Tri thức số mở lối tương lai học sinh vùng cao

Học sinh Nguyễn Hoàng Anh Hạo tự tin trình bày dự án của mình. ẢNH: MẾN NGUYỄN

Từ bản làng đến sân chơi trí tuệ nhân tạo

Nguyễn Hoàng Anh Hạo, cậu học trò người dân tộc Co đang học lớp 12/4, Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THPT Quảng Nam đã vượt qua hàng trăm ý tưởng để giành giải Khuyến khích tại Cuộc thi “Thử thách sáng tạo AI - Xây dựng cộng đồng 2025” do Thành đoàn Đà Nẵng tổ chức.

Câu chuyện của em đã trở thành nguồn cảm hứng đặc biệt cho nhiều học sinh đang theo học tại trường. Thành tích của Hạo không chỉ là niềm tự hào cá nhân, mà còn khơi dậy tinh thần học hỏi, khát vọng làm chủ công nghệ trong cộng đồng học sinh dân tộc thiểu số vốn ít có điều kiện tiếp cận tri thức số.

“Khi rời bản làng, em luôn ấp ủ một giấc mơ được khám phá chinh phục công nghệ, chính vì thế em đã xây dựng ý tưởng “Da Nang Green” để dự thi. Thành tích lần này chỉ là một bước nhỏ, vì hành trình phía trước còn rất dài. Nhưng em tin, chỉ cần kiên trì và không ngừng học hỏi, những học sinh đến từ vùng cao như em cũng có thể làm chủ công nghệ, đóng góp cho cộng đồng mình”, Hạo nói.

Các em học sinh hào hứng với ứng dụng AI để ghép ảnh. ẢNH: MẾN NGUYỄN

Thầy Phạm Hùng, Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THPT Quảng Nam chia sẻ: “Từ những vùng đất tưởng chừng “ngoài rìa” của công nghệ số, Hạo đã chứng minh không có rào cản nào đủ lớn để ngăn bước chân tri thức. Dù gặp nhiều khó khăn về điều kiện học tập, hạ tầng công nghệ nhưng em vẫn kiên trì vươn lên nhờ đam mê và sự hỗ trợ kịp thời từ thầy cô, gia đình”.

Để góp phần tạo nên thành tích đáng tự hào như em Nguyễn Hoàng Anh Hạo, Trường Phổ thông dân tộc nội trú THPT Quảng Nam đã chủ động tổ chức các buổi tập huấn chuyên đề “Ứng dụng AI trong học tập” khơi dậy tinh thần sáng tạo, ham học hỏi trong mỗi học sinh.

Nhà trường đã mời giảng viên Hồ Văn Vinh, đến từ Trường Cao đẳng Điện lực Miền Trung, trực tiếp truyền đạt kiến thức và kinh nghiệm về ứng dụng công nghệ số, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo đến các em học sinh. Thầy đã hướng dẫn cách sử dụng các công cụ AI phổ biến cũng như kỹ năng viết “prompt” giúp học sinh khai thác hiệu quả sức mạnh của trí tuệ nhân tạo trong học tập sáng tạo.

Trong buổi tập huấn, học sinh vùng cao thỏa sức đặt ra nhiều câu hỏi thú vị về công nghệ AI. Những thắc mắc ấy không chỉ thể hiện sự ham học hỏi, cho thấy các em đang dần hình thành tư duy phản biện với niềm khao khát làm chủ công nghệ trong thời đại số.

Học sinh Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú THCS Nguyễn Trãi trong giờ học máy tính. ẢNH: MẾN NGUYỄN

Em Ka Hiên Thị Mơ (học sinh lớp 10/3), không giấu được sự thích thú trong buổi thực hành công nghệ AI. “AI giúp em hiểu sâu hơn về kiến thức và biết cách truyền đạt vấn đề một cách sinh động hơn. Em rất mong muốn được tiếp tục học hỏi, để sau này có thể ứng dụng AI vào cuộc sống, giúp đỡ lại các em nhỏ vùng cao như chính em bây giờ”, Mơ nói.

Đưa công nghệ về với học trò, Ban Giám hiệu Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú THCS Nguyễn Trãi (xã Trà Tập) đã tích cực kêu gọi xã hội hóa và nhận được sự chung tay hỗ trợ từ cộng đồng để đầu tư máy tính phục vụ học tập.

