Để tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học

Tạo lập môi trường quốc tế cho sinh viên

PGS.TS. Phạm Ngọc Thạch, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Hà Nội cho rằng, để đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học có nhiều thách thức.

Thách thức đầu tiên là yếu tố con người, đội ngũ giảng viên, sinh viên trình độ không giống nhau. Tiếp đó là yêu cầu về cơ sở vật chất phải đầy đủ, hiện đại để sinh viên thực hành tiếng Anh… Khảo sát cho thấy, khó khăn lớn nhất của sinh viên là kỹ năng nói.

TS. Lê Anh Đức, Trưởng phòng quản lý đào tạo, ĐH Kinh tế Quốc dân cho rằng, “đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai” tại một cơ sở giáo dục đại học không chỉ đơn thuần là “dạy thêm tiếng Anh” mà là quá trình chuyển đổi hệ thống ngôn ngữ theo hướng bình đẳng học thuật - tiếng Anh song hành cùng tiếng mẹ đẻ trong mọi hoạt động nghiên cứu, giảng dạy và giao tiếp chuyên môn.

Để tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học ảnh 1

Sinh viên ĐH Kinh tế Quốc dân

Để được coi là ngôn ngữ thứ hai trong trường học, tiếng Anh cần hội đủ các điều kiện: được sử dụng như ngôn ngữ giảng dạy chính thức trong một phần hoặc toàn bộ chương trình đào tạo; được sử dụng trong nghiên cứu khoa học và công bố quốc tế; xuất hiện thường xuyên trong các tài liệu nội bộ, hội thảo, diễn đàn chuyên môn, và trong các công cụ quản trị đại học.

Bên cạnh đó, cần có hệ thống kiểm định chất lượng, chuẩn đầu ra, và đào tạo năng lực sử dụng ngang hàng với các tiêu chí học thuật cốt lõi khác, như năng lực chuyên môn, kỹ năng tư duy phản biện...

“Nhà trường xác định phải đầu tư đủ lớn, làm đến nơi, đến chốn, đồng bộ, bài bản để ĐH Kinh tế Quốc dân trở thành đơn vị tiên phong đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ 2 trong hệ thống giáo dục”.

PGS.TS. Bùi Đức Thọ, Chủ tịch Hội đồng quản trị ĐH Kinh tế Quốc dân

TS. Lê Anh Đức đề xuất, một trong những giải pháp quan trọng là xây dựng hệ sinh thái học thuật song ngữ toàn diện, hướng tới xây dựng môi trường học thuật hai ngôn ngữ, nơi mà tài liệu giảng dạy, học liệu, cổng thông tin nội bộ, bảng tin, hệ thống quản lý học tập và truyền thông đều có phiên bản tiếng Việt và tiếng Anh song song.

Việc này không chỉ hỗ trợ người học và giảng viên tiếp cận thông tin thuận tiện mà còn tạo điều kiện để hình thành tư duy ngôn ngữ học thuật bằng tiếng Anh một cách tự nhiên.

Các chuyên gia, nhà giáo dục cho rằng, để tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học, cần có môi trường để sinh viên được rèn luyện các kỹ năng nghe, nói, giao tiếp.

Nếu chỉ dừng lại ở việc giảng dạy của thầy cô trên giảng đường thì chưa đủ, điều quan trọng là tạo môi trường để sinh viên sử dụng, tương tác tiếng Anh hằng ngày như một thói quen. Trong đó, tạo lập môi trường học tập quốc tế cho sinh viên, thông qua việc đổi mới nội dung, chương trình để thu hút sinh viên quốc tế và chuẩn bị sinh viên trong nước làm việc trong môi trường toàn cầu.

Đầu tư hệ sinh thái toàn diện

TS. Ngụy Thuỳ Trang, Phó Trưởng khoa Ngoại ngữ kinh tế - ĐH Kinh tế Quốc dân chia sẻ, mô hình EMI (sử dụng tiếng Anh để giảng dạy các môn học chuyên ngành, không thuộc lĩnh vực ngôn ngữ) ngày càng được nhiều đại học trên thế giới áp dụng như một giải pháp chiến lược để nâng cao năng lực cạnh tranh học thuật. EMI không đơn thuần là chuyển ngữ giáo trình, mà là chuyển đổi cấu trúc toàn diện của mô hình đại học song ngữ, nơi tiếng Anh trở thành công cụ chính trong giảng dạy, nghiên cứu và quản trị.

Để phát triển tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ 2 tại ĐH Kinh tế Quốc dân, TS. Thùy Trang cho rằng, nhà trường cần xác lập rõ EMI là trụ cột trong chiến lược phát triển đại học giai đoạn 2025-2035, thể hiện bằng văn bản chính sách cụ thể.

Trước mắt, có thể xây dựng “Khung triển khai EMI toàn đại học” với các nội dung: tầm nhìn - mục tiêu - chỉ tiêu - lộ trình - cơ chế kiểm định. Khung này cần đi kèm các chỉ số đánh giá định lượng như: tỷ lệ học phần EMI theo ngành, tỷ lệ giảng viên đạt chuẩn, tỷ lệ sinh viên tham gia lớp EMI, mức độ hài lòng và năng lực đầu ra học thuật bằng tiếng Anh.

“Một môi trường học thuật thực chất là điều kiện cần để EMI trở thành một phần cấu trúc của đại học song ngữ. Nếu tiếng Anh chỉ hiện diện trong lớp học, việc học sẽ mang tính hình thức và bị giới hạn trong kỹ năng tiếp thu thụ động.

Ngược lại, nếu người học và người dạy được vận hành trong một hệ sinh thái học thuật sử dụng tiếng Anh đa chiều - từ lớp học, thư viện, hội thảo đến các hoạt động học thuật ngoại khóa - thì hiệu quả của EMI sẽ được nhân lên đáng kể”, TS. Trang nói.

PGS.TS. Đỗ Anh Đức, Giám đốc Trung tâm Ngoại ngữ kinh tế đề xuất, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo AI để cá nhân hóa việc học tiếng Anh, và có hệ thống đánh giá năng lực tiếng Anh phù hợp với từng sinh viên.

LƯU TRINH

Nguồn: https://tienphong.vn/de-tieng-anh-thanh-ngon-ngu-thu-2-trong-truong-hoc-post1746703.tpo