Tour du lịch mới ở Hải Phòng đi 'theo dấu chân Tam tổ Trúc Lâm'

Những ngôi chùa cổ kính như: Thanh Mai, Côn Sơn, Sùng Nghiêm không chỉ là chốn tâm linh, mà còn đậm dấu vàng son của Thiền phái Trúc Lâm.

Trên triền núi Phật Tích, chùa Thanh Mai hiện lên bình dị giữa rừng phong bốn mùa thay áo. Ảnh: THÀNH CHUNG

Hải Phòng - mảnh đất địa linh nhân kiệt, nơi hội tụ của những di sản gắn liền với lịch sử dân tộc. Những ngôi chùa cổ kính như: Thanh Mai, Côn Sơn, Sùng Nghiêm không chỉ là chốn tâm linh, mà còn đậm dấu vàng son của Thiền phái Trúc Lâm.

Dấu ấn Tam Tổ

Trên triền núi Phật Tích, chùa Thanh Mai hiện lên bình dị giữa rừng phong bốn mùa thay áo. Đây là nơi gắn bó với Nhị Tổ Pháp Loa, vị kế thừa trực tiếp của Phật hoàng Trần Nhân Tông. Bia Thanh Mai Viên Thông tháp bi dựng năm 1362 - nay là Bảo vật quốc gia - khắc ghi hành trạng và công hạnh của Ngài, minh chứng cho một giai đoạn hưng thịnh của Phật giáo Việt Nam. Sư thầy trụ trì chùa Thanh Mai chia sẻ rằng, điều quan trọng nhất khi trùng tu chùa là giữ được hồn cổ, giữ sự thanh tĩnh. Theo thầy, khách hành hương khi đến đây không chỉ chiêm bái Tam Tổ mà còn học được lối sống hiền hòa, gần gũi với thiên nhiên theo tinh thần Trúc Lâm.

Cách đó không xa, chùa Côn Sơn - nơi gắn với sự nghiệp của Tam Tổ Huyền Quang - cũng lưu giữ nhiều giá trị quý báu. Sau khi viên tịch, xá lợi của Ngài được đặt trong Đăng Minh Bảo tháp. Ngày nay, chùa Côn Sơn còn là điểm đến của lễ hội mùa xuân và mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc, thu hút hàng vạn du khách thập phương. Những bảo vật quốc gia như bia Thanh Hư động khắc năm 1372 hay bia Côn Sơn Tư Phúc tự bi (1607) càng khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa lâu đời của ngôi chùa. Ông Nguyễn Văn Hùng, một du khách từ Hà Nội xúc động chia sẻ, đến Côn Sơn ông không chỉ thấy một ngôi chùa đẹp mà như được sống lại không khí của thời Trần, bởi ở đây, từng phiến đá, từng cây thông cổ thụ đều như kể chuyện xưa.

Bên dòng Lục Đầu Giang, chùa Sùng Nghiêm từng là trung tâm Phật giáo sầm uất dưới thời Lý - Trần. Nơi đây, các vị quốc sư như Vạn Hạnh, Không Lộ để lại dấu ấn, các vua Trần, hoàng hậu, công chúa thường về lễ Phật. Dù trải qua bao biến thiên, chùa vẫn là chốn hội tụ tâm linh. Người dân nơi đây coi việc giữ gìn chùa là giữ lấy căn cốt văn hóa của quê hương.

Có thể nói, mỗi ngôi chùa ở Hải Phòng không chỉ là một công trình kiến trúc cổ kính mà còn là mảnh ghép tạo nên “con đường di sản” Trúc Lâm. Hành trình này bắt đầu từ Yên Tử (Quảng Ninh), qua Thanh Mai - Côn Sơn - Sùng Nghiêm (Hải Phòng), nối tới Vĩnh Nghiêm (Bắc Ninh). Đây chính là không gian tâm linh - văn hóa rộng lớn, độc đáo, thể hiện trí tuệ, bản lĩnh Việt Nam thời Trần.

Di sản thế giới - cơ hội và trách nhiệm

Việc UNESCO vinh danh quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản văn hóa thế giới mở ra "cơ hội vàng" đối với Hải Phòng. Những ngôi chùa nơi đây không chỉ được bảo tồn tốt hơn mà còn có điều kiện trở thành điểm đến du lịch văn hóa - tâm linh hấp dẫn.

