Trung Quốc đưa 'não người tí hon' lên trạm Thiên Cung

Một nhóm nhà khoa học Trung Quốc vừa đưa mô hình "não người tí hon" - một con chip kích thước bằng thẻ tín dụng chứa tế bào não người và mạch máu - lên trạm Thiên Cung nhằm tìm hiểu cách môi trường không trọng lực ảnh hưởng đến chức năng thần kinh và sức khỏe tâm thần.

Thí nghiệm được triển khai trên tàu tiếp tế Thiên Châu-9 phóng hôm 15-7 từ Trung Quốc, đánh dấu lần đầu tiên một "chip não" tích hợp cao - có cả chức năng hàng rào máu não (BBB) - được đưa vào không gian.

Đây là bước tiến mới trong công nghệ "nội tạng gắn trên chip" (organ-on-a-chip), lĩnh vực sử dụng tế bào gốc và vi kỹ thuật để mô phỏng cấu trúc và chức năng các cơ quan người trên chip siêu nhỏ.

Theo nhà khoa học (Tần Kiến Hoa) Qin Jianhua, Viện Vật lý hóa học Đại Liên, chip não này được nuôi từ mô sống bao gồm tế bào thần kinh, miễn dịch, mạch máu nhỏ và lớp bảo vệ mô phỏng hệ phòng thủ tự nhiên của não.

Thiết kế ba chiều, sống động của nó cho phép quan sát trực tiếp và liên tục phản ứng của mô não trong điều kiện không gian - một công cụ đầy hứa hẹn cho y học vũ trụ, thần kinh học và phát triển thuốc.

Các mô hình chip như vậy giúp thu hẹp khoảng cách giữa nghiên cứu tế bào và cơ thể người thật, mở ra cách tiếp cận mới để hiểu các bệnh lý phức tạp và đánh giá độ an toàn của thuốc. Trong môi trường không trọng lực, chúng có thể làm sáng tỏ cách vi trọng lực ảnh hưởng đến cơ thể ở cấp độ cơ bản nhất.

Bà Qin cho biết khác với giao diện não - máy tính vốn tập trung vào việc giải mã tín hiệu thần kinh để điều khiển máy móc, chip não tái tạo cấu trúc não bên ngoài cơ thể để phục vụ nghiên cứu cơ chế hoạt động não bộ.

Thí nghiệm này nằm trong gói 23 dự án khoa học được mang theo chuyến hàng Thiên Châu-9, bao gồm các lĩnh vực như khoa học sự sống, vật liệu, vật lý chất lỏng… do hơn 20 viện nghiên cứu và đại học Trung Quốc phối hợp thực hiện.

Tàu Thiên Châu-9 mang theo tổng cộng 6.500kg hàng hóa, gồm thiết bị thí nghiệm, nhu yếu phẩm cho phi hành đoàn, nhiên liệu đẩy và hai bộ đồ vũ trụ mới. Tàu đã kết nối với trạm Thiên Cung chỉ 3 giờ sau khi rời bệ phóng tại Trung tâm vũ trụ Văn Xương, đảo Hải Nam.

TTXVN

Nguồn: https://tuoitre.vn/trung-quoc-dua-nao-nguoi-ti-hon-len-tram-thien-cung-20250718093932653.htm