Tiềm năng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa ở Việt Nam hiện nay
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (startup) là quá trình dựa trên ý tưởng sáng tạo, tạo ra sản phẩm mới hoặc sản phẩm cũ nhưng có điểm khác nổi trội, ưu việt hơn so với những sản phẩm, dịch vụ đã từng có trên thị trường và được phát triển nhanh chóng vượt bậc. Doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là doanh nghiệp có khả năng tăng trưởng nhanh dựa trên khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới, có thời gian hoạt động không quá 5 năm kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu(1). Đánh giá một doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo không chỉ nhìn vào lĩnh vực kinh doanh hoặc số vốn họ có, mà nằm ở khả năng tăng trưởng và doanh thu của doanh nghiệp đó.
Hoạt động khởi nghiệp không thể duy trì và phát triển bền vững nếu thiếu đi khía cạnh văn hóa. Ở chiều ngược lại, văn hóa sẽ trở thành sản phẩm, dịch vụ kinh doanh hiệu quả cho hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Hoạt động khởi nghiệp góp phần tạo ra thu nhập từ việc khai thác các giá trị văn hóa, đồng thời là công cụ hữu hiệu để bảo tồn, lưu giữ và quảng bá giá trị văn hóa truyền thống.
Hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo nói chung, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa nói riêng được Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm. Từ năm 2016, Đảng, Nhà nước ta chủ trương phát động phong trào quốc gia khởi nghiệp, xây dựng chính phủ kiến tạo để chắp cánh cho những ước mơ khởi nghiệp, nuôi dưỡng các startup kỳ lân (startup được định giá trên 1 tỷ USD). Để văn hóa trở thành nguồn lực cho sự phát triển đất nước, Văn kiện Đại hội XIII của Đảng khẳng định: “Khẩn trương triển khai phát triển có trọng tâm, trọng điểm ngành công nghiệp văn hóa và dịch vụ văn hóa trên cơ sở xác định và phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam”(2); đồng thời cần: “Xây dựng khung khổ pháp luật, môi trường thuận lợi thúc đẩy phát triển, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển kinh tế số; hỗ trợ, khuyến khích sự ra đời, hoạt động của những lĩnh vực mới, mô hình kinh doanh mới”(3). Đây là những định hướng quan trọng để hình thành và khơi dậy hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo dựa trên nền tảng văn hóa trong giai đoạn hiện nay.
Để nghị quyết đi vào thực tiễn cuộc sống và triển khai thành hành động thiết thực, nhiều cơ chế, chính sách liên quan đến khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được ban hành như: Quyết định số 844/QĐ-TTg, ngày 18-5-2016, của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025, trong đó quy định chi tiết về đối tượng hỗ trợ là các cá nhân, nhóm cá nhân có dự án khởi nghiệp và các doanh nghiệp, tổ chức cung cấp các dịch vụ, cơ sở vật chất…; hoàn thiện thể chế, xây dựng đầy đủ các chính sách hỗ trợ cho khởi nghiệp; Quyết định số 1665/QĐ-TTg, ngày 30-10-2017, của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Đề án Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025; Nghị định số 13/2019/NĐ-CP, ngày 1-2-2019, của Chính phủ, về doanh nghiệp khoa học và công nghệ; Nghị định số 94/2020/NĐ-CP, ngày 21-8-2020, của Chính phủ, về Quy định cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia; Chỉ thị số 09/CT-TTg, ngày 18-2-2020, của Thủ tướng Chính phủ, về tạo điều kiện cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; Quyết định số 897/QĐ-TTg, ngày 26-7-2022, của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Chương trình hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp giai đoạn 2022 - 2030…, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Song song đó, nhiều đơn vị và tổ chức nhà nước đóng vai trò hỗ trợ phát triển đổi mới sáng tạo được thành lập, điển hình là Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học và công nghệ (NATEC), Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo quốc gia (NSSC) thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia thuộc Bộ Tài chính…
Sau 7 năm triển khai Đề án Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025 (Đề án 844), hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam đã trải qua các giai đoạn: kích hoạt, toàn cầu hóa, thu hút và hội nhập, đánh dấu kỷ lục thu nhận đầu tư lên tới 1,4 tỷ USD vào năm 2021(4). Đến nay, Việt Nam có trên 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp, hơn 140 trường đại học, viện nghiên cứu tổ chức hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo với các vườn ươm, trung tâm, câu lạc bộ hỗ trợ khởi nghiệp(5). Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam hiện tại gồm đầy đủ các thành phần quan trọng, như cá nhân, tổ chức khởi nghiệp, nhà đầu tư, quỹ đầu tư mạo hiểm và các cơ sở hỗ trợ khởi nghiệp. Sự liên kết giữa cơ chế, chính sách, tài chính, văn hóa, thị trường, nhân lực và các hỗ trợ khác ngày càng chặt chẽ, thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần kinh doanh và đổi mới sáng tạo. Vị thế hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam ngày càng được cải thiện trên trường quốc tế.
