễn ra. 

Động thái của Chính phủ, các cơ quan bộ, ngành ngày càng thể hiện sự linh hoạt, không chung chung mà đi vào chi tiết, cụ thể. Đây chính là yếu tố cần thiết để tạo ra những kết quả đột phá và mang lại giá trị thực tế. Nhờ những động thái này mà kết quả đạt được đang khá tích cực.

Nhà ở xã hội A6-A7, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Minh Tài

Riêng Đồng Nai, theo UBND tỉnh, hiện đã quy hoạch 700 hécta đất phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân giai đoạn 2021-2030. Thêm vào đó, tỉnh có khoảng 350 hécta là quỹ đất 20% trong các dự án nhà ở thương mại. Như vậy, với tổng hơn 1 ngàn hécta đất này cơ bản đáp ứng cho mục tiêu xây dựng ít nhất 50 ngàn căn nhà ở xã hội của giai đoạn 2021-2030, cao gấp gần 2,5 lần so với chỉ tiêu Chính phủ giao cho Đồng Nai giai đoạn 2025-2030. 

Phó chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà cho hay, hiện nay, tổng số lao động tại các khu công nghiệp ở Đồng Nai là hơn 595 ngàn người, trong đó, lao động ngoại tỉnh chiếm 48,6%. Hầu hết, họ đều có nhu cầu về nhà ở. Hiện nay, tỉnh đang triển khai 10 dự án với quy mô 13 ngàn căn và đã duyệt chủ trương đầu tư. Hiện tỉnh đang lựa chọn chủ đầu tư cho 7 dự án với quy mô 8 ngàn căn. 

“Với quỹ đất công đủ để xây dựng ít nhất 50 ngàn căn nhà ở xã hội, nhà ở công nhân là con số rất lớn và có ý nghĩa quan trọng để giúp người dân an cư, lạc nghiệp” - ông Hà nói. 

Trước thực trạng người lao động có xu hướng rời bỏ các khu công nghiệp, Liên đoàn Lao động tỉnh Đồng Nai cũng tích cực tham mưu với UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan để tháo gỡ khó khăn trong phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, kiến nghị xây dựng thiết chế văn hóa, nhà trẻ, trạm y tế tại các khu công nghiệp. 

Không dừng lại ở đó, Công đoàn tập trung đào tạo kỹ năng nghề cho người lao động thông qua một số trường đào tạo nghề trên địa bàn Đồng Nai. Nhiều mô hình đào tạo ngắn hạn gắn với yêu cầu thực tiễn, liên kết DN để tạo việc làm ngay sau đào tạo. Với các giải pháp đồng bộ, Công đoàn Đồng Nai kỳ vọng sẽ cùng DN xây dựng môi trường làm việc hấp dẫn hơn, giữ chân được người lao động, góp phần bảo đảm sự phát triển bền vững cho tỉnh Đồng Nai trong giai đoạn mới.

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/media/megastory/202505/loat-megastory-khat-lao-dong-giua-thu-phu-cong-nghiep-dong-nai-bai-cuoi-giu-chan-nguoi-lao-dong-bang-nhung-gi-de-dat-muc-tieu-tang-truong-2-con-so-2f6359f/