Lợi thế từ vốn liếng văn hóa

Nguồn lực di sản chính là lợi thế để phát triển công nghiệp văn hóa. Đà Nẵng hiện tại đứng trước cơ hội hiếm có: Kết nối dải di sản "núi - sông - biển - đô thị" thành hệ sinh thái sáng tạo đủ chiều sâu lẫn quy mô. Đây chính là những điều kiện cần thiết góp phần định vị trung tâm sự kiện nghệ thuật, văn hóa, du lịch của khu vực.

Thành phố Đà Nẵng về đêm. Ảnh: Xuân Sơn

Theo PGS.TS Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản quốc gia, định tính giá trị di sản về mặt văn hóa và định lượng giá trị di sản về mặt kinh tế là tiền đề cho quá trình hoạch định chính sách đầu tư. Hội An là một trường hợp điển hình dưới góc nhìn kinh tế học di sản thành công.

Định hướng chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa Hội An bao gồm du lịch, thủ công, nghệ thuật dân gian đang phát triển dựa trên nền tảng dân tộc, hiện đại và bền vững.

Cụ thể, vốn văn hóa của Hội An có 3 hợp phần quan trọng: di sản văn hóa vật thể và phi vật thể; con người Hội An/cư dân bản địa, nguồn nhân lực quan trọng cho phát triển (bàn tay vàng của những người thợ thủ công tài hoa và sức sáng tạo của nghệ nhân trong lĩnh vực nghệ thuật dân gian...); ý chí và khả năng đổi mới, sáng tạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương. Cạnh đó, đội ngũ doanh nghiệp tiềm năng sẵn sàng khởi nghiệp để vươn tới những thành tựu mới trong phát triển công nghiệp văn hóa.

Di sản thế giới - Đô thị cổ Hội An. Ảnh: LÊ TRỌNG KHANG

Ông Đặng Văn Bài cho rằng, vị thế vượt trội của Hội An với thương hiệu được nhận diện là Di sản văn hóa thế giới - Thành phố sáng tạo - Điểm đến du lịch hấp dẫn hàng đầu của Việt Nam và Đông Nam Á thì cần kiến tạo những cơ chế, chính sách mang tính đột phá nhằm phát huy năng lực sáng tạo của các nguồn lực xã hội.

Từ Hội An, nhìn ra trên bình diện rộng hơn, bên cạnh hạ tầng, phát triển bền vững được coi là nguyên tắc xuyên suốt để thành phố Đà Nẵng vận hành trong tương lai. Đà Nẵng cần cân bằng giữa tăng trưởng du lịch với bảo tồn môi trường, di tích văn hóa, đồng thời gắn hoạt động du lịch với sinh kế của cộng đồng địa phương. Thành phố cũng có thể đóng vai trò “trung tâm điều phối”, kết nối khách quốc tế với các địa phương lân cận thông qua hệ thống tour liên vùng, liên quốc gia như “Con đường di sản miền Trung” hay tour biển đảo Việt Nam - Lào.

Đà Nẵng cũng cần xây dựng các chương trình đào tạo chuyên sâu, ứng dụng công nghệ quản lý dịch vụ và hợp tác quốc tế để nâng cao kỹ năng lao động, nhất là trong các vùng phát triển du lịch cộng đồng. Đội ngũ nhân lực chất lượng cao sẽ là yếu tố then chốt để thành phố tạo lợi thế cạnh tranh vượt trội trong khu vực.

Sinh hoạt truyền thống độc đáo của người Cơ Tu. Ảnh: Lê Trọng Khang

TS. Lê Thị Minh Lý, Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam cho rằng, bằng một cách hết sức tự nhiên, cư dân xứ Quảng đã sống trong di sản một cách có ý thức, trân trọng và gìn giữ, nâng niu. Sự tham gia của các chủ thể văn hóa, những nhóm cộng đồng và cá nhân đang nắm giữ và thực hành di sản... cho thấy chiến lược về xây dựng nguồn nhân lực để bảo tồn, trao truyền di sản đã có những hiệu quả tích cực.

Cùng với các di sản văn hóa đã được định danh, những làng nghề trăm năm như gốm Thanh Hà, mộc Kim Bồng, làng mỹ nghệ đá Non Nước, làng nghề nước mắm Nam Ô, làng rau Trà Quế hay các giá trị đặc sắc của thổ cẩm Cơ Tu… là mạng lưới tài sản sống của Đà Nẵng hiện tại. Khi cộng đồng trở thành đồng sở hữu, họ cũng là những người làm nên giá trị cho di sản. Và vốn liếng văn hóa - mạch ngầm đã chảy qua vùng đất này hàng trăm năm chính là lợi thế lớn nhất cho mục tiêu phát triển bền vững vùng đất ở mọi phương diện.

Nguồn: https://baodanang.vn/loi-the-tu-von-lieng-van-hoa-3302998.html