Trong vài năm trở lại đây, sự ra đời của những doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa ngày càng tăng, nhất là doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực thời trang dựa trên nền tảng di sản văn hóa và phát triển bền vững(6). Nhiều người trẻ vượt qua khó khăn, tiên phong khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa thành công(7).
Nhiều đơn vị hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên cả nước đã hình thành, cả từ khu vực tư nhân, khu vực công và cả các tổ chức quốc tế, dưới nhiều mô hình phong phú. Gần 20 địa phương đã và đang hình thành các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, gần 100 cơ sở ươm tạo, tổ chức thúc đẩy kinh doanh đã và đang hoạt động(8), nhiều trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của quốc tế đã mở chi nhánh hoặc phối hợp mở các không gian đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Mô hình trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đa dạng, với sự tham gia cộng tác của các bên, bằng nhiều cách thức khác nhau, trải rộng từ Trung ương đến địa phương, từ các cơ sở giáo dục đại học, viện nghiên cứu, các tập đoàn đến các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức quốc tế. Các địa phương như Đà Nẵng, Hải Phòng, Hà Tĩnh,... trở thành điểm sáng trong thu hút đầu tư, góp phần nâng chất lượng khởi nghiệp sáng tạo, cải thiện môi trường kinh doanh, lọt vào danh sách các hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trên toàn cầu.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa vẫn còn không ít những hạn chế.
Thứ nhất, sự quan tâm, đầu tư nguồn lực dành cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo dựa trên nền tảng văn hóa chưa được quan tâm đúng mức. Sự chú ý dường như mới chỉ hướng tới các startup trong một số lĩnh vực có triển vọng cao như kinh tế, tài chính, công nghệ thông tin, thương mại, dịch vụ... Khởi nghiệp từ lĩnh vực văn hóa chưa được quan tâm một cách đầy đủ, trong khi đây là lĩnh vực có tính chất đặc thù, nếu thành công có thể đạt được mục tiêu kép cả về kinh tế và “sức mạnh mềm” để phát triển bền vững.
Thứ hai, tổng lượng đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam còn thấp hơn so với các quốc gia khác. Mới có 20% số doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam đưa sản phẩm, dịch vụ mới ra thị trường quốc tế(9). Các dự án startup Việt chưa đủ hấp dẫn, chưa hướng đến những sản phẩm, dịch vụ có tính chất đột phá dựa trên công nghệ cao, sáng chế mới. Đặc biệt, kinh doanh trong lĩnh vực văn hóa là công việc khó khăn, phức tạp, đầy rủi ro. Tỷ lệ tồn tại của các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa thường chỉ chiếm 5 - 10% sau 3 - 5 năm hoạt động. Nếu như năm 2018, ở Việt Nam có khoảng 140 không gian sáng tạo về nghệ thuật, đến năm 2022 hầu hết đã dừng hoạt động và tuy đã xuất hiện thêm những startup mới nhưng số startup này có nhiều nguy cơ giải thể(10).
