Điều chỉnh thuế suất nhập khẩu MFN – hướng tới hài hòa lợi ích với đối tác quốc tế

Nghị định sửa đổi thuế suất nhập khẩu ưu đãi (MFN) sẽ tác động đến nhiều mặt hàng quan trọng, từ ô tô, thực phẩm đến năng lượng

Điều chỉnh thuế suất MFN là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh mới

Tình hình kinh tế - chính trị thế giới đang diễn biến phức tạp, với những thay đổi nhanh chóng trong chính sách thương mại và thuế quan. Điều này đặt ra thách thức lớn đối với nền kinh tế Việt Nam, buộc Chính phủ phải có những điều chỉnh linh hoạt.

Ngày 10/3/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 06/CT-TTg ngày 10/3/2025 của Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để chủ động thích ứng linh hoạt, kịp thời, phù hợp, hiệu quả với tình hình thế giới, khu vực nhằm đạt được các mục tiêu tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế trong năm 2025 và những năm tiếp theo. Trong đó, Chính phủ giao Bộ Tài chính khẩn trương sửa đổi Nghị định 26/2023/NĐ-CP về thuế suất nhập khẩu MFN, đảm bảo sự hài hòa và hợp lý. Mục tiêu là hoàn thành trong tháng 3/2025 theo trình tự thủ tục rút gọn.

Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Quốc Hưng, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính), việc điều chỉnh thuế suất MFN lần này có ý nghĩa quan trọng trong quan hệ thương mại giữa Việt Nam và các đối tác chiến lược toàn diện, đặc biệt là Hoa Kỳ.

Từ ngày 11/9/2023, Việt Nam và Hoa Kỳ đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Tuy nhiên, do chưa có Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) song phương, hàng hóa nhập khẩu từ Hoa Kỳ vẫn chịu mức thuế MFN áp dụng chung cho các quốc gia thành viên WTO. Điều này tạo ra sự chênh lệch đáng kể so với các đối tác đã có FTA với Việt Nam.

Ngoài Hoa Kỳ, Việt Nam còn có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với 11 quốc gia khác, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Nga, Ấn Độ, Pháp, Singapore, Malaysia, Indonesia và New Zealand. Do đó, cần có sự điều chỉnh để đảm bảo công bằng trong chính sách thuế giữa các đối tác thương mại quan trọng.

Mặc dù Việt Nam và Hoa Kỳ đã thiết lập Hiệp định thương mại song phương từ năm 2001 nhưng Việt Nam và Hoa Kỳ chưa có Hiệp định thương mại tự do về cắt giảm thuế quan nên Hoa Kỳ vẫn là đối tác chịu mức thuế suất nhập khẩu ưu đãi (MFN) áp dụng chung cho các quốc gia là thành viên WTO.

Đối tác chiến lược toàn diện là mức độ cao nhất trong hệ thống các mối quan hệ ngoại giao giữa các quốc gia hoặc giữa quốc gia và tổ chức quốc tế. Đây là quan hệ chiến lược và dài hạn, được xác định bởi sự gắn kết lợi ích lâu dài, sự hỗ trợ đôi bên và sự thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Do đó, bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính khẳng định sự cần thiết điều chỉnh mức thuế suất thuế nhập khẩu MFN đối với một số mặt hàng để đảm bảo đối xử công bằng giữa các Đối tác Chiến lược toàn diện của Việt Nam.

Ông Nguyễn Quốc Hưng, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) - Ảnh: VGP/HT

Hạ thuế suất nhập khẩu MFN với nhiều mặt hàng

Ông Nguyễn Quốc Hưng cho biết: Bộ Tài chính đã rà soát tổng thể các mức thuế (Thuế nhập khẩu ưu đãi MFN (là mức thuế suất áp dụng cho các nước trong WTO), thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt (là mức thuế suất áp dụng cho các quốc gia có Hiệp định thương mại tự do (FTA) với Việt Nam), thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường, thuế giá trị gia tăng) đối với các mặt hàng mà các nước quan tâm cũng như mức thuế mà các nước này đang áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu để xây dựng, định hướng chính sách thuế của Việt Nam nhằm cải thiện cán cân thương mại.

Đồng thời, Bộ Tài chính cũng so sánh tổng thể các mức thuế với các quốc gia là Đối tác chiến lược Toàn diện của Việt Nam để xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi của một số mặt hàng tại Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi theo Danh mục mặt hàng chịu thuế ban hành kèm theo Nghị định số 26/2023/NĐ-CP ngày 31 tháng 5 năm 2023 của chính phủ về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan.

Cục trưởng Nguyễn Quốc Hưng cho hay: Nguyên tắc xây dựng Nghị định cũng được chỉ rõ: Bảo đảm thực hiện các nguyên tắc ban hành thuế suất quy định tại Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; điều chỉnh thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng trong nước chưa sản xuất được hoặc đã sản xuất nhưng chưa đáp ứng đủ nhu cầu; tập trung điều chỉnh thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng có kim ngạch nhập khẩu cao các nước quan tâm; mức thuế suất điều chỉnh cơ bản không thấp hơn các mức thuế suất của các Hiệp định Thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên.

Nghị định cũng bảo đảm không phát sinh mức thuế suất mới tại Biểu thuế; thống nhất mức thuế suất đối với hàng hóa cùng tính chất, cùng chủng loại để hạn chế gian lận thương mại, gây khó khăn trong công tác phân loại, tính thuế hàng hóa.

"Nghị định góp phần cải thiện cán cân thương mại với các Đối tác thương mại; khuyến khích doanh nghiệp đa dạng hóa hàng hóa nhập khẩu, tạo sức mua cho người tiêu dùng; đảm bảo đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện, tạo thuận lợi cho người nộp thuế", Cục trưởng Nguyễn Quốc Hưng phân tích về mục đích điều chỉnh chính sách.

Theo dự thảo, thuế suất nhập khẩu MFN sẽ giảm đối với nhiều mặt hàng.

Trong đó đáng chú ý là: Ô tô thuộc 3 mã hàng HS 8703.23.63, 8703.23.57, 8703.24.51 từ 64% và 45% về cùng một mức thuế suất là 32%; Ethanol từ 10% xuống 5%; Đùi gà đông lạnh từ 20% xuống 15%; Hạt dẻ cười từ 15% xuống 5%; Hạnh nhân từ 10% xuống 5%; Quả táo tươi từ 8% xuống 5%; Quả anh đào ngọt (Cherry) từ 10% xuống 5%; Nho khô từ 12% xuống 5%; Mặt hàng gỗ và các sản phẩm gỗ thuộc Nhóm 44.21, Nhóm 94.01 và 94.03 từ các mức thuế suất 20% và 25% xuống cùng một mức thuế suất là 5%; Mặt hàng khí tự nhiên dạng hóa lỏng (LNG) từ 5% xuống 2%; Mặt hàng Ethane: bổ sung mặt hàng Ethane vào Chương 98 với thuế suất 0%. Nghị định sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký ban hành.

Huy Thắng

Nguồn: https://baochinhphu.vn/dieu-chinh-thue-suat-nhap-khau-mfn-huong-toi-hai-hoa-loi-ich-voi-doi-tac-quoc-te-102250325184031914.htm