Trải nghiệm hướng nghiệp

Từ Quyết định số 1373/QĐ-TTg ngày 30/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021 - 2030”, trong đó khẳng định vai trò của giáo dục thường xuyên, nhiều năm nay, Đà Nẵng đã cụ thể hóa bằng hoạt động giảng dạy kết hợp, đưa chương trình giáo dục thường xuyên cấp THPT đến với hàng nghìn học viên tại các trung tâm giáo dục và cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Công tác tuyển sinh, đào tạo tại Trường Cao đẳng Quảng Nam đã được đánh giá đạt chất lượng kiểm định giáo dục nghề nghiệp. Ảnh: LÊ DIỄM

Vừa học văn hóa vừa học nghề

Ông Nguyễn Văn Ngọc, Giám đốc Trung tâm giáo dục thường xuyên (GDTX) số 4 cho biết, đến cuối năm học 2024 - 2025 trung tâm có 2.839 học viên. Trong đó, có 2.648 học viên vừa học trung cấp nghề vừa học chương trình THPT, được tổ chức thành 68 lớp tại nhiều cơ sở liên kết. Như, Trường Cao đẳng Quảng Nam có 18 lớp với 718 học viên; Trường Cao đẳng Công nghệ, Kinh tế và Thủy lợi miền Trung có 18 lớp với 695 học viên. Đặc biệt, có 10 trường THPT tham gia liên kết dạy học chương trình GDTX kết hợp học nghề.

Hiện tại, việc giảng dạy GDTX được tổ chức theo Chương trình giáo dục phổ thông mới (Thông tư số 12/2022/TT-BGDĐT ban hành Chương trình Giáo dục thường xuyên cấp THPT), đảm bảo học viên được học đầy đủ môn học cơ bản, nhưng linh hoạt hơn, phù hợp với năng lực. Nhiều học sinh vừa học văn hóa, vừa theo học nghề tại các trường cao đẳng, trung cấp nghề. Chính mô hình “hai trong một” giúp tiết kiệm thời gian và tăng cơ hội lập thân.

Nguyễn Văn H., học viên lớp GDTX tại Trường Cao đẳng Quảng Nam chia sẻ: “Em không trúng tuyển vào lớp 10 công lập, gia đình rất lo lắng. Khi được vào học lớp GDTX, em vừa học văn hóa vừa học nghề cơ khí. Sau 3 năm, em có bằng THPT và một chứng chỉ nghề. Em tin rằng con đường này hoàn toàn phù hợp, mở ra cơ hội việc làm sớm”.

Việc kết hợp dạy nghề và dạy văn hóa tại trường THPT trên địa bàn cũng là cách làm hay để học sinh các khu vực khó khăn không phải dở dang việc học. Lê Thành T. - học sinh lớp 12 hệ vừa học nghề vừa học văn hóa Trường THPT Sào Nam (xã Nam Phước) cho biết: “Việc vừa học nghề, vừa học văn hóa có lúc khá nặng, nhưng thầy cô đã bố trí tiết học hợp lý, có khi học lý thuyết tại trường liên kết, kỹ năng nghề tập trung vào dịp hè. Nhờ đó, học sinh vừa hoàn thành chương trình THPT, vừa có tay nghề”.

Chương trình mới cùng phương pháp mới mang đến những hứng thú khi tham gia lớp học cho lứa tuổi THPT. Chương trình GDTX được đồng bộ và triển khai tương ứng với các cấp học của Chương trình phổ thông theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW. Trong đó, chương trình GDTX cấp THCS, THPT được ban hành tương đương từ lớp 6 đến lớp 12 theo Chương trình giáo dục phổ thông mới.

Hoạt động GDTX góp phần quan trọng trong việc xây dựng xã hội học tập ở từng địa phương. Điều này bảo đảm nội dung văn hóa không thua kém hệ chính quy, đồng thời áp dụng phương pháp tiếp cận linh hoạt, chú trọng phát triển năng lực học viên.

Tính đến thời điểm hiện tại, ngoài khối lớp 11 và 12, Trung tâm GDTX số 4 có khoảng 300 học sinh khối lớp 10 sẽ nhập học. Đặc biệt, ngoài các cơ sở đã có, năm nay, tại Trường THPT Nông Sơn (xã Nông Sơn) có thêm lớp dành cho học sinh không đạt vào trường THPT công lập.

Chị Nguyễn Thị Thu Hương, phụ huynh một học viên tại đây cho biết, việc tổ chức chương trình GDTX tại trường THPT tạo điều kiện rất lớn cho các em được tiếp tục học tập gần nhà mà không phải đi xa như những năm trước.

Nỗ lực từ cơ sở

Ông Nguyễn Văn Ngọc cho biết, thực hiện thông tư của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đơn vị đã hướng dẫn chi tiết, cụ thể để giáo viên chủ động đổi mới phương pháp giảng dạy, đáp ứng chương trình GDTX.

