Mất cắp iPhone, nhiều nạn nhân kiện ngược Apple

Washington Post đưa tin một nạn nhân bị mất cắp iPhone tên Michael Mathews vừa đệ đơn kiện Apple lên Tòa án quận Bắc California, Mỹ. Ông yêu cầu quyền truy cập vào toàn bộ 2 TB dữ liệu. Đây là toàn bộ "cuộc sống số" của ông, bao gồm cả dữ liệu của gia đình, ông viết. Kèm theo đó là ít nhất 5 triệu USD tiền bồi thường thiệt hại.

Theo đơn kiện, Mathews bị mất iPhone tại Scottsdale, Arizona. Trước đó chỉ vài tuần, một nạn nhân khác là Robin Davis cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự ở New York.

Davis đã bị một kẻ giả danh nhân viên hộp đêm mình ghé chuốc thuốc, đánh cắp mật mã mở khóa iPhone rồi giật thiết bị khỏi tay cô khi đang chuẩn bị lên xe Uber. Thiệt hại về tài chính khi kẻ trộm sử dụng thẻ tín dụng của cô chỉ là một phần.

Điều khiến Davis đau đớn hơn là không thể lấy lại các tập tin quan trọng như danh bạ, ảnh cưới, dữ liệu công việc và nhiều thông tin cá nhân khác. Ngoài hành vi của kẻ trộm, cô còn phẫn nộ vì Apple từ chối giúp cô khôi phục lại quyền truy cập vào tài khoản của chính mình.

Nạn nhân tố Apple tiếp tay cho tội phạm

Là tập đoàn có giá trị vốn hóa gần 3.000 tỷ USD, Táo khuyết luôn cam kết bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu người dùng là nguyên tắc bất khả xâm phạm, kể cả khi bị cơ quan thực thi pháp luật gây áp lực.

Nhưng một số nạn nhân phát hiện rằng những công cụ bảo mật được thiết kế để bảo vệ họ lại bị kẻ xấu lợi dụng và trở thành rào cản khiến họ mất quyền truy cập vào dữ liệu cá nhân. Khi iPhone bị đánh cắp, những kẻ có hiểu biết kỹ thuật có thể nhanh chóng khóa chủ sở hữu khỏi tài khoản Apple của họ. Do đó, quá trình khôi phục các tập tin và hình ảnh quý giá sẽ rất khó khăn.

Trong vụ kiện đang diễn ra tại California, Michael Mathews cho biết ông đã mất quyền truy cập vào hình ảnh, âm nhạc, tờ khai thuế và các tài liệu nghiên cứu liên quan đến công việc. Ông tuyên bố công ty ông phải đóng cửa hoàn toàn sau vụ việc.

Đơn kiện nêu rõ: “Mặc dù Mathews có thể cung cấp bằng chứng đầy đủ và không thể chối cãi rằng các tài khoản và dữ liệu trong tài khoản Apple là của mình, hãng vẫn từ chối đặt lại khóa khôi phục hoặc cho phép Mathews truy cập tài khoản và dữ liệu đó. Qua đó, hãng đã tiếp tay cho tội phạm tiếp tục hành vi bất hợp pháp của chúng”.

Tập đoàn không đưa ra bình luận về vụ kiện. Trả lời Washington Post, công ty cho biết: “Chúng tôi đồng cảm với những người đã trải qua điều này và chúng tôi rất nghiêm túc trong việc xử lý mọi hành vi tấn công nhắm vào người dùng của mình, dù chúng có hiếm gặp đến đâu”.

Các nạn nhân bị mất cắp iPhone đặt câu hỏi Appl đang dựa vào điều gì mà được quyền giữ lại dữ liệu của người dùng và không trả lại. Ảnh: WSJ.

Tuy nhiên, luật sư của Mathews là K. Jon Breyer đặt câu hỏi: “Apple không sở hữu dữ liệu đó, vậy tại sao họ lại có quyền giữ lại mà không trả lại cho người dùng? Đó là điều họ chưa bao giờ trả lời”. Hiện vụ kiện đang bước vào giai đoạn tìm chứng cứ, dự kiến kéo dài ít nhất từ 6-8 tháng trước khi có phiên xử chính thức.

Tính năng bảo mật trở thành rào cản khi người dùng mất điện thoại

Theo Washington Post, từ lâu iPhone đã luôn là mục tiêu béo bở với kẻ trộm. Khi những tay trộm biết được mật mã mở khóa thiết bị như trong trường hợp của Davis, chúng có thể truy cập vào tài khoản Apple, thay đổi mật khẩu và thậm chí tạo ra khóa khôi phục mới. Đây là chuỗi mã gồm 28 ký tự được thiết kế để giúp người dùng lấy lại tài khoản nếu bị chiếm đoạt.

