Gắn sản xuất nông nghiệp với bảo vệ môi trường

Vùng chè Đường Hoa có lẽ là vùng canh tác có chiều dài lịch sử. Với khoảng 60 năm hình thành, cây chè Đường Hoa đã trải qua các hình thức canh tác manh mún, nhỏ lẻ đến tập trung, quy trình canh tác thủ công đến công nghiệp, ứng dụng các mô hình canh tác nông nghiệp tốt (VietGAP) và hiện nay là đang hướng đến mô hình trồng chè hữu cơ, bao gồm nhiều khâu canh tác thủ công.

Vùng chè Đường Hoa hiện đang nhân rộng những đồi chè không dùng phân, thuốc gốc hoá học.

Hơn chục héc ta chè của gia đình bà Thuấn Quỳnh, một trong những hộ trồng chè lớn của Đường Hoa hiện nay đang trong quá trình chuyển đổi hữu cơ. Đồi chè này nền tảng từng sử dụng lượng phân hoá học trong đất, thuốc bảo vệ thực vật trên thân lá, hiện nay, được thay đổi dần bằng cách áp dụng quy trình canh tác tự nhiên, cải tạo đất bằng phân chuồng, phân xanh, bắt sâu, nhổ cỏ bằng tay, nhiều khi tận dụng các loài địch hoạ trong tự nhiên để bảo vệ cây trồng. Nhờ quy trình canh tác này nên sản phẩm những búp chè một tôm, hai tôm ở đồi chè Thuấn Quỳnh là nguyên liệu để tạo ra những dòng chè thương phẩm đắt giá mang thương hiệu chè Việt Tú, giá bán lên đến cả chục triệu đồng/kg.

Bà Hà Ngọc Quỳnh, chủ đồi chè Thuấn Quỳnh cho biết: Mỗi giai đoạn phát triển đáp ứng với từng yêu cầu thực tế. Khi cần về số lượng, chúng tôi phát triển chè theo hướng công nghiệp. Hiện nay, thị trường phân hoá nhiều sản phẩm chè, trong đó chè hữu cơ, chè chế biến tinh có xu thế được giá và được thị trường ưa chuộng hơn. Vì vậy chúng tôi trồng, chăm sóc, thu hoạch, chế biến sản phẩm chè theo hướng thuận với tự nhiên, tránh phá vỡ hệ sinh thái tự nhiên đang có để thay thế bằng một hệ sinh thái nhân tạo. Quy trình canh tác này giúp chúng tôi đảm bảo hiệu quả sản xuất mà vẫn bảo vệ môi trường, đảm bảo các yếu tố đất, nước, không khí, không gian, hệ động thực vật… được tồn tại ở trạng thái tự nhiên nhất.

Toàn vùng chè Đường Hoa hiện có khoảng 300-500ha trong độ tuổi cho thu hoạch, trong đó một phần không nhỏ đã tự chuyển đổi theo hướng hữu cơ, bao gồm 15ha chè đã bước đầu được các đơn vị chức năng thẩm định các tiêu chí chè hữu cơ. Theo ông Trần Đức Dũng, Chủ tịch UBND xã Đường Hoa, trong định hướng phát triển của xã, vùng chè Đường Hoa sẽ hướng tới canh tác xanh, sạch, phấn đấu sớm nhất có những ha chè đầu tiên được công nhận chè hữu cơ, để tiến tới năm 2030, vùng chè Đường Hoa là vùng canh tác nông nghiệp hữu cơ điển hình của tỉnh, góp phần hiện thực hoá mục tiêu phát triển nông nghiệp xanh, sạch, sinh thái của Quảng Ninh.

Cùng với vùng chè Đường Hoa, hiện toàn tỉnh có trên 62.000ha trồng trọt, trên 32.000ha nuôi trồng thuỷ sản và 175.000ha rừng sản xuất, cùng đàn gia súc, gia cầm khá lớn. Với dư địa sản xuất này, rất nhiều nông hộ, doanh nghiệp nông nghiệp đã ứng dụng công nghệ sinh học vào xử lý môi trường, lên men thức ăn, ủ phân hữu cơ… thay vì sử dụng chất gốc hoá học như trước đây.

