Người dân xã Hòa Phú nỗ lực trồng cây gỗ lớn

Là một trong những hộ dân được Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố, Trung tâm Bảo tồn đa dạng sinh học Nước Việt Xanh hỗ trợ hơn 1.000 cây sao đen để trồng trên diện tích hơn 1ha, ông Thiều Song (thôn Đông Lâm) cho biết, sau 6 tháng trồng, chăm sóc, đa số cây giống phát triển ổn định với chiều cao trung bình 2-3m.

Để cây sinh trưởng tốt, mỗi tháng ông dành vài ba ngày dọn thực bì, phát quang cỏ dại, kiểm tra sâu bệnh và bón phân định kỳ. Song song với việc trồng cây sao đen, ông dành 1,5ha khu vực bìa rừng duy trì trồng keo để ổn định kinh tế gia đình. Ông cho hay, trong lúc chờ cây sao đen phát triển, gia đình vẫn duy trì thu nhập từ cây keo để trang trải chi phí sinh hoạt và tái đầu tư cho rừng cây gỗ lớn. Việc kết hợp giữa trồng cây lâu năm với cây ngắn ngày giúp ông vừa bảo đảm sinh kế trước mắt, vừa hướng tới mục tiêu dài hạn là phát triển rừng bền vững.

“Trồng keo chỉ cần 4-5 năm có thể thu hoạch, trồng cây gỗ lớn phải 15-20 năm, thậm chí lâu hơn. Do đó gia đình cần triển khai cái ngắn hạn để lo chuyện cơm áo, cái dài hạn để dưỡng đất, giữ rừng. Giữ rừng là giữ lấy sinh kế cho con cháu sau này”, ông Song chia sẻ.

Cùng với ông Song, nhiều hộ nông dân khác tại các thôn Đông Lâm, Phú Túc… mạnh dạn chuyển đổi từ vài sào đến vài hecta đất trồng keo sang trồng sao đen, sưa đỏ, lát hoa, giáng hương và lim xanh. Ông Trần Văn Việt (thôn Phú Túc) cho biết, gia đình có 4 ha đất trồng keo chờ đến ngày thu hoạch. Từ năm 2024, qua sự vận động của địa phương, ông đang lên kế hoạch chuyển đổi một phần diện tích từ cây keo sang trồng cây ăn quả, cây gỗ lớn để tập trung phát triển kinh tế dưới tán rừng.

Tương tự, anh Huỳnh Tấn Pháp, Giám đốc điều hành Làng Toom Sara (thôn Phú Túc) cho biết, đơn vị đang tích cực vận động người dân tham gia dự án “Rừng ơi, thở đi”. Theo đó, bắt đầu từ tháng 3, Làng Toom Sara sẽ dành 93% đất rừng (khoảng 70ha) để trồng cây chò chỉ và một số cây bản địa nhằm tạo cảnh quan, sinh kế bền vững cho cộng đồng người Cơ tu.

Anh Pháp cho rằng, việc thay thế cây keo bằng cây gỗ lớn là lựa chọn mang tính hệ trọng về môi trường và văn hóa bản địa. Là người gắn bó nhiều năm với cộng đồng người Cơ tu tại thôn Phú Túc, anh thấu hiểu những thay đổi trong lối sống, sinh kế và quan hệ giữa con người với rừng. Theo anh, người Cơ tu xưa vốn sống hài hòa với thiên nhiên, coi rừng là ngôi nhà chung, là cội nguồn của sự sống. Tuy nhiên, khi rừng tự nhiên bị thu hẹp, cây rừng bị thay thế bằng những nương keo ngắn ngày, thì mối quan hệ thiêng liêng đó dần mai một. “Muốn cộng đồng quay lại gìn giữ rừng, trước hết phải giúp người dân thấy được cái lợi từ việc giữ rừng. Trồng cây gỗ lớn là cách để phục hồi lại giá trị của rừng, đồng thời tạo ra thu nhập ổn định lâu dài”, anh Pháp khẳng định.

Sau 3 năm triển khai mô hình trồng cây gỗ lớn, UBND xã Hòa Phú vận động người dân trồng thay thế trên diện tích hơn 200ha. Ông Nguyễn Hải Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Phú cho biết đang tiếp tục vận động người dân hợp tác trồng cây ăn quả, cây gỗ lớn thay thế rừng sản xuất, cũng như kết hợp chăn nuôi dưới tán rừng nhằm phát triển kinh tế. Để tạo sự đồng thuận, địa phương thường xuyên phối hợp các đơn vị hỗ trợ kỹ thuật, giống cây, tập huấn kỹ năng chăm sóc cho người dân, đồng thời rà soát quỹ đất phù hợp để mở rộng diện tích trồng rừng gỗ lớn theo hướng có quy hoạch.

Hiện nay, xã xác định trồng rừng gỗ lớn là định hướng lâu dài gắn với mục tiêu bảo vệ môi trường, giữ nguồn nước, chống xói mòn, sạt lở và nâng cao thu nhập bền vững cho người dân. Cùng với đó, địa phương tiếp tục hướng dẫn cộng đồng tiếp cận thị trường tín chỉ carbon, khai thác dịch vụ môi trường rừng để mang lại nguồn thu ổn định từ việc trồng và giữ rừng trong tương lai.

HUỲNH LÊ

Nguồn: https://baodanang.vn/xa-hoi/202504/nguoi-dan-xa-hoa-phu-no-luc-trong-cay-go-lon-4004593/