In Umsetzung der Anweisung von Generalsekretär To Lam , dem Leiter des Dokumentenunterausschusses, hat das Redaktionsteam der Dokumente des XIV. Parteitags am 21. Oktober 2025 einen „Bericht über einige neue und wichtige Themen in den dem XIV. Parteitag vorgelegten Dokumentenentwürfen“ als Referenzdokument für Kader, Parteimitglieder und Personen bereitgestellt, die sich im Prozess der Diskussion und Kommentierung der Dokumentenentwürfe des XIV. Parteitags befinden, die veröffentlicht wurden, um eine breite öffentliche Meinung einzuholen.
Zeit für die Erhebung der öffentlichen Meinung vom 15. Oktober 2025 bis 15. November 2025.
Die Vietnam News Agency stellt den vollständigen Text des Berichts zu einer Reihe neuer und wichtiger Themen in den Dokumentenentwürfen, die dem 14. Nationalen Parteitag vorgelegt werden sollen, wie folgt vor:
Der 14. Parteitag ist ein bedeutendes politisches Ereignis und von entscheidender Bedeutung für die künftige Entwicklung des Landes im neuen Zeitalter. In einer Welt, die sich rasant, tiefgreifend und unvorhersehbar verändert, setzt das Land mit Nachdruck wichtige strategische Entscheidungen um. Die dem 14. Parteitag vorgelegten Dokumente fassen nicht nur den Entwicklungsweg der letzten fünf Jahre zusammen und legen die Ziele und Aufgaben für die nächsten fünf Jahre fest, sondern formen auch das strategische Denken, die Vision und die Entwicklungsausrichtung des Landes bis Mitte des 21. Jahrhunderts. Die dem 14. Parteitag vorgelegten Dokumentenentwürfe weisen zahlreiche Neuerungen in Struktur und Inhalt auf und zeugen von einem klaren Blick auf die Wahrheit, einer objektiven Lagebeurteilung und der daraus resultierenden Entwicklung eines Systems von Leitgedanken, Entwicklungszielen, Orientierungen, Schlüsselaufgaben und bahnbrechenden Lösungen für eine schnelle und nachhaltige Entwicklung des Landes. Sie verdeutlichen den starken Willen der gesamten Nation im neuen Zeitalter.
Dieser Bericht soll die neuen und wichtigen Punkte in den dem 14. Nationalen Parteitag vorgelegten Dokumentenentwürfen hervorheben. Er soll Kadern, Parteimitgliedern und der Bevölkerung helfen, den Geist der Dokumentenentwürfe zu studieren und zu verstehen, wirksam zum Diskussions- und Verbesserungsprozess der Dokumente beizutragen und gleichzeitig den Geist der Innovation, das Streben nach Entwicklung und die Entschlossenheit zu verbreiten, ein reiches, prosperierendes, zivilisiertes und glückliches Land aufzubauen, das entschlossen auf den Sozialismus zusteuert.
I- NEUE PUNKTE ZUM THEMA UND ZUR STRUKTUR DES DOKUMENTENTWURFS
1. Zum Thema des Kongresses
Das Motto des 14. Nationalen Parteitags lautet: Unter der glorreichen Flagge der Partei bündeln wir unsere Kräfte und vereinen uns, um die Entwicklungsziele des Landes bis 2030 erfolgreich zu erreichen. Wir wollen strategisch autonom, eigenständig und selbstbewusst sein und im Zeitalter des nationalen Wachstums kraftvoll voranschreiten, für Frieden, Unabhängigkeit, Demokratie, Wohlstand, Prosperität, Zivilisation und Glück, und uns stetig in Richtung Sozialismus bewegen.
Die Festlegung des oben genannten Kongressthemas demonstriert die Einheit von Denken und Handeln, stärkt das Vertrauen, bekräftigt den Mut und die Intelligenz der Partei und die Stärke der gesamten Nation und weckt weiterhin den Wunsch, ein starkes und wohlhabendes Land aufzubauen und zu entwickeln, das in der neuen Ära Seite an Seite mit den Weltmächten steht. Die Festlegung des Kongressthemas basiert auf einer Reihe von Hauptgrundlagen und Anforderungen:
(1) Das Kongressthema soll die Position und Rolle des 14. Parteitags verdeutlichen, der einen Wendepunkt und einen besonders wichtigen Meilenstein auf dem Weg der nationalen Entwicklung darstellt. Der Kongress findet zu einem Zeitpunkt statt, an dem die gesamte Partei, das Volk und die Armee Anstrengungen unternehmen, um die in der Resolution des 13. Parteitags festgelegten Ziele, Richtlinien, Leitlinien und Aufgaben erfolgreich umzusetzen. Er ist mit der Zusammenfassung von 40 Jahren Erneuerungsprozess verbunden. Der Kongress hat die Aufgabe, die Umsetzung der Resolution des 13. Parteitags zu überprüfen, eine Gesamtbewertung des Erneuerungsprozesses vorzunehmen, Ziele, Richtungen und Aufgaben für die nächsten fünf bis zehn Jahre sowie eine Vision bis 2045 festzulegen. Angesichts der sich weltweit und regional sehr schnell, kompliziert und unvorhersehbar entwickelnden Lage steht das Land vor zahlreichen Vorteilen und Chancen, die aber auch mit großen Schwierigkeiten und Herausforderungen sowie zahlreichen neuen Problemen verbunden sind, die gelöst werden müssen. Kader, Parteimitglieder und Volk setzen ihre Hoffnungen in den 14. Parteitag, der mit den richtigen und starken Entscheidungen der Partei das Land in die neue Ära führen wird.
(2) Das Thema des Kongresses muss eine Botschaft sein, die den Aufruf, die Ermutigung, die Motivation und die Richtung für die gesamte Partei, das Volk und die Armee zum Ausdruck bringt, den Innovationsprozess weiterhin umfassend, gleichzeitig und umfassend voranzutreiben, alle Chancen zu nutzen, entschlossen zu sein, alle Schwierigkeiten und Herausforderungen zu überwinden, strategisch autonom, selbstständig und selbstbewusst zu sein und in die neue Ära – die Ära des Aufstiegs der vietnamesischen Nation – vorzudringen; die Entwicklungsziele des Landes bis 2030 erfolgreich zu erreichen, wenn unsere Partei ihr 100-jähriges Bestehen feiert (1930–2030); und darauf hinzuarbeiten, die Vision bis 2045 zu verwirklichen, wenn wir den 100. Jahrestag der Gründung der Sozialistischen Republik Vietnam feiern (1945–2045).
(3) Das Kongressthema muss prägnant sein, die allgemeinen Ziele und den ideologischen Kerngehalt widerspiegeln und die wichtigsten Elemente klar herausstellen, darunter: die Führung der Partei; die Rolle des Volkes und die Stärke der gesamten Nation; die kontinuierliche Innovation und das Ziel der nationalen Entwicklung im neuen Zeitalter; die Übernahme und Weiterentwicklung der Themen früherer Kongresse, insbesondere des 13. Nationalen Parteitags.
2. Zur Struktur des Politischen Berichts
Im Vergleich zu den letzten Kongressen besteht die Neuerung dieses politischen Berichts in der Integration der Inhalte dreier Dokumente: Politischer Bericht, Sozioökonomischer Bericht und Zusammenfassender Bericht zum Parteiaufbau. Diese Integration zeugt vom Geist kontinuierlicher Innovation bei der Erstellung von Dokumenten, basierend auf den neuen Realitäten des Landes, der Entwicklung des theoretischen Bewusstseins und der Umsetzung der Partei und der Gewährleistung inhaltlicher Konsistenz; prägnant, prägnant, leicht verständlich, leicht zu merken und leicht umzusetzen.
Hinsichtlich der Struktur und Darstellung des Politischen Berichts gibt es Vererbung und Weiterentwicklung, und zwar:
Der Politische Bericht des 14. Parteitags folgt der Struktur und inhaltlichen Darstellung der letzten Kongresse mit 15 Themen. Struktur und Themenbezeichnungen werden entsprechend der Realität und den Entwicklungsanforderungen geordnet, angepasst und ergänzt. Er spiegelt die Realität präzise wider und definiert klar die Ziele und Aufgaben der nationalen Entwicklung für die Amtszeit des 14. Parteitags sowie die Vision bis 2045. Er bringt klar revolutionäre, handlungsorientierte und äußerst umsetzbare Botschaften zum Ausdruck; umfassend, aber klar fokussiert und zentral.
– Der neue Punkt im gesamten Inhalt des Berichts besteht darin, die Standpunkte, Ziele, Orientierungen, Entwicklungsmethoden, Ressourcen und neuen Entwicklungstreiber hervorzuheben, darunter: (1) Etablierung eines neuen Wachstumsmodells mit Wissenschaft und Technologie, Innovation und digitaler Transformation als Hauptantriebskraft; Identifizierung dessen als zentralen Inhalt des Entwicklungsmodells des Landes; Entwicklung der Privatwirtschaft als wichtigste Antriebskraft der Wirtschaft; Entwicklung hochqualifizierter Humanressourcen und wirksame Nutzung der Vorteile einer tiefen internationalen Integration. (2) Bestätigung der Schlüsselrolle des Parteiaufbaus und der Parteiberichtigung; Verhütung und Bekämpfung von Korruption, Verschwendung, Negativität, Individualismus, Gruppeninteressen, ideologischem, moralischem und Lebensstilverfall; Stärkung der Machtkontrolle; Verbesserung der Führungs-, Regierungs- und Kampffähigkeit der Partei; Verbesserung der Kapazitäten des nationalen Entwicklungsmanagements und der operativen Verwaltung des Apparats im politischen System, Schaffung einer Grundlage zur Wahrung von Solidarität und Einheit innerhalb der gesamten Partei, des Volkes und der Armee sowie Gewährleistung von Konsens, Synchronisierung und Einheit bei der Planung und Organisation der Umsetzung nationaler Entwicklungsstrategien.