Hiện nay, toàn tỉnh đã có một vùng chăn nuôi an toàn với đối tượng nuôi gà, nhiều mô hình thí điểm chăn nuôi an toàn gắn với bảo vệ môi trường, có 12.000ha cây trồng tập trung với các loại cây trồng chủ yếu là lúa, cây ăn quả, dong riềng, chè... Lĩnh vực lâm nghiệp có gần 9.500ha đã được cấp chứng chỉ rừng, tỉnh cũng đã cấp 56 mã vùng trồng với tổng diện tích 1.500ha. Trên địa bàn tỉnh hiện có khoảng 1.100ha cây trồng duy trì sản xuất theo quy trình sản xuất nông nghiệp an toàn, trong đó có 322,35ha diện tích đã được cấp giấy chứng nhận VietGAP; 90ha lúa và 329ha quế được cấp giấy chứng nhận sản xuất hữu cơ… Toàn tỉnh có gần 38.000 cơ sở chăn nuôi, trong đó trên 400 trang trại, nhiều cơ sở được chứng nhận VietGAP và cơ sở/vùng được cấp chứng nhận an toàn dịch bệnh. 100% các trang trại, cơ sở chăn nuôi tập trung có báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc giấy phép môi trường/kế hoạch bảo vệ môi trường. Đối với các hộ chăn nuôi, đã có khoảng 93,24% hộ thực hiện thu gom, có áp dụng các biện pháp xử lý như sử dụng đệm lót sinh học, xây dựng công trình khí sinh học (biogas), ủ phân hữu cơ, thu gom và dọn rửa vệ sinh hàng ngày.

Đàn lợn được nuôi tại Công ty CP khai thác khoáng sản Thiên Thuận Tường.

Tiếp tục các mục tiêu sản xuất nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường, hiện các địa phương trọng điểm nông nghiệp khuyến khích người dân tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn chăn nuôi, làm phân bón cải tạo đất; tiến hành những mô hình điểm nông nghiệp xanh, sạch, áp dụng chương trình quản lý dịch hại trên đồng ruộng, qua đó, giảm đến 15% lượng thuốc bảo vệ thực vật gốc bất lợi với môi trường; chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng giảm cây ngập nước, tăng cây trồng trên cạn… Tỉnh nhân rộng các mô hình sản xuất phân hữu cơ, kết hợp ủ vi sinh để xử lý phế phẩm nông nghiệp như mô hình ứng dụng công nghệ sinh học sản xuất phân hữu cơ từ bã thải của quá trình sản xuất miến dong, mùn keo, vỏ keo…

Cùng với đó, tỉnh xây dựng và triển khai các mô hình điểm về ứng dụng quản lý dịch hại tổng hợp IPM trên các cây trồng (lúa, rau, cây ăn quả,...) để giảm từ 1 tới 2 lần phun thuốc bảo vệ thực vật và tăng trung bình 10% năng suất cây trồng, góp phần bảo vệ môi trường. Đặc biệt trong sản xuất nông nghiệp hiện nay, nông dân Quảng Ninh đã hình thành thói quen coi côn trùng là đối tác quan trọng, không diệt trừ mà để cho chúng phát triển cộng sinh, tạo ra sự đa dạng sinh học, từ đó, tài nguyên được khai thác, sử dụng hiệu quả, tiết kiệm, tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng, giảm thiểu được chất thải gây ô nhiễm môi trường, bảo vệ hệ sinh thái và sức khỏe con người. Một số địa phương đặc thù đang khuyến khích người dân sản xuất hướng phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn có cấp mã vùng trồng, truy xuất nguồn gốc...

Việt Hoa

Nguồn: https://baoquangninh.vn/gan-san-xuat-nong-nghiep-voi-bao-ve-moi-truong-3378376.html