Mở làn xe đạp, từng bước mở rộng giao thông xanh

Nhiều người dân, chuyên gia bày tỏ ủng hộ TP.HCM sớm mở rộng thêm không gian dành cho xe đạp.

Gần 13 tỉ đồng mở làn ưu tiên xe đạp

Chiều 22-9, ông Đoàn Văn Tấn - Giám đốc Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị (Sở Xây dựng TP.HCM) - cho biết đơn vị đang lựa chọn nhà thầu để triển khai dự án tổ chức làn ưu tiên cho xe đạp ở đường Mai Chí Thọ (đoạn từ đường Nguyễn Cơ Thạch đến đường D1, cả hai chiều) với tổng chiều dài khoảng 5,8km, mức đầu tư là 12,7 tỉ đồng.

Làn đường này được cải tạo từ dải đất trống giữa đường Mai Chí Thọ, được cải tạo bê tông nhựa chặt và sơn hoàn thiện. Sau khâu đấu thầu, các đơn vị cho lắp biển báo, kẻ vạch sơn phân làn tách biệt với ô tô, xe máy. Theo thiết kế, làn đường ưu tiên xe đạp rộng 2m, những đoạn qua cầu rộng 1,5m, vận tốc thiết kế là 20km/h.

"Bên cạnh đó, dự án còn bố trí bãi đậu và trạm xe đạp công cộng ở những vị trí thuận tiện, gần khu dân cư để người dân dễ dàng tiếp cận. Trung tâm đang chuẩn bị để có thể khởi công vào ngày 1-10, thi công hoàn thành vào ngày 31-12", ông Tấn nói.

Vì sao cần có làn đường riêng cho xe đạp ở TP.HCM? Theo ông Tấn, qua khảo sát, hiện phong trào sử dụng xe đạp đi lại của người dân tại các khu đô thị và chung cư có xu hướng tăng. Việc xây dựng làn đường riêng biệt sẽ giúp tách biệt người đi xe đạp với các xe cơ giới tốc độ cao, từ đó giảm thiểu va chạm và thương vong, đem lại sự an toàn giao thông.

Không chỉ vậy, làn đường được thiết kế riêng biệt, kết hợp với cảnh quan xung quanh sẽ góp phần nâng cao chất lượng đô thị, tạo nên không gian công cộng thoải mái và yên tĩnh. Từ đó thúc đẩy nhu cầu dùng xe đạp di chuyển, tập thể dục, ngắm cảnh nâng cao sức khỏe cộng đồng.

Nói về kế hoạch hoàn thiện thêm làn xe đạp trên tuyến đường Mai Chí Thọ, ông Đoàn Văn Tấn thông tin dự kiến thực hiện vào năm 2026. Theo đó, đoạn 1 từ đường Nguyễn Cơ Thạch đến công viên bờ sông Sài Gòn (hai chiều). Còn đoạn 2 sẽ từ nút giao D1 - Mai Chí Thọ đến đường Võ Nguyên Giáp, kết nối nhà ga metro An Phú. Chiều dài hai đoạn khoảng 3,9km.

Sau khi hai giai đoạn hoàn thiện, mạng lưới xe đạp trên trục đường Mai Chí Thọ hình thành kết nối các khu dân cư lớn trên tuyến (công viên bờ sông Sài Gòn, khu đô thị Sala, Newcity, The Sun Avenus với tuyến metro số 1 tại ga Rạch Chiếc và ngược lại - theo đồ họa).

Đại diện Trung tâm Quản lý hạ tầng giao thông đường bộ (Sở Xây dựng TP.HCM) cho biết thêm hiện đơn vị đang chờ dự án làn đường ưu tiên ở tuyến đường Mai Chí Thọ hoàn tất, đánh giá tác động xã hội. Trên kết quả đó, đơn vị sẽ tính toán, đề xuất mở rộng ở những tuyến đường khác đủ điều kiện như Trần Hưng Đạo, Võ Nguyên Giáp...

"Làn ưu tiên phải đảm bảo bố trí phù hợp tình hình thực tế giao thông, đảm bảo kết nối giao thông công cộng hiệu quả nhất", vị này nhấn mạnh.

Mở làn xe đạp, từng bước mở rộng giao thông xanh - Ảnh 3. — Làn ưu tiên cho xe đạp ở đường Mai Chí Thọ - Đồ họa: TẤN ĐẠT

Nên mở rộng nhiều nơi

Chị Huỳnh Ngọc Thu - một người dân sống ở khu The Sun Avenus - cho biết chị thích đi xe đạp nội khu, thỉnh thoảng chọn đi xe đạp công cộng ở khu trung tâm TP.HCM. Tuy nhiên, chị nhận thấy việc đi lại bằng xe đạp còn chưa thuận tiện do phải chen chúc trong làn xe máy khá nguy hiểm. Chưa kể một số ít người đi xe đạp chạy luôn vào làn ô tô, dễ xảy ra tai nạn giao thông.