Thứ ba, tiếp cận tài chính của các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa ở Việt Nam vẫn là thách thức lớn, nhất là đối với khu vực tư nhân. Đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp, khả năng tiếp cận tài chính là vấn đề cấp thiết, đặc biệt là trong giai đoạn đầu. Báo cáo khảo sát khởi nghiệp đổi mới sáng tạo năm 2023 của Ngân hàng Thế giới (WB) chỉ ra rằng, có hơn 2/3 số doanh nghiệp được hỏi cho biết gặp khó khăn trong tiếp cận tài chính. Tương tự, gần một nửa các doanh nghiệp khu vực tư nhân tham gia khảo sát PCI năm 2021 nói về khó khăn đó, cao hơn so với năm 2017(11).
Thứ tư, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo còn bộc lộ một số hạn chế, do hành lang pháp lý chưa đầy đủ. Môi trường đầu tư, kinh doanh còn một số “điểm nghẽn” ảnh hưởng đến việc huy động các nguồn lực cho khởi nghiệp sáng tạo. Sự phối hợp giữa các bộ phận cấu thành hệ sinh thái khởi nghiệp, như truyền thông, tiếp nhận chính sách, thành lập, quản lý các quỹ hỗ trợ đầu tư và quỹ đầu tư mạo hiểm còn thiếu chặt chẽ. Chưa hình thành được các giải pháp đồng bộ và khả thi cho hoạt động liên kết khởi nghiệp giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, các vườn ươm khởi nghiệp.
Thứ năm, công tác quản trị nhân sự chủ yếu dựa trên kinh nghiệm cá nhân. Nhiều startup thiếu hụt nhân sự chuyên môn trong cấu trúc đội ngũ. Việc tuyển dụng nhân sự mới dừng lại ở việc tuyển chọn sinh viên thực tập, sinh viên mới ra trường, chưa có nhiều kinh nghiệm. Một số startup sử dụng nhân sự là người thân hoặc bạn bè, trong nhiều trường hợp có thể dẫn đến tình trạng mâu thuẫn, chưa thống nhất trong công việc. Việc triển khai ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động khởi nghiệp còn chậm.
Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên do ý tưởng và mô hình kinh doanh của các startup còn chưa phù hợp; trình độ quản lý còn yếu, chưa có kiến thức, kỹ năng kinh doanh, năng lực đổi mới sáng tạo chưa cao. Bên cạnh đó là rào cản về thủ tục hành chính, khó khăn về cơ chế, chính sách khiến các startup gặp nhiều trở ngại trong bước đầu khởi nghiệp.
Một số giải pháp trong thời gian tới
Để thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa ở Việt Nam, cần chú trọng triển khai một số giải pháp sau:
Một là, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo khuôn khổ pháp lý thuận lợi cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa
Quán triệt sâu sắc quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, ngành, địa phương và xã hội về vai trò, vị trí của văn hóa, của khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa đối với phát triển kinh tế - xã hội. Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện khung khổ pháp lý, tạo cơ sở và tiền đề khơi thông nguồn lực, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa thời kỳ hội nhập quốc tế.
