Nhớ mùa trung thu độc lập đầu tiên

Tết Trung thu năm nay, đất nước đang vươn mình bước vào kỷ nguyên mới, lại nhớ vầng trăng tròn vành vạnh tỏa xuống những miền quê độc lập cách đây 80 năm. Trung thu năm Ất Dậu (1945) và nhiều năm về sau nữa thật rực rỡ, ấm áp không chỉ bởi lồng đèn, trống lân... mà còn bởi được soi rọi bằng ánh sáng của độc lập, tự do.

Một chương trình có chủ đề Phá cỗ trăng rằm tại Báo và Phát Thanh, Truyền hình Đồng Nai. Ảnh: Hạnh Dung

“Trẻ em Việt Nam sung sướng, Việt Nam độc lập muôn năm”

Trung thu năm Ất Dậu (1945) cách nay 80 năm có lẽ là mùa trăng vô cùng đặc biệt với những em nhỏ và với cả dân tộc, bởi đây là mùa trung thu đầu tiên trên đất nước Việt Nam độc lập. Trong mùa trung thu đầy ý nghĩa ấy, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã 2 lần gửi thư bày tỏ niềm yêu thương và nhắn nhủ đến thế hệ măng non của đất nước.

Trên Báo Cứu Quốc ngày 17-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh có bài viết Tết Trung thu với nền độc lập. Người quan tâm, bày tỏ tình yêu thương với thiếu nhi cả nước trong dịp Tết trông trăng này: “Mẹ đã sắm cho các em nào đèn, nào trống, nào pháo, nào hoa và nhiều đồ chơi khác. Các em vui vẻ nhỉ!”.

Người bày tỏ niềm vui cùng các em thiếu nhi bởi 2 lý do, ngoài việc Người rất yêu mến các em thì còn có lý do thật đặc biệt: “Trung thu năm nay, nước ta đã được tự do và các em đã thành những người tiểu quốc dân của một nước độc lập”.

Niềm vui của Bác Hồ cũng chính là niềm vui, hân hoan của đồng bào cả nước trong mùa thu độc lập đầu tiên của dân tộc. Dẫu công việc kiến thiết đất nước chỉ mới bắt đầu và còn muôn vàn khó khăn, Bác Hồ lại bận trăm công ngàn việc, nhưng với dịp lễ quan trọng trong văn hóa người Việt, nhất là với thiếu nhi, Bác vẫn dành sự quan tâm, tình yêu thương lớn lao.

Các hoạt động vui Tết Trung thu không chỉ thể hiện sự quan tâm, chăm lo đối với thế hệ tương lai của đất nước mà còn góp phần gìn giữ các giá trị văn hóa của dân tộc. Chú Cuội, chị Hằng cùng những chiếc đèn ông sao, những chiếc bánh trung thu, những mâm cỗ đêm rằm và tiếng trống lân rộn ràng khắp lối xóm sẽ mãi là những ký ức tuổi thơ đáng nhớ.

TS NGUYỄN THỊ NGUYỆT, nguyên Phó Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai

Không lâu sau đó, trên Báo Cứu Quốc ngày 22-9-1945, Người tiếp tục có thư gửi các em thiếu nhi. Trong thư Bác dặn dò và đặt niềm tin, kỳ vọng: “Các em phải ngoan, ở nhà phải nghe lời bố mẹ, đi học phải siêng năng; đối với bầu bạn phải yêu kính. Các em phải thương yêu nước ta. Mong các em mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do”. Rồi Người kết thư bằng khẩu hiệu và cũng là mong mỏi, lời nhắn nhủ cho cả thế hệ sau: “Trẻ em Việt Nam sung sướng/ Việt Nam độc lập muôn năm”.

Những lời dặn dò, những tình cảm yêu thương được Bác Hồ gửi gắm tới thiếu nhi trong mùa trung thu độc lập đầu tiên thật giản dị, chất chứa tình cảm và cũng thật sâu sắc. Thông qua việc vui chơi trong dịp Tết Trung thu, Người không chỉ thể hiện tình yêu thương các em một cách bình dị, chân thành mà còn khích lệ, cổ vũ và tin tưởng các em “mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do”.

Từ ngày 7 đến 15-8 (âm lịch), Nhà Thiếu nhi Đồng Nai tổ chức các đoàn biểu diễn phục vụ các chương trình vui Tết Trung thu tại các địa bàn trong tỉnh như: phường Đồng Xoài, xã Thanh Sơn, phường Tân Triều, xã Phú Lý, Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai..