Die wichtigste Neuerung im Entwurf des politischen Berichts des 14. Parteitags besteht darin, dass erstmals ein Aktionsprogramm zur Umsetzung der Resolution des Parteitags des 14. Zentralkomitees der Partei als Bestandteil des Berichtsentwurfs enthalten ist. Das Aktionsprogramm legt konkrete Programme, Projekte und Pläne fest, die während der fünfjährigen Amtszeit umgesetzt werden sollen, weist den Parteikomitees aller Ebenen, von der Zentrale bis zur lokalen Ebene, konkrete Verantwortlichkeiten zu, zeigt klar den Fortschritt, die Ressourcen und die notwendigen Voraussetzungen für die Umsetzung auf und dient als Grundlage für die Umsetzung auf allen Ebenen und in allen Sektoren entsprechend ihren zugewiesenen Funktionen, Aufgaben und Befugnissen. Diese Politik zielt darauf ab, die Situation zu überwinden, in der man nach dem Parteitag auf die Konkretisierung der Resolution des Parteitags warten muss (normalerweise etwa in der ersten Hälfte der Amtszeit). Sie betont den Charakter des Handelns, konkretisiert und organisiert die wirksame Umsetzung der Resolution des 14. Parteitags unmittelbar vor dem Parteitag. Sie überprüft, korrigiert und beseitigt proaktiv Engpässe und überwindet Beschränkungen, Unzulänglichkeiten und Konflikte. Verfolgen Sie die Ziele, Leitgedanken, Entwicklungsorientierungen, Schlüsselaufgaben und strategischen Durchbrüche genau, um die Umsetzung unmittelbar nach dem Kongress zu organisieren.
II. EINIGE NEUE UND WICHTIGE PUNKTE DES ENTWURFS DES POLITISCHEN BERICHTS, DER DEM 14. PARTEITAG VORGELEGT WERDEN SOLL
1. Der Entwurf des politischen Berichts des 14. Nationalkongresses stellt einen Sprung nach vorn im Entwicklungsdenken dar, da er die Standpunkte, Ziele, Aufgaben und bahnbrechenden strategischen Entscheidungen der von Ende 2024 bis heute erlassenen Resolutionen des Politbüros zusammenfasst und aktualisiert. Diese Resolutionen dienen als „Hebel“ für die Umsetzung unmittelbar vor und nach dem Kongress.
Auf der Grundlage der Dokumentenentwürfe des 14. Nationalkongresses ordnete das Politbüro die Herausgabe neuer Resolutionen an, die wichtige strategische Entscheidungen als Grundlage, treibende Kraft und Durchbruch für die schnelle und nachhaltige Entwicklung des Landes im Zeitalter der nationalen Entwicklung darstellen und im Entwurf des politischen Berichts weiter verfeinert, aktualisiert und weiterentwickelt werden, um:
(1) Die Leitlinien und Richtlinien der Partei müssen institutionalisiert, das Rechtssystem perfektioniert, eine rechtliche Grundlage und ein institutioneller Rahmen geschaffen und ein transparenter Entscheidungskorridor geschaffen werden. (2) Weiterhin proaktiv und aktiv agieren und eine tiefe internationale Integration fördern, nicht nur um die Position im Ausland zu stärken, sondern auch um globale Ressourcen zu mobilisieren, nationale Interessen zu schützen und den Innovationsmarkt zu erweitern. (3) Die bahnbrechende Strategie für die Entwicklung von Wissenschaft und Technologie, Innovation und die nationale digitale Transformation als treibende Kraft aktivieren und neue Wertschöpfungsketten aufbauen, die mit Innovation, digitaler Transformation, grüner Transformation, Energiewende, Strukturwandel und der Qualität der Humanressourcen verbunden sind, mit Schwerpunkt auf der Entwicklung künstlicher Intelligenz. (4) Die Privatwirtschaft muss als wichtigste Triebkraft der Wirtschaft anerkannt werden, Start-ups gefördert und private Wirtschaftsformen stark entwickelt werden, Kapital, Land und Technologie effektiv genutzt werden, um eine mehrdimensionale Dynamik für dynamisches, flexibles und nachhaltiges Wachstum zu schaffen. (5) Die nationale Energiewendepolitik muss weiter umgesetzt werden, um ein Gleichgewicht zwischen traditionellen und erneuerbaren Energiequellen zu erreichen, intelligente Netze einzuführen und die Energiesicherheit für die Entwicklung im neuen Kontext zu gewährleisten. (6) Konzentration auf die Umgestaltung der Struktur und Qualität der Humanressourcen mit Schwerpunkt auf der Entwicklung eines modernen, offenen und integrierten nationalen Bildungssystems mit Priorität und spezifischen Richtlinien und Leitlinien zur starken Innovation des nationalen Bildungssystems; Verknüpfung und Förderung von Forschung und Ausbildung mit der Entwicklung des nationalen und internationalen Arbeitsmarktes, um hochqualifizierte Humanressourcen auszubilden, die den Anforderungen der vierten industriellen Revolution schnell gerecht werden. (7) Umsetzung von Richtlinien und Strategien für eine allgemeine Gesundheitsversorgung und Verbesserung des Lebens und der Zufriedenheit der Menschen mit Schwerpunkt auf der Gewährleistung eines soliden Gesundheitsnetzwerks an der Basis, proaktiver Gesundheitsvorsorge und der Anwendung digitaler Technologien im Gesundheitsmanagement, damit jeder Bürger in den Genuss hochwertiger Gesundheitsdienste kommt.
Die logische Verbindung des institutionellen Rahmens mit der Wirtschaftsdynamik, der Technologie, der modernen Regierungsführung und der menschlichen Entwicklung hat ein schnell wachsendes, nachhaltiges Ökosystem geschaffen, das nicht nur den Fahrplan vorgibt, sondern auch die vereinten Kräfte der gesamten Gesellschaft mobilisiert und so das Ziel der nationalen Entwicklung bis 2045 verwirklicht.
2. Die Implementierungsergebnisse und die gewonnenen Erkenntnisse zur Implementierungsorganisation wurden klar bewertet und die inhärente Schwäche vieler Begriffe überwunden, nämlich dass „die Implementierungsorganisation immer noch das schwache Glied ist“.
Die Zusammenfassung dieser Legislaturperiode des Kongresses hat die wichtigen und herausragenden Ergebnisse, insbesondere die strategischen Durchbrüche am Ende der Legislaturperiode, klar und umfassend zusammengefasst. Am herausragendsten ist die Neuordnung des Organisationsapparats und der Aufbau eines zweistufigen lokalen Regierungsmodells – eine historische und revolutionäre Entscheidung, die dazu beiträgt, die Schwerpunkte zu straffen, die Zuständigkeiten zu klären, den Entwicklungsspielraum zu erweitern und die Effektivität der Regierungsführung und Verwaltung von der Provinz bis zur Basis zu stärken.
Der Umsetzungsprozess zeigt deutlich die richtige Führung und Leitung der Partei, die entscheidende Beteiligung des gesamten politischen Systems in Verbindung mit regelmäßiger Aufforderung, Kontrolle und Überwachung, die von entscheidender Bedeutung sind, insbesondere die Notwendigkeit einer klaren Zuweisung von Personen, Aufgaben, Verantwortlichkeiten, Fortschritten und Ergebnissen sowie eines regelmäßigen Überwachungsmechanismus. Dadurch wird die Mentalität „formaler Erfolge“ in den Hintergrund gedrängt und durch den Geist einer starken Konzentration auf reale Ergebnisse ersetzt, sowohl durch termingerechtes als auch effektives „Laufen“ und „Aufstellen“.
Die wichtigste Lektion zur Umsetzung lautet: Wir müssen das Prinzip „Konzentration, Transparenz und Verantwortung“ bereits in der Projektentwicklungsphase gründlich begreifen und gleichzeitig Disziplin und Kreativitätsförderung flexibel und geschickt kombinieren. Der Mechanismus der kontinuierlichen Überprüfung und Bewertung hat dazu beigetragen, die inhärente Schwäche „Die Umsetzung ist immer noch das schwächste Glied“ zu überwinden.
Diese Erfahrungen stärken nicht nur den Glauben an die Innovationsfähigkeit des politischen Systems, sondern legen auch eine solide Grundlage für neue Entwicklungen in der kommenden Legislaturperiode.
3. Ergänzung der „Theorie des Erneuerungsweges“ als Bestandteil der ideologischen Grundlage der Partei
Der erste Leitgedanke im Entwurf des Politischen Berichts lautet: „Marxismus-Leninismus, Ho Chi Minh-Ideen und die Innovationstheorie müssen konsequent und kreativ angewendet und weiterentwickelt werden.“ Mit diesem Leitgedanken identifiziert unsere Partei zum ersten Mal die „Innovationstheorie“ als einen Bestandteil der ideologischen Grundlage der Partei.