Cứ đều đặn mỗi tuần, các bạn học sinh Ca Dong, Xơ Đăng lại háo hức lên phòng vi tính của trường. Dù đôi tay còn lóng ngóng trên bàn phím, những câu lệnh chưa thật chuẩn xác, nhưng các em luôn tràn đầy hứng khởi khi được tự tay tạo các slide thuyết trình, tạo tài khoản gmail, facebook, tìm hiểu các phần mềm học tập...

Thầy Nguyễn Thanh, Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú THCS Nguyễn Trãi, chia sẻ: “Ở nơi sóng điện thoại và wifi vẫn còn chập chờn, điều khiến chúng tôi tự hào đó chính là niềm đam mê khám phá công nghệ của các em học sinh, chính sự kiên trì và tinh thần ham học hỏi đã giúp các em từng bước làm quen với kỹ năng tin học, mở ra những cánh cửa tri thức mới cho tương lai.”

Tổ công nghệ số: hạt nhân sáng tạo ở trường làng

Năm học 2025 - 2026, Trường THPT Phạm Phú Thứ (xã Gò Nổi) ra mắt Tổ công nghệ số gồm 36 thành viên, đa phần là những học sinh giỏi về máy tính và công nghệ thông tin. Đây được xem là lực lượng nòng cốt trong việc hỗ trợ các hoạt động ứng dụng công nghệ số trong học tập cùng các hoạt động Đoàn của nhà trường.

Tổ Công nghệ số của trường THPT Phạm Phú Thứ xã Gò Nỗi. ẢNH: MẾN NGUYỄN

Thầy Trần Văn Thanh, Bí thư Đoàn trường chia sẻ: “Mặc dù xuất phát điểm từ vùng quê thuần nông, nhưng với sự nỗ lực đam mê, các em trong Tổ công nghệ số hoàn toàn có thể chinh phục tri thức trong kỷ nguyên số. Thành lập Tổ công nghệ số là bước tiến quan trọng trong việc xây dựng môi trường học tập hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong thời đại 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ.”

Tổ công nghệ số có nhiệm vụ quan trọng trong việc đưa công nghệ đến gần hơn với từng học sinh trong trường. Các thành viên trong tổ tích cực hỗ trợ hướng dẫn bạn bè sử dụng phần mềm học tập, thiết bị kỹ thuật số.

Tổ tiên phong trong việc tổ chức các phong trào sáng tạo công nghệ như cuộc thi lập trình, các dự án nghiên cứu khoa học kỹ thuật, góp phần tạo nên môi trường học tập năng động, sáng tạo.

Ngoài việc hỗ trợ kỹ thuật, tổ còn phối hợp với nhà trường trong việc vận hành, bảo trì các hệ thống máy tính, mạng internet và phần mềm quản lý học tập, đảm bảo mọi hoạt động công nghệ diễn ra suôn sẻ, hiệu quả.

Em Nguyễn Thị Diệu My (lớp 12/4), thành viên nòng cốt của Tổ công nghệ số cho hay: “Đa phần các bạn học sinh ở trường đều là con nhà nông nên nhiều bạn chưa có máy tính cá nhân, việc cập nhật thông tin về công nghệ, internet còn chậm. Tổ công nghệ số chúng em luôn đồng hành, hỗ trợ các bạn tiếp cận nhanh hơn với công nghệ, góp phần thu hẹp khoảng cách số.”

Cứ đều đặn hai tuần một lần, Tổ công nghệ số của Trường THPT Phạm Phú Thứ lại tổ chức buổi sinh hoạt, các thành viên cùng nhau chia sẻ, cập nhật những xu hướng công nghệ mới nhất. Hành trình chinh phục tri thức số của các bạn học sinh còn rất dài, nhưng chính khát khao vượt qua những rào cản học tập đã giúp các em tự tin tiếp cận công nghệ mới, khai phá tiềm năng sáng tạo và dần trở thành những người kiến tạo tương lai số cho quê hương bản làng.

Nguồn: https://baodanang.vn/tri-thuc-so-mo-loi-tuong-lai-hoc-sinh-vung-cao-3306453.html