Muốn làm ngành khai khoáng hiện đại, phải đặt môi trường và con người lên trước

Phóng viên: Là một trong những đơn vị đầu tiên tại Việt Nam được ZIA ghi nhận như mô hình khai khoáng bền vững, ông có thể chia sẻ lý do vì sao Hoàng Long lại lựa chọn hướng đi này?

Ông Nguyễn Đức Long: Khai khoáng là ngành thiết yếu nhưng cũng dễ bị hiểu sai. Từ những ngày đầu, chúng tôi đã xác định: nếu muốn tồn tại lâu dài và hội nhập quốc tế, phải thay đổi cách làm – không thể làm theo kiểu tận thu, xong rồi để lại hệ lụy môi trường.

Ông Nguyễn Đức Long trả lời phóng viên

Chúng tôi cam kết phát triển bền vững, đồng hành cùng cộng đồng, đầu tư vào công nghệ sạch và quản trị minh bạch. Đó không chỉ là trách nhiệm, mà là chiến lược sống còn.

Cụ thể hơn, những cam kết đó được hiện thực hóa như thế nào tại Hoàng Long?

Thứ nhất là công nghệ. Chúng tôi triển khai quy trình tuyển tách titan theo mô hình khép kín, tái sử dụng nước, giảm thiểu chất thải.

Khu vực hoàn nguyên sau khai thác được phủ xanh trở lại, có nơi trồng cây công nghiệp hoặc phục hồi rừng bản địa. Bùn thải được xử lý theo tiêu chuẩn quốc tế, tránh phát tán ra môi trường.

Đoàn Hiệp hội ngành công nghiệp Zircon

Thứ hai là con người. Hoàng Long không chỉ tạo việc làm cho hàng trăm lao động địa phương, mà còn chú trọng đào tạo kỹ năng, nâng cao đời sống, và bảo đảm an sinh. Chúng tôi xem người lao động là tài sản của doanh nghiệp.

Ngoài ra, chúng tôi có quỹ “Khai khoáng Xanh” hỗ trợ trồng rừng, tái tạo thảm thực vật trên các mỏ sau khai thác. Mỗi hecta hoàn nguyên là một cam kết thực tế, không phải khẩu hiệu.

Với chuyến thăm của phái đoàn ZIA, ông kỳ vọng điều gì cho ngành titan Việt Nam?

Đây là lần đầu tiên ZIA tổ chức hội nghị và khảo sát thực địa tại Việt Nam.

Điều đó nói lên rằng, ngành titan của chúng ta đang được nhìn nhận nghiêm túc trên bản đồ khai khoáng thế giới.

Đoàn đánh giá đây là nhà máy đạt chuẩn châu Âu với hệ thống nước tuần hoàn

Chúng tôi kỳ vọng sự kiện này sẽ mở ra các kết nối quốc tế, giúp ngành titan Việt Nam tiếp cận sâu hơn với công nghệ mới, tiêu chuẩn bền vững, và từng bước gia nhập chuỗi giá trị toàn cầu với vị thế cao hơn, không chỉ là quốc gia xuất thô, mà là đối tác chiến lược.

Trong bối cảnh Việt Nam đang thúc đẩy phát triển kinh tế xanh và chuyển đổi năng lượng, ông nhìn nhận vai trò của ngành khai khoáng ra sao?

Ngành khai khoáng sẽ không đứng ngoài xu thế đó. Khoáng sản là nền tảng của nhiều công nghệ xanh – từ vật liệu mới, pin lưu trữ, đến năng lượng tái tạo.

Vấn đề không phải là “có khai thác hay không”, mà là “khai thác như thế nào cho đúng”.

Nhà máy khép kín không có bụi

Doanh nghiệp nào làm được điều đó sẽ không chỉ tồn tại, mà còn đóng vai trò tích cực trong quá trình chuyển đổi kinh tế quốc gia.

Trong quá trình xây dựng mô hình phát triển bền vững, đâu là thách thức lớn nhất mà Hoàng Long từng đối mặt, thưa ông?

Thách thức lớn nhất không phải là kỹ thuật, mà là tư duy.

Khi bắt đầu nói về môi trường và cộng đồng trong ngành khai khoáng, nhiều người bảo đó là… “xa xỉ”. Nhưng chúng tôi kiên trì chứng minh rằng, đầu tư vào bền vững là đầu tư cho tương lai.

Bây giờ, điều từng bị xem là “xa xỉ” đã trở thành tiêu chuẩn bắt buộc.

Được biết Hoàng Long cũng có nhiều chương trình hỗ trợ địa phương. Đây có phải là một phần trong chiến lược phát triển bền vững?

Đúng vậy. Phát triển bền vững không chỉ là môi trường mà còn là con người. Chúng tôi ưu tiên tuyển dụng lao động địa phương, đào tạo kỹ năng mới cho thanh niên vùng mỏ. Có gia đình cả ba thế hệ đều làm việc tại Hoàng Long, đó là niềm tự hào lớn.

Chúng tôi cũng đầu tư vào y tế cộng đồng, tài trợ trường học, và hỗ trợ sinh kế cho người dân khi dự án triển khai ảnh hưởng đến đất đai của họ.

Xin cảm ơn ông.

Chiều 19-5, hơn 40 chuyên gia quốc tế thuộc Hiệp hội công nghiệp Zircon Quốc tế (ZIA) đã đến khảo sát nhà máy chế biến khoáng sản của Công ty CP Chế biến Khoáng sản Titan Hoàng Long, tại Khu kinh tế Hòn La, Quảng Trạch (Quảng Bình).

Đây là điểm khảo sát thực địa duy nhất tại Việt Nam trong khuôn khổ Hội nghị ZIA 2025 diễn ra từ 20 đến 22-5 tại Hà Nội. ZIA đánh giá cao mô hình công nghệ tuyển khoáng khép kín, hệ thống xử lý chất thải tuần hoàn và các giải pháp bảo vệ môi trường tại nhà máy, tiêu chí phù hợp với chuẩn ESG toàn cầu.

Titan Hoàng Long được xem là điển hình chuyển dịch từ xuất khẩu quặng thô sang chế biến sâu, góp phần nâng giá trị tài nguyên và phát triển bền vững. Việt Nam được xác định là quốc gia giàu tiềm năng zircon – vật liệu quan trọng trong công nghiệp kỹ thuật cao.

Ngoài sản xuất, Titan Hoàng Long còn được ghi nhận với các hoạt động xã hội như cấp học bổng và phục hồi môi trường sau khai thác.

MINH PHONG

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/muon-lam-nganh-khai-khoang-hien-dai-phai-dat-moi-truong-va-con-nguoi-len-truoc-post795923.html