Tiêu chuẩn đặc biệt để chọn Chánh án và Viện trưởng VKSND Tối cao

Đó là những tiêu chuẩn cụ thể và đặc biệt được Bộ Chính trị ban hành để lựa chọn những nhân sự giữ chức danh đứng đầu các cơ quan tư pháp. Nội dung này được nêu rõ trong Quy định số 365 về tiêu chuẩn chức danh cán bộ thuộc diện Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý và khung tiêu chuẩn chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, vừa được Bộ Chính trị ban hành.

So với Quy định 214 năm 2020, quy định lần này của Bộ Chính trị đã cụ thể hơn rất nhiều.

Ngoài 6 tiêu chuẩn chung về chính trị, tư tưởng; phẩm chất đạo đức, lối sống và ý thức tổ chức kỷ luật; trình độ, năng lực; uy tín và khả năng quy tụ, đoàn kết; kết quả công tác; sức khoẻ, độ tuổi và kinh nghiệm, lãnh đạo các cơ quan tư pháp phải đáp ứng những tiêu chuẩn riêng, đặc thù.

Tiêu chuẩn đặc biệt để chọn Chánh án và Viện trưởng VKSND Tối cao - 1 — Chánh án TAND Tối cao Lê Minh Trí thực hiện nghi thức tuyên thệ sau khi được Quốc hội khóa XV bầu tại kỳ họp tháng 8/2024 (Ảnh: Duy Linh).

Với Chánh án TAND Tối cao, Bộ Chính trị quy định ngoài bảo đảm đầy đủ các tiêu chuẩn chung của Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư hoặc Ủy viên Trung ương, cần có thêm các tiêu chuẩn khác.

Người giữ chức danh này phải có trình độ cao và am hiểu sâu sắc về hệ thống pháp luật Việt Nam, pháp luật và thông lệ quốc tế; đủ tiêu chuẩn chức danh Thẩm phán TAND Tối cao.

Chánh án cũng cần có tầm nhìn chiến lược về cải cách tư pháp, có khả năng định hướng tổ chức, hoạt động của hệ thống tòa án theo yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Chức danh này phải có năng lực cụ thể hoá và tổ chức thực hiện hiệu quả chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực được phân công; có năng lực xây dựng pháp luật.

Theo Bộ Chính trị, Chánh án cần trực tiếp chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật về tổ chức, hoạt động của Toà án nhân dân; có khả năng tổ chức, triển khai thực hiện việc tổng kết thực tiễn xét xử, bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật, hướng dẫn xét xử mang tính định hướng chiến lược cho toàn hệ thống.

Bên cạnh yêu cầu có kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của các cơ quan tư pháp; công tâm, khách quan trong chỉ đạo công tác xét xử, theo quy định mới của Bộ Chính trị, Chánh án phải là người đã chủ trì hoặc chỉ đạo giải quyết nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp; có khả năng xử lý các tình huống pháp lý đa chiều, bảo đảm kịp thời, chính xác, đúng pháp luật. Đây cũng phải là người có uy tín cao trong giới chuyên môn pháp lý và hệ thống tư pháp.

Những nội dung này đã được bổ sung và cụ thể hơn so với Quy định 214 năm 2020.

Cũng theo quy định mới của Bộ Chính trị, Chánh án cần có năng lực tổ chức hệ thống TAND các cấp hoạt động chuyên nghiệp, liêm chính, hiện đại; chỉ đạo công tác chuyển đổi số của ngành, đổi mới phương thức làm việc, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động xét xử, cải cách thủ tục tư pháp theo hướng công khai, minh bạch.

Bộ Chính trị quy định chức danh Chánh án TADN Tối cao phải từng kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức vụ lãnh đạo, quản lý chủ chốt cấp tỉnh hoặc lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; đồng thời phải là Ủy viên Trung ương chính thức trọn một nhiệm kỳ trở lên.

Trường hợp đặc biệt sẽ do Trung ương quyết định.

Với Viện trưởng VKSND Tối cao, ngoài bảo đảm đầy đủ các tiêu chuẩn chung của Ủy viên Trung ương, phải là người có trình độ cao và am hiểu sâu sắc về hệ thống pháp luật Việt Nam, pháp luật và thông lệ quốc tế; đủ tiêu chuẩn chức danh kiểm sát viên VKSND Tối cao.

Chức danh này cũng cần tiêu chuẩn về tư duy chiến lược, năng lực hoạch định thể chế pháp lý về tổ chức và hoạt động của ngành Kiểm sát nhân dân; có khả năng đề xuất các định hướng đổi mới đối với công tác kiểm sát trong tình hình mới.

Theo Bộ Chính trị, Viện trưởng VKSND Tối cao phải có khả năng chỉ đạo việc xây dựng và trình dự án luật, pháp lệnh theo quy định của pháp luật; chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức hữu quan trong công tác xây dựng pháp luật, ban hành văn bản pháp luật thuộc thẩm quyền.

Chức danh Viện trưởng VKSND Tối cao cũng phải có năng lực cụ thể hóa và tổ chức thực hiện hiệu quả chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực được phân công; chỉ đạo toàn ngành xây dựng và triển khai chương trình hành động thực hiện các nghị quyết của Trung ương về cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; có khả năng điều phối, kết nối với các cơ quan trong hệ thống chính trị để thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao.

Đặc biệt, theo Bộ Chính trị, Viện trưởng VKSND Tối cao phải là người có nhiều kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của các cơ quan tư pháp và công tố; đã trực tiếp chỉ đạo xử lý các vụ án, vụ việc lớn, đặc biệt nghiêm trọng, đúng pháp luật, không oan sai, không bỏ lọt tội phạm.

Họ cũng cần có năng lực tổ chức hệ thống kiểm sát các cấp hoạt động đồng bộ, thống nhất, kỷ cương, liêm chính, chuyên nghiệp; công tâm, khách quan trong chỉ đạo thực hiện quyền công tố, kiểm sát tư pháp; gương mẫu trong thực hiện quyền công tố, kiểm sát tư pháp; kiên quyết chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động tư pháp.

Đây là những tiêu chuẩn mới được Bộ Chính trị đặt ra, đã cụ thể hóa hơn rất nhiều so với quy định cũ ban hành năm 2020.

Ngoài ra, Bộ Chính trị quy định Viện trưởng VKSND Tối cao phải là Ủy viên Trung ương, từng kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức vụ lãnh đạo, quản lý chủ chốt cấp tỉnh hoặc lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương.

Trường hợp đặc biệt do Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định.

Nguồn: https://dantri.com.vn/thoi-su/tieu-chuan-dac-biet-de-chon-chanh-an-va-vien-truong-vksnd-toi-cao-20250920114716862.htm