Die Erweiterung des ideologischen Fundaments der Partei um die „Theorie des Erneuerungspfades“ ist eine Entwicklung von historischer Bedeutung. Sie zeigt die Reife des theoretischen Denkens, die Fähigkeit, die Praxis zusammenzufassen, und den Mut zur Selbsterneuerung der Partei. Sie zeigt, dass die Partei weder dogmatisch noch stereotyp ist, sondern stets weiß, wie sie erbt, ergänzt und kreativ weiterentwickelt, Theorie und Praxis verbindet und den theoretischen und ideologischen Schatz der vietnamesischen Revolution bereichert. Die Theorie des Erneuerungspfades ist die kreative Anwendung und Weiterentwicklung der Prinzipien, der universellen Prinzipien des Marxismus-Leninismus und des Ho-Chi-Minh-Gedankens im Einklang mit der Realität der 40-jährigen Erneuerung Vietnams. Sie demonstriert die Einheit von Theorie und Praxis, von nationaler Unabhängigkeit und Sozialismus und den Durchbruch der Grundtheorie unserer Partei zur Entwicklung einer sozialistisch orientierten Marktwirtschaft und zur Förderung einer tiefen internationalen Integration. Die Theorie der Erneuerungspolitik ist die Summe der Standpunkte, Visionen und Orientierungen für die nationale Entwicklung und den entschlossenen Schutz des sozialistischen Vaterlandes Vietnam; das Volk ist Mittelpunkt und Subjekt. Das Ziel der nationalen Unabhängigkeit und des Sozialismus wird entschlossen verfolgt; ein Modell des vietnamesischen Sozialismus mit drei Grundpfeilern wird geschaffen: eine sozialistisch orientierte Marktwirtschaft; ein sozialistischer Rechtsstaat des Volkes, durch das Volk und für das Volk unter der Führung der Kommunistischen Partei Vietnams; sozialistische Demokratie; erfolgreicher Aufbau eines friedlichen, unabhängigen, demokratischen, wohlhabenden, zivilisierten und glücklichen sozialistischen Vietnams. Dementsprechend wird die Theorie der Erneuerungspolitik zu einem Bestandteil der ideologischen Grundlage und führt das Land weiterhin zur Entwicklung in der neuen Ära der Nation.
Die Aufnahme der „Theorie des Weges der Innovation“ in die ideologische Grundlage der Partei ist auch ein Beweis für die Vitalität des Marxismus-Leninismus und der Ho-Chi-Minh-Ideen unter neuen Bedingungen und bekräftigt gleichzeitig die umfassende und weise Führungsrolle der Partei, die entschlossen dem sozialistischen Weg folgt und gleichzeitig die Möglichkeit einer dynamischen und kreativen Entwicklung eröffnet, die der Realität des Landes und dem Trend der Zeit entspricht. Sie ist eine Leitfackel, die uns weiterhin dazu führt, unsere Bestrebungen, Visionen und strategischen Orientierungen erfolgreich zu verwirklichen und im Zeitalter der nationalen Entwicklung neue Entwicklungswunder zu schaffen.
4. Die Verknüpfung des „Umweltschutzes“ mit der wirtschaftlichen und sozialen Entwicklung ist eine „zentrale“ Aufgabe.
Der zweite Leitgedanke im Entwurf des Politischen Berichts lautet: „Wirtschaftliche und soziale Entwicklung sowie Umweltschutz stehen im Mittelpunkt …“, daher stimmt das Zentralkomitee zu, neben der wirtschaftlichen und sozialen Entwicklung auch den „Umweltschutz“ als „zentrale“ Aufgabe hinzuzufügen.
Die Aufnahme des Umweltschutzes neben der wirtschaftlichen und sozialen Entwicklung als zentrale Aufgabe in den Entwurf des 14. Kongresses markiert einen Fortschritt in der Entwicklung eines tiefen und soliden Bewusstseins für nachhaltige Entwicklung, die auf drei Säulen basiert: Wirtschaft, Gesellschaft und Umwelt. Dies ist keine formale Bekräftigung mehr, sondern eine strategische Verpflichtung, die Umweltökologie als Maßstab in jede Entwicklungspolitik einbezieht.
In der Plattform von 1991 und den Resolutionen des 7., 8. und 13. Parteitags wurden Umweltschutz und nachhaltige Entwicklung nur prinzipiell erwähnt, während die Ressourcenprioritäten weiterhin auf die Förderung der wirtschaftlichen Entwicklung ausgerichtet waren. Die Umwelt wurde oft nur als Nebeneffekt der Wirtschaftsförderung betrachtet und nicht als zentrale Aufgabe jedes einzelnen Schrittes und jeder Entwicklungspolitik. Die grundlegende Neuerung besteht darin, dass Umweltschutz als Säule für die Etablierung eines neuen Wachstumsmodells identifiziert wurde. Dies bedeutet, dass kurzfristige Vorteile nicht zugunsten langfristiger Vorteile für das Land und künftige Generationen vernachlässigt werden.
Vietnam hat sich international zur Entwicklung einer grünen Wirtschaft und zur Klimaneutralität bis 2050 verpflichtet. Dies schafft Druck, aber auch neue Chancen für eine schnelle und nachhaltige Entwicklung des Landes. Die Dokumentenentwürfe des 14. Nationalkongresses zeigen, dass Vietnam die Vereinbarungen nicht nur umsetzt, sondern auch grünes Kapital, Emissionszertifikate und saubere Technologien anzieht – durch Energiewende, Kreislaufwirtschaft und die Förderung von Wissenschaft und Technologie, Innovation und digitaler Transformation. Die Anwendung von Preismechanismen für Umweltkosten, Ökosteuern, Emissionszertifikaten und einem strengen Rechtsrahmen wird grüne Investitionsunternehmen stark unterstützen und gleichzeitig einen fairen Wettbewerb zwischen den Wirtschaftssektoren gewährleisten. Dies unterstreicht unsere Vorreiterrolle und Verantwortung gegenüber der Weltgemeinschaft.
Institutionell hat der Staat Umweltgesetze perfektioniert, die Inspektionen verstärkt und Verstöße strenger geahndet. Ein starker Dezentralisierungsmechanismus unterstützt lokale Behörden bei der proaktiven Nutzung nachhaltiger Ressourcen und kombiniert die Mobilisierung grüner Finanzmittel durch Anleihen, Umweltschutzfonds und öffentlich-private Partnerschaften. Grüne Unternehmen erhalten Steuererleichterungen, Vorzugskredite und Technologietransfer zur Kostensenkung. Intelligente Überwachungssysteme, Big Data und künstliche Intelligenz unterstützen die Risikoprognose und optimieren die Ressourcennutzung. Die Kreislaufwirtschaft fördert Recycling, reduziert Emissionen und steigert den Produktionswert. Die größte Herausforderung besteht darin, kurzfristiges Entwicklungsdenken zu überwinden, psychologische Barrieren abzubauen und Voraussetzungen für langfristiges Handeln zu schaffen. Die Rolle der digitalen Transformation und der Kreislaufwirtschaft im Umweltschutz muss hervorgehoben, grünes Personal geschult, die Zusammenarbeit zwischen Forschungsinstituten und Unternehmen gefördert und eine starke politische Kommunikationsstrategie zur Sensibilisierung der Öffentlichkeit entwickelt werden. Gesellschaftlicher Konsens und starkes politisches Engagement werden der Schlüssel zu einer bahnbrechenden Entwicklungsrichtung für Vietnam und seiner schnellen und nachhaltigen Entwicklung sein.
5. Hinzufügen von „Auswärtigen Angelegenheiten und internationaler Integration“ zusammen mit der nationalen Verteidigung und Sicherheit als „wichtige und regelmäßige“ Aufgaben
Der zweite Leitgedanke im Entwurf des Politischen Berichts lautet: „Die Stärkung der Landesverteidigung und Sicherheit sowie die Förderung der Außenpolitik und der internationalen Integration sind unerlässlich und regelmäßig.“ Die erste Feststellung des Zentralkomitees, dass „Außenpolitik und internationale Integration“ als wesentliche und regelmäßige Aufgaben neben der Landesverteidigung und Sicherheit zu betrachten sind, hat einen umfassenderen strategischen Rahmen für die Landesverteidigung geschaffen und markiert eine Erneuerung der strategischen Vision der Partei im Kontext der tiefen Integration und des zunehmend härteren globalen geopolitischen und wirtschaftlichen Wettbewerbs.
Von der Plattform von 1991 bis zum 13. Kongress wurden die auswärtigen Angelegenheiten stets als eine der wichtigen Aufgaben genannt, jedoch nicht als wichtige, regelmäßige Aufgabe identifiziert.
Dieser Entwurf zeigt deutlich, dass Außenpolitik eine Aufgabe des gesamten politischen Systems ist und nicht nur eine Aufgabe des außenpolitischen Sektors, in dem die Diplomatie im Mittelpunkt steht. Wichtiger ist, dass es darum geht, nationale Stärke mit der Stärke der Zeit zu verbinden; interne Ressourcen sind entscheidend, externe Ressourcen sind wichtig; es geht um die Frage von Partnern, Zielen usw. Andererseits war die Außenpolitik in der vergangenen Legislaturperiode für uns im Kontext einer sich schnell verändernden, komplexen und unvorhersehbaren Welt ein sehr erfolgreiches Feld.
Generalsekretär To Lam betonte: „Obwohl Frieden, Zusammenarbeit und Entwicklung weiterhin die wichtigsten Trends sind, verändert sich die Weltlage sehr schnell und kompliziert und wirkt sich in vielerlei Hinsicht auf die Sicherheit und das Entwicklungsumfeld unseres Landes aus. In diesem Zusammenhang sind die Aufgaben der Außenpolitik nicht länger vorübergehender Natur, sondern müssen kontinuierlich sein. Die Politik muss entsprechend jeder neuen Entwicklung überwacht und koordiniert werden.“
Der Aufbau der Außenpolitik und der internationalen Integration ist eine wichtige und regelmäßige Aufgabe, die es ermöglicht, die Rolle des Außenministeriums, der Außenbehörden und des provinziellen Außensystems zu stärken. Der Drei-Säulen-Mechanismus (Nationale Verteidigung – Sicherheit – Auswärtige Angelegenheiten) wird die sektorübergreifende Zusammenarbeit fördern, die Zahl der Fachkräfte erhöhen und ein Team aus Experten für Wirtschafts-, Kultur-, Technologie- und technische Diplomatie aufbauen, um Chancen proaktiv zu nutzen und schnell und effektiv auf Herausforderungen zu reagieren.