Trong 117 Chuyện kể về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh (NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật, 2007), có câu chuyện về Bác Hồ với Trung thu độc lập đầu tiên. Theo đó, không chỉ viết thư cho thiếu nhi, Bác Hồ còn trực tiếp gặp gỡ, cùng chung niềm vui với các em trong dịp đặc biệt này. Tết Trung thu năm ấy hiện ra thật vui tươi, ấm áp: “Hồ Hoàn Kiếm tưng bừng náo nhiệt. Những bóng điện lấp lánh trong các vòm cây. Hàng ngàn, hàng vạn đèn giấy trên tay các em soi bóng xuống mặt hồ. Trên đỉnh tháp rùa rực sáng ánh điện với băng khẩu hiệu “Việt Nam độc lập”. Đúng 20h, Lễ Trung thu độc lập đầu tiên bắt đầu. Sau lễ chào cờ, một em đại diện cho hàng vạn thiếu nhi Hà Nội phát biểu niềm vui sướng được trở thành tiểu chủ nhân của nước độc lập... Buổi lễ kết thúc, các đoàn đội ngũ chỉnh tề đều bước trong tiếng trống vang vang hướng về Bắc Bộ phủ. Dẫn đầu đoàn là những đội múa lân, múa sư tử cùng hàng ngàn, hàng vạn chiếc đèn giấy lung linh uốn lượn như một dòng sông sao…”.

Tiếp nối những mùa trăng ấm áp

80 năm đã trôi qua, sự tin tưởng, kỳ vọng của Bác đối với thế hệ tương lai vẫn còn vẹn nguyên giá trị, tiếp tục là bài học sâu sắc trong thực tiễn công tác chăm lo, bồi dưỡng, giáo dục thế hệ trẻ ngày nay.

Múa lân trong chương trình Trung thu cho em năm 2025 tại xã Lộc Hưng, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: An Nhơn

Tại Đồng Nai, mỗi dịp Tết Trung thu, các hoạt động vui hội trăng rằm lại được diễn ra với sự chung tay của cả hệ thống chính trị và cộng đồng. Qua đó, nhằm mang đến cho các em thiếu nhi, nhất là các em có hoàn cảnh khó khăn, con em đồng bào dân tộc thiểu số, công nhân lao động được đón trung thu vui tươi, ấm áp.

Đêm hội trăng rằm với các hoạt động rước đèn, biểu diễn lân, sư, rồng và đặc biệt là tặng quà trung thu cho thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn là chương trình được Nhà Thiếu nhi Đồng Nai duy trì đều đặn.

Ông Trương Hải Thi, Giám đốc Nhà Thiếu nhi Đồng Nai cho biết: Năm nay, Đêm hội trăng rằm - Lồng đèn thắp sáng ước mơ tiếp tục mang đến cho các em niềm vui khi được rước đèn trên các tuyến đường phố chính của phường Trấn Biên; nghe đọc thư của Chủ tịch nước gửi các cháu thiếu niên, nhi đồng nhân dịp Tết Trung thu năm 2025. Ban tổ chức còn dành tặng 200 phần quà cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên học tốt, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em con công nhân khu vực nhà trọ...

Trung thu năm nay thiếu nhi cả nước được đón Tết Trung thu đầy đủ, sung túc hơn nhưng tinh thần, tình yêu thương lan tỏa trong đêm trăng độc lập ấy vẫn còn hiện diện, nhắc nhở thế hệ hôm nay về lòng biết ơn, sự gắn kết và giá trị của độc lập, tự do.

Năm nay, thiếu nhi cả nước và Đồng Nai cùng háo hức trông trăng, rước đèn, phá cỗ... trong niềm hân hoan từ thành thị đến những miền quê đang vươn mình đổi mới, khi khí thế và quyết tâm xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng đang dâng cao. Người Việt Nam từ các em nhỏ đến các cụ già, từ miền xuôi đến miền ngược cùng thắt chặt vòng tay đoàn kết, sự gắn bó từ mỗi gia đình đến cộng đồng, những nét văn hóa truyền thống tiếp tục được khơi dậy trong đời sống đương đại, để những mùa trăng về sau trên đất nước Việt Nam hòa bình, tươi đẹp sẽ luôn ấm áp, trọn vẹn.

  Nhật Hạ

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/dong-nai-cuoi-tuan/202510/nho-mua-trung-thu-doc-lap-dau-tien-43401bc/