កូនស្រីចិញ្ចឹមរបស់ពូ ហូ ចែករំលែកអំពី«ភាពធន់ដ៏អស្ចារ្យ»របស់វៀតណាម

ក្នុងជន្មាយុ៨០ឆ្នាំ លោកស្រី Elisabeth Helfer Aubrac ដែលជាកូនស្រីចិញ្ចឹមដែលពូ ហូ ហៅ “បាប៊ីត” បានត្រឡប់មកទីក្រុងហាណូយវិញ ក្នុងឱកាសខួបលើកទី ៨០ នៃទិវាជាតិ។ ថ្លែងទៅកាន់អ្នកយកព័ត៌មានទស្សនាវដ្ដី Thoi Dai នាងបានចែករំលែកនូវអនុស្សាវរីយ៍អំពីឪពុករបស់នាង មិត្តភាពពិសេសរវាងប្រធានហូជីមិញ និងឪពុករបស់នាងគឺលោក Raymond Aubrac និងជំនឿយ៉ាងមុតមាំរបស់នាងចំពោះភាពធន់របស់វៀតណាមនាពេលអនាគត។

Thời Đại•02/09/2025

- ត្រឡប់មកវៀតណាមវិញក្នុងឱកាសខួបលើកទី 80 នៃទិវាបុណ្យជាតិ តើអ្នកមានអារម្មណ៍យ៉ាងណាចំពោះបរិយាកាសនៅទីនេះ?

- ចំណាប់អារម្មណ៍ដំបូងរបស់ខ្ញុំពេលខ្ញុំចុះពីយន្តហោះគឺដូចគ្នាទៅនឹងរាល់ដង៖ ខ្ញុំត្រូវបានគេផ្លាស់ប្តូរ ហើយមានអារម្មណ៍ថាខ្ញុំកំពុងត្រលប់មកផ្ទះវិញ។ រំពេចនោះ ខ្ញុំឃើញទង់ក្រហមដែលមានផ្កាយពណ៌លឿងហោះគ្រប់ទិសទី ផ្លូវស្អាត និងភ្លឺចែងចាំង។ នេះបានធ្វើឱ្យខ្ញុំនឹកឃើញដល់បរិយាកាសនៅប្រទេសបារាំងមុនពេលព្រឹត្តិការណ៍ធំនីមួយៗ៖ មនុស្សបានសម្អាតជាមួយគ្នា រៀបចំយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នដើម្បីទទួលភ្ញៀវ។ ពេលខ្ញុំទុកអីវ៉ាន់នៅសណ្ឋាគារភ្លាម ខ្ញុំនិងក្មេងស្រីពីរនាក់ក៏នាំគ្នាទៅ ការិយាល័យប្រៃសណីយ៍ ហាណូយ។ នៅទីនោះ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាមានបរិយាកាសពិធីបុណ្យពេញទំហឹង៖ ការហាត់សម ការច្រៀង ក្មេងៗលេងក្នុងភាពសប្បាយរីករាយរបស់ឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេ។ បរិយាកាសដ៏រស់រវើក និងរីករាយពិតប្រាកដ។

Bà Elisabeth Helfer Aubrac, con gái đỡ đầu của Bác Hồ. (Ảnh: Đinh Hòa)

លោកស្រី Elisabeth Helfer Aubrac កូនស្រីចិញ្ចឹមរបស់ពូ។ (រូបថត៖ Dinh Hoa)

- ក្នុងការចងចាំកុមារភាពរបស់អ្នក តើរូបភាពមួយណារបស់ប្រធាន ហូជីមិញ មានភាពរស់រវើកជាងគេ? ហើយតើអ្នកយល់ឃើញពីមិត្តភាពរវាងគាត់និងឪពុករបស់អ្នកគឺលោក Raymond Aubrac យ៉ាងដូចម្ដេច?

- ប្រធានហូជីមិញរស់នៅក្នុងផ្ទះរបស់ឪពុកម្តាយខ្ញុំ ដែលសកម្មក្នុងចលនាតស៊ូ។ តាំងពីកុមារភាពមក បងប្អូនបង្កើតរបស់ខ្ញុំ និងខ្ញុំត្រូវបានជាប់គាំងដោយស្មារតីនៃសេរីភាព សមភាព និងសេចក្តីសប្បុរស។ ចំពោះពួកយើង គាត់មិនត្រឹមតែជាឪបុកធ៍មប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាសមាជិកនៃគ្រួសារទៀតផង។

កាលនៅក្មេង ខ្ញុំពិតជាមិនដឹងថាសង្រ្គាមឥណ្ឌូចិនជាអ្វីទេ ហើយជាការពិតណាស់ គ្មាននរណាម្នាក់អាចទស្សន៍ទាយសង្រ្គាមនៅប្រទេសវៀតណាមដែលនឹងកើតឡើងនោះទេ។ ប៉ុន្តែបន្តិចម្ដងៗ ខ្ញុំបានដឹងថា ប្រធានហូជីមិញ គឺជាមនុស្សអស្ចារ្យម្នាក់ មិនត្រឹមតែតាមរយៈរូបភាពប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ដោយសារតែគាត់ជាផ្នែកមួយនៃគ្រួសាររបស់ខ្ញុំផងដែរ។