Dieser Leitgedanke bildet die Grundlage für die Entwicklung diplomatischer Methoden wie „Wirtschaftsdiplomatie“, „Kulturdiplomatie“, „Verteidigungs- und Sicherheitsdiplomatie“, „Technologiediplomatie“ usw., um Kapital, Technologie und internationale Ressourcen anzuziehen und die nationale Soft Power zu stärken. Das diplomatische Netzwerk wird digitalisiert und nutzt Big Data, um Beziehungen zu multilateralen Organisationen und Wirtschaftsblöcken zu analysieren, vorherzusagen und auszubauen. Gleichzeitig wird die Rolle lokaler Akteure bei der Exportförderung, der Anziehung ausländischer Investitionen und der Stärkung des nationalen Images gestärkt.
Kurz gesagt: Die Aufnahme von Außenpolitik und internationaler Integration in die wichtigen und regelmäßigen Aufgaben verändert nicht nur das Denken, sondern ist auch ein strategischer Hebel, der Außenpolitik und internationale Integration zu zentralen Instrumenten der nationalen Sicherheit und nachhaltigen Entwicklung macht. Diese Neuerung unterstreicht Vietnams Entschlossenheit, proaktiv, flexibel und umfassend Soft Power einzusetzen und so seine Position auf der internationalen Bühne zu stärken.
6. Zum weiteren Aufbau und zur umfassenden und synchronen Vervollkommnung von Institutionen für eine schnelle und nachhaltige nationale Entwicklung
Die Politik, die Institutionen des Landes für eine schnelle und nachhaltige Entwicklung umfassend und synchron weiter auszubauen und zu perfektionieren, wobei „politische Institutionen im Mittelpunkt stehen, wirtschaftliche Institutionen im Mittelpunkt stehen und andere Institutionen sehr wichtig sind“, ist die Fortführung und Weiterentwicklung des Denkens über institutionelle Innovation, das auf mehreren Kongressen der letzten Zeit erwähnt wurde. Der wichtige Unterschied liegt jedoch in drei Aspekten: Vollständigkeit, Prioritätshierarchie sowie Transparenz, Rechtsstaatlichkeit und effektive Regierungsführung, um die Grundlage für den Aufbau eines institutionellen Ökosystems für eine schnelle und nachhaltige Entwicklung des Landes zu schaffen.
Entwicklungsinstitutionen bestehen aus einer Reihe von Regeln, Vorschriften, Prozessen, Agenturen, Rechtsdokumenten, Durchsetzungsmechanismen und Governance-Kulturen, die miteinander interagieren, um ein günstiges, reibungsloses, sicheres und effektives Betriebsumfeld zu schaffen. Im Gegensatz zur getrennten Betrachtung jedes Aspekts, Dokuments oder Gesetzes betont das Konzept der Entwicklungsinstitutionen die Konnektivität, Interdependenz und Spillover-Effekte zwischen verschiedenen institutionellen Säulen.
Erstens spiegelt sich die umfassende Bedeutung in der Ansicht wider, dass es bei der institutionellen Verbesserung nicht nur um die Änderung einzelner Gesetze geht, sondern um den synchronen Aufbau von Säulen: Politik, Wirtschaft, Recht, Verwaltung, Gesellschaft, Wissenschaft und Technologie sowie Institutionen zur Gewährleistung der Menschenrechte. Wenn politische Institutionen als Schlüssel betrachtet werden, ist es besonders wichtig, die Rolle und Führungskompetenz der Partei zu stärken und ihre Organisations-, Arbeitsweisen, Entscheidungsmechanismen, Machtkontrolle und politische Stabilität zu erneuern, um die Voraussetzungen für die Innovation anderer Institutionen zu schaffen. Dies ist nicht nur eine technische Lösung, sondern auch eine Innovation des Führungsdenkens der Partei in Richtung Modernität, Transparenz, Anpassungsfähigkeit, Praktikabilität und hoher Effizienz.
Zweitens spiegelt die Berücksichtigung wirtschaftlicher Institutionen als Schwerpunkt ein tiefes Verständnis dafür wider, dass die Qualität von Wachstum, Effizienz, Wertschöpfung und Wettbewerbsfähigkeit einer Wirtschaft direkt vom Funktionieren des Marktmechanismus, dem Mechanismus der Ressourcenmobilisierung und -allokation, dem Geschäftsumfeld und einer nachhaltigen makroökonomischen Politik abhängen. Im Mittelpunkt zu stehen bedeutet nicht, andere Institutionen zu vernachlässigen; im Gegenteil, es erfordert eine enge Verbindung zwischen wirtschaftlichen Institutionen und Institutionen, Rechtsmechanismen, Ressourcenmanagement und sozialer Sicherheit für eine schnelle und nachhaltige Entwicklung.
Drittens zeigt die Betonung der Bedeutung anderer Institutionen, dass institutionelle Innovationen in den Bereichen Bildung, Gesundheitswesen, Wissenschaft und Technologie, Umweltschutz usw. sowie die Steuerung anderer Sektoren dazu beitragen, die Stärke, Qualität des Wachstums und die Wettbewerbsfähigkeit der Entwicklung langfristig zu bestimmen. Dieser Ansatz stellt im Vergleich zur isolierten Entwicklungsmentalität einen Durchbruch dar, da er die Lösung institutioneller Engpässe und Engpässe aus einer interdisziplinären Perspektive erzwingt, anstatt lokale Interventionen durchzuführen, die leicht zu unerwünschten Folgen führen können.
Viertens ist die Politik der institutionellen Innovation immer mit dem Erfordernis drastischer Maßnahmen verbunden: Standardisierung von Prozessen, Transparenz von Informationen, Zuweisung klarer Verantwortlichkeiten sowie Überwachung und Evaluierung von Ergebnissen. Dieser Durchbruch liegt auch in der Förderung von Wissenschaft und Technologie, Innovation und digitaler Transformation in der Verwaltung sowie in der Schaffung von Entwicklungsimpulsen im öffentlichen und privaten Sektor.
Fünftens handelt es sich bei der oben genannten Politik um eine Fortsetzung und Weiterentwicklung der innovativen Politik mit einem Durchbruch bei den Umsetzungsmethoden. Dies hängt weitgehend von der Fähigkeit ab, diese in Rechtsdokumenten, Durchsetzungsorganisationen, Kontrollmechanismen und gesellschaftlichem Konsens zu institutionalisieren, um das Ziel einer schnellen und nachhaltigen nationalen Entwicklung erfolgreich zu verwirklichen.
7. Ein neues Wachstumsmodell etablieren, die Wirtschaft umstrukturieren, Industrialisierung und Modernisierung vorantreiben und Wissenschaft und Technologie, Innovation und digitale Transformation als Hauptantriebskraft nutzen, um das Ziel einer durchschnittlichen Wachstumsrate des Bruttoinlandsprodukts (BIP) von 10 % oder mehr pro Jahr für den Zeitraum 2026–2030 zu erreichen.
Der Entwurf des politischen Berichts des 14. Nationalkongresses setzte das Ziel, „für den Zeitraum 2026–2030 eine durchschnittliche Wachstumsrate des Bruttoinlandsprodukts (BIP) von 10 % oder mehr pro Jahr anzustreben“. Gleichzeitig hieß es darin: „Ein neues Wachstumsmodell etablieren, die Wirtschaft umstrukturieren, Industrialisierung und Modernisierung fördern und dabei Wissenschaft und Technologie, Innovation und digitale Transformation als Hauptantriebskraft nutzen.“
Die Etablierung eines neuen Wachstumsmodells für den Zeitraum 2026–2030 mit einem durchschnittlichen BIP-Wachstumsziel von 10 % pro Jahr ist nicht nur ein Wunsch, sondern auch eine Herausforderung, die in Entwicklungsmöglichkeiten umgewandelt werden muss. Um das zweistellige Wachstumsziel zu erreichen, müssen die Wachstumsmotoren Land, Ressourcen, Arbeitskräfte, Export, Binnenmarkt, Investitionen und die Gesamtproduktivität (TFP) im Rahmen von Innovation, Industrialisierung, Modernisierung und digitaler Transformation gleichzeitig mobilisiert werden. Neu im Vergleich zu früheren Perioden ist, dass das Land auf der aktuellen Entwicklungsbasis, insbesondere am Ende der Legislaturperiode des 13. Kongresses, genügend Spielraum hat, um in der nächsten Legislaturperiode eine zweistellige Wachstumsrate zu erzielen.
Hierzu ist es notwendig, folgende Voraussetzungen zu erfüllen:
Thứ nhất, tỉ lệ đầu tư trên GDP cần vượt ngưỡng 40%. Trước đây, Việt Nam duy trì mức đầu tư khoảng 30 - 35% GDP, chủ yếu tập trung vào các động lực truyền thống. Mô hình mới đòi hỏi nâng cao quy mô đầu tư hiệu quả, mở rộng kênh tài chính xanh, trái phiếu công nghệ và quỹ mạo hiểm đổi mới sáng tạo. Song, hệ số sử dụng vốn (ICOR) phải duy trì ở mức khoảng 4,5 - nghĩa là cần 4,5đồng vốn đầu tư để tạo ra 1 đồng GDP tăng thêm. Để nâng cao hiệu quả đầu tư, cần siết chặt lựa chọn dự án, áp dụng tự động hoá, số hoá quy trình sản xuất và quản trị dự án nghiêm ngặt...
