Ngành ô tô châu Âu đối mặt nguy cơ thiếu chip từ Nexperia

Ngành công nghiệp ô tô châu Âu lại một lần nữa đứng trước nguy cơ thiếu hụt chất bán dẫn nghiêm trọng, sau khi Hiệp hội Các nhà sản xuất Ôtô châu Âu (ACEA) đưa ra cảnh báo về những gián đoạn sản xuất tiềm tàng. Nguyên nhân bắt nguồn từ cuộc tranh chấp phức tạp giữa chính phủ Hà Lan và Trung Quốc liên quan đến Nexperia, một nhà cung cấp chip quan trọng của ngành.

Vấn đề này nổi lên như một cú sốc mới, trong bối cảnh các nhà sản xuất vốn đã phải đối mặt với nhiều áp lực từ thuế quan, sự cạnh tranh gay gắt và nhu cầu xe điện có dấu hiệu chững lại. ACEA bày tỏ lo ngại sâu sắc rằng nếu nguồn cung từ Nexperia không sớm được ổn định, hoạt động sản xuất ô tô trên toàn châu lục có thể bị ảnh hưởng nặng nề.

Trụ sở của Nexperia tại Nijmegen, Hà Lan, tâm điểm của tranh chấp công nghệ giữa châu Âu và Trung Quốc. — Trụ sở của Nexperia tại Nijmegen, Hà Lan, nơi đang trở thành tâm điểm của căng thẳng địa chính trị.

Nguồn cơn từ tranh chấp địa chính trị

Căng thẳng bùng phát sau khi chính phủ Hà Lan tuyên bố tiếp quản Nexperia vào ngày 30/9. Mặc dù có trụ sở tại Nijmegen (Hà Lan), Nexperia thuộc sở hữu 100% của Wingtech, một công ty công nghệ Trung Quốc có một phần vốn đầu tư từ chính phủ nước này. Động thái của Hà Lan được cho là xuất phát từ lo ngại về việc chuyển giao công nghệ nhạy cảm sang Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh Washington gia tăng áp lực lên Wingtech.

Trước đó, vào cuối tháng 12/2024, Mỹ đã đưa Wingtech vào danh sách các thực thể bị hạn chế thương mại. Đáp trả, Bộ Thương mại Trung Quốc đã ban hành lệnh kiểm soát xuất khẩu vào ngày 4/10, cấm Nexperia Trung Quốc và các nhà thầu phụ xuất khẩu một số linh kiện và bán thành phẩm nhất định. Tình hình trở nên phức tạp hơn khi Nexperia China yêu cầu nhân viên bỏ qua chỉ thị từ trụ sở ở Hà Lan, khẳng định thực thể tại Trung Quốc đại lục mới là bên trả lương cho họ.

Chuỗi cung ứng bị đe dọa

Lệnh cấm vận của Trung Quốc ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi cung ứng toàn cầu của Nexperia. Dù sở hữu nhà máy sản xuất chính tại Hamburg (Đức), phần lớn công đoạn đóng gói và lắp ráp chip của công ty lại được thực hiện tại Trung Quốc. Nếu không có các công đoạn này, sản phẩm hoàn chỉnh không thể đến tay các nhà sản xuất linh kiện.

Một con chip bán dẫn, linh kiện không thể thiếu trên các dòng xe ô tô hiện đại. — Chip bán dẫn đóng vai trò trung tâm trong việc điều khiển mọi tính năng trên một chiếc xe hơi hiện đại.

ACEA nhấn mạnh: “Nếu thiếu các con chip này, các nhà cung ứng không thể sản xuất linh kiện và phụ tùng cần thiết để cung cấp cho nhà máy lắp ráp, từ đó đe dọa khiến dây chuyền sản xuất phải dừng lại”. Các hãng xe lớn như Volkswagen, BMW và nhà cung cấp phụ tùng hàng đầu Bosch đều xác nhận Nexperia là một phần trong mạng lưới của họ.

Phản ứng từ các ông lớn ngành xe

Hiện tại, các nhà sản xuất ô tô lớn đều đang theo dõi sát sao tình hình. Volkswagen, BMW và Bosch cho biết chưa ghi nhận tác động ngay lập tức đến hoạt động sản xuất nhưng đang tích cực đánh giá các rủi ro tiềm ẩn. Stellantis xác nhận đang hợp tác chặt chẽ với Nexperia và các đối tác khác để tìm giải pháp giảm thiểu ảnh hưởng.

Trong khi đó, Mercedes-Benz cho biết đang phối hợp với các bên liên quan nhưng từ chối bình luận về việc Nexperia có nằm trong danh sách nhà cung cấp của hãng hay không.

Một chiếc xe BMW, thương hiệu lớn có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu hụt chip. — Các hãng xe sang của Đức như BMW đặc biệt phụ thuộc vào nguồn cung chip ổn định cho các hệ thống điện tử phức tạp.

Về phía Nexperia, một người phát ngôn khẳng định công ty đang làm việc với chính quyền Trung Quốc để xin miễn trừ các hạn chế, nhằm giảm thiểu tác động đến các đối tác quan trọng. Công ty bày tỏ hy vọng các thách thức sẽ sớm được giải quyết vì lợi ích chung của tất cả các bên.

Cuộc khủng hoảng này một lần nữa cho thấy sự mong manh của chuỗi cung ứng ô tô toàn cầu và vai trò ngày càng quan trọng của địa chính trị trong ngành công nghiệp. Nếu không được tháo gỡ kịp thời, ngành ô tô châu Âu có thể phải đối mặt với một vòng xoáy gián đoạn mới, làm trầm trọng thêm những thách thức hiện hữu.