Cho nên việc các đơn vị bố trí làn ưu tiên xe đạp là rất hợp lý do vừa đảm bảo an toàn giao thông, vừa thay đổi thói quen đi lại, hướng tới phát triển giao thông công cộng, giao thông xanh. "Nếu chúng ta chỉ làm làn đường ưu tiên một đoạn trên đường Mai Chí Thọ thì chưa đủ, cần phải làm xuyên suốt toàn tuyến. Đồng thời nghiên cứu để mở rộng ra nhiều đường khác, nguồn kinh phí có thể xã hội hóa để làm", chị Thu góp ý.

Trong khi đó, TS Nguyễn Bảo Thành - chuyên gia quy hoạch Trường ĐH Văn Lang - nhận định TP.HCM đang thực hiện nhiều giải pháp chuyển đổi xe buýt điện nhằm phát triển mạng lưới giao thông xanh, phù hợp định hướng net zero của Chính phủ. Việc có làn đường ưu tiên cho xe đạp được tổ chức góp một phần vào việc khuyến khích người dân sử dụng phương tiện thân thiện môi trường.

Theo ông Thành, để khai thác làn ưu tiên hiệu quả, đơn vị quản lý cần thí điểm trước trên tuyến đường Mai Chí Thọ, chọn thêm một vài tuyến ở khu đô thị mới xây dựng mà lượng xe cộ chưa quá dày đặc. Trên cơ sở thí điểm tiến hành đánh giá tác động xã hội, những ưu nhược điểm rồi mới mở rộng. Các đường lớn có thể cân nhắc mở rộng như Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp, Trần Hưng Đạo...

Song song với việc mở đường cho xe đạp, theo TS Nguyễn Bảo Thành, vấn đề kết nối xe đạp vào mạng lưới giao thông công cộng như buýt và metro rất quan trọng.

"Tôi muốn nói đến mục tiêu tiếp cận giao thông công cộng 15 phút. Khi TP.HCM xây dựng được mạng lưới giao thông chủ yếu với xe đạp, xe buýt, metro "phủ sóng", người dân ra khỏi nhà chỉ mất tối đa 15 phút tiếp cận toàn bộ phương thức đi lại. Họ sẽ dần thay đổi thói quen đi lại", ông Thành chia sẻ.

Trao đổi với báo Tuổi Trẻ, đại diện Tập đoàn Trí Nam, đơn vị đầu tư và đơn vị triển khai dịch vụ xe đạp công cộng tại TP.HCM, cho biết ủng hộ mở làn ưu tiên xe đạp ở TP.HCM nhằm tạo điều kiện cho người dân, du khách tiếp cận sử dụng xe đạp nhiều hơn. Điều này vừa đảm bảo an toàn, bảo vệ môi trường, thúc đẩy giao thông xanh...

Hiện nay ở TP.HCM có 43 trạm xe đạp công cộng kết nối người dân với các phương tiện công cộng khác như xe buýt và đặc biệt là tuyến metro số 1. Phần lớn trạm được bố trí ở khu vực trung tâm, gần công viên, ga metro số 1... Khi có làn ưu tiên xe đạp thì đơn vị cũng sẽ đề xuất bố trí thêm các trạm xe đạp công cộng ở dọc tuyến đường Mai Chí Thọ.

TP Huế: người dân phản hồi tích cực

TP Huế là nơi đầu tiên có đường dành riêng cho xe đạp ở Việt Nam, đưa vào sử dụng từ giữa năm 2024 và nhận được phản hồi vô cùng tích cực của người dân.

Làn đường dành cho xe đạp ở TP Huế do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng Chương trình phát triển các đô thị loại 2 (các đô thị xanh) - dự án thành phần Thừa Thiên Huế (nay là TP Huế) - thực hiện tại các tuyến đường chính gần trung tâm hành chính tập trung của TP Huế.

Vạch đường này được sơn màu xanh lá cây, viền đường màu vàng, nằm phía bên trong vỉa hè, có bề rộng chừng trên dưới 1m. Một số đoạn vỉa hè thuộc đường Võ Nguyên Giáp có đến hai làn đường dành cho xe đạp được sơn xanh.

Anh Nguyễn Hữu Nam, người dân ở TP Huế, cho biết đường riêng dành cho xe đạp này rất đặc biệt và an toàn. Vì đường nằm trên vỉa hè, cách xa tuyến đường chính thường xuyên có nhiều xe cộ qua lại nên người đạp xe rất thoải mái, có thể vừa đạp xe vừa ngắm cảnh. "Tuyến đường dành riêng cho người đi xe đạp ở TP Huế là cách làm rất văn minh, thân thiện, xứng với danh hiệu thành phố xanh của TP Huế", anh Nam nói.

Theo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng Chương trình phát triển các đô thị loại 2 (các đô thị xanh), sau khi đường dành riêng cho xe đạp được đưa vào hoạt động đã nhận được rất nhiều ý kiến tích cực từ người dân. Ban cho biết sắp tới sẽ tiếp tục nghiên cứu để mở rộng thêm những đường như vậy.

THU DUNG - NHẬT LINH

Nguồn: https://tuoitre.vn/mo-lan-xe-dap-tung-buoc-mo-rong-giao-thong-xanh-20250923075844018.htm