Đề ra cơ chế, chính sách linh hoạt đối với hoạt động khởi nghiệp trong lĩnh vực văn hóa, nhất là chính sách liên quan đến công tác kiểm duyệt, thẩm định tác phẩm, quyền sở hữu trí tuệ...; hỗ trợ ưu đãi về thuế, vốn, mặt bằng...; tài trợ từ các quỹ, tổ chức bảo trợ nghệ thuật, hiến tặng… để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sáng tạo, sản xuất, kinh doanh sản phẩm và dịch vụ từ văn hóa. Nghiên cứu, đề xuất quy định về tỷ lệ đầu tư nhất định cho khởi nghiệp trong lĩnh vực văn hóa dựa trên tổng quỹ đầu tư của mỗi nhà đầu tư trong thời gian nhất định, qua đó thúc đẩy phân phối nguồn lực đầu tư hợp lý giữa các lĩnh vực. Bổ sung chỉ số thống kê về ngành công nghiệp văn hóa vào hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia, trên cơ sở dữ liệu đó ban hành các chính sách đầu tư, lộ trình phát triển phù hợp đối với toàn ngành công nghiệp văn hóa nói chung, từng ngành công nghiệp văn hóa nói riêng. Rà soát hệ thống pháp luật hiện hành về bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, tăng cường thực thi các quy định nhằm làm lành mạnh hóa thị trường văn hóa, củng cố niềm tin của những người làm công việc dựa trên sự sáng tạo.
Hai là, tạo dựng hệ sinh thái khởi nghiệp, tạo môi trường thuận lợi để hình thành và phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa.
Cần tạo dựng hệ sinh thái phù hợp cho cộng đồng startup trong lĩnh vực văn hóa. Hỗ trợ các tổ hợp sáng tạo, không gian làm việc chung, không gian biểu diễn, trưng bày, triển lãm... Thúc đẩy kết nối mạng lưới, trao đổi kiến thức và thực hành trong cộng đồng chuyên môn giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, câu lạc bộ, vườn ươm sáng tạo, doanh nghiệp, giới truyền thông, đặc biệt là với những “nhà đầu tư thiên thần” (Angel Investor) quan tâm đến lĩnh vực văn hóa. Thực hiện Công văn số 3701/BKHCN-PTTTDN, ngày 20-12-2021, của Bộ Khoa học và Công nghệ, về hướng dẫn hình thành và phát triển trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại bộ, ngành, địa phương, tổ chức có tiềm năng phát triển khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; trong đó nhấn mạnh việc hình thành trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phải căn cứ vào nguồn lực nội tại và nhu cầu thực tiễn của địa phương. Cần định hướng các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trở thành hạt nhân kết nối và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại địa phương; là đầu mối kết nối, khai thác các nguồn lực, liên kết vùng, quốc gia và quốc tế. Hình thành và phát triển cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo liên kết xung quanh các trung tâm này, đồng thời chủ động tương tác, chia sẻ, hỗ trợ về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Thị trường văn hóa là nơi diễn ra quá trình tương tác giữa bên cung và bên cầu, trong đó các sản phẩm, dịch vụ văn hóa được lưu thông và thực hiện tuân theo các quy luật thị trường. Các startup đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa muốn thành công phải xây dựng một thị trường văn hóa lành mạnh, cạnh tranh sòng phẳng. Hiện nay, tình trạng vi phạm bản quyền, đạo ý tưởng, sao chép tràn lan đang cản trở sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa, ảnh hưởng đến khai thác hiệu quả thị trường văn hóa, gây nhiều rủi ro cho các nhà sản xuất và đầu tư chân chính. Do đó, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, bảo vệ quyền tác giả và quyền, nghĩa vụ có liên quan; đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Khen thưởng, động viên kịp thời các startup thành công, đóng góp thiết thực cho sự phát triển văn hóa của đất nước, lan tỏa và nhân rộng những mô hình khởi nghiệp sáng tạo từ lĩnh vực văn hóa có hiệu quả.
