Đô thị Hải Phòng thiếu hồ điều hòa, đường phố dễ bị ngập úng

Mỗi khi mưa lớn, nhiều tuyến phố của Hải Phòng thường bị ngập úng. Nguyên nhân quan trọng là do các hồ điều hòa nông, đầy, thiếu.

Hồ điều hòa Bạch Đằng diện tích hơn 20 ha là điểm nhấn cảnh quan và phục vụ điều tiết nước mưa khu vực đô thị phía tây thành phố.

Chỉ đáp ứng khoảng 1/6 diện tích

Do được xây dựng từ lâu cùng với quá trình hình thành đô thị, hệ thống cống tiêu thoát nước của Hải Phòng đến nay xuống cấp, chắp vá, tiết diện cống nhỏ, chỉ chịu được các trận mưa dưới 50 mm. Với các trận mưa trên 50 mm là xuất hiện tình trạng ngập lụt ở nhiều điểm của các phường Ngô Quyền, Lê Chân, Hải An, Hồng Bàng, Hải Dương, Lê Thanh Nghị…

Những năm gần đây trên địa bàn thành phố thường xuyên xuất hiện các trận mưa lớn trên 100 mm, cá biệt có những trận mưa lên tới hơn 250 mm.

Để ứng phó, các đơn vị phụ trách lĩnh vực thoát nước của thành phố vận hành hiệu quả hồ chứa, hệ thống kênh mương, phục vụ tiêu thoát nước, hạn chế tối đa ngập lụt. Tuy nhiên, do các hồ điều hòa bị bồi lấp, nông, khả năng chứa nước hạn chế, nhất là diện tích các hồ quá thấp so với yêu cầu nên vẫn xảy ra ngập lụt khi mưa lớn.

Công nhân Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hải Phòng vớt rác làm sạch hồ Lâm Tường.

Theo Sở Xây dựng, tổng diện tích các hồ điều hòa khu vực đô thị của thành phố Hải Phòng hiện có hơn 100 ha, chiếm một phần rất nhỏ so với diện tích đô thị. Các hồ điều hòa tập trung ở khu vực nội đô trung tâm và một số hồ điều hòa lớn thuộc khu vực đô thị phía tây như: hồ Bạch Đằng, hồ Bình Minh, hồ Nghè…

Trong khi đó, theo tiêu chí của đô thị loại 1, diện tích hồ điều hòa tối thiểu phải bảo đảm từ 5 - 7% đất xây dựng đô thị. Như vậy, diện tích hồ điều hòa tối thiểu đô thị Hải Phòng cần có khoảng 640 ha. Hiện nay, khu vực đô thị phía đông thành phố gồm các phường Đồ Sơn và Nam Đồ Sơn có diện tích hơn 42 km² nhưng không có hệ thống hồ điều hòa…

Tại cuộc giám sát của HĐND thành phố với một số địa phương về công tác thoát nước và xử lý nước thải đô thị vừa qua, Phó giám đốc Sở Xây dựng Nguyễn Minh Tuấn cho biết, việc thiếu diện tích hồ điều hòa hạn chế khả năng lưu trữ nước, điều tiết nước mặt, khiến tiêu thoát nước, xử lý ngập lụt khi mưa lớn kết hợp với triều cường dâng cao tại khu vực đô thị khó khăn hơn vì không thể lắp đặt thêm các trạm bơm cưỡng bức. Với hiện trạng hạ tầng thoát nước và diện tích hồ điều hòa hiện có, những cơn mưa có cường độ trên 50 mm là nhiều khu vực đô thị Hải Phòng bị ngập lụt. Nếu mưa trên 100 mm kết hợp triều cường nguy cơ cao ngập sâu tại nhiều điểm.

Dành quỹ đất tăng diện tích hồ điều hòa

Không chỉ thiếu, một số hồ điều hòa và nhiều tuyến mương hở khu vực đô thị của Hải Phòng có tình trạng nông đầy, lắng đọng bùn thải, rác thải, thu hẹp chiều dài, làm giảm khả năng trữ nước và thoát nước khi mưa lớn. Như ở phường Hải An, trước đây các tuyến kênh mương hở có tổng chiều dài 24 km, nhưng quá trình đô thị hóa nhanh, đến nay thu hẹp còn 18 km. Phường chỉ có 1 hồ điều hòa 5,3 ha nên mỗi đợt mưa lớn, đây trở thành một trong những điểm ngập lụt nghiêm trọng của thành phố.

Từ thực trên đặt ra yêu cầu cấp thiết cần ưu tiên đầu tư, có các giải pháp cụ thể để bảo vệ và tăng diện tích hồ điều hòa trong khu vực đô thị. Bởi ngoài vai trò trong tiêu thoát nước, các hồ nước góp phần quan trọng điều hòa khí hậu và môi trường, tạo cảnh quan, không gian công cộng, điểm đến để người dân thư giãn, tập luyện thể dục thể thao.

Một góc hồ điều hòa An Biên. Ảnh: PHAN TUẤN

Theo Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hải Phòng, việc triển khai cải tạo, nạo vét hệ thống hồ điều hòa sử dụng nhiều nguồn vốn khác nhau. Nguồn kinh phí cải tạo, nạo vét hồ bố trí từ nguồn ngân sách còn hạn hẹp. Các dự án cải tạo điều kiện vệ sinh môi trường, thoát nước chủ yếu từ các dự án tài trợ, vay vốn nước ngoài. Đối với các đô thị lõi, quỹ đất hạn hẹp không còn khả năng để mở rộng các hồ điều hòa…

Tại các cuộc giám sát của HĐND thành phố về công tác thoát nước và xử lý nước thải đối với một số phường vừa qua, các địa phương đều rất quan tâm và đề xuất thành phố dành nguồn lực đầu tư lớn hơn cho việc cải tạo, nạo vét, bảo vệ chống san lấp, lấn chiếm thu hẹp các hồ điều hòa hiện có nhằm nâng cao năng lực trữ nước. Đây là nhiệm vụ cấp bách và mang ý nghĩa lâu dài, liên quan trực tiếp đời sống dân sinh và phát triển đô thị hải Phòng.

Trong xây dựng Quy hoạch chung thành phố Hải Phòng mới đang triển khai, cần ưu tiên dành diện tích đất cho các công trình thoát nước, trong đó tăng diện tích các hồ điều hòa để tăng khả năng trữ và điều tiết nước mặt, giảm ngập úng cho khu vực đô thị.

Phó chủ tịch UBND phường Gia Viên Lê Chưởng đề xuất đối với các dự án nhà ở, khu đô thị mới, diện tích đất dành cho xây dựng công viên, vườn hoa, cây xanh có thể thay thế bằng diện tích mặt nước theo quy định. Bên cạnh đó, nghiên cứu xây dựng hồ điều hòa tại các vùng dự kiến phát triển xây dựng và bố trí các trạm bơm tiêu úng đô thị đặt ven sông chính… Từ đó, tăng cường năng lực tiêu thoát nước, ứng phó với ngập lụt đô thị ở Hải Phòng.

NGỌC LAN

Nguồn: https://baohaiphong.vn/do-thi-hai-phong-thieu-ho-dieu-hoa-duong-pho-de-bi-ngap-ung-522851.html