Thứ hai, tăng trưởng lao động dự kiến đóng góp 0,7% mỗi năm do lực lượng lao động giảm chậm. Để đạt tốc độ GDP hai chữ số, năng suất lao động phải tăng 8,5%/năm. Đây là bước nhảy vọt so với mức 5 - 6% hiện nay. Để hiện thực hoá, cần đào tạo kỹ sư số, chuyên gia R&D và cán bộ quản lý dự án công nghệ cao; đồng thời xây dựng cơ chế liên kết đào tạo viện - trường - doanh nghiệp để thu hẹp khoảng cách kỹ năng.
Thứ ba, năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) phải đóng góp trên 5,6 điểm phần trăm trong cơ cấu tăng trưởng. TFP phản ánh hiệu quả sử dụng vốn và lao động cùng tác động của đổi mới sáng tạo. Để nâng TFP, Việt Nam phải xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư R&D, tăng cường liên kết chuỗi giá trị toàn cầu và bảo hộ sở hữu trí tuệ. Chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và Internet vạn vật phải trở thành công cụ hằng ngày trong quản trị doanh nghiệp và quy hoạch phát triển.
Thứ tư, cơ cấu lại nền kinh tế tập trung vào công nghiệp nền tảng, công nghiệp lõi, chiến lược, công nghiệp xanh, nông nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng và kinh tế số. Mỗi ngành, mỗi dự án phải đạt chuẩn phát thải thấp và quản trị thông minh ngay từ bước thiết kế. Khung chính sách gồm ưu đãi thuế R&D, tín dụng ưu đãi, quỹ đầu tư mạo hiểm và cải cách hành chính để rút ngắn thời gian cấp phép chính là "chất xúc tác" cho mô hình tăng trưởng mới.
Tóm lại, mục tiêu tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026 - 2030 sẽ khả thi nếu đầu tư đủ mạnh, lao động đủ năng suất và TFP đủ cao, khai thác có hiệu quả thị trường trong và ngoài nước. Thành công phụ thuộc vào sự đồng bộ của chính sách, năng lực thể chế và quyết tâm đổi mới. Khi mô hình tăng trưởng mới vận hành thông suốt, Việt Nam không chỉ đạt tốc độ tăng trưởng hai con số mà còn tạo nền tảng bền vững cho giai đoạn phát triển tiếp theo.
8. Giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa Nhà nước - thị trường - xã hội, khẳng định vai trò quyết định của thị trường trong huy động và phân bổ các nguồn lực phát triển
Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV nhấn mạnh việc định hình mối quan hệ hữu cơ giữa Nhà nước - thị trường - xã hội, đồng thời khẳng định vai trò quyết định của thị trường trong huy động và phân bổ các nguồn lực cho phát triển. Đây không chỉ là yêu cầu mang tính lý luận mà còn là đòi hỏi thực tiễn cấp bách trong tiến trình hoàn thiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng. Sự phối hợp hiệu quả giữa ba chủ thể Nhà nước, thị trường và xã hội sẽ nâng cao tính minh bạch, khách quan và khả năng kiểm soát rủi ro, góp phần tối ưu hoá kết quả phân bổ nguồn lực chung của nền kinh tế.
Thị trường có chức năng xác định giá cả, huy động và phân bổ các nguồn lực theo tín hiệu cung - cầu tự nhiên. Nhờ cơ chế cạnh tranh, thông tin trở nên minh bạch hơn, động lực khởi nghiệp được khơi dậy mạnh mẽ; từ đó nguồn lực xã hội tập trung vào những ngành, lĩnh vực có hiệu suất và hiệu quả cao. Khẳng định vai trò quyết định của thị trường đồng nghĩa với việc bảo đảm quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các chủ thể kinh tế, đồng thời giảm thiểu sự can thiệp hành chính trực tiếp vào cơ chế vận hành tự nhiên của giá cả, của thị trường, của lợi ích và rủi ro.
Nhà nước giữ vai trò kiến tạo và điều tiết hệ thống thể chế, cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển phù hợp với nguyên tắc và thực tiễn thị trường. Bảo đảm công tác xây dựng pháp luật, ban hành quy định cạnh tranh lành mạnh, kiểm soát độc quyền, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và cân bằng lợi ích giữa các nhóm xã hội phải được tiến hành thường xuyên, đồng bộ. Sự chủ động của Nhà nước không chỉ thể hiện ở việc ban hành chính sách đúng hướng mà còn ở khâu giám sát, đánh giá, sửa đổi kịp thời để khung khổ pháp lý luôn bám sát diễn biến của thị trường và đòi hỏi phát triển của xã hội.
Xã hội giữ vai trò giám sát, phản biện và hiến kế thông qua các tổ chức chính trị - xã hội, hiệp hội ngành nghề, đội ngũ trí thức và truyền thông. Thông qua phản ánh trung thực nguyện vọng của Nhân dân, của doanh nghiệp và các tầng lớp xã hội, Nhà nước có cơ sở điều chỉnh chính sách, xác lập các ưu tiên phát triển và tăng cường minh bạch. Vai trò giám sát của xã hội không chỉ bảo đảm việc thực thi chính sách, kế hoạch một cách công bằng, hiệu quả mà còn thúc đẩy tinh thần trách nhiệm, tính sáng tạo và tính liên kết giữa các chủ thể kinh tế - xã hội.
Trải qua 40 năm đổi mới, những thành tựu toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, văn hoá và xã hội đã khẳng định tính đúng đắn của đường lối đổi mới. Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của Nhà nước đã được hình thành, vận hành và hoàn thiện qua từng giai đoạn phát triển. Việc bổ sung quan điểm về "giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa Nhà nước - thị trường -xã hội" trong Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV đánh dấu bước chuyển mới, mở ra kỷ nguyên quản trị kinh tế dựa trên nền tảng thị trường minh bạch, hiệu quả, gắn kết chặt chẽ với trách nhiệm xã hội và định hướng phát triển bền vững.
9. Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế
Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV khẳng định: Phát huy đầy đủ chức năng, vai trò của các khu vực kinh tế. Phát triển kinh tế nhà nước hiệu quả, thực sự giữ vững vai trò chủ đạo trong việc bảo đảm các cân đối lớn, định hướng chiến lược, dẫn dắt và định hướng chiến lược; phát triển kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế; kinh tế hợp tác, kinh tế tập thể, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài và các loại hình kinh tế khác giữ vai trò quan trọng.
Như vậy, Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV khẳng định phát triển kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế là một điểm mới rất quan trọng. Đồng thời, Dự thảo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát huy đầy đủ chức năng và vai trò của từng khu vực kinh tế, nhằm tạo nên bức tranh phát triển toàn diện, bền vững cho nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Sự phân công, phối hợp và bổ trợ giữa kinh tế nhà nước, kinh tế tư nhân, kinh tế hợp tác, kinh tế tập thể, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài và các loại hình kinh tế khác phải được tổ chức chặt chẽ, khoa học và linh hoạt để khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh riêng của mỗi thành phần kinh tế.
Ở nước ta, chủ trương đường lối về vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân đã có chuyển biến lớn. (1) Đại hội VI "coi nền kinh tế có cơ cấu nhiều thành phần là một đặc trưng của thời kỳ quá độ". (2) Đại hội XII, Đảng ta đánh giá kinh tế tư nhân là một trong các động lực quan trọng của nền kinh tế. (3) Hội nghị Trung ương 5 khoá XII ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW, ngày 03/6/2017, khẳng định kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. (4) Ngày 04/5/2025, Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân khẳng định: "… kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia…".
Việc đặt kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế là tiếp cận có tầm chiến lược trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt. Sự phát triển nhanh chóng của các doanh nghiệp tư nhân đã chứng minh khả năng thích ứng nhanh, sáng tạo mạnh mẽ và linh hoạt trước biến động thị trường, trở thành nơi thu hút chủ yếu lao động xã hội, nguồn cung cấp đa dạng hàng hoá, dịch vụ và giải pháp công nghệ.
Tuy còn một số hạn chế, tồn tại, kinh tế tư nhân có khả năng huy động nguồn lực đa dạng từ trong nước và quốc tế, nhất là khi Nhà nước hoàn thiện cơ chế tín dụng, chính sách thuế, đất đai, tạo điều kiện bình đẳng cho mọi doanh nghiệp. Quyền tự chủ trong phân bổ vốn, nhân lực và công nghệ giúp doanh nghiệp tư nhân tăng tốc đầu tư, mở rộng quy mô và nâng cao hiệu suất. Từ đó, khu vực này đóng góp lớn vào tốc độ tăng trưởng GDP, đồng thời tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích đổi mới sáng tạo. Kinh tế tư nhân có khả năng sử dụng hiệu quả các nguồn lực, đóng góp lớn vào tăng trưởng và tạo việc làm, thúc đẩy sáng tạo và nâng cao phúc lợi xã hội. Điều này phù hợp với lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin khi coi kinh tế thị trường là sản phẩm của văn minh nhân loại và kinh tế tư nhân trong chủ nghĩa xã hội là một bộ phận cấu thành của nền kinh tế.
Đồng thời, để kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế pháp lý, giảm thiểu rào cản hành chính và bảo vệ quyền tài sản, quyền sở hữu, quyền tự do kinh doanh và cạnh tranh thị trường, quyền sở hữu trí tuệ, đồng thời phát triển hệ thống các loại hình thị trường đa dạng và linh hoạt. Sự phát triển mạnh mẽ của khu vực kinh tế tư nhân không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn là trụ cột để xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nâng cao vai trò chủ động của Việt Nam trong cục diện chính trị thế giới, nền kinh tế quốc tế và nền văn minh toàn cầu.