Ba là, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cung cấp cho các startup đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa
Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là con người. Môi trường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa của Việt Nam rất năng động và đang phát triển nhanh chóng. Mức độ thành công của người trẻ khi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phụ thuộc vào nhiều yếu tố, đó là: (i) Trình độ hiểu biết về nghề nghiệp và đam mê hoạt động kinh doanh; (ii) Sở trường của bản thân, hiểu biết về nền văn hóa dân tộc, đạo đức, lối sống, phong tục, tập quán, tín ngưỡng và tôn giáo, ngôn ngữ, văn học, nghệ thuật; (iii) Tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong hoạt động kinh doanh để có thể tạo ra sản phẩm mới, khác biệt, có tính thích ứng cao; (iv) Sự phát triển của ý chí cá nhân, khả năng chấp nhận rủi ro, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, vượt qua mọi khó khăn để vươn tới mục tiêu xác định; (v) Mức độ hiểu biết pháp luật về kinh doanh và pháp luật có liên quan, hình thành và xây dựng tốt các mối quan hệ hợp tác, xây dựng đội ngũ, tìm kiếm cộng sự và các kỹ năng kinh doanh; (vi) Khả năng xây dựng thương hiệu, văn hóa và đạo đức kinh doanh; (vii) Trình độ hiểu biết và ứng dụng công nghệ hiện đại, nhất là công nghệ số.
Nguồn nhân lực là một trong những thách thức lớn đối với các startup trong lĩnh vực văn hóa. Do đó, bên cạnh việc đổi mới, cải thiện hiệu quả đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ, cần quan tâm trang bị kiến thức, kỹ năng kinh doanh trong lĩnh vực văn hóa, bổ sung các môn học về marketing, quản trị kinh doanh, giáo dục nghệ thuật, nghiên cứu thị trường... Để chuẩn bị nguồn nhân lực cung cấp cho các startup đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa, cần tích cực đổi mới mục tiêu, nội dung chương trình, phương pháp đào tạo của các cơ sở giáo dục, đào tạo trong cả nước. Tăng cường kết cấu hạ tầng, thiết bị, bảo đảm các điều kiện vật chất cho đào tạo nguồn nhân lực. Thúc đẩy kết nối mạng lưới, trao đổi kiến thức và thực hành trong cộng đồng chuyên môn giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, câu lạc bộ, “vườn ươm sáng tạo”, doanh nghiệp, báo chí, truyền thông và đặc biệt là với những nhà đầu tư quan tâm đến lĩnh vực văn hóa. Nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế về đào tạo nhân lực cho các startup đổi mới sáng tạo.
Bốn là, tổ chức tốt các sự kiện khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, khai thác hiệu quả công nghệ số để thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa
Tăng cường tổ chức tọa đàm, hội thảo về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Tổ chức triển lãm, trưng bày các sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa. Đẩy mạnh hoạt động kết nối đầu tư giữa các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa. Gia tăng các hoạt động kết nối cố vấn, huấn luyện viên khởi nghiệp, kết nối nhân lực cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và các hoạt động khác. Nâng cao chất lượng cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo cấp tỉnh nhằm tìm kiếm tài năng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia, tạo cơ hội để các startup Việt Nam tiếp cận với tri thức công nghệ và xây dựng những mô hình kinh doanh hiệu quả. Đặc biệt, đứng trước cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, các nền tảng số hiện đại, như trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (machine learning), chuỗi khối (blockchain) đóng vai trò quan trọng cùng với sự sáng tạo, kiến thức, tài sản trí tuệ của con người. Khai thác sức mạnh công nghệ số sẽ góp phần gia tăng giá trị cho sản phẩm khởi nghiệp sáng tạo từ nền tảng văn hóa và di sản.
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa đứng trước nhiều cơ hội cũng như khó khăn, thách thức cần vượt qua. Các giải pháp thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cần được thực hiện thống nhất, đồng bộ nhằm thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa, góp phần tạo động lực mới cho sự phát triển, phát huy giá trị văn hóa, bản sắc, tinh thần con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới./.