ទោះបីជាយើងលែងបានជួបផ្ទាល់ក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែខ្ញុំនៅតែរក្សាទម្លាប់សរសេរពាក្យជូនពរឆ្នាំថ្មី ហើយគាត់តែងតែផ្ញើពាក្យជូនពរថ្ងៃកំណើតមកខ្ញុំ។ ដូច្នេះហើយ ប្រធានហូជីមិញមិនមែនជាមនុស្សចម្លែកទេ ប៉ុន្តែតែងតែមានវត្តមានក្នុងនាមជាមនុស្សជាទីស្រឡាញ់។ បន្តិចម្ដងៗ ខ្ញុំបានយល់កាន់តែច្បាស់អំពីឋានៈរបស់គាត់ក្នុងនាមជាអ្នកដឹកនាំ ប៉ុន្តែបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់គាត់មានភាពស្រដៀងគ្នាជាច្រើនជាមួយឪពុកខ្ញុំ និងមិត្តភក្តិរបស់ឪពុកខ្ញុំ ដែលសុទ្ធតែមកពីចលនាតស៊ូ ដូច្នេះវាមិនគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលសម្រាប់ខ្ញុំទេដែលដឹងរឿងនេះ។ អ្វីគ្រប់យ៉ាងគឺធម្មតា និងនៅក្នុងលំហូរធម្មជាតិនៃគ្រួសារ។

ឪពុករបស់ខ្ញុំ - Raymond Aubrac - គឺជាបុរសរាបសារ រក្សាភាពសុចរិត និងឯករាជ្យភាពរបស់គាត់យ៉ាងរឹងមាំ ហើយមិនដែលប្រើកិត្តិនាមរបស់គាត់ដើម្បីស្វែងរកមុខតំណែងឡើយ។ លោកត្រូវបានលោកប្រធានហូជីមិញជឿទុកចិត្តយ៉ាងពិតប្រាកដ ហើយការជឿទុកចិត្តនោះបានរួមចំណែកពង្រឹងជំនឿរបស់ប្រជាជនបារាំងមកលើលោក។ មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃទំនាក់ទំនងនោះគឺការជឿទុកចិត្ត និងភាពសាមញ្ញក្នុងចរិតលក្ខណៈ ដែលជាចំណុចទូទៅរវាងមនុស្សពូកែពីរនាក់។ ឪពុកខ្ញុំក៏បានទទួលការទុកចិត្តពីថ្នាក់ដឹកនាំបារាំងដែរ ដូចជា នាយករដ្ឋមន្ត្រី Mendès France ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៤៦-១៩៥៤។ អាស្រ័យហេតុនេះ មិត្តភាពពិសេសនេះបានរួមចំណែកបង្កើតជំហានសំខាន់ឆ្ពោះទៅមុខក្នុងទំនាក់ទំនងវៀតណាម - បារាំងក្នុងដំណាក់កាលប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏លំបាក។

Chủ tịch Hồ Chí Minh bế con gái nuôi Babette. (Ảnh tư liệu: KT)

ប្រធានហូជីមិញកំពុងកាន់កូនស្រីចិញ្ចឹមរបស់គាត់ឈ្មោះ Babette ។ (រូបថត៖ KT)

- តើអ្នកចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងណាចំពោះការផ្លាស់ប្តូររបស់វៀតណាមប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ?

- លើកទីមួយដែលខ្ញុំមកប្រទេសវៀតណាមគឺនៅឆ្នាំ 1987 ។ នៅពេលនោះ ទីក្រុងហាណូយនៅតែមានរណ្ដៅគ្រាប់បែកជាច្រើន អាកាសយានដ្ឋានចាស់ គ្មានអគ្គិសនី ឬផ្លូវថ្នល់។ មនុស្សរស់នៅក្នុងទុក្ខលំបាកយ៉ាងខ្លាំង ខ្វះអ្វីគ្រប់យ៉ាង។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍នោះគឺថា គ្រប់គ្នាកំពុងធ្វើការ តាំងពីជួសជុលកង់ រហូតដល់ជួសជុលឧបករណ៍ដែលខូច ជួនកាលកំប៉ុងអាហារ វិទ្យុ... គ្មាននរណាម្នាក់អង្គុយទំនេរឡើយ។

ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ខ្ញុំបានត្រឡប់មកវិញបានជាង ១០ ដង ហើយប្តីខ្ញុំបានទៅប្រទេសវៀតណាមជិត ៤ ដងក្នុងមួយឆ្នាំ។ ខ្ញុំបានឃើញនូវល្បឿននៃការអភិវឌ្ឍន៍ដ៏អស្ចារ្យ៖ ប្រជាជនវៀតណាមលើកក្បាលរបស់ពួកគេខ្ពស់ រួមគ្នាកសាងឡើងវិញ។ ដាននៃសង្រ្គាមបានរសាត់បន្តិចម្តងៗ លើកលែងតែផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរនៃសារធាតុពណ៌ទឹកក្រូច។ ផ្ទុយទៅវិញ មានភាពធន់មិនធម្មតា

- តាមគំនិតរបស់អ្នក តើទំនាក់ទំនងមិត្តភាពវៀតណាម-បារាំងត្រូវបានចិញ្ចឹមបីបាច់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ ? តើអ្វីអាចជួយពង្រឹងចំណងមិត្តភាពរវាងប្រជាជនទាំងពីរ?

- តាមទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួន ខ្ញុំគិតថាមានពេលខ្លះដែលទំនាក់ទំនងមិនដូចការរំពឹងទុក។ ឧត្តមសេនីយ Vo Nguyen Giap ធ្លាប់ប្រាប់ខ្ញុំថា “ខ្ញុំមិនដែលទៅប្រទេសបារាំងទេ ព្រោះបារាំងមិនបានអញ្ជើញខ្ញុំ”។ នោះគឺជាភស្តុតាងនៃការស្ទាក់ស្ទើរកាលពីអតីតកាល។

យ៉ាងណាក៏ដោយ បារាំងបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ជាពិសេសបន្ទាប់ពី Doi Moi ពេលជួយវៀតណាមធ្វើសមាហរណកម្មក្នុងពិភពលោក ចូលរួមជាមួយអង្គការអន្តរជាតិ និងគាំទ្រក្នុងវិស័យវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា។ ខ្ញុំជឿថាទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរអាចអភិវឌ្ឍកាន់តែខ្លាំង ជាពិសេសនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃសហភាពអឺរ៉ុប។ វិស័យអប់រំនិងបណ្តុះបណ្តាលគឺជាឧទាហរណ៍មួយ ព្រោះបច្ចុប្បន្នភាសាបារាំងនៅវៀតណាមនៅមានកម្រិតនៅឡើយ។ ចាំបាច់ត្រូវផ្សព្វផ្សាយបន្ថែមទៀត ដើម្បីឲ្យយុវជនជំនាន់ក្រោយវៀតណាម និងបារាំងមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធ។

ឧទាហរណ៍ធម្មតាគឺ មជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលការគ្រប់គ្រងបារាំង-វៀតណាម (CFVG)។ អស់រយៈពេលជាង 30 ឆ្នាំមកហើយ មជ្ឈមណ្ឌលបានបណ្តុះបណ្តាលជំនាញជាច្រើនជំនាន់នៃថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ និងរដ្ឋបាល។ និស្សិតវៀតណាមសិក្សាភាសាអង់គ្លេស បន្ទាប់មកបន្តកម្មវិធីរួមគ្នានៅសាកលវិទ្យាល័យ Sorbonne (ប្រទេសបារាំង)។ ថ្វីត្បិតតែភាសាបារាំងមិនត្រូវបានប្រើប្រាស់ក៏ដោយ ក៏គំរូនេះនៅតែបង្កើតជាស្ពានដ៏រឹងមាំរវាងយុវជននៃប្រទេសទាំងពីរ។ ខ្ញុំគិតថា ចាំបាច់ត្រូវចម្លងទម្រង់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការបែបបើកចំហទាំងផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ និងវិស័យជាច្រើនទៀត ដើម្បីឲ្យយុវជនមានឱកាសកាន់តែច្រើនក្នុងការតភ្ជាប់ និងអភិវឌ្ឍជាមួយគ្នា។

- ក្នុងឱកាសរំលឹកខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី 80 នៃទិវាបុណ្យជាតិវៀតណាម តើមានសារអ្វីចង់ផ្ញើជូនជនរួមជាតិវៀតណាម?

សម្រាប់ប្រទេសមួយ 80 ឆ្នាំគឺខ្លាំងណាស់ ក្មេងណាស់ - វាគ្រាន់តែជាការចាប់ផ្តើមនៃវឌ្ឍនភាពដ៏រឹងមាំប៉ុណ្ណោះ។ សម្រាប់ស្ត្រីអាយុ 80 ឆ្នាំមិនមែនជាការចាប់ផ្តើមនៃរបកគំហើញធំនោះទេ។ ប៉ុន្តែនៅអាយុរបស់ខ្ញុំ ក្តីសង្ឃឹមគឺចង់ឃើញ ឬចង់ដឹង៖ ប្រសិនបើប្រទេសនេះបន្តលើផ្លូវបើកចំហ និងច្នៃប្រឌិតនាពេលបច្ចុប្បន្ន ហើយទន្ទឹមនឹងនោះ យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះបរិស្ថានបន្ថែមទៀត នោះនៅពេលដែលឃើញភាពឆើតឆាយ ភាពក្លាហាន និងចិត្តល្អរបស់ប្រជាជនវៀតណាម ស្ត្រីវ័យ 80 ឆ្នាំនឹងអាចគិតថា "ប្រទេសនេះមានអនាគតដ៏អស្ចារ្យ" ។

អរគុណច្រើន!

ប្រភព៖ https://thoidai.com.vn/con-gai-nuoi-cua-bac-ho-chia-se-ve-suc-bat-phi-thuong-cua-viet-nam-216013.html