Vượt qua định kiến “ký ức lưu trữ”

Nhiều năm qua, Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương không ngừng đổi mới, sản xuất những bộ phim tài liệu có giá trị nghệ thuật và nhân văn cao. Nhưng các nhà làm phim vẫn phải đối mặt không ít khó khăn, trước hết là sự bó hẹp về đề tài.

Nghệ sĩ ưu tú Trịnh Quang Tùng, Phó Tổng Giám đốc phụ trách Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương thừa nhận, tìm kiếm đề tài mới trong bối cảnh hiện nay là một thách thức lớn. Nhiều bộ phim vẫn xoay quanh các chủ đề quen thuộc như biển đảo, miền núi, lịch sử truyền thống, trong khi những vấn đề nóng hổi của xã hội đương đại chưa được khai thác sâu sắc.

Đáng chú ý, áp lực về thời hạn và định mức để các nhà biên kịch tìm kiếm ý tưởng mới đã dẫn đến tình trạng làm phim theo lối mòn, thậm chí có phim sử dụng quá nửa là tư liệu cũ.

Bên cạnh đó, sáng tạo trong cách kể chuyện cũng là điều đáng bàn. Nhiều bộ phim tài liệu hiện nay vẫn nghèo nàn về mặt hình ảnh, lạm dụng flycam mà thiếu góc máy sáng tạo. “Đạo diễn là nghề không thể thanh minh, không đổ tại bất kỳ lý do nào", đạo diễn Hoàng Dũng trăn trở.

Trong khi đó, quay phim Tạ Đức Nguyên cũng nhấn mạnh rằng, quay phim phải “thở” cùng nhân vật, chứ không chỉ bảo đảm đủ cảnh. Đạo diễn Lê Tuấn Anh cũng chia sẻ kinh nghiệm khi tự tay anh cầm máy quay cho chính phim của mình để nắm bắt những khoảnh khắc “ảo giác” - thứ tạo nên sự khác biệt cho tác phẩm.

Một bộ phim tài liệu hay không đơn thuần truyền tải thông tin mà phải kể được một câu chuyện có sức hấp dẫn. Điều quan trọng nhất vẫn là số phận con người và hơi thở của cuộc sống. Chính vì vậy, các nhà làm phim cần đầu tư kỹ lưỡng vào khâu kịch bản, xây dựng nhân vật có chiều sâu, kết hợp giữa tư liệu và các cảnh quay thực tế một cách sáng tạo.

Chủ tịch Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương Nguyễn Quang Tuấn nhấn mạnh rằng, mỗi kịch bản cần được chuẩn bị một cách chủ động từ trước, có sự gắn kết chặt chẽ giữa biên kịch, đạo diễn và quay phim. Tổ chức các trại sáng tác, hỗ trợ tìm kiếm đề tài, mở rộng chính sách đặt hàng sẽ giúp các nhà làm phim có thêm điều kiện sáng tạo và phát triển.

Ngoài ra, việc phát hành phim tài liệu trên nền tảng trực tuyến cũng là hướng đi cần được chú trọng để mở rộng đối tượng khán giả. Gần 70 năm qua, Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương đã đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của nền điện ảnh Việt Nam, tạo ra những bộ phim tài liệu có giá trị lớn về lịch sử, văn hóa và đời sống xã hội.

Những bộ phim như “Đồng hành cùng lịch sử” của đạo diễn Nguyễn Quang Tuấn, “Người làm chữ” của đạo diễn Đặng Thị Linh hay “Đi trong sương” của đạo diễn Nguyễn Văn Kiểm... được người xem ghi nhận.

Nguồn: https://nhandan.vn/vuot-qua-dinh-kien-ky-uc-luu-tru-post875759.html