Hội làng Cơ Tu gắn kết

*Cộng đồng Cơ Tu xã Sông Kôn múa vũ điệu tâng tung da dá trong ngày hội văn hóa. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC*

Chung chiêng hội làng

Chiêng trống nổi lên. Ngay sân UBND xã, hàng nghìn đồng bào địa phương cùng du khách chứng kiến màn khai mạc Ngày hội Văn hóa truyền thống Cơ Tu xã Sông Kôn lần thứ I - năm 2025, được trình diễn bởi chủ nhân của vùng đất. Đây được xem là hành trình mở màn cho câu chuyện tự hào bản sắc, với một không gian mở và quy mô ngày hội lớn nhất được tổ chức tại các địa phương miền núi thành phố Đà Nẵng ở thời điểm này.

Ông Đỗ Hữu Tùng, Chủ tịch UBND xã Sông Kôn nói, ngày hội mang thông điệp rõ nét về tinh thần đoàn kết, khơi gợi niềm tự hào dân tộc gắn với công tác bảo lưu các giá trị văn hóa truyền thống. Thông điệp này được thể hiện xuyên suốt mùa hội, với điểm nhấn là nghi thức kết nghĩa Pơrngoóch, một lễ tục lâu đời được đồng bào Cơ Tu gìn giữ. Ở Pơrngoóch, giá trị văn hóa được kỳ vọng sẽ trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng phục vụ du khác.

*Niềm vui trên gương mặt chàng trai, cô gái Cơ Tu trong buổi trình diễn trống chiêng. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC*

“Hàng nghìn nghệ nhân, du khách đã về đây, tề tựu bên không gian sắc màu văn hóa Cơ Tu đặc sắc. Tất cả được hòa mình vào vũ điệu tâng tung da dá, chứng kiến và trải nghiệm các loại nghệ thuật riêng có của đồng bào Cơ Tu, từ lễ kết nghĩa Pơrngoóch, trình diễn trống chiêng, múa tâng tung da dá, cho đến trình diễn ẩm thực, bắn ná, đi cà kheo, giao lưu hát lý - nói lý... Mỗi nghi thức truyền thống được tái hiện in đậm đời sống văn hóa, tâm linh của cộng đồng, mở ra góc nhìn mới mẻ cho du khách trong hành trình bảo lưu giá trị văn hóa truyền thống”, ông Tùng chia sẻ.

Mỗi đợt trình diễn của các nghệ nhân Cơ Tu ở 11 thôn trên địa bàn xã luôn tạo sự bất ngờ, chứa đựng cả câu chuyện về tinh thần đoàn kết sau thời điểm sáp nhập. Rộn ràng theo nhịp trống chiêng mở hội, những chàng trai, cô gái Cơ Tu cùng hòa mình trong sắc phục truyền thống rực rỡ. Đêm lửa trại vừa được đốt lên, hàng nghìn người dân và du khách dập dìu theo “vũ điệu dâng trời”, cùng hát ca giữa sương núi bồng bềnh.

Lan tỏa giá trị văn hóa

Đêm đầu tiên của lễ hội, những cụ già Cơ Tu ngồi bên trong nhà truyền thống, cùng hát vang điệu lý trước sự thích thú của du khách. Nói lý - hát lý, loại hình nghệ thuật độc đáo được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia này, thường chỉ dành riêng cho các vị già làng. Trong hơi men rượu cần nồng ấm, câu lý được hát như một dịp “so tài”, mở đầu câu chuyện cộng đồng gắn kết.

*Các già làng Cơ Tu "so tài" nói lý - hát lý. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC*

Già làng Pơloong Jưi, người có uy tín thôn A Rớch cho biết, theo thông lệ của cộng đồng Cơ Tu, trong các dịp lễ hội truyền thống, nghệ thuật nói lý - hát lý được xem như câu chuyện mở đầu giữa các già làng. Rộn ràng theo nghệ thuật trống chiêng, nói lý - hát lý cùng hòa nhịp, làm tăng thêm giá trị văn hóa truyền thống. Tự hào với bản sắc cha ông, người Cơ Tu ra sức bảo lưu vốn quý, tạo động lực trao truyền cho thế hệ trẻ kết nối, lan tỏa giá trị độc đáo của cộng đồng.

Mỗi bài nói lý - hát lý đều có nội dung đặc sắc theo câu chuyện làng người Cơ Tu mà người hát muốn kể. Cái hay của nói lý là tất cả hình ảnh con vật, địa danh được ví von trong đó gợi cho người nghe tư duy đối đáp linh hoạt. Người nói càng đưa ra nội dung nhiều lớp nghĩa càng thể hiện khả năng nói lý - hát lý điêu luyện.

*Vẻ đẹp trong trẻo của trẻ em Cơ Tu. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC*

“Năm nay, chủ đề nói lý - hát lý xoay quanh tinh thần đoàn kết giữa cộng đồng Cơ Tu 3 xã Sông Kôn, Jơ Ngây và A Ting cũ. Thông qua hát lý giúp người Cơ Tu hiểu nhau hơn, từ đó cùng góp sức xây dựng quê hương ngày càng đổi mới”, già Pơloong Jưi tâm sự.

Ông Nguyễn Xuân Nghiêm, Bí thư Đảng ủy xã Sông Kôn cho hay, sau thành công của ngày hội, địa phương định hướng xây dựng kế hoạch duy trì tổ chức chu kỳ hằng năm.

Nội dung được linh hoạt theo từng chủ đề, trong đó gắn hoạt động tái hiện nghi thức với công tác bảo tồn văn hóa truyền thống nhằm đáp ứng sự đổi mới, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ, sớm đưa giá trị văn hóa Cơ Tu thành “đặc sản” du lịch độc đáo cho du khách trong hành trình khám phá và trải nghiệm núi rừng Trường Sơn…

Nguồn: https://baodanang.vn/hoi-lang-co-tu-gan-ket-3303420.html