10. Văn hoá, con người là nền tảng, nguồn lực, sức mạnh nội sinh và là động lực to lớn, hệ điều tiết sự phát triển xã hội bền vững
Đây là luận điểm rất cơ bản trong Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV, thể hiện sinh động nhận thức mới của Đảng về vai trò của văn hoá, con người trong xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Cơ sở để xác định văn hoá, con người là nền tảng, nguồn lực, sức mạnh nội sinh, động lực to lớn, hệ điều tiết sự phát triển xã hội bền vững, bao gồm:
Thứ nhất, vị trí, vai trò của văn hoá trong định hình tư duy, hành vi và các giá trị cốt lõi của phát triển con người. Văn hoá kết tinh sức mạnh của dân tộc, là hệ giá trị, chuẩn mực xã hội, là nơi lưu giữ tri thức, kinh nghiệm và những giá trị truyền thống qua nhiều thế hệ. Những giá trị này định hình cách con người tư duy, hành động, tương tác và giải quyết vấn đề. Văn hoá là nguồn lực nội sinh của sự phát triển, là động lực thúc đẩy sự phát triển từ nội tại. Những đặc trưng văn hoá như tinh thần hiếu học, cần cù, vượt khó, sáng tạo, đổi mới sẽ trực tiếp đóng góp vào sự phát triển kinh tế và xã hội.
Thứ hai, thực tiễn lịch sử đương đại đã chứng minh rõ ràng vai trò nền tảng của văn hoá trong sự phát triển của các quốc gia. Văn hoá trở thành nguồn lực tinh thần mạnh mẽ, giúp cộng đồng vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây dựng sự đoàn kết cộng đồng và xã hội. Văn hoá là động lực, nguồn lực trực tiếp cho tăng trưởng kinh tế, là sức mạnh mềm có vai trò khai mở các khả năng giao lưu, kết nối, thúc đẩy sự phát triển kinh tế, hội nhập quốc tế. Văn hoá là hệ điều tiết các mối quan hệ xã hội. Văn hoá định hướng sự phát triển bền vững. Văn hoá là sức mạnh mềm quốc gia.
Thứ ba, thực tiễn qua 40 năm đổi mới đã chứng minh nổi bật về phát huy nguồn lực văn hoá, con người trong phát triển kinh tế, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại…, đặc biệt trong nhiệm kỳ Đại hội XIII.
Thứ tư, từ tổng kết thực tiễn và lý luận qua 40 năm đổi mới cho thấy, văn hoá khơi dậy lòng yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên của con người Việt Nam. Việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc là cực kỳ quan trọng để khẳng định bản sắc, chống xâm lăng văn hoá, đồng thời tạo ra sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh cho đất nước.
11. Xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới
Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đề ra chủ trương xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại ngang tầm khu vực và thế giới là một yêu cầu mới, cấp thiết để phát triển đất nước, nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo đảm phát triển nhanh, bền vững đất nước. Cơ sở để xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới, bao gồm:
Thứ nhất, yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới (xác lập mô hình tăng trưởng mới, nâng cao chất lượng tăng trưởng, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập quốc tế, yêu cầu phát triển nhanh và bền vững đất nước), đòi hỏi dứt khoát phải có nguồn lực con người mới - nguồn nhân lực chất lượng cao. Một nền giáo dục mở, hiện đại, hội nhập sẽ là bệ phóng để đào tạo ra những thế hệ công dân có tri thức, kỹ năng và phẩm chất đáp ứng yêu cầu phát triển mới của đất nước và bảo vệ Tổ quốc.
Thứ hai, từ thực trạng của nền giáo dục Việt Nam hiện nay, yêu cầu cấp thiết phải khắc phục ngay các yếu kém, lạc hậu, bất cập của nền giáo dục nước ta, một nền giáo dục không dựa trên chuẩn đầu ra, thiếu tính mở và khó bắt kịp với xu hướng chung của thế giới.
Thứ ba, xuất phát từ yêu cầu của đẩy mạnh hội nhập quốc tế và toàn cầu hoá; sự phát triển nhanh chóng của khoa học - công nghệ và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; xu thế đổi mới, cải cách, phát triển giáo dục trên thế giới, quá trình hợp tác - hội nhập - cạnh tranh quốc tế về giáo dục. Một nền giáo dục hiện đại sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh cho Việt Nam. Các chương trình học tập tiên tiến, phương pháp giảng dạy đổi mới sẽ giúp học sinh, sinh viên Việt Nam đủ khả năng làm việc trong môi trường quốc tế, thu hút đầu tư và nguồn lực bên ngoài, thúc đẩy hợp tác về khoa học, công nghệ.
Thứ tư, kế thừa các luận điểm cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục; các lý thuyết hiện đại về phát triển bền vững; lý luận về kinh tế tri thức và xã hội học tập; lý luận về đổi mới sáng tạo và phát triển năng lực; chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về phát triển giáo dục và theo đó, một hệ thống giáo dục hiện đại ngang tầm khu vực và quốc tế sẽ cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghệ cao, nâng cao năng suất lao động, tạo ra giá trị gia tăng và sức cạnh tranh cho nền kinh tế.
Thứ năm, tiếp thu tinh hoa của các quốc gia có nền giáo dục hiện đại thường tập trung vào các yếu tố, như: Công bằng, sáng tạo và phát triển toàn diện. Ví dụ, Phần Lan nổi tiếng với hệ thống giáo dục không áp lực thi cử, chú trọng vào sự bình đẳng và phát triển cá nhân. Nhật Bản đề cao đạo đức, tính tự lập và kỷ luật, giúp học sinh hình thành nhân cách. Các nước như Hoa Kỳ, Anh, Đức, Canada có nền giáo dục tiên tiến với sự đầu tư mạnh vào nghiên cứu, công nghệ và phương pháp giảng dạy hiện đại. Những quốc gia này thường có chương trình học linh hoạt, khuyến khích tư duy phản biện và sáng tạo.
12. Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia
Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là chủ trương mới, quan trọng trong Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV của Đảng, nhằm tận dụng tối đa những động lực phát triển không có trần giới hạn. Việc xác định ưu tiên này xuất phát từ tầm nhìn chiến lược đáp ứng yêu cầu của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, khi công nghệ số và đổi mới sáng tạo trở thành yếu tố quyết định tốc độ và chất lượng phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia. Đảng khẳng định, chỉ có đột phá mạnh mẽ trong những lĩnh vực này mới giúp Việt Nam bứt phá khỏi giới hạn tăng trưởng truyền thống.
Các lý thuyết phát triển hiện đại như lý thuyết tăng trưởng kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo, lý thuyết xã hội thông tin và nền kinh tế tri thức đều chỉ ra vai trò cốt lõi của khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong kích hoạt chuỗi giá trị mới. Tăng trưởng dựa trên đổi mới, tri thức và công nghệ sẽ tạo ra nguồn lực sản xuất vô tận khi nhanh chóng lan toả trong nền kinh tế. Trong khi đó, khái niệm xã hội thông tin và nền kinh tế tri thức nhấn mạnh yếu tố dữ liệu, thông tin và năng lực phân tích số để nâng cao năng suất và hiệu quả sử dụng nguồn lực. Mô hình nền kinh tế số kết hợp giữa hạ tầng số, nền tảng dữ liệu và hệ sinh thái khởi nghiệp tạo sự phát triển mạnh mẽ cho quá trình đổi mới sáng tạo.
Việt Nam là quốc gia đi sau nhưng đang nắm bắt cơ hội để gia nhập hàng ngũ các nền kinh tế số phát triển. Bộ Chính trị khoá XII ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW với tiêu đề "Một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư". Xác định rõ nhiệm vụ xây dựng hạ tầng số, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, hoàn thiện khung pháp lý cho công nghiệp 4.0. Đề cao vai trò của dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, chế tạo thông minh và kết nối chuỗi giá trị toàn cầu. Yêu cầu liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học và cơ quan quản lý để thúc đẩy ứng dụng công nghệ mới, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Đề ra cơ chế ưu đãi đầu tư R&D, bảo hộ sở hữu trí tuệ và bảo đảm an toàn, an ninh mạng. Bộ Chính trị khoá XIII ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia". Nhấn mạnh khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực không có trần giới hạn cho tăng trưởng. Chính phủ đang rà soát, nâng mức đầu tư công cho R&D, ưu tiên công nghệ lõi như AI, Big Data, IoT, sinh học phân tử. Xây dựng hệ sinh thái kết nối mạnh mẽ giữa khởi nghiệp sáng tạo, phát triển doanh nghiệp công nghệ cao, quỹ đầu tư mạo hiểm và trung tâm đổi mới sáng tạo. Hoàn thiện thể chế bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, cơ chế chia sẻ dữ liệu, cơ chế đánh giá, nghiệm thu sản phẩm khoa học công nghệ. Đề xuất lộ trình chuyển đổi số toàn bộ cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp và xã hội trọng tâm từ năm 2025 - 2030, hướng tới Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.
Chính phủ, các cấp, các ngành từ Trung ương đến cơ sở đã và đang triển khai quyết liệt Đề án Chuyển đổi số quốc gia, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đầu tư xây dựng hạ tầng công nghệ, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam thành quốc gia số vào năm 2030. Tập trung đổi mới cơ chế đầu tư cho nghiên cứu và phát triển, ưu tiên nguồn lực cho các lĩnh vực công nghệ tiên tiến, như: Trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, Internet vạn vật và công nghệ sinh học. Đẩy mạnh hình thành các trung tâm sáng tạo, nâng cao khả năng kết nối giữa doanh nghiệp, viện nghiên cứu và cơ sở đào tạo, đồng thời hoàn thiện khung pháp luật bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Cơ chế khuyến khích hợp tác công - tư, liên kết quốc tế và đa dạng hoá nguồn vốn đầu tư giúp tạo lập môi trường năng động cho hoạt động nghiên cứu và chuyển giao công nghệ. Bảo đảm an toàn, an ninh mạng được xem là yếu tố nền tảng để chuyển đổi số thành công và bảo vệ lợi ích quốc gia trên không gian số.
