Tưới tiết kiệm - giải pháp thúc đẩy canh tác bền vững

Những giải pháp này không chỉ nâng cao năng suất, tối ưu nguồn lực mà còn thúc đẩy canh tác bền vững, bảo vệ môi trường.

Nhận thấy phương pháp tưới truyền thống vừa tốn kém lại gây lãng phí nước, ông Nông Văn Thạch (xã Xuân Phú, huyện Ea Kar) đã đầu tư, lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm cho 1,5 ha sầu riêng.

Ông Thạch cho hay, trong điều kiện khí hậu ngày càng khắc nghiệt, hầu hết các loại cây trồng, đặc biệt là cây lâu năm dễ rơi vào tình trạng thiếu nước. Với sầu riêng, nhu cầu nước càng trở nên quan trọng hơn vì cây cần được cấp nước liên tục trong suốt quá trình sinh trưởng, nhưng chỉ ở mức vừa đủ. Nếu tưới quá nhiều hoặc quá ít đều có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.

Hệ thống tưới tiết kiệm được ông Nông Văn Thạch (xã Xuân Phú, huyện Ea Kar) lắp đặt cho vườn sầu riêng.

Trước đây, với diện tích vườn rộng, ông Thạch phải dành cả ngày công để len lỏi giữa các gốc cây tưới nước thủ công. Từ tháng 9/2024, sau khi lắp đặt 700 béc tưới phun mưa tại gốc kết hợp với hệ thống điều khiển từ xa bằng remote, công việc này đã trở nên đơn giản và hiệu quả hơn rất nhiều. Chỉ trong khoảng 3 tiếng đồng hồ, toàn bộ vườn cây của gia đình ông đã được tưới đều, giúp tiết kiệm từ 20 - 30% lượng nước so với phương pháp cũ. "Hệ thống tưới tiết kiệm hạn chế được tình trạng xói mòn, giữ ẩm tốt cho đất và đặc biệt là giúp chủ động nguồn nước phục vụ sản xuất. Nhờ đó, việc chăm sóc cây trồng hiệu quả hơn, nhất là trong điều kiện thời tiết khô hạn kéo dài", ông Thạch chia sẻ.

Theo ông Nguyễn Minh Tuân, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Phú (huyện Ea Kar), từ khi triển khai mô hình tưới tiết kiệm nước, bà con đã chuyển sang chôn ống dẫn ngầm dưới đất, đồng thời lắp đặt các loại béc tưới nhỏ giọt, phun mưa… Việc thay đổi phương thức canh tác không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất, tiết kiệm nhân công mà còn góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.

Đồng hành cùng người dân trong công tác ứng phó với biến đổi khí hậu, thời gian qua, các ngành chức năng tỉnh Đắk Lắk đã tích cực hỗ trợ bà con nông dân tiếp cận, nhân rộng các mô hình tưới tiết kiệm. Đơn cử, mô hình tưới tiết kiệm nước thuộc Dự án "Tăng cường khả năng chống chịu của nông nghiệp quy mô nhỏ với an ninh nguồn nước do biến đổi khí hậu khu vực Tây Nguyên và Nam Trung Bộ" (gọi tắt là Dự án SACCR). Đối tượng được hưởng lợi là hộ nghèo, cận nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số, hộ phụ nữ là trụ cột của gia đình. Dự án có tổng kinh phí thực hiện tại địa phương gần 9,7 tỷ đồng, được triển khai từ năm 2025 - 2026.

Ông Y Niu Niê (xã Ea Yông, huyện Krông Pắc) sử dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm dẫn phân bón từ thùng chứa đến gốc cây, nâng hiệu quả hấp thụ dinh dưỡng.

Hiện Dự án SACCR đang được triển khai tại 11 xã, thị trấn trên địa bàn tỉnh. Trong đó, gia đình ông Y Niu Niê (xã Ea Yông, huyện Krông Pắc) là một trong những hộ dân được hỗ trợ lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm cho 2 sào đất trồng sầu riêng. Toàn bộ diện tích vườn được trang bị khoảng 80 béc tưới, sử dụng phương pháp tưới phun mưa tại gốc. Nhờ hệ thống tưới hiện đại, gia đình ông còn kết hợp bón phân và phun thuốc bảo vệ thực vật thông qua hệ thống ống dẫn trực tiếp đến gốc cây, giúp cây trồng hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn so với phương pháp thủ công truyền thống.

Việc được hỗ trợ lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm không chỉ giúp gia đình ông Y Niu giảm bớt chi phí sản xuất mà còn tạo điều kiện để đầu tư, chăm sóc vườn cây một cách bài bản và khoa học hơn. "Được các ngành, các cấp quan tâm, hỗ trợ, gia đình sẽ cố gắng tận dụng hiệu quả hệ thống tưới để nâng cao năng suất, chăm sóc vườn sầu riêng theo hướng bền vững, cải thiện thu nhập và góp phần bảo vệ tài nguyên nước cho địa phương", ông Y Niu bộc bạch.

Ông Phạm Ngọc Nam, Phó Giám đốc Ban quản lý Dự án SACCR Đắk Lắk cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục hỗ trợ cho 1.646 hộ dân các loại vật tư và thiết bị tưới tiết kiệm, áp dụng trên diện tích 300 ha cây trồng các loại, với tổng kinh phí khoảng 6,3 tỷ đồng. Thông qua hoạt động hỗ trợ này, chính quyền địa phương tại các xã trong vùng dự án sẽ có cơ sở để tuyên truyền, nhân rộng mô hình, khuyến khích nhiều hộ dân áp dụng vào thực tế sản xuất. Qua đó góp phần tiết kiệm nước tưới trong canh tác, bảo đảm được an ninh nguồn nước và thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu theo đúng mục tiêu mà Dự án SACCR đã đề ra.

Nguồn: https://baodaklak.vn/kinh-te/202504/tuoi-tiet-kiem-giai-phap-thuc-day-canh-tac-ben-vung-91c1b13/