Theo ông Lê Duy Mạnh, Phó trưởng Ban quản lý di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc, di sản không chỉ để chiêm ngưỡng mà phải sống trong đời sống đương đại. Khi di sản được bảo tồn gắn với phát huy giá trị sẽ tạo động lực phát triển du lịch, đồng thời lan tỏa tinh thần Trúc Lâm về lối sống hòa hợp, thanh thiện. UNESCO không chỉ công nhận giá trị vật thể của các ngôi chùa mà còn vinh danh triết lý sống Trúc Lâm - coi trọng sự điều hòa giữa con người và thiên nhiên.

Trong nỗ lực phát huy giá trị di sản, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố xây dựng một sản phẩm du lịch tiêu biểu là tour “Theo dấu chân Tam tổ Trúc Lâm”, kết nối ba ngôi chùa Sùng Nghiêm - Thanh Mai - Côn Sơn trong một ngày. Hành trình được thiết kế khoa học, khởi đầu buổi sáng tại chùa Sùng Nghiêm - nơi gắn với dấu ấn của Trần Nhân Tông; tiếp đó là chùa Thanh Mai - nơi an táng xá lợi Nhị Tổ Pháp Loa và buổi chiều kết thúc tại chùa Côn Sơn - gắn với sự nghiệp của Tam Tổ Huyền Quang.

Trên mỗi điểm dừng, du khách được dâng hương, nghe thuyết minh, tham quan kiến trúc và hiện vật, đồng thời có cơ hội tham gia các trải nghiệm văn hóa như in mộc bản, thưởng trà thảo dược, làm bánh dân gian, tham quan rừng phong hay quay Cửu Phẩm Liên Hoa, viết thư pháp và chụp ảnh với cổ phục. Hành trình vì thế không chỉ đơn thuần là một chuyến tham quan mà trở thành lớp học văn hóa sống động, giúp du khách hòa mình vào không gian di sản, cảm nhận triết lý Trúc Lâm một cách gần gũi.

Đáng quan tâm, tour được xây dựng theo mạch logic lịch sử của Thiền phái Trúc Lâm. Ba ngôi chùa đại diện cho ba vị Tổ, đồng thời nằm trong không gian di sản vừa được UNESCO ghi danh. Nhờ vậy, hành trình không chỉ làm sống lại câu chuyện của quá khứ mà còn tạo ra một “con đường hành hương” thống nhất, có khả năng kết nối và bổ trợ lẫn nhau. Với sự kết hợp giữa giá trị tâm linh, trải nghiệm văn hóa, ẩm thực và nghệ thuật truyền thống, tour mở ra hướng đi bền vững trong phát triển du lịch. Người dân địa phương cũng được hưởng lợi từ việc tham gia các dịch vụ du lịch, từ chế biến ẩm thực, sản xuất thủ công, bán sản phẩm đặc trưng đến hướng dẫn và phục vụ du khách.

“Chúng tôi mong muốn đưa tour hành hương mới này tới khách du lịch bởi đây vừa là chuyến hành hương về chốn tổ, vừa khám phá di sản văn hóa thế giới, trải nghiệm những nét văn hóa độc đáo”, ông Nguyễn Văn Sinh, đại diện doanh nghiệp lữ hành cho biết.

Với các mục tiêu và ý nghĩa, tour “Theo dấu chân Tam tổ Trúc Lâm” vừa góp phần phát huy giá trị của di sản thế giới, vừa khẳng định tầm nhìn chiến lược của Hải Phòng trong việc xây dựng thương hiệu du lịch văn hóa - tâm linh đặc sắc, gắn liền với bản sắc dân tộc Việt Nam.

Việc được UNESCO công nhận di sản văn hóa thế giới không chỉ là niềm tự hào mà còn là lời nhắc nhở về trách nhiệm gìn giữ. Khi mỗi bước chân hành hương đều nhẹ nhàng, mỗi tấm lòng đều hướng thiện, thì hào quang Trúc Lâm mãi tỏa sáng, đưa Hải Phòng trở thành điểm đến văn hóa tâm linh hàng đầu trong lòng du khách bốn phương.

TUẤN LINH

Nguồn: https://baohaiphong.vn/tour-du-lich-moi-o-hai-phong-di-theo-dau-chan-tam-to-truc-lam-522963.html