Kết quả của đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thể hiện qua việc tăng năng suất lao động, giảm chi phí sản xuất và rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường. Việt Nam có thể gia tăng chỉ số GDP thêm 1 - 1,5điểm phần trăm mỗi năm nhờ áp dụng hiệu quả khoa học công nghệ và chuyển đổi số. Đồng thời, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên trường quốc tế được củng cố thông qua việc nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ và khả năng tự chủ trong chuỗi cung ứng. Những sản phẩm, dịch vụ mới định hình từ công nghệ cao và giải pháp số không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn tạo sức hút trên thị trường toàn cầu. Việc tham gia sâu vào chuỗi sản xuất quốc tế giúp doanh nghiệp Việt Nam học hỏi công nghệ, nâng cao tiêu chuẩn quản trị và mở rộng mạng lưới đối tác. Từ đó, vị thế của Việt Nam được nâng cao, trở thành mắt xích quan trọng trong mạng lưới sản xuất và giá trị toàn cầu.
13. Đẩy mạnh đột phá phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh tự chủ, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại nhằm bảo vệ vững chắc Tổ quốc trước mọi tình huống, nhất là chiến tranh công nghệ cao
Lần đầu tiên Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV khẳng định phải "đột phá phát triển" thay vì chỉ "phát triển" hoặc "xây dựng" như trong các nghị quyết của Đảng trước đây về phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh. Điều này cho thấy quyết tâm chính trị rất cao, nhằm tạo bước nhảy vọt về phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh.
Cùng với việc tiếp tục khẳng định tính "lưỡng dụng, hiện đại", Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV bổ sung thêm các thành tố "tự chủ, tự lực, tự cường" trong phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh.
Mặc dù chủ trương "tự lực, tự cường" trong phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh đã xuất hiện trong các văn kiện, Nghị quyết của Đảng trong thời kỳ đổi mới, nhưng Văn kiện Đại hội XIII cũng mới chỉ dừng ở phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh theo hướng "lưỡng dụng, hiện đại"; tiếp đó, Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp (tháng 6/2024) đã xác định "Tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại, chủ động hội nhập quốc tế, trong đó nội lực là yếu tố quyết định".
Do đó, việc bổ sung đầy đủ 5 thành tố "tự chủ, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại" này nhằm: (1) Phát huy nội lực, tự lực, tiến tới tự chủ chiến lược trong suốt quá trình từ nghiên cứu đến sản xuất và phát triển. (2) Khai thác tối đa tính lưỡng dụng của sản phẩm, giảm chi phí và nâng cao giá trị sử dụng. (3) Không ngừng đổi mới, ứng dụng công nghệ cao, công nghệ mới, bảo đảm chất lượng sản phẩm ngày càng cao, đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc Tổ quốc trước mọi tình huống, nhất là chiến tranh công nghệ cao.
14. Phát triển đối ngoại trong kỷ nguyên mới, tương xứng với tầm vóc lịch sử, văn hoá và vị thế của đất nước
Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV của Đảng đặt ra yêu cầu "phát triển đối ngoại trong kỷ nguyên mới, tương xứng với tầm vóc lịch sử, văn hoá và vị thế của đất nước" không chỉ là sự tiếp nối các quan điểm, chủ trương trước đây, mà còn thể hiện bước phát triển mới về tư duy, mục tiêu và cách tiếp cận đối ngoại.
Tư duy mới xác định đối ngoại không chỉ "chủ động, tích cực" như các Đại hội trước, mà còn nhấn mạnh yêu cầu phát triển "tương xứng với tầm vóc lịch sử, văn hoá và vị thế đất nước": (1) Đối ngoại không chỉ là công cụ bảo vệ chế độ hay tìm kiếm hợp tác kinh tế, mà còn là phương thức thể hiện bản lĩnh, bản sắc và tầm vóc Việt Nam trên trường quốc tế. (2) Nhấn mạnh yếu tố văn hoá, lịch sử gắn với lan toả "sức mạnh mềm", giá trị văn minh Việt Nam, tạo sự tôn trọng, tin cậy và tầm ảnh hưởng trong cộng đồng quốc tế. (3) Tầm nhìn này sâu rộng hơn cách tiếp cận thuần tuý không chỉ vì "hoà bình, hợp tác, phát triển" như trước đây.
Đặt ra mục tiêu cao hơn vì vị thế của Việt Nam hiện nay đã khác. Đối ngoại trong kỷ nguyên mới phải: (1) Tạo dựng cục diện, môi trường thuận lợi cho đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình. (2) Đóng vai trò kiến tạo, động lực, mở ra các cơ hội mới cho đất nước phát triển. (3) Nâng cao vị thế, uy tín của đất nước trong nền chính trị thế giới, kinh tế toàn cầu và văn minh nhân loại. Với thế và lực mới, Việt Nam chủ động tham gia đóng góp tích cực duy trì hoà bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới.
Gắn chặt đối ngoại với phát triển đất nước. Lần đầu tiên nêu rõ yêu cầu đối ngoại phải tương xứng với tầm vóc phát triển đất nước, nghĩa là đối ngoại không chỉ hỗ trợ kinh tế mà còn đi tiên phong trong các lĩnh vực công nghệ, tri thức, văn hoá. Chủ động xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại với 3 trụ cột (Đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước, đối ngoại nhân dân), vận hành như một "hệ sinh thái đối ngoại" thống nhất, đồng bộ. Kết nối chặt chẽ ngoại giao chính trị, kinh tế, văn hoá, quốc phòng, an ninh, khoa học, công nghệ, chuyển đổi số.
So với các Văn kiện Đại hội thời kỳ đổi mới, Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV yêu cầu cao hơn đối với công tác đối ngoại: Không chỉ "nâng tầm" mà phải "tương xứng với tầm vóc"; "không chỉ hội nhập sâu" mà còn "phát huy sức mạnh văn hoá, lịch sử, giá trị Việt Nam" để tăng ảnh hưởng quốc tế; không chỉ là đối ngoại "vì Việt Nam" mà còn "đóng góp cho hoà bình, phát triển chung của nhân loại".
15. Về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, bảo đảm sự quản lý thống nhất của Trung ương, phát huy vai trò chủ động của địa phương
Việc tiến hành cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đồng thời đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhưng vẫn bảo đảm sự quản lý thống nhất của Trung ương và phát huy vai trò chủ động của địa phương chính là tư duy mới, tầm nhìn và là bước đột phá chiến lược để xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững. Đây không chỉ là yêu cầu cấp bách của công cuộc tiếp tục đổi mới, mà còn là minh chứng cho tầm nhìn phát triển và bản lĩnh lãnh đạo sáng suốt, khả năng tổ chức thực hiện đồng bộ, quyết liệt đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn mới:
Thứ nhất, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị là giải pháp sắp xếp lại hệ thống cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở. Đã thực hiện triệt để việc sắp xếp lại đầu mối, giảm cấp trung gian, thu gọn số lượng ban, ngành, đồng thời hợp nhất những đơn vị có chức năng gần nhau để xoá bỏ chồng chéo, trùng lặp, tiết kiệm nguồn lực, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức. Mô hình bộ máy gọn nhẹ, rút ngắn quy trình, giảm thiểu thủ tục hành chính, tạo môi trường làm việc năng động, kỷ cương và trách nhiệm hơn.
Thứ hai, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền là yếu tố then chốt để phát huy tiềm năng, lợi thế của từng vùng, miền. Việc trao quyền quyết định nhiều hơn cho chính quyền địa phương trong các lĩnh vực quy hoạch, đầu tư hạ tầng, quản lý tài nguyên và an sinh xã hội giúp đẩy nhanh tốc độ giải quyết công việc, phù hợp với điều kiện thực tế mới. Đồng thời, chính quyền cơ sở sẽ chủ động hơn trong tổ chức thực hiện, sáng tạo cách làm, kịp thời điều chỉnh phù hợp với đặc thù địa bàn, qua đó khơi dậy khát vọng và ý chí tự lực, tự cường của cơ sở, của cộng đồng dân cư.
Thứ ba, thực hiện phân cấp, phân quyền nhưng phải luôn bảo đảm sự quản lý thống nhất của Trung ương. Điều này yêu cầu xây dựng hệ thống quy chế, quy chuẩn, tiêu chí đánh giá rõ ràng, minh bạch, đồng bộ. Trung ương giữ vai trò định hướng chiến lược, ban hành pháp luật và cơ chế kiểm soát; địa phương chịu trách nhiệm tổ chức thực thi và báo cáo kết quả. Cơ chế giám sát, đánh giá hiệu quả hoạt động được thiết kế bài bản, với sự tham gia của nhiều bên liên quan, kể cả Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức xã hội, nhằm tăng cường tính công khai, trách nhiệm giải trình.
Thứ tư, cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, cùng với phân cấp, phân quyền, đã và đang tạo cú huých mạnh mẽ để tái cấu trúc thể chế, hoàn thiện thểchế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền liêm chính, kiến tạo và phục vụ. Chính quyền địa phương không chỉ là "người thi hành" mà còn là "chủ thể sáng tạo" trong xây dựng và triển khai chính sách.