Một hoạt động ngoại khóa dành cho học viên của Trung tâm Giáo dục thường xuyên số 2 Thành phố Đà Nẵng. Ảnh: TXS2

“Kết quả cho thấy, việc triển khai chương trình đã giúp học viên tiếp tục phát triển những phẩm chất, năng lực cần thiết, ý thức và nhân cách công dân, khả năng tự học và ý thức học tập suốt đời. Chương trình cũng tạo điều kiện để người học hoàn thiện học vấn THPT và định hướng nghề nghiệp phù hợp với năng lực, điều kiện và hoàn cảnh của bản thân, đáp ứng yêu cầu có thể tham gia vào thị trường lao động và tiếp tục học lên trình độ cao hơn”, ông Ngọc nói.

Cũng theo đại diện Trung tâm GDTX số 4, ngay từ đầu năm học trung tâm đã phối hợp cùng các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, các trường THPT tổ chức dạy chương trình GDTX cấp THPT kết hợp học trung cấp nghề. Các nghề dạy tại cơ sở giáo dục nghề nghiệp và các trường THPT phù hợp với định hướng cho học viên phân luồng sau tốt nghiệp THCS và đảm bảo nhu cầu của thị trường lao động.

Các trường THPT, trung tâm GDTX và trường nghề đã hình thành cơ chế hợp đồng giảng dạy, chia sẻ giáo viên, sử dụng chung cơ sở vật chất. Nhờ vậy, học viên vừa có lớp văn hóa, vừa có xưởng nghề. Tại Quảng Nam, sau Nghị quyết số 11 của tỉnh (năm 2017) về phân luồng học sinh, tỷ lệ học sinh đăng ký học trung cấp và GDTX tăng mạnh. Điều này cho thấy, chủ trương phân luồng không chỉ đúng hướng mà còn có sức thuyết phục phụ huynh, học sinh.

Ông Lê Xuyên, Giám đốc Trung tâm GDTX số 3 thành phố Đà Nẵng chia sẻ, trung tâm đã kết nối và chia sẻ hệ thống học liệu điện tử, chương trình, khóa học mở, dạy học từ xa, trực tuyến hoặc kết hợp trực tiếp với trực tuyến nhằm tăng cường chất lượng giáo dục và đa dạng hóa hoạt động đào tạo, bồi dưỡng tại trung tâm.

Ngoài ra, kế hoạch xây dựng mạng lưới giáo viên cốt cán, đầu tư, trang bị cơ sở vật chất, đặc biệt là các thiết bị ứng dụng công nghệ thông tin để tổ chức bồi dưỡng giáo viên đạt hiệu quả cũng được đầu tư.

Tỷ lệ học viên học chương trình GDTX tốt nghiệp THPT năm 2025 tại các cơ sở giáo dục đạt từ 86,5 - 94,52%. Điều này cho thấy chất lượng học tập và rèn luyện thực hiện chương trình GDTX cấp THPT khá tốt.

Bà Nguyễn Thị Thúy Vân, Hiệu trưởng Trường THPT Sào Nam (xã Nam Phước) cho biết, tỷ lệ tốt nghiệp học sinh GDTX tại trường đạt khá cao, năm học 2023 - 2024 có 26/29 em đỗ, năm trước 25/27 em. Con số này phản ánh nỗ lực của cả thầy và trò. Tuy nhiên, trường vẫn gặp khó về cơ sở vật chất và tài chính, mỗi năm chỉ mở được 3-4 lớp.

Ông Mai Tấn Linh, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Đà Nẵng nói: “Hiện nay, các trung tâm giáo dục nghề nghiệp - GDTX đã nỗ lực đa dạng hóa các chương trình, phổ biến kiến thức, kỹ năng, chuyển giao công nghệ... tạo điều kiện thuận lợi cho việc được học tập thường xuyên, liên tục, học tập suốt đời. Ngành giáo dục đang đứng trước cơ hội hiếm có nhưng cũng nhiều thách thức. Do vậy, phải có sự chia sẻ giữa trường THPT, trung tâm GDTX và trường nghề”.

Tại Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, toàn Đà Nẵng có hơn 31 nghìn học sinh được công nhận tốt nghiệp THPT, đạt tỷ lệ 98,41%. Với hệ GDTX, Trung tâm GDTX Quảng Nam đạt tỷ lệ cao nhất với 90,03%, tiếp theo là Trung tâm GDTX số 2 với 89,15%, Trung tâm GDTX số 1 đạt 87,98%. Đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết, dù còn chênh lệch, các trung tâm này vẫn ghi nhận tỷ lệ học viên đỗ tốt nghiệp ở mức tương đối tích cực so với các năm trước.

Nguồn: https://baodanang.vn/trai-nghiem-huong-nghiep-3302729.html