----------------------
(1) Xem: Khoản 1 Điều 2 Thông tư số 01/2018/TT-BKHCN, ngày 12-4-2018, của Bộ Khoa học và Công nghệ: Quy định tổ chức quản lý Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025”, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, https://datafiles.chinhphu.vn/cpp/files/vbpq/2018/07/01-bkhcn.signed.pdf
(2) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. I, tr. 145
(3) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, tr. 132
(4) Hoàng Giang: Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam bước vào giai đoạn mới, Báo điện tử Chính phủ, ngày 2-1-2024, https://baochinhphu.vn/he-sinh-thai-khoi-nghiep-doi-moi-sang-tao-viet-nam-sap-buoc-vao-giai-doan-moi-102240102154309347.htm
(5) Hoàng Giang: Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam bước vào giai đoạn mới, Báo điện tử Chính phủ, ngày 2-1-2024, https://baochinhphu.vn/he-sinh-thai-khoi-nghiep-doi-moi-sang-tao-viet-nam-sap-buoc-vao-giai-doan-moi-102240102154309347.htm
(6) Một số trường hợp điển hình, như khởi nghiệp bằng nghề dệt thổ cẩm dân tộc Dao Tiền của chị Lý Thị Hằng ở xóm Sưng, xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình; khởi nghiệp từ lụa tơ tằm Việt Nam, làm nên thương hiệu “Tuoi Silk” của chị Phạm Thị Tươi, đưa văn hóa dân tộc vươn cao, vươn xa hơn. Hoặc ý tưởng khởi nghiệp từ nghệ thuật thêu của văn hóa dân tộc Dao của Câu lạc bộ thêu truyền thống Trường phổ thông dân tộc nội trú Đình Lập, huyện Đình Lập, Lạng Sơn. Nhiều hoạt động khởi nghiệp trong lĩnh vực thời trang lấy cảm hứng lịch sử từ “Việt sử giai thoại” góp phần khôi phục và lan tỏa cổ phục Việt…
(7) Có thể kể đến: Nghệ nhân trẻ Đặng Văn Hậu với “Tò he Việt” với sự mở rộng, lan tỏa những giá trị truyền thống của sản phẩm tò he trên khắp cả nước và quốc tế; “Hiện tượng mạng” 1977 Vlog với sự độc đáo trong nội dung sáng tạo, sử dụng chi tiết trong các tác phẩm văn học Việt Nam; Đinh Võ Hoài Phương với trang Vlog về du lịch và ẩm thực Khoai lang thang,… đã góp phần thôi thúc và lan truyền cảm hứng để lớp trẻ tự tin hơn với lựa chọn tự làm chủ con đường sự nghiệp
(8) Hoàng Giang: Phát triển các trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo: Tránh chồng chéo, lãng phí nguồn lực, Báo điện tử Chính phủ, ngày 24-11-2023, https://baochinhphu.vn/phat-trien-cac-trung-tam-khoi-nghiep-doi-moi-sang-tao-tranh-chong-cheo-lang-phi-nguon-luc-102231124191438282.htm
(9) Bình Minh: Vì sao khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam vẫn “thua chị kém em”?, Báo Vietnamnet, ngày 3-5-2024, https://vietnamnet.vn/vi-sao-khoi-nghiep-doi-moi-sang-tao-cua-viet-nam-van-thua-chi-kem-em-2276472.html
(10) Từ Thị Loan: Gian truân khởi nghiệp văn hóa, nghệ thuật, Báo Quân đội nhân dân cuối tuần, ngày 8-1-2022, https://ct.qdnd.vn/van-hoc-nghe-thuat/gian-truan-khoi-nghiep-van-hoa-nghe-thuat-527552
(11) Hạnh Lê: Tiếp cận tài chính vẫn là thách thức lớn với startup Việt, Tạp chí Diễn đàn doanh nghiệp, ngày 1-5-2024, https://diendandoanhnghiep.vn/tiep-can-tai-chinh-van-la-thach-thuc-lon-voi-startup-viet-10132618.html
Nguồn: https://tapchicongsan.org.vn/web/guest/van_hoa_xa_hoi/-/2018/1112002/thuc-day-khoi-nghiep-doi-moi-sang-tao-trong-linh-vuc-van-hoa-o-viet-nam-hien-nay.aspx
Bình luận (0)