Vấn đề nằm ở chỗ nếu tạo khóa khôi phục mới (dù là người dùng hay kẻ trộm tạo), Táo khuyết sẽ vô hiệu hóa toàn bộ quy trình khôi phục tài khoản thông thường. Trên trang hỗ trợ, hãng viết rõ: “Nếu bạn mất quyền truy cập vào tài khoản và không có khóa khôi phục, bạn sẽ bị khóa vĩnh viễn”.

Một khi bị khóa, toàn bộ dữ liệu trên iCloud như ảnh, ghi chú, ghi âm… vẫn tồn tại và được mã hóa trên đám mây. Trong một số trường hợp, hãng nắm giữ chìa khóa giải mã. Tuy nhiên, nếu người dùng đã bật tính năng “bảo vệ dữ liệu nâng cao” (Advanced Data Protection), hãng hoàn toàn không thể truy cập vào dữ liệu này. Nhưng như trong trường hợp của Mathews, tính năng này chưa được kích hoạt, nghĩa là Apple có thể truy cập được.

“Apple chưa bao giờ nói với chúng tôi rằng họ không thể khôi phục dữ liệu”, luật sư Breyer nhấn mạnh.

Quá trình khôi phục tài khoản của Apple cũng gặp nhiều chỉ trích. Theo công ty, trong quá trình này, người dùng nên tắt toàn bộ thiết bị liên kết với tài khoản. Nếu tài khoản vẫn đang được sử dụng kể cả bởi kẻ trộm, yêu cầu khôi phục sẽ tự động hủy.

Táo khuyết cho biết hãng “làm việc không ngừng nghỉ mỗi ngày để bảo vệ tài khoản và dữ liệu người dùng, đồng thời bổ sung các tính năng bảo vệ mới như Stolen Device Protection, giúp bảo vệ tài khoản và thông tin cá nhân trong trường hợp iPhone bị mất cắp”.

Tính năng bảo vệ tài khoản mất cắp được tích hợp vào iOS từ tháng 1/2024. Nó yêu cầu xác thực bằng Face ID hoặc Touch ID khi truy cập vào mật khẩu và thẻ tín dụng, đồng thời trì hoãn hành động thay đổi mật khẩu Apple ID. Tuy nhiên, tính năng này không được bật mặc định và không được giới thiệu nhiều trong quá trình thiết lập iPhone. Do đó, nhiều người không hề biết đến sự tồn tại của nó.

Phẫn nộ vì Apple thờ ơ

Theo các chuyên gia bảo mật, việc phục hồi tài khoản là hoàn toàn khả thi. Lorrie Cranor, Giám đốc Viện CyLab về An ninh và Quyền riêng tư tại Đại học Carnegie Mellon, cho rằng: “Người dùng phải cung cấp rất nhiều thông tin để đăng ký tài khoản Apple, nên họ hoàn toàn có thể được yêu cầu nộp báo cáo cảnh sát chứng minh rằng điện thoại bị đánh cắp. Tôi thấy lạ là Apple lại không giải thích rõ lý do họ từ chối”.

Tính năng bảo vệ thiết bị bị mất cắp trên iPhone lại trở thành con dao hai lưỡi. Ảnh: CNBC.

Vụ kiện của Mathews đang trở thành chỗ dựa cho nhiều nạn nhân khác. Luật sư Breyer cho biết công ty ông đã tiếp nhận thêm 10 khách hàng mới với các trường hợp tương tự.

Một số người chưa từng nghe đến vụ kiện. Nhưng khi biết thông tin, họ ngay lập tức hy vọng Apple sẽ bị buộc phải thay đổi chính sách. Eli Munk (30 tuổi, New York) cho biết iPhone của anh bị đánh cắp khi đang ăn mừng sinh nhật bạn bè. Dù một số giao dịch gian lận đã được hoàn tiền, hàng trăm USD trong tài khoản cá cược thể thao lại mất vĩnh viễn.

Điều khiến anh buồn hơn là hàng năm trời ảnh lưu niệm từ thời trung học cũng ra đi mãi mãi vì khóa khôi phục. Hiện tại, anh đã chuyển sang dùng điện thoại Google Pixel.

“Có vẻ như Apple chẳng mảy may quan tâm. Đó là điều đau đớn nhất”, Munk nói.

Nguồn: https://znews.vn/mat-cap-iphone-nhieu-nan-nhan-kien-nguoc-apple-post1547691.html