Thứ năm, thực hiện tốt đồng bộ ba trụ cột: Tinh gọn bộ máy; phân cấp, phân quyền và quản lý thống nhất sẽ giúp Nhà nước đổi mới toàn diện, nâng cao năng lực điều hành, củng cố niềm tin của Nhân dân. Các báo cáo kết quả gần đây đã khẳng định tính hiệu quả bước đầu của cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Sự tăng cường năng lực điều hành ở cơ sở cùng mô hình tổ chức gọn nhẹ đã giải phóng nguồn lực, mở rộng không gian phát triển, nâng cao tốc độ xử lý công việc và chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp. Cuộc cách mạng này thôi thúc mỗi cấp uỷ, chính quyền và toàn thể cán bộ, công chức phải tiếp tục tự soi, tự sửa, tự hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu trong kỷ nguyên phát triển mới.
16. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, trọng tâm là cấp chiến lược và cấp cơ sở, nhất là người đứng đầu
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc", "muôn việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém". Vì vậy, công tác cán bộ là "then chốt của then chốt", được đặt ở vị trí trung tâm trong xây dựng Đảng. Điểm mới ở văn kiện lần này là sự đồng bộ trong xây dựng đội ngũ cán bộ ở cả hai cấp chiến lược và cơ sở, thay vì chỉ chú trọng riêng từng cấp như trước đây.
Ở cấp chiến lược, việc quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ cấp chiến lược được nâng lên thành nhiệm vụ trọng tâm. Đây là nhóm tinh hoa có tầm nhìn chiến lược, tham gia hoạch định đường lối chính sách, tham mưu chiến lược cho Đảng, Nhà nước, nên yêu cầu phải có tư duy, tầm nhìn, bản lĩnh, nắm vững tình hình thực tiễn trong, ngoài nước và khả năng nhận diện xu thế toàn cầu, đưa ra dự báo chính xác. Việc tập trung nguồn lực cho cán bộ cấp chiến lược giúp bảo đảm tính ổn định, xuyên suốt trong hoạch định chiến lược công tác cán bộ nói riêng, tầm nhìn, chiến lược phát triển đất nước nói chung.
Chủ trương đặt cấp cán bộ cơ sở vào trung tâm của công tác cán bộ là sự đột phá tư duy về cán bộ. Vì cán bộ cơ sở là mắt xích gần dân nhất, trực tiếp tổ chức thực thi chính sách, phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân. Việc củng cố chất lượng cán bộ ngay từ cơ sở giúp nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cấp cơ sở, nơi thực thi mọi chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đồng thời giúp phát hiện, lan toả những kinh nghiệm hay, đồng thời hạn chế tiêu cực, bất cập ngay từ đầu, từ cơ sở.
Đặc biệt, chủ trương mới dành sự quan tâm cao nhất cho người đứng đầu ở mọi cấp. Vai trò của người chỉ đạo, điều hành được nhấn mạnh không chỉ về năng lực chuyên môn mà còn về chuẩn mực đạo đức cách mạng, phong cách lãnh đạo và trách nhiệm cá nhân. Sự gương mẫu của người đứng đầu sẽ tạo động lực cho cả tập thể, từ đó nâng cao nhận thức xã hội, kỷ cương, kỷ luật, thúc đẩy cải cách hành chính và hiệu quả phục vụ Nhân dân.
Cơ chế giám sát, đánh giá được yêu cầu quy định chặt chẽ hơn. Quy trình bổ nhiệm, đánh giá công bằng và minh bạch, gắn kết chặt chẽ thành tích với khenthưởng, vi phạm với chế tài. Đồng thời chú trọng luân chuyển ngang, luân chuyển lên và luân chuyển về cơ sở theo nguyên tắc "có vào, có ra", "có lên, có xuống" để cán bộ có trải nghiệm thực tiễn, rèn luyện bản lĩnh và trau dồi năng lực chuyên môn.
Như vậy, chủ trương này là tầm nhìn chiến lược nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất cách mạng, trình độ chuyên môn cao, trách nhiệm, tâm huyết phục vụ Nhân dân. Sự kết hợp hài hoà giữa đào tạo, quy hoạch, đánh giá và giám sát; đặc biệt tập trung vào người đứng đầu, sẽ tạo bước đột phá về chất lượng lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới.
17. Chủ trương về xây dựng Đảng văn minh
Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV xác định: "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn, tự đổi mới để Đảng ta thật sự là đạo đức, là văn minh". Đây là nội dung mới, lần đầu tiên chủ trương xây dựng Đảng văn minh được xác định là một nhiệm vụ chiến lược, có tính hệ thống và cụ thể hoá trong Văn kiện Đại hội Đảng.
Thứ nhất, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: "Đảng ta là đạo đức, là văn minh". Theo Người, Đảng phải tiêu biểu cho trí tuệ, lương tâm và danh dự của dân tộc mới xứng đáng là người lãnh đạo. Xây dựng Đảng về văn minh là bước tiếp tục hiện thực hoá sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng, làm cho Đảng ta thực sự "là đạo đức, là văn minh".
Thứ hai, xây dựng Đảng văn minh là sự kế thừa và phát huy những giá trị văn hoá tốt đẹp của dân tộc, tạo ra một mối liên kết bền chặt giữa Đảng với Nhân dân và dân tộc.
Thứ ba, xây dựng Đảng văn minh góp phần nâng cao uy tín và năng lực lãnh đạo của Đảng, giúp củng cố niềm tin của Nhân dân vào Đảng. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Đảng phải đổi mới tư duy, phương thức lãnh đạo để phù hợp với những biến đổi nhanh chóng của thời đại. Đảng văn minh sẽ đưa đất nước phát triển tiến kịp cùng thế giới.
Thứ tư, từ lý luận về xây dựng Đảng, hai yếu tố "đạo đức" và "văn minh"của Đảng không tách rời mà gắn bó hữu cơ, bổ sung cho nhau.
Thứ năm, kinh nghiệm thực tiễn, cho thấy rằng một đảng cộng sản chỉ có thể lãnh đạo cách mạng thành công khi đảng đó là một đảng văn minh, trong sạch, vững mạnh, minh bạch, dân chủ, tiên phong; có tư duy khoa học, hiện đại; có phương thức lãnh đạo dân chủ, hiệu quả; có khả năng tự đổi mới, thích ứng với những thay đổi của thời đại, được Nhân dân tin yêu, ủng hộ.
Thứ sáu, khắc phục các bất cập hiện nay trong công tác xây dựng Đảng, bên cạnh những thành tựu, trong Đảng vẫn còn tồn tại những hạn chế, yếu kém, không phù hợp với một chính đảng văn minh.
18. Tăng cường củng cố và phát huy hiệu quả sức mạnh của Nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc
Trên cơ sở tổng kết 40 năm đổi mới, Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV đã rút ra bài học kinh nghiệm "Tăng cường củng cố và phát huy hiệu quả sức mạnh của Nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc". Đây là bài học kinh nghiệm quý báu mang tầm lý luận, có giá trị định hướng thực tiễn cho sự nghiệp cách mạng của đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới.
Cơ sở để tăng cường củng cố và phát huy hiệu quả sức mạnh của Nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc:
Thứ nhất, cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nhân dân. Sức mạnh của Nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc là nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp cách mạng. Củng cố và phát huy sức mạnh này là chìa khoá để Việt Nam vững bước trên con đường xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.
Thứ hai, chủ nghĩa yêu nước, truyền thống đoàn kết, coi trọng Nhân dân của dân tộc ta là sự kế thừa tư tưởng "dân là gốc". Nhân dân là người sáng tạo ra lịch sử. Tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhân dân là chủ thể của cách mạng, là sức mạnh to lớn, có khả năng sáng tạo vô tận: "Trong bầu trời không gì quý bằng Nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của Nhân dân"; "có lực lượng dân chúng thì việc to tát mấy, khó khăn mấy làm cũng được. Không có, thì việc gì làm cũng không xong. Dân chúng biết giải quyết nhiều vấn đề một cách giản đơn, mau chóng, đầy đủ, mà những người tài giỏi, những đoàn thể to lớn, nghĩ mãi không ra".
Thứ ba, kế thừa và phát huy các bài học kinh nghiệm trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc; trong sự nghiệp lãnh đạo cách mạng của Đảng và kinh nghiệm của các cuộc cách mạng trên thế giới. Đảng ta đã tập hợp, quy tụ, phát huy được sức mạnh to lớn của Nhân dân cả về lực lượng và của cải, vật chất và tinh thần, để làm nên thắng lợi Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 và Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Thứ tư, thành tựu vĩ đại của đất nước trong thời kỳ đổi mới. Đảng ta đã phát huy sức mạnh của Nhân dân, lấy mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh" làm mục tiêu hành động; bảo đảm công bằng và bình đẳng xã hội, chăm lo lợi ích thiết thực, chính đáng, hợp pháp của các giai cấp, các tầng lớp nhân dân; kết hợp hài hoà lợi ích cá nhân, lợi ích tập thể và lợi ích toàn xã hội,... với phương châm xuyên suốt: "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng".
Thứ năm, xuất phát từ yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới. Khối đại đoàn kết toàn dân tộc là nền tảng vững chắc để xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân gắn với xây dựng thế trận lòng dân vững chắc. Việc phát huy sức mạnh Nhân dân giúp huy động mọi nguồn lực to lớn, cả về vật chất lẫn tinh thần của Nhân dân. Sức sáng tạo, tinh thần tự lực, tự cường của mỗi người dân là yếu tố then chốt thúc đẩy công cuộc xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Nguồn: https://baotintuc.vn/thoi-su/mot-so-van-de-moi-quan-trong-trong-du-thao-cac-van-kien-trinh-dai-hoi-xiv-cua-dang-20251021222708997.htm
Kommentar (0)